43.1 Algemene beleidsdoelstelling

Zorgen dat voor mensen met een langdurige of chronische aandoening van lichamelijke, verstandelijke of psychische aard zorg van goede kwaliteit beschikbaar is en dat deze zorg tegen voor de samenleving aanvaardbare maatschappelijke kosten wordt geleverd.

Belangrijkste beleidsonderwerpen 2011

De belangrijkste beleidsonderwerpen in 2011 zijn:

• • Het verder verminderen van de administratieve lastendruk door vernieuwing van de indicatiestelling AWBZ en de stroomlijning van indicatieprocessen;

• • De kennis over «slimmer werken» die de afgelopen jaren op vele plaatsen is ontwikkeld zal in het kader van het programma «In voor zorg» door de hele sector worden geïmplementeerd, zodat kennis en praktijk op elkaar worden aangesloten en het mogelijk wordt om (versneld) resultaten te boeken in verbetering van kwaliteit, de doelmatigheid en daarmee de toekomstbestendigheid van de langdurige zorg;

• • Om de structurele doorwerking van het in 2010 ontstane tekort bij de persoonsgebonden budgetten (pgb’s) aan te pakken wordt voor 2011 een aantal maatregelen voorbereid. Er zal een start worden gemaakt om met betrokken partijen tot een solide pgb-regeling te komen. Behalve dat gekeken wordt voor wie het pgb in de toekomst beschikbaar dient te zijn, zal ook het traject van de informatievoorziening aan de potentiële budgethouder extra aandacht krijgen en zal intensiever worden ingezet op de controle van de besteding van het pgb door budgethouders. De pgb-tarieven worden verlaagd door niet te indexeren en een aanvullende tariefkorting van 3%. Aan de hand van de uitkomsten van een aantal onderzoeken naar de harmonisering van de wijze van indicatiestelling van de Bureaus Jeugdzorg en het CIZ zal besloten worden tot nadere maatregelen op dit vlak.

Ministeriële verantwoordelijkheid

Deze verantwoordelijkheid wordt onder andere ingevuld door:

• • Het versterken van de positie van de burger en in het bijzonder van cliënten met een langdurige of chronische aandoening of beperking en/of hun vertegenwoordigers;

• • Het stimuleren en versterken van het innoverend vermogen.

Externe factoren

Mensen met een langdurige of chronische aandoening of beperking hebben recht op toegankelijke zorg van goede kwaliteit. Dit vergt een samenspel van professionals, patiënten en cliënten, zorgaanbieders en zorgkantoren. De volgende partijen zijn daarnaast van groot belang voor een toegankelijke en kwalitatief goede zorg:

• • Het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) voert onafhankelijk de indicatiestelling van de AWBZ uit op een wijze die voor cliënten helder en begrijpelijk is;

• • De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) is belast met markttoezicht, marktontwikkeling en tarief- en prestatieregulering op het terrein van de gezondheidszorg. Daarnaast houdt zij toezicht op de rechtmatige en doelmatige uitvoering van de AWBZ;

• • De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) handhaaft normen voor verantwoorde zorg zoals deze door de sectoren zijn vastgesteld;

• • Het College voor zorgverzekeringen (CVZ) handhaaft een doelmatige inrichting van het systeem van prikkels en verantwoordelijkheden, adviseert over AWBZ-aanspraken en de toepassing daarvan, en beheert de AWBZ brede zorgregistratie (AZR).

Prestatie-indicatoren

43.2 Budgettaire gevolgen van beleid

43.2.1 Begrotingsuitgaven

Toelichting

De bedragen die als «Niet-juridisch verplicht of bestuurlijk gebonden» zijn opgenomen zijn beleidsmatig gereserveerd voor uitgaven op het terrein van de volgende operationele doelstellingen.

•  Operationele doelstelling 2

Bij deze doelstelling zal nog een nadere invulling plaatsvinden van het niet gebonden bedrag samenhangend met projecten in het kader van vereenvoudiging van de indicatiestelling en de efficiencyverbetering bij het CIZ.

•  Operationele doelstelling 3

Bij deze doelstelling zal nog een nadere invulling plaatsvinden van het niet gebonden bedrag in samenhang met, onder andere, invoering van het wetsvoorstel Zorg en Dwang, de nieuwe fase van invoering van indicatoren voor normen voor verantwoorde zorg en activiteiten voortvloeiend uit het programma «Zorg voor beter». De precieze invulling zal moeten worden bezien in het licht van de ambities van een nieuw aan te treden kabinet.

