Base description which applies to whole site

3.6 Artikel 37. Migratie

Algemene doelstelling

Een op maatschappelijk verantwoorde wijze en in overeenstemming met internationale verplichtingen gereglementeerde en beheerste toelating tot, verblijf in en vertrek uit Nederland van vreemdelingen, alsmede verkrijging van het Nederlanderschap of de intrekking daarvan.

Rol en verantwoordelijkheid

De Minister ontwikkelt en geeft uitvoering aan het vreemdelingenbeleid en het beleid op grond van de Rijkswet op het Nederlanderschap. Hij heeft daarbij:

  • een uitvoerende rol ten aanzien van de opvang van asielzoekers, de afwikkeling van toelatingsprocedures in Nederland en de terugkeer van vreemdelingen uit Nederland;

  • verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de Vreemdelingenwet en de Rijkswet op het Nederlanderschap door het geheel aan overheidsorganisaties dat zich (primair) met het vreemdelingen- en nationaliteitsbeleid bezighoudt;

  • verantwoordelijkheid voor de uitvoeringsorganisaties Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND), Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V), het zelfstandig bestuursorgaan Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) en voor de centra van de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) waar de vreemdelingenbewaring en de grensdetentie ten uitvoer wordt gelegd;

  • een gezagsrelatie met de Koninklijke Marechaussee en de politie voor wat betreft het vreemdelingentoezicht.

Beleidswijzigingen

De belangrijkste beleidswijzingen op artikel 37 zijn opgenomen in de beleidsagenda. Hieronder volgt een samenvatting daarvan.

Het Nederlandse migratiebeleid is verwoord in de dit voorjaar gepresenteerde Integrale migratieagenda. Op basis van de nadere uitwerking van deze plannen, gaan JenV en partners aan de slag om deze ambitieuze migratieagenda in de praktijk te realiseren.

De ambitie is dat er in 2019 stappen zijn gezet om het asielproces te herontwerpen en de transparantie en voorspelbaarheid van dit proces te vergroten. Daarnaast wordt gestart met het treffen van voorbereidingen voor het samenbrengen van alle partners in de asielketen onder één dak, in Gemeenschappelijke Vreemdelingen Locaties (GVL). Voorts wordt gewerkt aan maatwerk voor samenwerking waar het gaat om terugkeer van (voorlopig) veertien als veilig beschouwde landen.

Om te bevorderen dat er meer kennismigranten naar Nederland komen, werkt JenV voor deze groep aan kortere, eenvoudigere toelatingsprocedures en een betere elektronische dienstverlening. Samen met BZ faciliteert JenV een onafhankelijk onderzoek naar de vraag of het VN Vluchtelingenverdrag uit 1951 nog wel bij de tijd is en welke aanpassingen er eventueel nodig zijn

In 2019 werkt JenV aan de inrichting van het grensmanagement, op basis van de nieuwe EU richtlijnen.

Tot slot in deze samenvatting werkt JenV conform het Regeerakkoord aan modernisering van het nationaliteitsrecht.

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 3.6.1 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 37 (x € 1.000)
   

2017

2018

2019

2020

2021

2022

2023

Verplichtingen

1.513.581

1.287.622

1.063.580

937.160

918.675

904.828

904.489

                 

Programma-uitgaven

1.526.383

1.287.622

1.063.580

937.160

918.675

904.828

904.489

Waarvan juridisch verplicht

   

99%

       
                 

37.2

Toegang, toelating en opvang vreemdelingen

 

Bijdrage Agentschappen

             
 

Immigratie- en Naturalisatiedienst

365.759

361.893

323.759

299.587

299.904

299.870

299.585

 

DJI-Vreemdelingenbewaring en uitzetcentra

0

82.177

80.085

80.162

81.320

81.315

81.315

 

Bijdrage ZBO/RWT's

             
 

Centraal Orgaan opvang Asielzoekers

964.901

660.599

496.917

403.980

383.972

370.177

370.123

 

Nidos-opvang

135.649

121.601

111.769

102.292

102.299

102.294

102.294

 

Subsidies

             
 

Vluchtelingenwerk Nederland

10.017

9.633

9.642

9.643

9.643

9.643

9.643

 

Overige subsidies

938

2.065

1.749

1.691

1.692

1.691

1.691

 

Opdrachten

             
 

Keteninformatisering

6.041

5.237

5.288

5.286

5.288

5.287

5.287

 

