Het scheppen van randvoorwaarden om het zorgstelsel verder te optimaliseren zodat de kwaliteit, de toegankelijkheid en de betaalbaarheid van de zorg voor de burger gewaarborgd blijft.
De minister bevordert de werking van het stelsel door partijen in staat te stellen hun rol te spelen en door belemmeringen weg te nemen die een goede werking van het stelsel in de weg staan. Daar waar publieke belangen in het geding zijn die niet voldoende door (partijen in) het stelsel behartigd kunnen worden, bevordert de minister dat deze belangen worden behartigd.
De minister is verantwoordelijk voor:
Stimuleren: van een stevige positie van de cliënt in het zorgstelsel en transparantie van zorg, een logische beroepenstructuur die aansluit op de huidige en toekomstige zorg- en ondersteuningsvraag en van beschikbaarheid van voldoende gekwalificeerd zorgpersoneel (via meer aantrekken en behouden), van andere manieren van werken en kwalitatief goede en toekomstbestendige opleidingen, van innovaties en (digitale) vaardigheden in de zorg en de ontwikkeling hiervan, alsmede betrouwbaar informatiebeleid en van vertrouwen in datagebruik in de zorg, van een gezonde leefstijl voor de mensen woonachtig in Caribisch Nederland.
Financieren: de minister draagt bij aan de kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van de zorg door middel van het financieren van organisaties gemoeid met patiënten, zoals gehandicaptenorganisaties en ZBO’s of agentschappen. Tevens financiert de minister projecten en onderzoeken uitgevoerd door ZonMw, opleidings- en bijscholingsinstrumtenten, de zorg in Caribisch Nederland, en financiert instrumenten voor persoonlijke gezondheidsomgevingen (PGO) om het gebruik te stimuleren.
Regisseren: van wet- en regelgeving die zorgen voor een stevige positie van de patiënt in het zorgstelsel, verlagen van de regeldruk in de zorg, voorkomen van systeemrisico’s bij financiering in de zorg, regisseren van een duurzaam informatiestelsel.
(Ont)Regel de Zorg
Het doel van het programma (Ont)Regel de Zorg is het zorgbreed merkbaar verminderen van de ervaren regeldruk voor professional én patiënt/cliënt. In het jaar 2021 vervolgen we de uitvoering van dit programma, samen met alle daarbij betrokken organisaties. Daarbij betrekken we de uitkomsten van de monitoring die in de loop van 2020 beschikbaar is gekomen. Het gaat dan onder meer om merkbaarheidsscans, waarbij in verschillende sectoren wordt gemeten in hoeverre de maatregelen uit het programma al leiden tot een daadwerkelijk gevoelde afname van administratieve lasten. Ook monitoren we de voortgang op de ruim 160 acties uit het programma. We bouwen – voor zover de ontwikkelingen rondom corona dat toe zullen laten – voort op de in 2020 ingezette intensivering van de lokale aanpak van regeldruk, voortvloeiend uit verplichtingen of procedures die op instellings- of locatieniveau gelden. Hier spelen we onder andere op in door de inzet van speciaal adviseurs voor verschillende domeinen en door de (Ont)Regelbus langs zorgaanbieders te laten rijden om op locatie samen met medewerkers en bestuurders aan de slag te gaan met interne regels. Ondertussen gaan we vanzelfsprekend door met de uitvoering van de sectorplannen met eigen accenten en acties die gericht zijn op het in 2021 verder wegnemen van concrete knelpunten waar professionals in die specifieke sector in hun dagelijkse praktijk tegenaan lopen.
Werken in de Zorg
Op 14 maart 2018 is het Actieprogramma Werken in de Zorg uitgebracht (Kamerstukken II 2017/18, 29282, nr. 303). Samen met partijen in het veld werken wij om voldoende, tevreden en deskundige medewerkers beschikbaar te hebben in de zorg. Het zwaartepunt van de aanpak ligt in de regio. Daar zijn en worden op basis van regionale analyses in regionale actieplannen aanpak tekorten (RAAT’s) afspraken gemaakt over meer stagemogelijkheden en nieuwe innovatieve onderwijsvormen zodat onderwijs en praktijk beter op elkaar aansluiten. Regionale partijen in de zorg, zetten zich via concrete acties in om deze regionale afspraken te realiseren. Een voorbeeld hiervan zijn de regionale contactpunten die mensen die in de zorg willen werken, helpen de juiste baan of opleiding te vinden. De indicatoren met betrekking tot de ambitie van voldoende, goed toegeruste en tevreden medewerkers staan in de beleidsagenda. Wij zullen in 2021 aan de hand van de indicatoren zoals het aantal medewerkers in de zorg aan de Tweede Kamer rapporten over de voortgang.
