Overeenkomstig het coalitieakkoord stelt het kabinet voor de tabaksaccijns zodanig te verhogen dat de gemiddelde verkoopprijs voor een pakje sigaretten van twintig stuks in 2024 op ongeveer € 10 uitkomt. Dit gebeurt in twee gelijke, opvolgende stappen.
Het tarief van accijns op rooktabak (vooral shag) per kilogram wordt met ingang van dezelfde datum in absolute zin gelijk verhoogd als het tarief van de accijns van 1000 sigaretten. De accijns op sigaren wordt eveneens verhoogd.
Doeltreffendheid, doelmatigheid en evaluatie
De maatregel heeft als doel om bij te dragen aan een rookvrije generatie in 2040 en is doeltreffend indien de prijzen voor tabaksproducten stijgen en daardoor de vraag naar deze producten afneemt.
Het verhogen van de tabaksaccijns is een bewezen effectieve maatregel om roken te verminderen (zie onder andere IBO Gezonde leefstijl110). Daarentegen kunnen substantiële verhogingen leiden tot grenseffecten die de doelmatigheid van de verhoging kunnen beperken. Het kabinet kan bedrijven niet voorschrijven of en in welke mate zij de accijnsverhoging laten terugkomen in de consumentenprijs. De verwachting is dat zij de verhoging grotendeels doorberekenen, omdat de accijns al een groot onderdeel is van de totale verkoopprijs. De maatregel is naar verwachting doelmatig. Naast de verwachte gedragseffecten leidt een verhoging van de tabaksaccijns tot extra opbrengsten. Tegelijk blijven de extra lasten bij de verhoging voor ondernemers en de Douane beperkt.
Net als bij de verhoging van de tabaksaccijns in 2020 zullen de grenseffecten van deze verhoging worden gemonitord. In 2024 en in 2025 voert de Douane een Empty Pack Survey uit waarbij het aandeel niet-Nederlandse veraccijnsde pakjes sigaretten wordt gemonitord. Daarbij wordt ook gekeken naar de wijzigingen in het aandeel namaaksigaretten en illicit whites (wel legaal geproduceerd maar geen legale afzetmarkt).