De Koninklijke Marechaussee (KMar) waakt over de veiligheid van Nederland en het Caribisch gedeelte van het Koninkrijk der Nederlanden. Wereldwijd wordt de marechaussee ingezet op plaatsen van strategisch belang. Van koninklijke paleizen tot aan de buitengrenzen van Europa. Van luchthavens in Nederland en het Caribisch gebied tot oorlogs- en crisisgebieden overal ter wereld.

De Minister is beheersverantwoordelijk en verantwoordelijk voor de vaststelling van de omvang, samenstelling en de vereiste mate van gereedheid van de KMar. De uitvoering is opgedragen aan de KMar. Het gezag over de KMar berust bij meerdere ministeries. Afhankelijk van de betreffende taak zijn dat de ministeries van Justitie en Veiligheid (inclusief de Directoraat-Generaal Migratie, het Openbaar Ministerie en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid), Buitenlandse Zaken, Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Defensie.

De Militaire Politiezorgtaak (art 4 lid 1 b PW) wordt zowel nationaal als internationaal en tijdens missies, oefeningen en andere inzet uitgevoerd. Door de uitvoering van deze taken levert de KMar een continue bijdrage aan de veiligheid van de Staat en de integriteit van de Krijgsmacht.

Geplande inzet

Het takenpakket van de KMar is gericht op de veiligheid van de Staat en kent drie hoofdtaken: de grenspolitietaken, bewaken en beveiligen en (inter)nationale en militaire politie(zorg)taken. Deze taken worden hieronder in meer detail beschreven.

1. Grenspolitietaak

De grenspolitietaken van de KMar worden uitgevoerd op basis van de Politiewet, de Vreemdelingenwet en de Schengengrenscode. Vanuit de grenspolitietaak richt de KMar zich op de bestrijding van illegale migratie, grensoverschrijdende criminaliteit en terrorisme. Naast de grenspolitietaken voert de KMar op de aangewezen luchthavens ook de politietaak uit. Deze taken worden (binnen juridische kaders en zo veel mogelijk) informatie- en risico gestuurd verricht door het optimaal benutten van zowel de informatiepositie van de KMar als die van de ketenpartners, in het fysieke en het digitale domein.

2. Bewaken en Beveiligen

De KMar geeft conform artikel 4 Politiewet 2012 uitvoering aan de bewaking en beveiliging van bepaalde objecten, diensten en personen. Als zelfstandige taken zijn opgedragen het waken over de veiligheid van de leden van het koninklijk huis, de uitvoering van de politietaak ten behoeve van Nederlandse en andere strijdkrachten, waaronder bewaking en beveiliging van tot die strijdkrachten behorende personen, de beveiliging van de burgerluchtvaart, de uitvoering van de politietaak, waaronder bewaking en beveiliging, op verboden plaatsen alsmede op het terrein van de ambtswoning van de Minister-President en het verrichten van beveiligingswerkzaamheden ten behoeve van De Nederlandsche Bank N.V. Daarnaast kan de KMar in assistentieverlening aan de politie uitvoering geven aan de bewaking en beveiliging van objecten en diensten alsmede de persoonsbeveiliging van de daartoe door de Minister van Justitie en Veiligheid aangewezen personen. Tot slot kan de KMar in (militaire) bijstand aan de politie worden ingezet ten behoeve van persoonsbeveiliging van andere dan door de Minister van Justitie en Veiligheid aangewezen personen. Bovendien kan voor overige bewakings- en beveiligingstaken eveneens een beroep worden gedaan op de KMar op grond van hoofdstuk 5 van de Politiewet 2012 (Bijstand).

3. (Inter)nationale en militaire politie(zorg)taken

Om de inzetbaarheidsdoelen ten behoeve van de hoofddoelstellingen van Defensie te bereiken worden de volgende capaciteiten en inzetbare eenheden van de KMar gereed gesteld.