Als gevolg van COVID-19 hebben veel zorgprofessionals extra hard gewerkt. Er is veel waardering voor hoe zorgprofessionals ook in deze moeilijke tijd voor ons klaar staan. Naast de jaarlijkse overheidsbijdrage in arbeidskostenontwikkeling (over 2018-2020 ongeveer € 5 miljard structureel), heeft het kabinet daarom eerder besloten tot een bonus van netto 1.000 euro. Ook het komende jaar zal, vanwege COVID-19, veel extra blijven vragen van de zorgprofessionals. Daarom komt in 2021 een tweede bonus van netto 500 euro (€ 720 miljoen). Dit laat onverlet dat het hard nodig is om de veelzijdige problemen in de dagelijkse praktijk van zorgprofessionals aan te pakken en om te zorgen dat zij de waardering ervaren voor het belangrijke werk dat zij doen.
Het kabinet heeft, onder andere met het actieprogramma Werken in de Zorg, een aanpak gericht op het aantrekken en het behouden van professionals. Hiervoor zijn tot en met 2021 middelen beschikbaar. Om de aanpak te kunnen voortzetten en te intensiveren, komt € 20 miljoen extra beschikbaar voor 2021, oplopend tot jaarlijks € 130 miljoen vanaf 2023. De focus van deze intensivering ligt op meer mogelijkheden voor loopbaanontwikkeling, meer ruimte en tijd, en meer zeggenschap voor zorgprofessionals. Het kabinet stelt daarnaast een verkenner aan die met de betrokken partijen (sociale partners e.a) mogelijke aanvullende knelpunten en kansen analyseert en verschillende scenario’s uitwerkt voor een volgende kabinetsformatie.
Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg
De Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (Wet BIG) is een kwaliteitswet ter bescherming van patiënten. De doelstelling van de wet is tweeledig: het bewaken en bevorderen van de kwaliteit van de beroepsuitoefening en het beschermen van de patiënt tegen ondeskundig en onzorgvuldig handelen door beroepsbeoefenaren in de individuele gezondheidszorg.
Als gevolg van verschillende maatschappelijke ontwikkelingen, zoals opkomende technologie, werken over domeinen heen en het steeds meer werken in teams, komen vragen op over de houdbaarheid van begrippen en principes uit de Wet BIG op de langere termijn. De Raad voor de Volksgezondheid en Samenleving heeft in oktober 2019 advies uitgebracht over de toekomstbestendigheid van de Wet BIG. Aan de Tweede Kamer is toegezegd om een lange termijnvisie te formuleren. Samen met veldpartijen (patiëntenverenigingen, werkgevers, werknemers, beroepsgroepen, zorgverzekeraars, wetenschap etc.) wordt die visie ontwikkeld en zal worden bezien welk vervolg dit moet krijgen in beleid en regelgeving.
Taakherschikking past bij het idee dat iedere professional moet doen waar hij goed in is en de patiënt hierbij maximaal is geholpen: dit komt het werkplezier, de kwaliteit én de efficiency van professionals ten goede en daarmee de effectiviteit van de zorg. Wat betreft taakherschikking zijn er momenteel VWS breed verschillende initiatieven. Overkoepelend onderzoek naar de rode draden in die initiatieven loopt.
Gegevensuitwisseling
Elektronische gegevensuitwisseling in de zorg is belangrijk om goede zorg te kunnen leveren. De Wet Elektronische Gegevensuitwisseling in de Zorg wordt voorbereid om in 2021 aan de Tweede Kamer aan te bieden. Deze wet verplicht straks dat gegevensuitwisseling tussen zorgaanbieders elektronisch verloopt. In de algemene maatregel van bestuur (AMvB) komt te staan welke gegevensuitwisselingen vanaf wanneer elektronisch moeten plaatsvinden. Ook wordt uitgewerkt volgens welke afspraken (normering en certificering) de uitwisseling moet verlopen.
Toegang
Een belangrijke doelstelling van VWS is het stimuleren van digitale gegevensuitwisselingen tussen zorgaanbieders en patiënten. Omdat het hier om medische informatie gaat, moet de toegang tot deze informatie op veiligheidsniveau ‘hoog’ worden ontsloten. In de Wet Digitale Overheid is bepaald welke middelen hiervoor gebruikt mogen worden. Op dit moment wordt gewerkt aan het inloggen via DigiD, en aan een machtigingsvoorziening voor patiënten die niet digitaal vaardig zijn.
