De Minister van Economische Zaken is (mede)verantwoordelijk voor:

• • de versterking van het groei- en concurrentievermogen in Nederland en de EU. Zo is de minister verantwoordelijk voor de uitvoering van de Europa 2020-strategie voor groei en banen in Nederland;

• • beleid ter bevordering van de interne markt, waaronder op het terrein van staatssteun;

• • de Nederlandse inbreng in de Raad voor Concurrentievermogen en in de Raad voor Energie en Telecommunicatie;

• • marktordening en mededinging;

• • het generieke consumentenbeleid.

Het behalen van de algemene doelstelling hangt af van de volgende externe factoren:

• • Politieke, economische en internationale ontwikkelingen, zoals fluctuaties in de wereldhandel.

• • Het Europese krachtenveld en de speelruimte die Europese regelgeving nationaal biedt.

• • Het vertrouwen van consumenten. Behalve het garanderen van goede basis wet- en regelgeving en het toezicht daarop, het afdwingen van voldoende transparantie en het garanderen van goede verhaalmogelijkheden, wordt het consumentenvertrouwen mede bepaald door economische ontwikkelingen en (sociaal-economische) ontwikkelingen in de persoonlijke omstandigheden van de individuele consument.

Doel en beschrijving: De Mededingingswet is de wettelijke verankering van het streven naar een optimale concurrentie. Doel van de Mededingingswet is markten te laten werken. Daarom verbiedt de wet onder meer het maken van prijsafspraken tussen bedrijven en het misbruik maken van een economische machtspositie door een individueel bedrijf. Daarnaast geeft zij de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) de bevoegdheid fusies boven een bepaalde omzetdrempel te beoordelen op hun gevolgen voor de mededinging op specifieke markten.

De uitvoering van de Mededingingswet is opgedragen aan de NMa. De NMa handhaaft het verbod op kartels en op misbruik van een economische machtspositie en toetst eveneens fusies en overnames. Naast het toezicht op de Mededingingswet is de NMa ook belast met de uitvoering van het toezicht op een aantal sectorspecifieke wetten: de Elektriciteitswet 1998 en de Gaswet op het gebied van energie en de Wet Personenvervoer 2000, de Spoorwegwet, de Wet Luchtvaart en de Wet markttoezicht registerloodsen op het gebied van vervoer. Het vervoerstoezicht valt onder de beleidsverantwoordelijkheid van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat.

Op Europees niveau houdt de Europese Commissie zich bezig met de naleving van de mededingingsregels. EZ heeft een adviserende rol bij de totstandkoming van de verschillende beleidsinstrumenten binnen de Europese Unie.

Voornaamste acties in 2011:

• • Indien het nieuwe kabinet hiermee instemt zal in 2011 een wetsvoorstel in worden gediend voor de strafrechtelijke handhaving van de Mededingingswet. In dit wetsvoorstel wordt de strafrechtelijke vervolging geregeld voor overtredingen van de Mededingingswet. Dit strafrechtelijke traject zal alleen gaan gelden voor bijzonder ernstige overtredingen van de Mededingingswet, voor de overige overtredingen blijft het bestuursrecht van toepassing.

• • Het streven is de Tweede Kamer in de zomer van 2010 te informeren over de resultaten van de evaluatie van het functioneren van de Raad van Bestuur van de NMa. In 2011 zal naar aanleiding van de resultaten van deze evaluatie worden bekeken of het functioneren van de NMa verder kan worden verbeterd.

Doel en beschrijving: Het doel van het aanbestedingsbeleid is erop gericht dat de overheid op een transparante en effectieve manier inkoopt tegen de beste prijs-kwaliteitverhouding, waarbij ondernemers een goede en eerlijke kans maken op een opdracht. Het wetvoorstel Aanbestedingswet heeft tot doel een eenduidig en helder regelgevend kader te schetsen van de voorwaarden waaronder aanbestedende diensten hun opdrachten voor concurrentie moeten openstellen. Voorts heeft EZ enkele aanvullende beleidsinitiatieven genomen, die behalve het versterken van de mededinging tot doel hebben de kwaliteit van de inkoop te bevorderen, de naleving te verhogen en ten slotte de effectiviteit van de inkoop te verbeteren. PIANOo, het expertisecentrum voor aanbesteden, heeft als taak de professionaliteit van het inkopen en aanbesteden door alle overheden in Nederland te vergroten. Iedereen die zich in de publieke sector bezighoudt met het inkopen en aanbesteden van werken, leveringen en diensten kan bij PIANOo terecht voor informatie, advies en praktische tips.