Binnen de pijler (inter)nationale- en (militaire) politie(zorg)taken valt een onderscheid te maken tussen militaire politiezorgtaken, civiele vredes- en internationale taken (waaronder de NAVO Militaire Politietaken en Stability Policing taken), defensietaken en de taken van de liaison officieren in het buitenland. In de Politiewet zijn de militaire politiezorgtaken voor Defensie opgedragen aan de KMar. Door het uitvoeren van die taak, onder het gezag van het Openbaar Ministerie, levert de KMar een belangrijke bijdrage aan de integriteit van de Krijgsmacht. De uitoefening van deze taken beperkt zich niet alleen tot het Nederlands grondgebied; de KMar gaat ook mee tijdens uitzendingen, inzet en oefeningen van Nederlandse militaire eenheden buiten Nederland. De KMar kan onder aansturing van de CDS bijvoorbeeld als een «combat support force enabler» internationaal worden ingezet op militaire politietaken-functies, ter ondersteuning van militaire operaties onder bevel van een militaire commandant. De KMar heeft in Caribisch Nederland dezelfde taken als in Europees Nederland, hoewel op een andere wettelijke basis. Zo is de KMar onder andere verantwoordelijk voor de grensbewaking van de luchthavens en de zeegrenzen op de eilanden Bonaire, Sint-Eustatius en Saba en verantwoordelijk voor de uitvoering van de politietaak op de door Onze Ministers en Onze Minister van Defensie aangewezen luchthavens op Bonaire, Sint Eustatius en Saba, alsmede de beveiliging van de burgerluchtvaart. Op Sint-Eustatius en Saba is de KMar belast met de uitvoering van het vreemdelingentoezicht. De KMar ondersteunt daarnaast het politiekorps Caribisch Nederland. Vanuit de militaire politiezorgtaak is de KMar vanuit haar eigen taakstelling ook aanwezig in de Caribische landen van het Koninkrijk (Aruba, Curaçao en Sint Maarten). Daarnaast levert de KMar op basis van het protocol inzake de inzet van personeel vanuit de flexibele inzetbare pool Koninklijke Marechaussee (hierna: flexpool) ondersteuning aan eerdergenoemde landen, daar waar extra capacitaire inzet of overdracht van kennis en vaardigheden benodigd is. Tevens speelt de KMar in het kader van het protocol over de versterking grenstoezicht in de Caribische landen van het Koninkrijk een grote rol bij de versterking van het grenstoezicht in de landen Curaçao, Aruba en Sint Maarten. Ook ondersteunt de KMar het International Criminal Court (ICC) in een leidende rol bij het tot stand komen van het zogenoemde «Forensic Rotational Model» door het benaderen van mogelijke partnerlanden en het ontwikkelen en verzorgen van zogenoemde predeploymenttrainingen. Tot slot is de KMar beschikbaar voor militaire bijstand in het gehele Koninkrijk.

Versterking Defensie Organisatie

In 2024 wordt voorzien in een kwalitatieve versterking van de staf KMar. Hiermee wordt expliciet gestuurd op resultaten en effecten die bijdragen aan de realisatie van de Defensienota 2022, een toename van de operationele gereedheid en sturing op de departementale taken.

Internationale Ondermijning

In de aanpak van ondermijnende (drugs- en migratie-)criminaliteit richt de KMar zich op samenwerking met andere opsporingsdiensten en publiek private partijen. Voor de versterking van de multidisciplinaire aanpak in relatie tot Latijns-Amerika is er vanaf 2024 een capaciteitsuitbreiding van het samenwerkingsverband Expertise Centrum Identiteitsfraude en Documenten (ECID). Dit draagt bij aan een verbeterde informatiepositie, het opwerpen van barrières door trainingen te geven bij/aan buitenlandse autoriteiten en draagt bij aan opsporingsonderzoeken. De capaciteit heeft als primair inzetgebied de geprioriteerde landen in de LAC-regio, waaronder Colombia en Suriname. Daarnaast wordt de afdeling Intelligence versterkt met het doel relevante informatie te ontsluiten voor coördinatiecentra waarin de KMar haar positie versterkt. Op basis van de betere informatievoorziening kunnen meer intelligence-producten gegenereerd worden die o.a. bijdragen aan de bestrijding van ondermijning.

Migratiepartnerschappen

Omdat de terugkeer van uitgeprocedeerde asielzoekers en de beperking van irreguliere instroom voor Justitie en Veiligheid (JenV) van primair belang zijn, is onder leiding van het ministerie van JenV en het ministerie van Buitenlandse Zaken (BZ) een samenwerking gestart onder de naam Migratiepartnerschappen. Acht geprioriteerde bron- en transitlanden krijgen in ruil voor (betere) medewerking op het gebied van migratie onder meer expertise en informatie aangeboden. De KMar neemt deel aan deze samenwerking en heeft hiervoor vanuit JenV inmiddels structurele financiering toegezegd gekregen. De KMar werkt met JenV de handelingsopties uit om de beperkt beschikbare capaciteit juist in te zetten.

Wetboek van Strafvordering

De implementatie van het gemoderniseerde Wetboek van Strafvordering (WvSv) is vooralsnog gepland in 2026. Het wetstraject is in volle gang. De KMar is zelf verantwoordelijk voor de implementatie en heeft hierbij een programmatische aanpak. Waar nodig wordt er samen gewerkt met de andere organisaties in de Strafrechtketen. Het keten implementatie team (KIT) nieuw WvSv is facilitair en ondersteunend hierin. Het programmaplan wordt momenteel verder uitgewerkt. Het betreft een ingrijpend en complex programma waarbij voor de KMar de grootste uitdagingen liggen bij het afstemmen en herinrichten van werkprocessen, het tijdig opleiden van al het executieve personeel en het op orde hebben van de IV-systemen en koppelvlakken.

