Toelichting

• 1. Dwangsommen IND

  Als de IND een aanvraag voor een verblijf in Nederland niet binnen de wettelijke termijn kan afhandelen hebben aanvragers in sommige gevallen recht op een dwangsom. Met de huidige geraamde asielinstroom, afhandeling van asielaanvragen en bij ongewijzigd beleid rondom dwangsommen, zullen in de komende periode niet alle asiel­ aanvragen binnen de wettelijke beslistermijn worden afgehandeld. Hiervoor is in 2025 € 20 mln. en in 2026 € 50 mln. beschikbaar gesteld.

• 2. Richtlijn Tijdelijke Bescherming IND

  Vanwege de looptijd van de Richtlijn Tijdelijke Bescherming (RTB) voor Oekraïense ontheemden tot 4 maart 2026 door de Europese Commissie, wordt de IND verzocht de werkzaamheden in het kader van de RTB het komende jaar voort te zetten.

• 3. Meerjaren Productie Prognose (MPP)

  De raming van het mediaanscenario van de Meerjaren Productie Prognose (MPP) leidt tot de volgende bijstellingen op het budget:

  • • Bij de IND leidt de MPP-raming tot een budgetverhoging van € 33,8 mln. in 2025; € 87,6 mln. in 2026; € 454,0 mln. in 2027; € 590,4 mln. in 2028 met een afloop naar € 374,1 mln. vanaf 2029. Op basis van het aantal verwachte zaken en de productie die de IND de komende jaren kan leveren om de werkvoorraden terug te brengen van asielaanvragen, zijn in de komende jaren aanvullende middelen nodig.

  • • Bij het COA leidt de MPP-raming tot een budgetverhoging van € 779,4 mln. in 2025 en € 401,5 mln. in 2026.

    In elk geval de komende twee jaren moet zowel de reguliere opvang als de opvang van statushouders worden gerealiseerd. Daarbij blijft duurdere noodopvang noodzakelijk.Conform de reguliere systematiek wordt een deel van de kosten van eerstejaarsasielopvang gefinancierd uit het Official Development Assistance (ODA) budget. Als gevolg van de lagere geprognotiseerde bezetting ten opzichte van de voorgaande MPP en de afrekening over 2024, wordt de toerekening aan ODA van eerstejaarsasielopvang neerwaarts bijgesteld in 2025 en 2026. Vanaf 2027 is de toerekening van eerstejaarsasielopvang gemaximeerd tot 10% van het ODA budget. In 2025 met € -571,2 mln. en in 2026 € -712,2 mln.

  • • De MPP-raming laat voor de stichting Nidos in 2025 (€ -8 mln.) en in 2026 (€ -21,6 mln.) een meevaller zien.

  • • Het identificeren en registreren van vreemdelingen die asiel aanvragen is in 2025 geen taak meer van de politie. Vanaf 1 januari wordt dit uitgevoerd door de Dienst Identificatie en Screening Asielzoekers (DISA). Op basis van de MPP-raming wordt het budget verhoogd omdat de komende jaren meer registraties worden uitgevoerd door DISA. Voor 2025 en 2026 betreft dit € 8,8 mln.

  • • Bij Dienst Terugkeer en Vertrek (DTenV) leidt de MPP-raming tot een budgetverhoging van € 7,5 mln. in 2025 en € 7,8 mln. In 2026.

• 9. Faciliteitenbesluit opvangcentra

  Aan een gemeente waarin een opvangcentrum is gevestigd, wordt jaarlijks door het COA een uitkering verstrekt op basis van het aantal door asielzoekers permanent te bezetten capaciteitsplaatsen verminderd met het aantal op 1 januari van het uitkeringsjaar in de Basisregistratie Personen ingeschreven bewoners van het opvangcentrum. In het Faciliteitenbesluit is geregeld dat de gemeenten die een opvangcentrum voor asielzoekers hebben, uitkeringen krijgen vanuit een decentrale uitkering (DU). Het Faciliteitenbesluit is per wet geregeld en daarmee is deze DU een juridische verplichting. Voor het jaar 2025 wordt door Asiel en Migratie € 11,4 mln. overgeboekt naar BZK /Gemeenten middels de meicirculaire van het gemeentefonds.

• 10. Spreidingswet bonussen

  Ter uitvoering van de Spreidingswet moeten bonussen worden uitgekeerd aan gemeenten. Om de afgesproken systematiek te handhaven is besloten deze bonussen in 2025 uit te keren in plaats van in 2024. Met deze mutatie zetten we de middelen hiervoor op onze begroting.