Versterking vreemdelingenketen

6.356

10.294

3.051

3.161

3.191

3.191

3.191

                 

37.3

Terugkeer

 

Bijdrage Agentschappen

             
 

Dienst Justitiële Inrichtingen

9.921

9.824

8.519

8.534

8.537

8.535

8.535

 

Subsidies

             
 

REAN-regeling

4.843

5.823

6.686

6.689

6.690

6.689

6.689

 

Overige subsidies

2.221

2.547

2.553

2.554

2.554

2.554

2.554

 

Opdrachten

             
 

Vreemdelingen vertrek

19.737

15.929

13.562

13.581

13.585

13.582

13.582

                 

Ontvangsten

308.945

207.008

96.800

3.000

3.000

3.000

3.000

Budgetflexibiliteit

Ten aanzien van de budgetflexibiliteit voor 2019 is 99% van de begrote bedragen is juridisch verplicht. De bijdrage aan de IND, het COA, Nidos en Vluchtelingenwerk Nederland zijn juridisch verplicht evenals een groot gedeelte van de opdrachten die voortvloeien uit het programma van de keteninformatisering en de uitgaven voor de vervoersbewegingen van de vreemdelingen. Dit laatste als gevolg van een meerjarig convenant met het agentschap DJI.

37.2 Toegang, toelating en opvang vreemdelingen

Toelichting op de instrumenten

Kengetallen vreemdelingenketen

Onderstaande tabel geeft een overzicht van de belangrijkste kengetallen voor de vreemdelingenketen. De hoogte van de instroom (asiel, regulier en naturalisatie) is een belangrijke bepalende factor voor de werkhoeveelheid en daarmee voor de bijdragen aan de organisaties in de vreemdelingenketen.

Tabel 3.6.2 Kengetallen vreemdelingenketen

Vreemdelingenketen (aantallen)

Realisatie

Prognose

         
 

2017

2018

2019

2020

2021

2022

2023

Asiel

             

Asielinstroom

35.030

27.332

22.885

21.310

21.310

21.310

21.310

Overige instroom

2.580

2.000

2.000

2.000

2.000

2.000

2.000

Opvang COA

             

Instroom in de opvang

39.190

29.540

24.660

23.770

23.410

23.040

23.040

Uitstroom uit de opvang

46.090

34.630

24.850

23.770

23.410

23.040

23.040

Gemiddelde bezetting in de opvang

23.150

18.590

15.200

15.000

15.000

15.000

15.000

Toegang en toelating IND)

             

Machtiging tot voorlopig verblijf nareis (MVV nareis)

7.590

6.500

6.200

5.700

5.500

5.400

5.400

Verblijfsvergunning regulier (VVR)

40.460

39.000

40.000

41.000

42.000

43.000

 

Toelating en Verblijf (TEV)

51.410

49.000

50.000

51.000

52.000

53.000

53.000

Visa

3.000

2.700

2.700

2.700

2.700

2.700

2.700

Aantal naturalisatie verzoeken

23.360

23.000

23.000

23.000

23.000

23.000

23.000

Streefwaarden Terugkeer (%)

             

Zelfstandig vertrek

14%

20%

20%

20%

20%

20%

20%

Gedwongen vertrek

29%

30%

30%

30%

30%

30%

30%

Zelfstandig vertrek zonder toezicht

58%

50%

50%

50%

50%

50%

50%

Bronnen: INDIS/INDIGO, Maandrapportage COA,KMI en Meerjaren Productie Prognoses (MPP) Vreemdelingenketen

Begrotingsreserve Asiel en ODA-toerekening

De begrotingsreserve Asiel is in 2010 gecreëerd toen het asieldossier in plaats van generaal specifiek werd en is aan de Tweede Kamer gemeld via de begroting 201133. De asielreserve is bedoeld om fluctuaties in de lastig voorspelbare uitgaven voor (de instroom van) asielzoekers op te vangen.

Tabel 3.6.3 Overzicht geraamd verloop begrotingsreserve Asiel (x € 1 mln.)

Stand per 1/1/2018

Verwachte toevoegingen jaar 2018

Verwachte onttrekkingen 2018

Verwachte stand per 1/1/2019

Verwachte toevoegingen 2019

Verwachte onttrekkingen 2019

Verwachte stand per 31/12/2019

129,9

118,1

165,7

81,3

0

81,3

0

De verwachte stand van de asielreserve op 1 januari 2019 is € 81,3 mln. In 2019 wordt € 81,3 mln. ingezet voor de dekking van de meerkosten van de asielinstroom in 2019. De onttrekkingen uit de asielreserve in 2019 zijn juridisch verplicht.