Op Europees niveau speelt EZ een rol bij de onderhandeling en de totstandkoming van de Europese richtlijnen die van toepassing zijn op Europese aanbestedingsprocedures.

Voornaamste acties in 2011:

• • Na de afwijzing in 2008 van het Wetsvoorstel Aanbestedingswet door de Eerste Kamer wordt gewerkt aan een nieuw wetsvoorstel. Het wetsvoorstel is in 2010 bij de Tweede Kamer ingediend. Dit wetsvoorstel bevat een hernieuwde implementatie van de Aanbestedingsrichtlijnen, aangevuld met maatregelen die de concurrentie moeten bevorderen, de lasten moeten verminderen, de aanbestedingspraktijk waar nodig uniformeren en de klachtenafhandeling vergemakkelijken.

• • Implementatie aanvullend beleid bij de Aanbestedingswet (Handreiking Proportionaliteit, Richtsnoeren Leveringen en Diensten).

• • Introductie elektronisch aanbesteden via TenderNed.

Indicator: TenderNed wordt het centrale systeem voor elektronisch aanbesteden in Nederland. TenderNed is daarmee een belangrijk onderdeel van het flankerende aanbestedingsbeleid en levert een belangrijke bijdrage aan de professionalisering van de overheidsinkoop. TenderNed leidt tot vermindering van de administratieve lasten voor potentiële opdrachtnemers uit het bedrijfsleven. Ondernemers kunnen, zonder dat zij op verschillende plaatsen hoeven te zoeken, op één centrale plaats alle (overheids)opdrachten vinden. In het wetsvoorstel voor een nieuwe Aanbestedingswet wordt een bepaling opgenomen die aanbestedende diensten verplicht de (voor)aankondiging van een opdracht en het bekendmaken van de gunning te publiceren via TenderNed. Doordat de bouw van TenderNed vertraging heeft opgelopen is de streefwaarde van 2010 doorgeschoven naar 2011.

Doel en beschrijving: Het belangrijkste doel van de Metrologiewet is ervoor te zorgen dat nationale meetstandaarden beschikbaar zijn en dat juist en nauwkeurig kan worden gemeten met meetinstrumenten. Meetstandaarden dragen bij aan de rechtszekerheid. De gecontroleerde meetinstrumenten worden met name gebruikt bij het leveren van goederen in het kader van eerlijke handel en consumentenbescherming. Het Van Swinden Laboratorium (VSL), Verispect en de aangewezen instanties zijn belast met de uitvoering van de regelgeving.

Voornaamste acties in 2011:

• • In 2011 zal de evaluatie van de Metrologiewet worden afgerond. In deze evaluatie zal ook het functioneren van VSL, Verispect en de aangewezen instanties worden meegenomen. Indien nodig zullen naar aanleiding van de evaluatie vervolgacties worden opgesteld.

• • In 2011 zal de Europese Commissie een rapport, vergezeld van een wijzigingsvoorstel, uitbrengen over het functioneren van Richtlijn 2004/22/EC betreffende meetinstrumenten. Dit wijzigingsvoorstel zal vervolgens op raadsniveau onderwerp van discussie zijn.

• • In 2011 zal de herziening van de Europese metrologische richtlijnen op basis van verordening 765/2008 betreffende accreditatie en marktoezicht en besluit 768/2008 betreffende het verhandelen van producten afgerond worden. De Metrologiewet zal hieraan moeten worden aangepast.

Doel en beschrijving: EZ acht het voor de goede werking van de interne markt van cruciaal belang dat de Europese regels betreffende de interne markt kwalitatief goed, eenduidig en consistent zijn. Voorts dat zij correct en tijdig worden geïmplementeerd. Adequaat toezicht op de naleving van de regels is vervolgens een vereiste voor het borgen van het gelijke speelveld voor ondernemers. Zo volgt EZ nauwlettend de implementatie van belangrijke interne markt regelgeving in andere lidstaten, zoals m.b.t. de dienstenrichtlijn, postrichtlijn, vrij verkeer van goederen en markttoezicht. EZ coördineert de interdepartementale afstemming van interne markt dossiers en vraagstukken die mede het beleidsterrein van de andere ministeries raken, ook voor het vervolgtraject na-implementatie van de dienstenrichtlijn. Voor klachten van burgers en bedrijven uit een lidstaat over overheidsdiensten van een andere lidstaat die EU-recht verkeerd toepast, zijn voorts in de EU-lidstaten SOLVIT klachtenloketten opgericht.