43.2.2. Premie-uitgaven

In de tabel hieronder zijn de beschikbare middelen opgenomen voor de premie-uitgaven op het terrein van de langdurige zorg. Hierin zijn de budgettaire consequenties van de besluitvorming rond de eerste suppletore begroting 2010 en de begroting 2011 verwerkt. Voor 2010 is de loon- en prijsontwikkeling al verwerkt, terwijl voor 2011 en latere jaren de loon- en prijsontwikkeling nog moet worden toegevoegd. Het saldo van de beschikbare middelen en maatregelen, voor zover niet aan de afzonderlijke sectoren toegedeeld, is opgenomen als onverdeeld.

Premiegefinancierde prioriteiten

De volgende tabel geeft de premiegefinancierde prioriteiten weer. De beleidsinformatie is opgenomen onder de operationele doelstelling bij de betreffende prioriteit. Bij een onbekend bedrag is een «pm» opgenomen en daar waar budgetneutraliteit het uitgangspunt is een «n.v.t.».

43.3 Operationele doelstellingen

Er zijn vier operationele doelstellingen op het terrein van langdurige zorg:

• 1. De positie van de burger in het zorgstelsel wordt versterkt;

• 2. Voor iedere cliënt is de noodzakelijke zorg beschikbaar;

• 3. De zorg is effectief en veilig en wordt door de cliënt positief ervaren (kwalitatief goede zorg);

• 4. De kosten van de zorg zijn maatschappelijk aanvaardbaar.

43.3.1 De positie van de burger in het zorgstelsel wordt versterkt

Motivering

Deze doelstelling omspant het brede zorgterrein en om pragmatische redenen is gekozen voor onderbrenging op dit artikel.

Prestatie-indicatoren

De voortgang van het beleid wordt gemeten met de volgende indicatoren:

Instrumenten voor een transparante informatievoorziening

•  Zichtbare Zorg

•  Maatschappelijke Verantwoording

•  Early warning

De afgelopen jaren zijn zorgaanbieders zoals IJsselmeerziekenhuizen en Meavita in financiële problemen gekomen (brief Ruimte en rekenschap in zorg en ondersteuning, kamerstuk 32 012 nr. 1). Om in een vroegtijdiger stadium te signaleren dat de continuïteit van cruciale zorg bij dergelijke instellingen in gevaar kan komen, wordt een early warning systeem door de NZa opgezet. Hierbij zal zoveel mogelijk gebruik worden gemaakt van reeds bestaande informatiestromen, waardoor de administratieve lasten beperkt zullen blijven. Ook wordt verder gewerkt aan een duidelijk kader om te kunnen bepalen of en wanneer en op welke manier de overheid in zou moeten grijpen als het gaat om continuering van zorg.

•  Fusietoezicht

De transparantie van interne besluitvorming bij fusies dient vergroot te worden zodat bestuurders en interne toezichthouders in staat zijn goed afgewogen besluiten te nemen. In de brief Ruimte en rekenschap in zorg en ondersteuning (kamerstuk 32 012 nr. 1) is aangekondigd dat bestuurders – in overleg met belanghebbenden – bij fusievoornemens in de zorg verplicht worden een fusie-effectrapportage op te stellen. Deze fusie-effectrapportage kan tevens door direct belanghebbenden worden gebruikt voor hun inbreng bij de fusie. Daarnaast kunnen de IGZ en de NZa deze rapportage gebruiken bij de beoordeling van de gevolgen van de fusie voor kwaliteit en continuïteit van zorg. Het opstellen van de fusie-effectrapportage zal voorafgaand aan een melding bij de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) geschieden. In 2011 worden deze beleidsvoornemens verder geïmplementeerd.

Instrumenten ter verbetering van de rechtspositie van de burger

•  Wet cliëntenrechten zorg

Conform de beleidsvoornemens in het programma «Zeven rechten voor de cliënt in de zorg: Investeren in de zorgrelatie» (kamerstuk 31 476 nr.1) worden de rechten en plichten van cliënten en zorgaanbieders wettelijk vastgelegd. Het wetsvoorstel cliëntenrechten zorg (Wcz) is op 14 juni 2010 aangeboden aan de Tweede Kamer (kamerstuk 32 402 nr. 1). De Tweede Kamer wacht met het uitbrengen van het voorlopig verslag tot het aantreden van het nieuwe kabinet.