Onderstaande tabel is opgenomen naar aanleiding van een toezegging van de Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking34

Tabel 3.6.4 ODA-aandeel opvangkosten voor asielzoekers (x € 1 mln.)
 

2019

Bijdrage ZBO/RWT’s: COA

496.917

Deel ODA-toerekening

347.046

   

Bijdrage ZBO/RWT’s: Nidos-opvang

111.769

Deel ODA-toerekening

72.907

Bijdragen aan agentschappen

Immigratie- en Naturalisatiedienst

De IND is verantwoordelijk voor de uitvoering van het vreemdelingenbeleid en het beleid ten aanzien van de Rijkswet op het Nederlanderschap. Dat houdt in dat de IND alle aanvragen beoordeelt van vreemdelingen die in Nederland willen verblijven of die Nederlander willen worden.

De bekostiging van de IND vindt plaats door de bijdrage van het moederdepartement en opbrengsten uit leges die vreemdelingen betalen voor het behandelen van aanvragen voor reguliere verblijfsvergunning of verzoeken tot naturalisatie. Naar huidige verwachting is voor 2019 iets minder budget nodig dan voor 2018 (zie tabel 37.1). Het budget voor 2018 ligt hoger omdat de IND in dit jaar extra productie heeft onder meer vanwege het terugdringen van voorraden.

In onderstaande tabel wordt zichtbaar hoe het budget is verdeeld over de verschillende productgroepen van de IND.

Tabel 3.6.5 Bekostiging IND (x € 1.000)

Productgroep

Budgettaire kader 2019

%

Asiel

81.713

25,2%

Regulier

122.185

37,8%

Naturalisatie

8.955

2,8%

Ketenondersteuning

5.701

1,8%

Lumpsum

151.476

46,8%

     

Totale bekostiging

370.029

114,3%

Bijdragen derden

46.400

14,3%

     

Bijdrage JenV

323.629

100%

Tabel 3.6.6 Kengetallen IND doorlooptijden: vreemdelingenzaken waarop binnen de wettelijke termijn is besloten
 

Realisatie

Streefwaarde

 

2017

2018

2019

2020

2021

2022

2023

Asiel

86%

86%

90%

90%

90%

90%

90%

Regulier

82%

82%

95%

95%

95%

95%

95%

Naturalisatie

93%

93%

95%

95%

95%

95%

95%

In de agentschapsparagraaf van de IND vindt u verdere informatie.

Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI)

De vreemdelingenbewaring van DJI is verantwoordelijk voor aan de grens geweigerde vreemdelingen, illegale vreemdelingen en drugskoeriers. Het is de taak van DJI om vreemdelingen in de detentiecentra zo goed mogelijk te verzorgen, te ondersteunen bij voorbereiding van de terugkeer en hen beschikbaar te houden voor vertrek uit Nederland.

De vreemdelingen verblijven op grond van een bestuursrechtelijke maatregel in een detentiecentrum. Gezinnen met minderjarige kinderen en alleenstaande minderjarige vreemdelingen verblijven in de Gesloten Gezinsvoorziening (GGV). In de agentschapsparagraaf van DJI vindt u nadere informatie.

Bijdragen aan ZBO’s en RWT’s

Centraal Orgaan opvang Asielzoekers

Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) draagt zorg voor de opvang van vreemdelingen in Nederland. Het COA biedt vreemdelingen huisvesting, verstrekt middelen van bestaan en geeft begeleiding. Het opvangbeleid is gericht op de opvang van asielzoekers gedurende de asielprocedure. Het opvangbudget waaruit COA wordt betaald daalt in 2019. Dit komt omdat de bezetting naar verwachting daalt.

Tabel 3.6.7 Bekostiging COA

Productgroep

Aandeel

Personeel

30%

Materieel

34%

Rente en afschrijving

4%

Gezondheidszorg

23%

Regelingen

9%

Totaal

100%

Overheadkosten maken onderdeel uit van bovengenoemde kosten.

Tabel 3.6.8 Prestatie-indicator Centraal Orgaan opvang Asielzoekers
(gemiddelde verblijfsduur in maanden)
 

Realisatie

Prognose

 

2017

2018

2019

2020

2021

2022

2023

Gemiddelde opvangduur vergunninghouders na vergunningverlening

4,1

3,5

3,5

3,5

3,5

3,5

3,5

Gemiddelde verblijfsduur opvang op basis van uitstroom

7,4

7,3

7,2

7,1

7,0

7,0

7,0

Bron: Maandrapportage COA.

