Het doel van dit artikel is inzicht bieden in het investeren in en in stand houden van alle infrastructuur en vastgoed van Defensie. In het Defensiematerieelverslag wordt aangegeven welke voornaamste activiteiten over het afgelopen jaar hebben plaatsgevonden in relatie tot de doelstellingen van het onderliggende beleid. De verwerving wordt nader uitgesplitst in de voorbereidings-, onderzoeks- en realisatiefase.

De posten met een verschil groter dan € 5 miljoen of noemswaardige verschillen worden hieronder toegelicht.

Verplichtingen

In 2021 is voor een bedrag van € 129,3 miljoen meer aan verplichtingen aangegaan dan begroot. Het betreft deels verplichtingen die in 2021 zijn aangegaan en die in dat jaar tot uitgaven hebben geleid. Anderzijds betreft het verplichtingen die in 2021 zijn aangegaan maar die betrekking hebben op activiteiten en projecten die later worden uitgevoerd. Het betreft onder andere aangegane verplichtingen voor KMAR IGO Vastgoed (€ 16,8 miljoen), commandantenvoorzieningen voor het uitvoeren van kleine aanpassingen aan vastgoed (€ 16 miljoen), het project Legering Defensiebreed (€ 14,1 miljoen), herhuisvesting van de AIVD en MIVD op de Frederikkazerne (AMF) (€ 11,5 miljoen), hogere exploitatielasten voor het Defensie Bewakings- en Beveiligingssysteem (DBBS) doordat het contract voor 15 jaar geïndexeerd is (€ 7,3 miljoen), ontvangen prijsbijstelling (€ 6,8 miljoen), een hogere bijdrage aan de NAVO (€ 6,3 miljoen), het project Legering Erfprins (€ 5,9 miljoen) en een bedrag van ongeveer € 28 miljoen wordt veroorzaakt omdat een aantal inkooptrajecten eerder is afgerond dan verwacht. Dat betreft verplichtingen voor de projecten Chroom 6 spuitcabines, Datacenter Gelderland en Vastgoed regelgeving en inrichtingskosten.

Uitgaven

Verwerving

Verwerving infrastructuur en vastgoed - voorbereidingsfase

Op de projecten in voorbereiding vindt geen realisatie plaats. Deze middelen worden doorgeschoven naar de onderzoeks-/realisatiefase of naar een ander jaar. Het budget voor de voorbereidingsfase is dit jaar daarom met € 133,1 miljoen volledig afgeboekt.

Met de eerste suppletoire begroting is de voorbereidingsfase met € 27,9 miljoen verlaagd. Dit is onder andere te verklaren door een herfasering van de kasreeksen van de projecten «legering defensiebreed» (€ 25,0 miljoen).

Met de tweede suppletoire begroting is het budget met € 105,2 miljoen gedaald. Dit komt onder andere door een aantal herschikkingen in het Defensie Lifecycle Plan tussen de verschillende fases en over de jaren heen. Hieronder vallen onder andere het project voor de legering van € 71,8 miljoen en het eerste deel van de renovatie van de hoofdbaan op Gilze-Rijen van € 6,5 miljoen die in realisatie zijn gegaan. Daarnaast is € 23,6 miljoen aan projecten naar 2022 verschoven, waaronder € 10,2 miljoen voor projecten op het gebied van stikstof, € 3,3 miljoen voor projecten op het gebied van duurzame mobiliteit, € 1,4 miljoen voor de revitalisering van de Johannes Postkazerne en € 1,0 miljoen voor de herinrichting van Kamp Nieuw-Milligen.

Verwerving infrastructuur en vastgoed - realisatiefase

De uitgaven voor verwerving infrastructuur en vastgoed - realisatiefase zijn per saldo € 10,4 miljoen hoger dan begroot. Dit komt met name door projecten die van de voorbereidingsfase naar de realisatiefase zijn overgegaan (€ 84,5 miljoen). Ook is € 11,4 miljoen toegevoegd voor de herhuisvesting van de AIVD en MIVD op de Frederikkazerne (AMF) en is € 6,8 miljoen toegevoegd voor ontvangen prijsbijstelling. Deze budgettoevoegingen hebben geleid tot extra uitgaven. Daarnaast zijn er projecten die in 2022 of in latere jaren gerealiseerd worden (€ 92,3 miljoen). Voorbeelden die hieronder vallen zijn: vastgoed dat aangepast moet worden door gewijzigde wet- en regelgeving (€ 25,9 miljoen), het project KMAR IGO Vastgoed (€ 13,1 miljoen), Datacenter Gelderland (€ 12,3 miljoen), de renovatie en nieuwbouw voor het NATO Communications and Information Agency (NCIA) (€ 10,0 miljoen), bouwtechnische verbeteringen voor de brandveiligheid (€ 5,0 miljoen) en het project Zon op Daken (€ 3,7 miljoen).

Onderstaand worden alle projecten in realisatie opgenomen met een financiële omvang van meer dan € 100 miljoen conform het DMF 2021. Gelijktijdig met het jaarverslag wordt de DPO-afwijkingsrapportage aan de Kamer aangeboden. Deze rapportage geeft een overzicht van alle materieel-, vastgoed- en IT-projecten van meer dan € 25 miljoen in onderzoek en realisatie, waarbij een significante afwijking is opgetreden ten opzichte van het vorige DPO.

Instandhouding

De uitgaven voor instandhouding infrastructuur zijn € 27,2 miljoen hoger dan begroot. Dit bestaat met name uit meeruitgaven voor het verminderen van achterstallig onderhoud (€ 22,4 miljoen) en meeruitgaven voor commandantenvoorzieningen van de landmacht (€ 5,9 miljoen) en luchtmacht (€ 1,0 miljoen) voor het uitvoeren van kleine aanpassingen aan vastgoed.

Over-/onderprogrammering

Omdat de ervaring van eerdere jaren leert dat het risico op vertragingen groot is, onder andere als gevolg van onvoorziene externe factoren, worden in de eerste jaren meer projecten gepland dan totaal aan budget beschikbaar is in een jaar (overprogrammering). Door met deze overprogrammering te werken wordt zoveel als mogelijk getracht te voorkomen dat vertragingen bij individuele projecten leiden tot onderrealisatie van het beschikbare budget. In latere jaren telt het totaal van het investeringsprogramma op tot een lager bedrag dan het daadwerkelijke budget (onderprogrammering). Over de gehele looptijd sluit het fonds dus op nul, omdat de overprogrammering in eerdere jaren wordt gecompenseerd door onderprogrammering in latere jaren. Om deze reden vindt op de over- en onderprogrammering geen realisatie plaats. Deze middelen (€ 177,0 miljoen) schuiven door naar volgende jaren.

Ontvangsten

De overige ontvangsten infrastructuur vallen € 6,5 miljoen lager uit dan begroot. Dit wordt veroorzaakt door lagere ontvangsten voor medegebruik (€ 3,6 miljoen) en lagere verkoopopbrengsten (€ 2,9 miljoen).