Introductie
Het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI) adviseert en waarschuwt de samenleving om risico’s met een atmosferische of seismische oorsprong terug te dringen. Het KNMI ontwikkelt daartoe hoogwaardige kennis, verricht waarnemingen, en zet die om in producten en diensten die de veiligheidsrisico’s verminderen, bijdragen aan een duurzame samenleving en economische mogelijkheden bevorderen.
Per 1 januari 2016 is de Wet taken meteorologie en seismologie in werking getreden.
Producten en diensten
De samenleving wordt steeds gevoeliger voor extreem weer, klimaatverandering, luchtkwaliteit, vulkaanuitbarstingen en aardbevingen. Om deze toegenomen risico’s zoveel mogelijk te helpen beperken past het KNMI het concept van de risico-reductie-cyclus toe.
We bewaken en waarschuwen, maar we geven ook adviezen en handelingsperspectieven voor zowel acute als toekomstige gevaren. Daarbij trekken we actief lessen uit gebeurtenissen om toekomstige adviezen nog beter te maken en zo tot risicoreductie te komen. Dit doen we samen met onze omgeving: het algemene publiek, overheden en (weer)bedrijven. We innoveren permanent onze dienstverlening en creëren daarbij (duurzame) economische kansen voor het bedrijfsleven terwijl we bijdragen aan een veilig, bereikbaar en leefbaar Nederland.
Het KNMI heeft zijn producten en diensten ingedeeld in de productgroepen Meteorologie en Seismologie. Daarnaast wordt EUTMETSAT/Aardobservatie als product onderscheiden. Meetbare gegevens voor deze productgroepen zijn opgenomen in beleidsartikel 23.
Realisatie 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Baten | |||||||
- Omzet | 88.483 | 96.326 | 94.761 | 88.588 | 84.848 | 76.601 | 82.675 |
waarvan omzet moederdepartement | 57.356 | 64.364 | 63.499 | 56.959 | 53.219 | 44.972 | 51.046 |
waarvan omzet overige departementen | 3.093 | 2.935 | 2.935 | 3.302 | 3.302 | 3.302 | 3.302 |
waarvan omzet derden | 28.034 | 29.027 | 28.327 | 28.327 | 28.327 | 28.327 | 28.327 |
Rentebaten | 4 | ||||||
Vrijval voorzieningen | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Bijzondere baten | 2 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Totaal baten | 88.489 | 96.326 | 94.761 | 88.588 | 84.848 | 76.601 | 82.675 |
Lasten | |||||||
Apparaatskosten | 65.615 | 72.741 | 71.461 | 70.509 | 71.478 | 67.169 | 66.243 |
- personele kosten | 39.588 | 41.820 | 43.609 | 43.217 | 41.594 | 39.514 | 38.498 |
* waarvan eigen personeel | 34.885 | 38.652 | 39.051 | 39.122 | 38.002 | 36.062 | 35.187 |
* waarvan externe inhuur | 4.551 | 2.986 | 4.374 | 3.902 | 3.341 | 3.174 | 3.093 |
* waarvan overige personele kosten | 152 | 182 | 184 | 193 | 251 | 277 | 218 |
- materiële kosten | 26.027 | 30.921 | 27.852 | 27.291 | 29.884 | 27.655 | 27.745 |
* waarvan apparaat ICT | 4.660 | 9.237 | 9.237 | 9.237 | 9.237 | 9.237 | 9.237 |
* waarvan bijdrage aan SSO's | 4.764 | 4.554 | 4.554 | 3.769 | 3.769 | 3.769 | 2.654 |
* waarvan overige materiele kosten | 16.603 | 17.130 | 14.061 | 14.285 | 16.878 | 14.649 | 15.854 |
Afschrijvingskosten | 2.882 | 2.550 | 2.550 | 1.450 | 1.450 | 1.450 | 1.450 |
- Materieel | 2.413 | 2.165 | 2.165 | 1.065 | 1.065 | 1.065 | 1.065 |
* waarvan ICT | 0 | 871 | 871 | 171 | 171 | 171 | 171 |
- Immaterieel | 469 | 385 | 385 | 385 | 385 | 385 | 385 |
Dotaties voorzieningen | |||||||
Overige kosten | 19.614 | 21.009 | 20.724 | 14.803 | 11.894 | 7.956 | 14.956 |
- Aardobservatie | 19.614 | 21.009 | 20.724 | 14.803 | 11.894 | 7.956 | 14.956 |
Bijzondere lasten | 1 | 1.800 | |||||
Rentelasten | 17 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Totaal lasten | 88.129 | 96.301 | 94.735 | 88.562 | 84.822 | 76.575 | 82.649 |
Saldo van baten en lasten gewone bedrijfsuitoefening | 360 | 25 | 25 | 25 | 25 | 25 | 25 |
Agentschapsdeel Vpb-lasten | 27 | 25 | 25 | 25 | 25 | 25 | 25 |
Saldo van baten en lasten | 333 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Toelichting
Baten
Omzet moederdepartement
De omzet moederdepartement betreft een vergoeding voor de producten op het gebied van meteorologie, seismologie en aardobservatie. Het betreft zowel een vergoeding voor wettelijke taken als de vergoeding van RWS, ANVS en beleids-DG’s voor maatwerk. De fluctuatie in de opbrengsten moederdepartement wordt vooral veroorzaakt door fluctuatie in de bijdrage in het kader van EUMETSAT (aardobservatie).