Stichting Nidos

Nidos is conform het Burgerlijk Wetboek aangewezen als instantie die belast is met de voogdij over alleenstaande minderjarige vreemdelingen. Daarnaast is Nidos aangewezen voor het uitvoeren van de kinderbeschermingsmaatregel ondertoezichtstelling (OTS) bij kinderen van gezinnen met een vreemdelingenstatus.

Nidos is verantwoordelijk voor de opvang in pleeggezinnen van alle alleenstaande minderjarige vreemdelingen (AMV’s) die op het moment van aankomst in Nederland 14 jaar of jonger zijn.

Sinds 2016 verzorgt NIDOS de opvang voor alleenstaande minderjarige vreemdelingen (AMV’s) na vergunningverlening in kleinschalige opvangvoorzieningen tot zij 18 jaar oud zijn.

De subsidie aan Nidos bestaat uit begeleidingskosten (voogdij, jeugdbescherming en begeleiding) en verzorgingskosten (met name opvang). Deze subsidie wordt op basis van jaarplannen verstrekt en is voor voogdij gerelateerd aan het aantal AMV’s onder begeleiding van Nidos en voor verzorging aan het aantal opgevangen AMV’s.

Het aantal AMV’s onder begeleiding en in de opvang is afhankelijk van de in- en uitstroom van AMV’s (uitstroom bijvoorbeeld als gevolg van gezinshereniging) en het bereiken van de leeftijd van 18 jaar van de AMV’s.

Het hieronder gehanteerde normbedrag voor verzorgingskosten is afhankelijk van de verdeling over de verschillende opvang vormen (pleeggezin, woongroep of wooneenheid). Deze is geraamd op basis van de verwachte opbouw van de AMV populatie. Afrekening vindt jaarlijks plaats op basis van de werkelijk gemaakte kosten voor opvang.

Tabel 3.6.9 Kengetal instroom en bezetting AMV’s
 

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

Instroom AMV’s

1.590

2.160

2.000

1.380

1.160

1.110

1.100

Aantal pupillen onder Nidos begeleiding

3.230

3.110

5.530

5.275

3.975

3.975

3.975

 

Normbedrag 2018

Normbedrag 2019

Begeleidingskosten per AMV

€ 7.097

€ 7.097

Verzorgingskosten per AMV

€ 19.632

€ 19.632

Instroomteam(organiseren initiële begeleiding en opvang)

€ 1.225

€ 1.225

Subsidies

Vluchtelingenwerk Nederland (VWN)

VWN zet zich op basis van de Universele verklaring voor de Rechten van de Mens in voor de bescherming en het behartigen van de belangen van en geven van voorlichting aan vluchtelingen en asielzoekers. De subsidie aan VWN wordt op basis van (kalender)jaarplannen verstrekt en is deels gerelateerd aan de instroom van asielzoekers.

Het grootste deel van de kosten is toe te rekenen aan het proces toelating (circa 84%). Een deel van de werkzaamheden draagt bij aan het welbevinden van de mensen die in opvang verblijven en bewaren van de rust in de opvangcentra en kan hierom worden toegerekend aan het proces opvang (circa 8%). Een laatste deel kan worden toegerekend aan het proces terugkeer (circa 8%) vanwege informatieve gesprekken na afwijzing door IND of negatieve uitspraken door de rechtbank.

Opdrachten

Keteninformatisering

Het budget Keteninformatisering is bestemd voor het beheer en de reguliere doorontwikkeling van de ketenvoorzieningen.

Versterking vreemdelingenketen

In 2019 worden vanuit dit budget diverse kleinere opdrachten gefinancierd met als doel verbeteringen in de vreemdelingenketen te bewerkstellingen.

37.3 Terugkeer

Bijdragen aan agentschappen

Dienst Justitiële Inrichtingen

De Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V) schakelt de Dienst Vervoer en Ondersteuning (DV&O) van DJI in voor het vervoer van vreemdelingen. DJI – onderdeel Vreemdelingenbewaring – maakt deel uit van de vreemdelingenketen. Samen met de partners in de vreemdelingenketen werkt DJI aan het gewenste ketendoel: gedwongen vertrek van vreemdelingen zonder rechtmatig verblijf in Nederland. DJI draagt zorg voor de vreemdeling vanaf het moment dat een vreemdeling vanuit de politie, de DT&V of de Koninklijke Marechaussee is overgebracht naar een inrichting voor vreemdelingenbewaring dan wel in grensdetentie van DJI.