•  Geschilbeslechting

Het kabinet hecht aan een snelle, laagdrempelige en effectieve behandeling van signalen, klachten en geschillen binnen zorginstellingen. Cliënten kunnen hun geschil eenvoudig, goedkoop en snel neerleggen bij de zorgbrede, externe en onpartijdige Geschillencommissie Zorginstellingen (www.degeschillencommissie.nl), mits de instelling bij deze commissie – op vrijwillige basis– is aangesloten. Buiten de ziekenhuissector zijn nog weinig instellingen aangesloten. In de sector verzorging, verpleging en thuiszorg (VVT) gaat dit per 1 januari 2011 veranderen. Actiz en Branchebelang Thuiszorg Nederland (BTN) gaan de aansluiting bij de geschillencommissie als lidmaatschapsvereiste hanteren. In het wetsvoorstel voor de Wcz is een verplichting opgenomen voor zorgaanbieders om zich aan te sluiten bij een onafhankelijke geschilleninstantie.

•  Versterken patiëntenorganisaties

43.3.2 Voor iedere cliënt is de noodzakelijke zorg beschikbaar

Motivering

Het kabinet is verantwoordelijk voor de toegang tot de zorg. Zorg is toegankelijk als:

• • De cliënt snel weet waar hij of zij aan toe is;

• • De cliënt kan kiezen voor zorg in natura of voor een persoonsgebonden budget;

• • De cliënt binnen een redelijke termijn de noodzakelijke zorg ontvangt.

Om de toegankelijkheid van de zorg te verbeteren worden instrumenten ingezet die gericht zijn op de kwaliteit, de organisatie en de uitvoeringspraktijk van de indicatiestelling. Of en in welke mate de toegankelijkheid daadwerkelijk verbetert wordt gemeten aan de hand van indicatoren die betrekking hebben op de cliënttevredenheid.

Prestatie-indicatoren

De voortgang van het beleid wordt gemeten met de volgende indicatoren:

Instrumenten voor toegankelijke zorg

•  Indicatiestelling AWBZ

•  (P) Persoonsgebonden budget (pgb)

•  Stroomlijning indicatieprocessen

• – Het webloket www.regelhulp.nl bevat publieksinformatie van verschillende organisaties, samenhangend gepresenteerd, waarbij wordt geredeneerd vanuit «life events» van burgers/cliënten. De cliënt wordt naar de juiste organisatie toegeleid en kan via de website een aantal voorzieningen meteen digitaal aanvragen. In 2011 vindt verdere ontwikkeling en afronding van de implementatie bij gemeenten plaats, evenals de voorbereiding van de overdracht naar een beheersituatie. Structureel is ruim € 0,5 miljoen beschikbaar voor het beheer van regelhulp. Vervolgprojecten worden vanuit de «Investeringsimpuls ICT in maatschappelijke domeinen» gefinancierd, conform een goedgekeurd projectplan.

• – Het project «Gezamenlijke Beoordeling» richt zich op verbetering van dienstverlening aan chronisch zieken en mensen met een beperking die, om zelfstandig te kunnen functioneren, een beroep moeten doen op diverse en door verschillende instanties uitgevoerde wettelijke voorzieningen. Als vervolg op het project «Gezamenlijke Beoordeling» wordt vanaf 2010 in 15 lokale initiatieven het gezamenlijk beoordelen van cliënten met een meervoudige hulpvraag verder ontwikkeld. In een lokaal initiatief werken gemeente en uitvoeringsorganisaties samen aan stroomlijning van de indicatieprocessen en het hergebruik van gegevens. Het project «Gezamenlijke Beoordeling» adviseert en volgt de lokale initiatieven gedurende een jaar en begeleidt de evaluatie. Voor dit project zijn het Ministerie van SZW en het Ministerie van VWS opdrachtgever.