Daarnaast is sprake van een stijging door de toekenning van extra middelen in het kader van het ontwikkelen naar een Early Warning Centre (EWC). Medio 2025 is de ontwikkeling afgerond en neemt de omzet weer af.
Hieronder volgt een nadere specificatie van de omzet moederdepartement en van de omzet per productgroep.
Realisatie 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Hoofdstuk XII | |||||||
Artikel 11 Integraal Waterbeleid | 612 | 1.395 | 394 | 394 | 394 | 394 | 394 |
Artikel 16 Openbaar vervoer en Spoor | 46 | 47 | 47 | 47 | 47 | 47 | 47 |
Artikel 17 Luchtvaart | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 0 | 0 |
Artikel 19 Uitvoering Milieubeleid en Internationaal | 0 | 10 | 10 | 10 | 10 | 0 | 0 |
Artikel 23 Meteorologie, seismologie en aardobservatie | 56.180 | 56.549 | 59.131 | 52.541 | 48.877 | 40.630 | 46.704 |
Bijdrage RWS | 2.390 | 2.390 | 2.390 | 2.390 | 2.390 | 2.390 | 2.390 |
ANVS | 218 | 223 | 223 | 223 | 223 | 223 | 223 |
Overige omzet IenW | ‒ 2.105 | 3.736 | 1.290 | 1.340 | 1.264 | 1.288 | 1.288 |
* waarvan nog uit te voeren werkzaamheden | ‒ 2.723 | 3.048 | 379 | 379 | 379 | 403 | 403 |
* waarvan gefactureerde omzet | 618 | 688 | 911 | 961 | 885 | 885 | 885 |
Totaal | 57.355 | 64.364 | 63.499 | 56.959 | 53.219 | 44.972 | 51.046 |
Van totale omzet IenW | |||||||
* apparaats- en afschrijvingskosten en rentelasten | 36.157 | 47.317 | 42.775 | 42.156 | 41.325 | 37.016 | 36.090 |
* programma | 21.198 | 17.047 | 20.724 | 14.803 | 11.894 | 7.956 | 14.956 |
Realisatie 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Meteorologie | 36.559 | 45.823 | 41.750 | 41.130 | 39.999 | 35.690 | 34.764 |
Seismologie | 1.183 | 1.493 | 1.024 | 1.025 | 1.025 | 1.025 | 1.025 |
Aardobservatie | 19.614 | 17.047 | 20.724 | 14.803 | 11.894 | 7.956 | 14.956 |
Totaal | 57.356 | 64.364 | 63.499 | 56.959 | 52.919 | 44.672 | 50.746 |
Omzet overige departementen
De opbrengst overige departementen heeft betrekking op van andere ministeries ontvangen vergoedingen voor de inzet van KNMI-capaciteit voor het door hen verzochte maatwerk.
Realisatie 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport | 90 | 87 | 87 | 87 | 87 | 87 | 87 |
Ministerie van Defensie | 1.307 | 1.265 | 1.265 | 1.265 | 1.265 | 1.265 | 1.265 |
Ministerie van Economische Zaken en Klimaat | 1.641 | 1.553 | 1.553 | 1.920 | 1.920 | 1.920 | 1.920 |
Ministerie van Buitenlandse Zaken | 26 | 30 | 30 | 30 | 30 | 30 | 30 |
Overig | 29 | ||||||
Totaal | 3.093 | 2.935 | 2.935 | 3.302 | 3.302 | 3.302 | 3.302 |
Omzet derden
– Het KNMI ontvangt een vergoeding van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) voor de levering van luchtkwaliteitsverwachtingen.
