Inleiding
De bedrijfseenheden van De Werkmaatschappij leveren een breed scala aan producten en diensten op het terrein van de bedrijfsvoering aan onderdelen van de rijksoverheid. Of het nu gaat om arbeidsmarktcommunicatie of bedrijfsmaatschappelijk werk, om grafische dienstverlening of het bieden van coaching, om arbeidsjuridische ondersteuning of post- en koeriersdiensten. Het speerpunt voor De Werkmaatschappij is het optimaliseren van de bedrijfsvoering van het Rijk zodat de kosten hiervoor kunnen dalen.
Per 1 januari 2012 bestaat De Werkmaatschappij uit een Houdster en 13 bedrijfseenheden. Bij het opstellen van de begroting 2013 is uitgegaan van de bestaande samenstelling van De Werkmaatschappij in 2012.
Exploitatie
| 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Baten | |||||||
| Omzet moederdepartement | 31 177 | 29 379 | 40 911 | 42 371 | 44 112 | 45 958 | 45 958 |
| Omzet overige departementen | 62 992 | 89 630 | 76 350 | 77 865 | 79 163 | 80 642 | 80 677 |
| Omzet derden | 1 692 | 5 783 | 5 800 | 5 921 | 6 037 | 6 148 | 6 148 |
| Rentebaten | 106 | 5 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Vrijval voorzieningen | 252 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Bijzondere baten | 686 | 613 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Totaal baten | 96 905 | 125 411 | 123 061 | 126 157 | 129 312 | 132 748 | 132 783 |
| Lasten | |||||||
| Apparaatskosten | 96 395 | 121 712 | 120 139 | 123 481 | 126 623 | 130 056 | 131 841 |
| – personele kosten | 59 852 | 74 856 | 74 413 | 77 243 | 79 807 | 82 622 | 82 622 |
| – waarvan eigen personeel | 64 210 | 68 702 | 71 912 | 74 470 | 77 167 | 77 167 | |
| – waarvan externe inhuur | 10 647 | 5 711 | 5 331 | 5 337 | 5 455 | 5 455 | |
| – materiele kosten | 36 543 | 46 856 | 45 726 | 46 238 | 46 816 | 47 434 | 49 219 |
| – waarvan apparaat ICT | 12 883 | 11 473 | 11 603 | 11 749 | 11 905 | 12 351 | |
| – waarvan bijdrage aan SSO's | 8 380 | 8 723 | 8 999 | 9 297 | 9 297 | ||
| Afschrijvingskosten | 1 109 | 2 935 | 2 618 | 2 636 | 2 649 | 2 652 | 902 |
| – materieel | 774 | 2 121 | 2 128 | 2 132 | 2 134 | 384 | |
| – waarvan apparaat ICT | 1 750 | 1 750 | 1 750 | 1 750 | 0 | ||
| – immaterieel | 335 | 497 | 507 | 517 | 518 | 518 | |
| Overige kosten | 996 | 416 | 40 | 40 | 40 | 40 | 40 |
| – dotaties voorzieningen | 821 | 0 | 40 | 40 | 40 | 40 | 40 |
| – rentelasten | 175 | 416 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| – bijzondere lasten | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Totaal lasten | 98 500 | 125 063 | 122 797 | 126 157 | 129 312 | 132 748 | 132 783 |
| Saldo van baten en lasten | – 1 594 | 347 | 264 | 0 | 0 | 0 | 0 |
* 2011 betreffen realisatiecijfers, 2012 eerste suppletoire begroting en 2013 de ontwerpbegroting
Toelichting
Uitgangspunt voor de begroting van baten en lasten van De Werkmaatschappij is een kostendekkende exploitatie. Maandelijks stuurt De Werkmaatschappij op het realiseren van de aannames die ten grondslag liggen aan de begroting.
De Werkmaatschappij beoogt eigen vermogen op te bouwen om incidentele risico’s op te vangen zonder bijstelling van tarieven gedurende een kalenderjaar. Als het eigen vermogen de norm van 5% heeft bereikt, zal De Werkmaatschappij bij eerstvolgende suppletoire begroting de wijze van restitutie aan haar afnemers aangeven.