• 11. Identificatie en Registratie

  Per 1 januari 2025 is de politie gestopt met het uitvoeren van de Identificatie en Registratiewerkzaamheden (I&R) ten behoeve van asielaanvragers. De hierbij behorende taken en activiteiten zijn overgedragen aan de nieuw opgerichte Dienst Identificatie en Screening Asielzoekers (DISA). Met deze overboeking worden de I&R middelen bij de politie structureel overgeheveld naar de DISA.

• 12. Nationaal Programma Oekraïense Ontheemden

  De verwachte uitgaven voor de Oekraïense ontheemden in Nederland zijn meerjarig aangepast.

  • • In 2025 is een aanvullend bedrag van € 10,2 mln. aan taallessen voor ontheemden nodig.

  • • Op basis van de Meerjaren Productie Prognose (MPP) is het gemiddelde aantal gemeentelijke opvangplekken lager dan waar in de ontwerpbegroting mee was gerekend, daarnaast is het normbedrag voor gemeenten verlaagd naar € 44 per dag per Gemeentelijke Opvang Oekraïners (GOO) plek. Het budget in 2025 (€ -1.046 mln.) en 2026 (€ -975,7 mln.) wordt navenant verlaagd.

  • • Minder uitgaven aan de opvang van Oekraïense ontheemden heeft ook een lagere afdracht aan het btw-compensatiefonds tot gevolg in 2025 (€ -71,5 mln.) en 2026 (€ -69,3 mln.).

  • • De verwachte uitgaven voor transitiekosten zijn lager omdat er minder nieuwe opvangplekken in 2025 (€ -106 mln.) en 2026 (€ -47,8 mln.) verwacht worden dan waar in de ontwerpbegroting mee was gerekend.

  • • Het subsidiebudget Oekraïense ontheemden wordt de komende jaren afgebouwd. In 2025 wordt het budget verlaagd met € -11,3 mln. en in 2026 met € -17,7 mln.

  • • Voor de Regeling Medische zorg Ontheemden (RMO) is meer budget nodig doordat de gemiddelde zorgkosten per ontheemden zijn gestegen. In 2025 € 41,5 mln. en in 2026 € 58,3 mln.

  • • Het restant saldo betreft een aantal kleinere mutaties.

• 20. Herverkaveling apparaatsuitgaven

  Met ingang van de begroting 2025 heeft het onderdeel Asiel en Migratie een eigen begrotingshoofdstuk (XX). Het budget apparaatsuitgaven Asiel en Migratie stond nog op de begroting van Justitie en Veiligheid en wordt nu bij de eerste suppletoire begroting meerjarig overgeboekt naar de begroting van Asiel en Migratie.

• 21. Loonbijstelling 2025

  De tranche loonbijstelling 2025 is na aftrek van de loonbijstelling externe inhuur met deze mutatie aan de begroting van Asiel en Migratie toegevoegd.

• 22. Prijsbijstelling 2025

  De jaarlijkse prijsbijstelling is bij Voorjaarsnota met 50% gekort en de toekenning van deze prijsbijstelling wordt met deze mutatie toegevoegd aan de Asiel en Migratie begroting.

• 23. Middelen wetsvoorstellen

  Er volgen vanuit de asielwetgeving, waaronder het tweestatusstelsel, de asielnoodmaatregelenwetgeving en de terugkeer en vreemdelingenbewaring, budgettaire consequenties voor onder andere de IND en rechtspraak. Deze worden deels gedekt uit de reservering van 50 miljoen euro op de Aanvullende Post. En er is aanvullend 65 miljoen euro beschikbaar gesteld voor de gevolgen bij de uitvoering. Voor deze mutatie ontvangt uw Kamer voor het zomerreces de onderbouwing conform de werkwijze Beleidskeuzes uitgelegd.

• 24. Extrapolatie

  Dit zijn de standen van het jaar 2029 die nu ook voor 2030 zijn opgenomen (ook wel de extrapolatiestanden genoemd).

Toelichting

• 1. AsielreserveDoor een technische omissie is de asielreserve vorig jaar abusievelijk niet op de begroting van AenM geboekt waardoor deze niet is vrijgevallen. Met deze mutatie laten we de asielreserve dit jaar alsnog vrijvallen.

• 2. Extrapolatie

  Dit zijn de standen van het jaar 2029 die nu ook voor 2030 zijn opgenomen (ook wel de extrapolatiestanden genoemd).