– De bijdrage van het Ministerie van Defensie is vooral voor onderhoud en beheer van de meetinfrastructuur.
– De bijdrage van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat betreft dienstverlening op seismologisch en klimatologisch gebied. Vanaf 2023 komt daar dienstverlening op het gebied van Space Weather (€ 0,4 miljoen) bij.
Realisatie 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Opbrengsten luchtvaart | 12.379 | 14.682 | 13.982 | 13.982 | 13.982 | 13.982 | 13.982 |
Projecten extern gefinancierd | 13.235 | 11.132 | 11.132 | 11.132 | 11.132 | 11.132 | 11.132 |
Dataverstrekkingen en licenties | 710 | 606 | 606 | 606 | 606 | 606 | 606 |
Overige opbrengsten | 1.710 | 2.607 | 2.607 | 2.607 | 2.607 | 2.607 | 2.607 |
Totaal | 28.034 | 29.027 | 28.327 | 28.327 | 28.327 | 28.327 | 28.327 |
Lasten
Personele kosten
De specificatie van de personele kosten is als volgt:
Realisatie 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Gem. aantal fte's | 370 | 418 | 423 | 423 | 412 | 392 | 382 |
Eigen personeelskosten | 34.885 | 38.652 | 39.051 | 39.122 | 38.002 | 36.062 | 35.187 |
Inhuur | 4.551 | 2.986 | 4.374 | 3.902 | 3.341 | 3.174 | 3.093 |
overige personele kosten | 152 | 182 | 184 | 193 | 251 | 277 | 218 |
Zowel de stijging van het aantal fte’s als de stijging van de inhuur wordt veroorzaakt door extra kosten in het kader van het verder uitvoeren van de projecten I-strategie en EWC en extra taken voor de luchtvaart voortvloeiend uit het nieuwe contract per 1 januari 2020. Na afloop van het EWC project (2024/2025) nemen de kosten en het aantal fte’s weer af.
Materiële kosten
Apparaat ICT.
De kosten apparaat ICT hebben vooral betrekking op uitbestede ICT dienstverlening, onderhoud en exploitatie software en datacommunicatie. De stijging van de kosten ten opzichte van 2020 wordt vooral veroorzaakt door een technische wijziging. Alle kosten voor beheer van de ICT en datacommunicatie worden nu als apparaat ICT gezien. Daardoor stijgen de kosten met € 4,6 miljoen. De overige materiele kosten dalen daarmee.
Bijdrage aan SSO’s.
Voor het KNMI gaat het om kosten voor de huur RVB en inhuur van de bedrijfsvoeringsorganisatie Rijk.
Overige materiele kosten.
Dit betreft alle overige materiele kosten. Deze dalen door de technische wijziging zoals toegelicht bij apparaat ICT. Dit wordt echter gecompenseerd door stijgende kosten voor diverse projecten en activiteiten.
Afschrijvingskosten
De afschrijvingskosten betreffen voornamelijk de afschrijvingskosten voor ICT-apparatuur (Rekenserver en Massa-opslagsysteem) en waarneemapparatuur (regenradars, wolkenradars en een veelheid aan sensoren). De afschrijvingskosten nemen vanaf 2023 af door het in gebruik nemen van een gezamenlijke rekenfaciliteit door een aantal nationale weerinstituten. KNMI is dan geen eigenaar van de apparatuur, maar betaalt een jaarlijkse bijdrage in de kosten.
Buitengewone lasten
De buitengewone lasten betreffen de afwaardering van de computerruimte in de Bilt welke niet meer in gebruik is na ingebruikname van de gezamenlijke rekenfaciliteit (zie ook toelichting afschrijvingskosten).