In 2020 is gestart met het aansluiten van zorgaanbieders op DigiD; dit zal in 2021 verder vervolgd worden. Het ontwikkelen van de machtigingsvoorziening bij BZK loopt nog. De minister van BZK heeft de Tweede Kamer daarover geïnformeerd (Kamerstukken II 2019/2020, 26643, nr. 693). Dat betekent dat ook in 2021 volop gewerkt gaat worden aan het opleveren van deze machtigingsvoorziening en het aansluiten van de zorgsector daarop.
2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Verplichtingen | 1.269.494 | 2.260.178 | 1.874.328 | 1.183.633 | 1.088.788 | 1.150.020 | 1.170.704 |
Uitgaven | 1.121.528 | 2.506.861 | 2.158.939 | 1.273.048 | 1.165.267 | 1.168.999 | 1.170.704 |
waarvan juridisch verplicht | 99,4% | ||||||
1. Positie cliënt en transparantie van zorg | |||||||
Subsidies (regelingen) | 41.643 | 39.069 | 39.418 | 37.568 | 30.668 | 30.881 | 30.871 |
Patiënten- en gehandicaptenorganisaties | 16.200 | 16.465 | 17.000 | 17.000 | 21.000 | 21.000 | 21.000 |
Transparantie van zorg | 25.442 | 22.604 | 22.418 | 20.568 | 9.668 | 9.881 | 9.626 |
Overige | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 245 |
Opdrachten | 32.774 | 26.244 | 8.937 | 7.133 | 7.090 | 7.090 | 7.089 |
Ondersteuning cliëntorganisaties | 3.987 | 2.717 | 177 | 102 | 71 | 71 | 70 |
Transparantie van zorg | 14.543 | 989 | 935 | 935 | 923 | 923 | 923 |
Overige | 14.244 | 22.538 | 7.825 | 6.096 | 6.096 | 6.096 | 6.096 |
Bijdrage aan agentschappen | 5.838 | 7.420 | 6.469 | 6.470 | 6.469 | 6.470 | 6.469 |
CIBG | 5.838 | 7.420 | 6.469 | 6.470 | 6.469 | 6.470 | 6.469 |
2. Opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt | |||||||
Subsidies (regelingen) | 420.711 | 1.872.030 | 1.519.300 | 654.340 | 561.330 | 561.083 | 558.018 |
Opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt | 420.711 | 1.872.030 | 1.519.300 | 654.340 | 561.330 | 561.083 | 558.018 |
Overige | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Opdrachten | 4.894 | 8.793 | 9.082 | 9.495 | 9.495 | 9.495 | 9.493 |
Opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt | 4.894 | 8.793 | 9.082 | 9.495 | 9.495 | 9.495 | 9.493 |
Bijdrage aan agentschappen | 10.973 | 12.162 | 14.553 | 12.680 | 10.862 | 10.862 | 10.859 |
CIBG | 10.973 | 12.162 | 14.553 | 12.680 | 10.862 | 10.862 | 10.859 |
Bijdrage aan ZBO's/RWT's | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1.731 |
ZiNL | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1.731 |
Bijdrage aan (inter)nationale organisaties | 61 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Overige | 61 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
3. Informatiebeleid | |||||||
Subsidies (regelingen) | 4.378 | 32.510 | 113.315 | 113.070 | 109.171 | 109.472 | 109.469 |
Informatiebeleid | 0 | 19.562 | 16.981 | 14.101 | 14.102 | 14.103 | 14.100 |
Maatschappelijke diensttijd | 0 | 331 | 90.834 | 94.469 | 94.869 | 95.169 | 95.169 |
Overige | 4.378 | 12.617 | 5.500 | 4.500 | 200 | 200 | 200 |
Opdrachten | 1.824 | 33.499 | 24.002 | 18.984 | 19.784 | 19.784 | 19.782 |
Informatiebeleid | 0 | 26.753 | 14.197 | 12.553 | 12.553 | 12.553 | 12.551 |
Overige | 1.824 | 6.746 | 9.805 | 6.431 | 7.231 | 7.231 | 7.231 |
Bijdrage aan agentschappen | 12.223 | 24.918 | 22.318 | 24.924 | 24.924 | 24.926 | 24.922 |
Informatiebeleid | 12.223 | 24.918 | 22.318 | 24.924 | 24.924 | 24.926 | 24.922 |
4. Inrichting Zorgstelsel | |||||||
Subsidies (regelingen) | 0 | 280 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Programma's Zorgstelsel | 0 | 280 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Opdrachten | 1.090 | 2.161 | 1.876 | 1.565 | 548 | 548 | 548 |
Programma's Zorgstelsel | 533 | 1.613 | 1.328 | 1.017 | 0 | 0 | 0 |