Persoonsbeveiliging binnenland

Het stelsel bewaken en beveiligen staat onder druk. In de Voorjaarsnota 2022 heeft het kabinet daarom budget beschikbaar gesteld om het stelsel integraal te versterken en zo onder andere te voorzien in extra capaciteit vanwege de groei van het aantal personen dat beveiliging nodig heeft. Het op te richten KMar contingent kan uiteindelijk (Q4 2024) in de beveiliging van vijf Te Beveiligen Personen (TBP's) voorzien in het nationale domein in het hoge segment. Dit is aanvullend op de drie TBP's die de KMar momenteel voorziet van persoonsbegeleiding. De capaciteit voor persoonsbegeleiding wordt in 2024 en 2025 uitgebreid naar respectievelijk vier en vijf TBP's.

Inrichten decentrale CIO

Om binnen Defensie I&T kennis, competenties en ontwikkeling van de I&T governance verder op te bouwen wordt er binnen de KMar (en de andere Defensieonderdelen) een decentrale Chief Information Office (CIO) ingericht. Dit draagt bij aan een betere positionering van het IV domein binnen de KMar wat de wendbaarheid en samenwerking bevordert. 

Vergroten Cyberreadiness

De KMar verhoogt de cyberreadiness door het creëren van een solide (cyber) inlichtingenpositie en door de bedrijfsvoering digitaal weerbaarder te maken. Ook investeert de KMar in militaire en offensieve cybercapaciteiten die multidomein kunnen worden ingezet waarbij wordt gestreefd naar een juridisch correct optreden.

General aviation

Nederland kent verschillende kleine, secundaire luchthavens die zowel inkomende als uitgaande extra-Schengenvluchten verwerken. Deze secundaire luchthavens zijn echter niet allemaal aangewezen als grensdoorlaatpost. Dit is in strijd met de Schengengrenscode (SGC). De KMar gaat hier systematisch grenscontroles uitvoeren, conform de SGC. Hiervoor worden vanaf 2024 de benodigde structurele middelen ter uitbreiding van de benodigde capaciteit toegevoegd aan de KMar begroting.

Budgetflexibiliteit

Het aandeel «Juridisch verplicht» heeft betrekking op de leveringen van goederen en/of diensten, waarvan overeenkomsten zijn aangegaan voor de financiële instrumenten «opdrachten, personele en materiële uitgaven». Verplichtingen onder gereedstelling betreft onder meer de operationele rantsoenen en contracten die zijn aangegaan voor het gereedstellen van de eenheden. Bij de personele uitgaven wordt ervan uitgegaan dat het budget voor salarissen, gebaseerd op de organieke sterkte, voor 2024 volledig verplicht is. Daarnaast worden de reeds aangegane verplichtingen voor externe inhuur ook als juridisch verplicht gezien. Voor de personele exploitatie betreft het met name de opleidingen. Onder de materiële uitgaven betreft dit voornamelijk uitgaven voor het zelfstandig aanschaffen van bedrijfsmiddelen. Ook worden er opdrachten gegeven aan o.a. kennisinstituten voor innovatieprojecten.

In totaal is voor 2024 84,5 % juridisch verplicht ten opzichte van het totaal beschikbare budget.

Opdrachten

Gereedstelling/instandhouding

Gereedstelling omvat de geraamde uitgaven die worden gedaan voor (de ondersteuning van) de operationele taakuitvoering alsmede voor opwerk- en oefenactiviteiten. Dit betreft o.a. de operationele rantsoenen, civiele taken en operationele zaken, waaronder het huren van oefenterreinen en de inzet van tolken.

Personele uitgaven

Personele uitgaven bestaan hoofdzakelijk uit salarissen, sociale lasten en uitgaven voor toelagen, woon-werkverkeer en inhuur personeel. De overige personele exploitatie bestaat uit opleidingen, werving, dienstreizen, internationale verhuizingen en overige personeelsgebonden uitgaven. Gelet op het vullingspercentage zoekt de KMar, indien reguliere vulling gelet op de krapte van de arbeidsmarkt niet mogelijk blijkt, naar alternatieve mogelijkheden voor inhuur. 

Materiële uitgaven

Materiële uitgaven bestaan hoofdzakelijk uit goederen en diensten ten behoeve van de bedrijfsvoering, zoals kantoorinrichting en kantoorartikelen, transport, voorlichting. En verder de uitgaven voor evenementenondersteuning, de uitgaven voor kennis, technologische ontwikkeling en innovatie, schadevergoedingen en kosten voor betalingsverkeer etc.