Voornaamste acties in 2011: Een deel van de knelpunten binnen de interne markt dienen op EU-niveau te worden aangekaart. Hierbij gaat het ondermeer om knelpunten die voortvloeien uit het ontbreken van (eenduidige of geharmoniseerde) Europese regels of gebrekkige harmonisatie of wederzijdse erkenning op EU-niveau. Op basis van het in 2010 uitgebrachte rapport van de heer Monti 5, zal de Europese Commissie voorstellen doen voor de vervolmaking van de interne markt. Nederland zal in aanloop naar deze voorstellen waar mogelijk de discussie proactief beïnvloeden.

Doel en omschrijving: Goed geïnformeerde, zelfbewuste consumenten zijn essentieel voor het goed functioneren van markten. Kennis van de eigen rechten en plichten draagt daar aan bij. Dit geldt zowel voor ondernemers als voor consumenten. Het informatieloket ConsuWijzer biedt deze informatie aan. Het is van belang de bekendheid van dit loket onder consumenten verder te vergroten.

Voornaamste acties in 2011:

• • Uit eerder onderzoek 6 naar de kennis van rechten en plichten komt naar voren dat bijna 50% van de consumenten vindt dat men niet genoeg (juridische) kennis heeft om volwaardig tegenspel te kunnen bieden aan de handelaar. Met ConsuWijzer, het informatieloket van de Consumentenautoriteit, de NMa en OPTA, wordt getracht in die kennisbehoefte te voorzien. Uit het onderzoek blijkt ook dat de bekendheid van Consuwijzer onder consumenten nog niet al te groot is. Slechts 2% noemt spontaan dit loket als organisatie waar men advies zou vragen bij een probleem. Met enige hulp noemt 38% dit loket. Het doel is de naamsbekendheid van dit loket verder te vergroten en het aantal bezoeken aan de website ook structureel op een hoog niveau te houden.

Indicator: De klanttevredenheid wordt tweejaarlijks onderzocht.

Doel en beschrijving: Naast goede evenwichtige afspraken tussen ondernemers en consumentenorganisaties op het gebied van bijvoorbeeld geschillenbeslechting en de Nederlandse reclamecode, is ook wet- en regelgeving belangrijk. Te meer omdat niet alle ondernemers betrokken zijn bij zelfreguleringsarrangementen. Goede wet- en regelgeving in Nederland en binnen de EU beschermt consumenten tegen oneerlijke praktijken en geeft hen belangrijke rechten in de relatie met ondernemers. Consumenten maken steeds vaker gebruik van aanbiedingen over de grens. In dat licht is het van belang dat zij ook in andere EU landen met vertrouwen kunnen consumeren. Wanneer dat vertrouwen beschaamd wordt is het eveneens van belang dat de toezichthouder, waar nodig in samenwerking met de Europese collega’s, effectief kan optreden.

Voornaamste actie’s in 2011:

• • In Europa wordt onderhandeld over een Richtlijn Consumentenrechten. Deze richtlijn is een samenstelling van de bestaande richtlijnen Verkoop op afstand, Colportage, Consumentenkoop en Oneerlijke bedingen. De uitkomsten van deze onderhandelingen, een nieuwe Europese richtlijn consumentenrechten, zullen worden geïmplementeerd in Nederlandse wetgeving. Inzet van Nederland is het realiseren van een interne markt voor consumenten en retailers, met zoveel mogelijk eenduidige en gestroomlijnde wet- en regelgeving.

• • Uitbreiding mogelijkheden laagdrempelige geschiloplossing. Wanneer consumentenorganisaties en brancheverenigingen kansen zien op tot de oprichting van een geschillencommissie op basis van tweezijdige algemene voorwaarden te komen, zal dit zo mogelijk worden gefaciliteerd.

• • Samen met het Ministerie van Justitie wordt verder gewerkt aan de verdere verbetering van al bestaande mogelijkheden van collectief verhaal. Hierbij zal ook de zogenaamde strooischade, massaschade die zo gering is dat het op grond van een kosten-baten analyse niet loont die individueel te verhalen, betrokken worden.

• • De modernisering van de Pandhuiswet 1910. De modernisering van de Pandhuiswet 1910 is nodig om de consument beter te bescherming wanneer hij zijn goederen beleent bij een pandhuis. In de nieuwe wet zal aandacht worden geschonken aan de kredietvergoeding die aanbieders in rekening mogen brengen, de beleentermijn en de informatie die aan de consument moet worden verstrekt evenals het toezicht hierop.