Realisatie 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1. | Rekening courant RHB 1 januari + depositorekeningen | 14.112 | 10.539 | 6.143 | 7.310 | 10.274 | 11.380 | 10.197 |
+/+ totaal ontvangsten operationele kasstroom | 7.300 | 5.404 | 5.226 | 4.376 | 3.201 | 1.451 | 1.691 | |
-/- totaal uitgaven operationele kasstroom | ‒ 9.353 | ‒ 8.041 | ‒ 2.104 | ‒ 92 | ‒ 713 | ‒ 1.071 | ‒ 403 | |
2. | Totaal operationele kasstroom | ‒ 2.053 | ‒ 2.637 | 3.122 | 4.284 | 2.488 | 380 | 1.288 |
-/- totaal investeringen | ‒ 1.490 | ‒ 3.430 | ‒ 1.450 | ‒ 1.450 | ‒ 1.450 | ‒ 1.450 | ‒ 1.450 | |
+/+ totaal boekwaarde desinvesteringen | 34 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | ||
3. | Totaal investeringskasstroom | ‒ 1.456 | ‒ 3.430 | ‒ 1.450 | ‒ 1.450 | ‒ 1.450 | ‒ 1.450 | ‒ 1.450 |
-/- eenmalige uitkering aan moederdepartement | ||||||||
+/+ eenmalige storting door moederdepartement | 300 | 300 | 300 | 300 | ||||
-/- aflossingen op leningen | ‒ 1.817 | ‒ 2.059 | ‒ 2.254 | ‒ 1.620 | ‒ 1.382 | ‒ 1.563 | ‒ 1.564 | |
+/+ beroep op leenfaciliteit | 1.453 | 3.430 | 1.450 | 1.450 | 1.450 | 1.450 | 1.450 | |
4. | Totaal financieringskasstroom | ‒ 64 | 1.671 | ‒ 504 | 130 | 68 | ‒ 113 | ‒ 114 |
5. | Rekening courant RHB 31 december + stand depositorekeningen (=1+2+3+4) | 10.539 | 6.143 | 7.310 | 10.274 | 11.380 | 10.197 | 9.921 |
Toelichting
Operationele kasstroom
De operationele kasstroom bestaat uit het geraamde saldo van baten en lasten gecorrigeerd voor afschrijvingen, mutaties in de voorzieningen en vooruit ontvangen bedragen. De uitgaven operationele kasstroom in 2021 worden vooral veroorzaakt door vertraagde en lagere ontvangsten van de luchtvaartsector als gevolg van de corona pandemie (€ 2,3 miljoen), door afname vooruitontvangen bedragen (EUMETSAT, € 4,0 miljoen) en afname nog te betalen bedragen (€ 1,8 miljoen). De ontvangsten operationele kasstroom in de periode 2022-2024 betreffen vooral de uitgestelde betalingen luchtvaart als gevolg van de Corona pandemie. Als gevolg van de doorwerking van de Corona pandemie op de luchtvaartbranche is een reductie van 5% op de ontvangsten ingecalculeerd.
Investeringskasstroom
Investeringen vinden vooral plaats in waarneemapparatuur.
Financieringskasstroom
Het beroep op de leenfaciliteit van het Ministerie van Financiën betreft investeringen met een afschrijvingstermijn van 3 jaar of langer. Voor 2021 en latere jaren betreft het vooral investeringen in waarneemapparatuur. De aflossingen betreffen de reguliere aflossingen op de reeds afgesloten leningen en de aflossingen op nog af te sluiten leningen.
Realisatie 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Omschrijving Generiek Deel | |||||||
Kostprijzen per product (groep) | |||||||
- percentage overhead (*) | 100 | 85 | 85 | 85 | 85 | 85 | 85 |
- fte's overhead/indirect (*) | 103 | 127 | 128 | 130 | 128 | 120 | 109 |
Tarieven/uur (*) | 115 | 111 | 111 | 111 | 111 | 111 | 111 |
Omzet per produktgroep | |||||||
- Meteorologie | 66.051 | 76.382 | 71.609 | 71.356 | 70.525 | 66.216 | 65.290 |
- Seismologie | 2.824 | 2.896 | 2.427 | 2.428 | 2.428 | 2.428 | 2.428 |
- Aardobservatie | 19.614 | 17.047 | 20.724 | 14.803 | 11.894 | 7.956 | 14.956 |
FTE-totaal (excl. externe inhuur) | 370 | 418 | 423 | 423 | 412 | 392 | 382 |
Saldo van baten en lasten (%) | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% |
* Geindexeerd: 2015 = 100 |
Toelichting
– De omzet voor de productgroep Meteorologie stijgt enerzijds door toevoegen van extra middelen voor EWC. Zie ook de toelichting bij de omzet moederdepartement.
– Ook het aantal fte’s stijgt vanaf 2020 vooral door uitvoeren van de projecten I-strategie en EWC en door de extra taken voor de luchtvaart. Zie ook de toelichting bij de personeelskosten.
– De tarieven per uur dalen ondanks een stijging van de salariskosten vooral door lagere overheadkosten per uur. Dit is een gevolg van het nieuwe kostprijsmodel.
– Door het nieuwe kostprijsmodel dalen de overheadkosten omdat meer kosten direct aan de (indirecte) producten worden toegerekend.
– Het aantal fte’s overhead/indirect stijgt door extra ICT gerelateerde inzet.