43.3.3 De zorg is effectief en veilig en wordt door de cliënt positief ervaren (kwalitatief goede zorg)

Motivering

Cliënten – meestal kwetsbaar – moeten er op kunnen rekenen dat de zorg goed is. Het kabinet vindt de kwaliteit van zorg in orde als:

• • De (keten van) zorg naar professionele maatstaven effectief is, wat zich onder meer uit in minder prevalentie van decubitus en ondervoeding;

• • De (keten van) zorg en de omgeving waarin deze geleverd wordt naar professionele maatstaven veilig zijn;

• • De cliënt de (keten van) zorg en de omgeving waarin deze geleverd wordt positief ervaart;

• • De cliënt gelet op zijn omstandigheden voldoende privacy behoudt;

• • De cliënt uit voldoende verschillende aanbieders kan kiezen.

Prestatie-indicatoren

Om de kwaliteit van zorg te verbeteren worden instrumenten ingezet die gericht zijn op de effectiviteit en de veiligheid in de langdurige zorg. Of en in welke mate de kwaliteit van zorg daadwerkelijk verbetert, wordt gemeten aan de hand van de onderstaande indicatoren.

Instrumenten voor kwalitatief goede zorg

•  (P) «In voor zorg»

De langdurige zorg is een sector in transitie. Om te bereiken dat de langdurige zorg ook in de toekomst beschikbaar blijft voor mensen die een onbetwistbare behoefte hebben aan zorg, is het niet alleen nodig allerlei zaken in de techniek en wetgeving te realiseren, maar ook slimmer werken is belangrijk. De afgelopen jaren is op veel plaatsen in de sector veel bruikbare kennis ontwikkeld. Door deze kennis door de gehele sector te implementeren kunnen kennis en praktijk op elkaar worden aangesloten en wordt het mogelijk om (versneld) resultaten te boeken in verbetering van de kwaliteit, de doelmatigheid en daarmee de toekomstbestendigheid van de langdurige zorg. Naar verwachting zullen in 2011 circa 220 zorginstellingen hiermee tegelijkertijd aan de slag zijn. Ook zullen in 2011 de eerste resultaten zichtbaar worden.

•  Innovatiebeleid

Innovatie is essentieel om de maatschappelijke opgaven – toename chronisch zieken en ouderen en tekort aan verzorgend en verplegend personeel – van gepaste oplossingen te voorzien. In de brief aan de Kamer van 7 februari 2008 (Innovatie in preventie en zorg, kamerstuk 31 200 XVI nr. 116) zijn de uitgangspunten voor het innovatiebeleid voor de zorg neergelegd. Het innovatiebeleid van de zorgsector wordt in 42.3.2 toegelicht. Van het specifiek op de langdurige zorg gerichte beleid wordt hieronder een aantal trajecten separaat toegelicht:

• – AAL

  De deelname van het Ministerie van VWS aan het Europese programma Ambiënt Assisted Living (AAL) is er op gericht ouderen in staat te stellen zo lang mogelijk zelfstandig te wonen en te leven, ook als ze last krijgen van lichamelijke en/of geestelijke beperkingen. Deelname aan dit programma biedt het zorgveld en de industrie de gelegenheid om de ontwikkeling en innovatiekracht op Europees niveau te bundelen. Behoeften en wensen van de ouderen (en hun mantelzorgers) vormen het uitgangspunt. Dit programma loopt tot en met 2013. Inmiddels is de derde call voor projectvoorstellen gepubliceerd.

• – Transitieprogramma in de langdurige zorg

  De experimenten in het kader van dit programma zijn in 2010 afgerond maar het programma loopt nog door voor de kennisuitwisseling met gesloten beurzen tussen de betrokken partijen over de ontwikkeling van zorginnovaties.

•  (P) NZa-beleidsregels innovatie

•  (P) Plan zorg voor mensen met dementie

Ook in 2011 wordt de uitvoering van het plan «Zorg voor mensen met dementie», dat op 17 juni 2008 aan de Tweede Kamer is aangeboden (kamerstuk 25 424 nr. 68), voortgezet. De regio’s worden gestimuleerd de samenhangende dementiezorg uit te breiden en verder te verbeteren. De aandacht voor betrokkenheid van gemeenten en huisartsen wordt geïntensiveerd. Het verspreiden van goede voorbeelden en het stimuleren van kleinschalig wonen voor mensen met dementie blijven in 2011 aandachtspunten.