Bij het opstellen van de begroting 2013 is uitgegaan van de 2012 tarieven. Ingeval van grote stijging van de grondstofprijzen zoals bij de bedrijfseenheden Vijfkeerblauw (papierprijzen) en Interdepartementale Post- en Koeriersdienst (brandstofprijzen) zal De Werkmaatschappij dit doorberekenen in de betreffende tarieven. Wel is in de tarieven 2013 rekening gehouden met de generieke taakstellingen.
De activiteiten van de Werkmaatschappij worden bekostigd uit de omzet gebaseerd op aan afnemers geleverde producten en diensten tegen jaarlijks vastgestelde tarieven (pxq).
Baten
De eenheden die de grootste bijdrage in 2013 leveren aan de omzet en kosten bij De Werkmaatschappij zijn het ExpertiseCentrum Organisatie&Personeel (EC O&P) voor circa € 40 mln., Digitale Werkplek Rijk voor circa € 19 mln., Interim Rijk voor circa € 17 mln. en Vijfkeerblauw voor circa € 12 mln.
De meerjarenontwikkeling van de omzet is een resultante van de verwachte toename van de reguliere productieafzet bij Interim Rijk en Financiën & Control als gevolg van uitbreiding van de interdepartementale klantenkring. Bij de overige bedrijfseenheden van De Werkmaatschappij wordt uitgegaan van een min of meer gelijkblijvende afzet. De gehanteerde tarieven zijn de tarieven vanaf 2011 verlaagd conform de generieke taakstelling voor zowel het moederdepartement als overige departementen.
Voor de additionele taakstelling zal De Werkmaatschappij in samenspraak met haar klanten komen tot afspraken voor de invulling van de taakstelling. In de begroting gaat De Werkmaatschappij ervan uit dat de vraaguitval uit hoofde van de additionele taakstelling zal worden gecompenseerd door de aansluiting van (onderdelen van) departementen die nog geen producten en diensten afnemen bij De Werkmaatschappij.
Lasten
De generieke en additionele taakstellingen vragen van De Werkmaatschappij, door het verlagen van de tarieven, ook een verlaging van de kosten. Door de verwachte organische groei en door besparende maatregelen te treffen, kunnen de kosten van De Werkmaatschappij zich ontwikkelen conform de ontwikkeling van de afzet. Besparingsmaatregelen waaraan gedacht wordt zijn het verhogen van declarabiliteit, verlagen van huisvestingskosten en terugdringen van externe inhuur.
Kasstroomoverzicht
| 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Rekening-courant RHB 1 januari (incl. deposito) | 16 919 | 17 384 | 20 240 | 20 575 | 20 463 | 20 263 | 20 366 |
| 2. | Totale operationele kasstroom | 2 373 | 3 282 | 2 882 | 2 635 | 2 649 | 2 652 | 902 |
| 3a. | Totaal investeringen (–/–) | – 1 837 | – 3 000 | – 1 000 | – 1 000 | – 1 000 | – 1 000 | 0 |
| 3b. | Totaal boekwaarde desinvesteringen (+) | 5 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| 3. | Totaal investeringkasstroom | – 1 832 | – 3 000 | – 1 000 | – 1 000 | – 1 000 | – 1 000 | 0 |
| 4a. | Eenmalige uitkering aan moederdepartement (–/–) | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| 4b. | Eenmalige storting door het moederdepartement(+) | 600 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| 4c. | Aflossingen op leningen (–/–) | – 159 | – 3 622 | – 2 547 | – 2 747 | – 2 849 | – 2 550 | – 1 000 |
| 4d. | Beroep op leenfaciliteit (+) | 1 997 | 4 000 | 1 000 | 1 000 | 1 000 | 1 000 | 0 |
| 4. | Totaal financieringskasstroom | 2 438 | 378 | – 1 547 | – 1 747 | – 1 849 | – 1 550 | – 1 000 |
| 5. | Rekening-courant RHB 31 december (=1+2+3+4) | 19 898 | 18 044 | 20 575 | 20 463 | 20 263 | 20 366 | 20 268 |
* 2011 betreffen realisatiecijfers, 2012 de eerste suppletoire begroting en 2013 de ontwerpbegroting
Toelichting
Het hoge rekening-courantsaldo ultimo 2013 wordt verklaard door omvangrijk geldverkeer bij hoofdzakelijk 2 bedrijfseenheden. De ontwikkeling in het saldo van de rekening-courant is een resultante van de ontwikkeling van de operationele kasstroom en de verwachte investeringen aan het einde van het jaar waarin departementen openstaande rekeningen van De Werkmaatschappij afwikkelen. Door het jaar heen is sprake van een meer gelijkmatig betalingsritme.