Daarnaast werkt DJI steeds vaker samen met het COA, bijvoorbeeld als het gaat om de opvang van asielzoekers. Voor deze vorm van opvang worden ook medewerkers van DJI ingezet.

Subsidies

REAN-regeling

REAN staat voor Return and Emigration Assistance from the Netherlands en betreft een programma waarmee vrijwillige terugkeer wordt ondersteund. De Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) in Nederland voert in opdracht van de DT&V het REAN-programma uit. Op basis van dit programma biedt IOM praktische terugkeerondersteuning aan vreemdelingen die naar Nederland zijn gekomen met het oog op langdurig verblijf en zelfstandig uit Nederland willen vertrekken, maar niet over voldoende middelen beschikken om hun eigen vertrek te organiseren. IOM levert daarmee een bijdrage aan de uitvoering van het Nederlandse terugkeerbeleid.

Overige subsidies

Niet-gouvernementele organisaties in Nederland voeren op grond van deze subsidieregeling projecten uit met als doel om onrechtmatig verblijf van vreemdelingen in Nederland te voorkomen of beëindigen door hun zelfstandig vertrek uit Nederland te ondersteunen. De nadruk ligt op activiteiten die erop gericht zijn vertrekplichtige vreemdelingen te bewegen tot zelfstandig vertrek uit Nederland. Daarnaast beoogt de subsidieregeling gemeenschapsonderdanen die de intentie hadden om zich voor langere duur in Nederland te vestigen, die het niet gelukt is om in Nederland voldoende inkomsten te genereren om in hun eigen levensonderhoud te voorzien, die voor overlast (kunnen) zorgen en die sociaal maatschappelijke begeleiding nodig hebben bij hun terugkeer of herintegratie, te ondersteunen bij terugkeer.

Opdrachten

Vreemdelingen vertrek

Het terugkeerbeleid is erop gericht om illegaal verblijf van vreemdelingen te voorkomen en tegen te gaan. Vreemdelingen die niet (langer) in Nederland mogen blijven, dienen Nederland te verlaten. Het uitgangspunt is dat vreemdelingen zelf verantwoordelijk zijn voor het realiseren van hun vertrek uit Nederland, zelfstandige terugkeer geniet daarbij de voorkeur. De DT&V ondersteunt en faciliteert vreemdelingen hierbij. Dit doet de DT&V door vertrekgesprekken te voeren om mogelijke belemmeringen voor terugkeer in kaart te brengen, vreemdelingen te ondersteunen bij het aanvragen van een (vervangend) reisdocument bij de diplomatieke vertegenwoordiging van het land van herkomst en het faciliteren van het zelfstandig vertrek in samenwerking met het IOM en NGO’s die projecten hebben in het kader van duurzame terugkeer. Deze organisaties ontvangen subsidie van de DT&V om dergelijke projecten te kunnen aanbieden.

Wanneer vreemdelingen ervoor kiezen om niet zelfstandig te vertrekken, zet de DT&V in op het gedwongen vertrek. Indien lichtere toezichtsmiddelen niet tot dit resultaat leiden, kan vreemdelingenbewaring aan de orde zijn. Ook in het kader van gedwongen vertrek voert de DT&V vertrekgesprekken en biedt ondersteuning bij het aanvragen van een (vervangend) reisdocument. De DT&V onderhoudt intensieve contacten met de diplomatieke vertegenwoordigingen, maar ook met de autoriteiten van landen van herkomst om de bereidheid tot meewerken aan het gedwongen vertrek van onderdanen te vergroten. Bij het gedwongen vertrek zorgt de DT&V dat dit gerealiseerd kan worden door het boeken van de vlucht en in samenwerking met de Koninklijke Marechaussee zorgen voor de inzet van escorts indien dit nodig is.

Ontvangsten

De ontvangstenraming voor het jaar 2019 bedraagt € 96,8 mln. Dit heeft betrekking op een onttrekking uit de asielreserve (€ 81,3 mln.), Europese subsidies (€ 12,5 mln.) en een ramingsbijstelling (€ 3 mln.).

33

Kamerstukken II, 2010/11, 32 500-VI, nr. 2

34

Kamerstukken II, 2015/2016, 34 300, nr. 58

Licence