•  Arbeidsmarktbeleid

•  (P) Persoonsvolgende bekostiging

In de maatschappij bestaat breed draagvlak voor de introductie van bekostiging die de cliënt volgt: meer persoonsvolgende bekostiging. De persoonsvolgende bekostiging is een instrument om de vergoeding aan de zorgaanbieder direct te koppelen aan de zorgkosten die voor een bepaalde cliënt worden gemaakt. In de brief van 1 februari 2010 (kamerstuk 30 597 nr. 134) zijn de hoofdlijnen geschetst. Vervolgens worden in de praktijk pilots uitgevoerd met het instrument om te bezien welke vormgeving in de praktijk het meest effectief is. In 2011 wordt de pilot in Drenthe beëindigd (intramurale gehandicaptenzorg) en start de pilot met vouchers. Deze pilot zal in 2012 worden afgerond.

•  (P) Zorgzwaartebekostiging

Sinds 2010 vindt de hele keten van indicatiestelling tot en met inkoop, bekostiging en de verantwoording van de intramurale zorg volledig plaats in zorgzwaartepakketten (ZZP’s). Dit is een eerste stap bij de invoering van een meer persoonsvolgende wijze van bekostiging, waarbij de financiering van de instellingen is afgestemd op de cliënten die ze in zorg hebben en niet op de kenmerken van de instelling. Er vindt voortdurend onderhoud plaats aan de zorgzwaartefinanciering; zo ook in 2011.

•  (P) Extramurale zorgzwaartepakketten

Met de introductie van extramurale zorgzwaartepakketten (EZP’s) binnen de extramurale zorg wordt beoogd om op integrale wijze de herkenbaarheid van cliënten en producten te vergroten en daarmee de keuzevrijheid te bevorderen, innovatie te stimuleren en de administratieve druk voor aanbieders en indicatiestellers te verminderen. De EZP’s geven vorm aan persoonsvolgende bekostiging binnen de extramurale zorg. Een eerste stap in de ontwikkeling van EZP’s is het komen tot extramurale cliëntprofielen, waarvan de ontwikkeling reeds in 2009 is ingezet. In 2011 zullen naast het doorontwikkelen van deze cliëntprofielen, de effecten van EZP’s op de hoofdthema’s aanspraken, indicatie, zorgplan, inkoop, bekostiging en eigen bijdrage in beeld worden gebracht.

•  Palliatieve zorg

Het Ministerie van VWS wil dat mensen in hun laatste levensfase goed worden verzorgd en met respect worden begeleid. Daarbij is zowel een belangrijke rol weggelegd voor professionele zorgverleners als voor vrijwilligers. Vanaf 2008 wordt jaarlijks circa € 10 miljoen extra beschikbaar gesteld om de kwaliteit van de palliatieve zorg te verbeteren; € 4,2 miljoen voor ophoging van de subsidieregeling «Palliatieve Terminale Zorg» (totaal vanaf 2008 € 15,4 miljoen), € 2 miljoen als tegemoetkoming in de huisvestingslasten van bijna-thuishuizen en high-care hospices en € 3,8 miljoen voor de uitvoering van het verbeterprogramma palliatieve zorg. Dit verbeterprogramma is het vervolg op het platform palliatieve zorg en richt zich op zorgorganisaties en zorgprofessionals en het verankeren van de opleidingen van professionals voor palliatieve zorg.

•  Rechtsbescherming cliënten bij dwang

Het wetsvoorstel «Zorg en dwang», dat in 2009 bij de Kamer is ingediend, is toegespitst op het bijzondere karakter van de zorg voor psychogeriatrische en verstandelijk gehandicapte cliënten, waarbij soms ook de vraag naar onvrijwillige zorg wordt gesteld. Kwetsbare groepen, die vaak hun wil niet meer duidelijk kunnen uiten, wordt betere rechtsbescherming geboden doordat er een duidelijk stappenplan wordt voorgeschreven voordat tot dwang mag worden overgegaan. Centraal daarbij staat altijd de vraag of er geen minder ingrijpende alternatieven zijn. Door de val van het kabinet kon het wetsvoorstel in 2010 niet verder worden behandeld, waardoor de voorlichtingsactiviteiten zich op 2011 concentreren. Dat wordt ondersteund door twee websites die nu al in de lucht zijn en veel informatie verstrekken over rechtspositie en het terughoudend gebruik van vrijheidsbeperkende maatregelen. Vooruitlopend op de inwerkingtreding van het wetsvoorstel is in het kader van het programma «Zorg voor Beter» al enige tijd geleden gestart met een aantal verbetertrajecten, gericht op het zoeken naar alternatieven voor dwang. De ervaringen uit die trajecten worden in 2011 ingezet in een nieuw verbetertraject dat voor veel zorginstellingen openstaat.