De Werkmaatschappij streeft ernaar bij een omvangrijke rekening-courantstand een beperkt beroep te doen op de leenfaciliteit. De opgenomen lening betreft dan ook alleen investeringen boven de € 0,5 mln.
Doelmatigheid
De Werkmaatschappij levert als Shared Service Organisatie vele producten en diensten. Door de huidige ontwikkelingen van de organisatie (bijvoorbeeld vorming een EC O&P) is gekozen voor een tweetal overall indicatoren voor de integrale kostprijzen en de verkooptarieven. Beiden zijn door indexcijfers weergegeven (2011 = 100).
| 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Omschrijving generiek deel | |||||||
| Verloop kostprijs (basisjaar 2011 = 100) | 100,0 | 98,0 | 97,5 | 97,0 | 95,5 | 96,0 | 96,0 |
| Verloop tarieven (basisjaar 2011 = 100) | 100,0 | 98,0 | 97,5 | 97,0 | 95,5 | 96,0 | 96,0 |
| Totale omzet per product(groep) of dienst | 95 861 | 125 411 | 123 061 | 126 157 | 129 312 | 132 748 | 132 783 |
| Fte-totaal, excl. externe inhuur | 5781 | 767,0 | 813 | 845 | 870 | 896 | 896 |
| Saldo van baten en lasten (% van de baten) | – 1,6% | 0,3% | 0,2% | 0,0% | 0,0% | 0,0% | 0,0% |
| Klanttevredenheid departementen (KTO) | n.b. | 7,1 | 7,1 | 7,1 | 7,1 | 7,1 | 7,1 |
| Medewerkerstevredenheid (MTO) | 7,6 | 7,5 | 7,5 | 7,5 | 7,5 | 7,5 | 7,5 |
Toelichting
Vanwege de taakstelling op basis van de tarieven van 2011 zal De Werkmaatschappij in de periode 2012 t/m 2016 haar tarieven jaarlijks verlagen. De generieke taakstelling is vertaald in jaarlijkse taakstellingsbedragen. De Werkmaatschappij heeft de generieke taakstelling verwerkt door een verlaging van haar tarieven toe te passen. De verlagingen zijn berekend door de taakstellingsbedragen af te zetten in percentages van de omzet van 2011. De tarieven van De Werkmaatschappij ontwikkelen zich volgens de trend van de bovenstaande indexcijfers. Om een nulresultaat te behalen, moeten de integrale kostprijzen dezelfde trend volgen als de tarieven.
In overleg met de departementen zal worden bezien op welke wijze de dienstverlening een extra impuls kan krijgen. Groei is geen doel op zich, maar de Werkmaatschappij zal organisch groeien als gevolg van het vollediger aansluiten van departementen. Bij de beoogde meerjarige ontwikkeling van DWM zal de aantoonbare kostenbesparing in ogenschouw genomen blijven. De kostenbesparing bij DWM hangt altijd samen met besparingen bij de departementen. Departementen hoeven minder in eigen beheer uit te voeren dan wel uit te besteden in de markt. Met deze organische groei hangt ook de groei in fte’s samen.