•  Kwaliteit meten, verbeteren en borgen

Het beleid om kwaliteit te verbeteren richt zich op het meten van de kwaliteit van zorg, het verbeteren van deze zorg en het borgen van deze verbetering. Het verbeteren van de zorg gebeurt onder andere door programma’s als «Zorg voor Beter», «Transitieprogramma in de Langdurige Zorg», «Nationaal Programma Ouderenzorg» en «In voor Zorg». Via deze programma’s wordt beoogd instellingen te stimuleren om te werken aan innovatie, ketenzorg en het verder verbeteren van de veiligheid en cliëntgerichtheid in de zorg.

– Implementatie kwaliteitskader verantwoorde zorg

–  Zorg voor Beter

Zorg voor Beter richt zich in dit kader primair op de ontwikkeling van concrete instrumenten en methoden, gericht op zorgmedewerkers en hun interactie met cliënten. In 2011 wordt beperkt verder gegaan met het (door)ontwikkelen van instrumenten waarmee instellingen op basis van uitkomsten van kwaliteitsmetingen zelfstandig aan de slag kunnen met het toepassen van verbetertrajecten en met het ontwikkelen van een flexibeler aanbod van verbetertrajecten. Nadruk in de laatste periode van «Zorg voor Beter» ligt met name in de borging, zoals borging bij instellingen, waarbij ook samengewerkt wordt met «In voor Zorg» en borging in het zorgonderwijs.

•  (P) Bouwprogramma (waaronder kamers zorghuizen)

Privacy en een goede woonomgeving vormen een wezenlijk element van de kwaliteit van leven. Door middel van een uitvoering- en monitoringprogramma van de daartoe noodzakelijke maatregelen wordt er op toegezien dat ultimo 2010 alle kamers voor meer dan twee personen zijn of worden aangepast. Uit de stand van zaken zorghuizen blijkt dat de sector grote inspanningen heeft geleverd bij de afbouw van de meerbedskamers. Tegelijkertijd zijn er ook nog instellingen die onvoldoende voortgang maken. De Tweede Kamer is geïnformeerd over de oorzaken van de vertraging en welke maatregelen er worden genomen om de gestelde termijn van 2011 te halen (kamerstuk 30 597 nr. 101). In 2010 is € 160 miljoen beschikbaar gesteld als bouwimpuls voor de langdurige zorg. Met de inzet van deze extra middelen worden 58 projecten versneld uitgevoerd, hiermee zijn circa 6 000 privacyplaatsen gemoeid. Ook na de inzet van deze extra middelen moeten na 2010 nog een behoorlijk aantal plaatsen worden verbeterd (circa 6 000). Uit recent ontvangen informatie blijkt dat de jaren 2011 en 2012 wat dit betreft oogstjaren zullen zijn. De verwachting is dat in die jaren circa 5 000 plaatsen worden aangepast. Aanbieders die niet voldoende uitwerking aan verbeterplannen geven zullen op grond van de WTZi in 2010/2011 een voorschrift aan de toelating verbonden krijgen. Dit voorschrift houdt in dat instellingen de daarin genoemde verbeteringen moeten hebben doorgevoerd. Het voorschrift opent de mogelijkheid om bij instellingen die daar niet aan voldoen bestuursdwang uit te oefenen (last onder dwangsom), of in het uiterste geval, de toelating in te trekken.

•  Stichting Centra voor Consultatie en Expertise

De Stichting Centra voor Consultatie en Expertise (CCE) heeft als taak door de inzet van expertise en (tijdelijke) extra ondersteuning perspectief te bieden aan individuele cliënten met een bijzondere zorgvraag. CCE kan adviezen geven over het opstellen van bijzondere zorgplannen en begeleidt ook de uitvoering ervan. Voorts heeft CCE een belangrijke adviserende rol met betrekking tot enkele beleidsregels van de NZa, waaronder de beleidsregel «Toeslag extreme zorgzwaarte». Het gaat dan om adviezen over de zorg van cliënten met een bijzondere zorgvraag. De subsidie voor het CCE is met ingang van 2010 verlaagd vanuit de overweging dat er zowel in bedrijfsmatige zin als door het uitbaten van expertise efficiencywinsten te behalen zijn.

•  AWBZ-brede zorgregistratie (AZR)

43.3.4 De kosten van de zorg zijn maatschappelijk aanvaardbaar

Motivering

Prestatie-indicatoren

De voortgang van het beleid wordt gemeten met de volgende indicator:

Herijken van het pakket van verzekerde aanspraken

•  Uitvoering door zorgkantoren verbeteren

In de huidige concessieverlening aan zorgverzekeraars is opgenomen dat de gerichtheid op AWBZ-cliënten wordt versterkt. Jaarlijks zien we uit monitor van de NZa dat deze dienstverlening verbetert. De huidige concessieverlening loopt tot en met 2011. Voor 2012 en verder moet nog bepaald worden wie de AWBZ gaat uitvoeren.

•  (P) Afspraken zorgaanbieders

In het kader van de zorginkoop 2011 zijn afspraken gemaakt met de zorgkantoren om de zorginkoop te verbeteren. Het gaat hierbij om differentiatie in de vergoeding van zorgaanbieders afhankelijk van de kwaliteit, zowel voor intra- als extramurale zorg.

Om dit mogelijk te maken zal de tariefmarge intramuraal worden verruimd (van 2% naar 6%). Ook zullen de exploitatielasten van nieuwe capaciteit die nu nog afzonderlijk worden vergoed, vanaf 2011 onder de contracteerruimte worden gebracht. Afgesproken is dat NZa, ZN en het Ministerie van VWS deze exploitatielasten zullen monitoren en dat de vergoedingen, binnen het beschikbare kader, centraal worden toegewezen op basis van de opgaven van de zorgkantoren.

•  (P) Maatregelen care

•  (P) Invoeren minimale eigen bijdrage verblijf

•  Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg)

Instrumenten voor een goed werkend AWBZ stelsel

•  AWBZ-databank

Aan de Tweede Kamer is toegezegd om de grote hoeveelheid informatie over de AWBZ overzichtelijker te presenteren. Een van de initiatieven daartoe is het realiseren van een AWBZ-brede gegevensbank, waarin AWBZ-gegevens uit verschillende informatiebronnen met elkaar worden verbonden en op een toegankelijke manier beschikbaar worden gesteld voor verschillende partijen. Gegevens worden op vooraf afgesproken momenten door informatiehouders, zoals het CAK, de NZa en het CIZ, aangeleverd. Zo wordt de databank op gezette tijden bijgewerkt met de meest recente informatie, vermindert de uitvraag van gegevens bij de informatiehouders (en daarmee de administratieve lasten) en wordt de kennis over de AWBZ-vraag vergroot.

•  (P) Ruimte voor wensen van de cliënt (integraal tarief)

•  Kleinschalig Wonen

Om de keuzemogelijkheden in woonvormen en de spreiding van capaciteit voor zware zorg te vergroten is er een stimuleringsprogramma «Kleinschalig wonen voor mensen met dementie». Daarnaast zijn binnen het project «Kleinschalig Wonen met Domotica» (KWmD) tien regionale initiatieven van start gegaan. Uitgangspunt van dit project is het inzetten van bestaande kennis, innovatieve producten en diensten. De focus ligt op samenwerking en procesinnovatie en het ondersteunen met kennis en advies ten behoeve van aanschaf, inrichting en exploitatie. Voor dit programma is € 0,5 miljoen per jaar gereserveerd voor een periode van 3 jaar (t/m 2011). Naast de bijdrage van het Ministerie van VWS, hebben het innovatienetwerk «Syntens» en de deelnemende initiatieven zich in deze projecten ook financieel gecommitteerd. De deelnemende initiatieven zorgen voor een eigen bijdrage van in totaal € 1,2 miljoen en Syntens draagt € 0,3 miljoen bij vanuit het programma Nederland Digitaal in Verbinding (NDiV). Deze projecten zullen een voorbeeldfunctie vervullen ten behoeve van een verdere uitrol van ICT en domoticatoepassingen in de zorg.

•  (P) Overheveling revalidatiezorg naar de Zvw

•  (P) Bijdrage in kosten van kortingen (BIKK)

Doel is om de lagere premieopbrengst van de AWBZ als gevolg van de grondslagverkleining van de AWBZ bij de invoering van het belastingstelsel van 2001 te compenseren (circa € 5,3 miljard).

43.4 Overzicht onderzoek naar de doelmatigheid en doeltreffendheid van beleid