Overige | 557 | 548 | 548 | 548 | 548 | 548 | 548 |
Bijdrage aan ZBO's/RWT's | 256.409 | 251.227 | 245.580 | 241.427 | 235.805 | 232.244 | 230.949 |
CAK | 129.101 | 118.100 | 117.147 | 110.014 | 109.745 | 109.561 | 109.524 |
NZa | 60.752 | 62.046 | 64.627 | 63.127 | 63.127 | 63.127 | 63.107 |
Zorginstituut Nederland | 63.501 | 68.791 | 60.904 | 65.580 | 60.638 | 57.236 | 56.001 |
CSZ | 2.200 | 2.200 | 1.900 | 1.900 | 1.900 | 1.900 | 1.898 |
Overige | 855 | 90 | 1.002 | 806 | 395 | 420 | 419 |
Bijdrage aan medeoverheden | 750 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Overige | 750 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Bijdrage aan andere begrotingshoofdstukken | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 2.500 | 2.500 |
EZK: ACM | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 2.500 | 2.500 |
Overige | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Begrotingsreserve | 200.000 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Overige | 200.000 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
5. Zorg, welzijn en jeugdzorg op Caribisch Nederland | |||||||
Subsidies (regelingen) | 0 | 3.142 | 2.224 | 2.223 | 2.223 | 2.223 | 650 |
Zorg en Welzijn | 0 | 3.142 | 2.224 | 2.223 | 2.223 | 2.223 | 650 |
Bekostiging | 127.870 | 189.845 | 150.318 | 141.684 | 145.413 | 149.936 | 155.869 |
Zorg en Welzijn | 127.870 | 189.845 | 150.318 | 141.684 | 145.413 | 149.936 | 155.869 |
Bijdrage aan medeoverheden | 90 | 3.561 | 1.547 | 1.485 | 1.485 | 1.485 | 1.485 |
Overige | 90 | 3.561 | 1.547 | 1.485 | 1.485 | 1.485 | 1.485 |
Ontvangsten | 76.293 | 70.655 | 68.655 | 66.655 | 66.655 | 66.655 | 66.655 |
Wanbetalers en onverzekerden | 61.638 | 59.502 | 57.502 | 55.502 | 55.502 | 55.502 | 55.502 |
Overige | 14.655 | 11.153 | 11.153 | 11.153 | 11.153 | 11.153 | 11.153 |
Budgetflexibiliteit
Subsidies
Van het beschikbare budget van € 1,7 miljard is 99,9% juridisch verplicht.
Bekostiging
Van het beschikbare budget van € 150,3 miljoen is 100% juridisch verplicht.
Opdrachten
Van het beschikbare budget van € 43,9 miljoen is 95,4% reeds juridisch verplicht.
Bijdrage aan agentschappen
Van het beschikbare budget van € 43,3 miljoen is 100% juridisch verplicht.
Bijdrage aan ZBO’s/RWT’s
Van het beschikbare budget van € 245,6 miljoen is 100% juridisch verplicht.
Bijdrage aan medeoverheden
Van het beschikbare budget van € 1,5 miljoen is 100% juridisch verplicht.
1. Positie cliënt en transparantie van zorg
Subsidies
Patiënten- en gehandicaptenorganisaties (pg-organisaties)De drie landelijke pg-koepels en circa 200 landelijke pg-organisaties ontvangen een instellingssubsidie voor het uitvoeren van activiteiten in het kader van informatievoorziening, lotgenotencontact en belangenbehartiging (€ 17 miljoen in 2021).
Daarnaast wordt een samenhangend projectsubsidieprogramma bij ZonMw ingericht (€ 4 miljoen) met dezelfde duur als het beleidskader, waarop niet alleen de bestaande pg-organisaties maar ook nieuwe organisaties/netwerken kunnen inschrijven (https://www.zonmw.nl/nl/onderzoek-resultaten/gehandicapten-en-chronisch-zieken/voor-elkaar/).
Transparantie van zorg
Voor onderzoek naar de effectiviteit en de kwaliteit van de gezondheidszorg in Nederland en (de relatie tussen) de verschillende partijen in de zorg wordt subsidie verleend (€ 6,3 miljoen) aan het Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg (Nivel). Het Nivel ontwikkelt en beheert hiertoe databases, panels en monitors.
Het Kwaliteitsinstituut, als onderdeel van het Zorginstituut, is gemandateerd (Staatscourant 27 102, nr. 1) voor het verstrekken van subsidies voor de stimulering van transparantie over de kwaliteit van zorg (€ 3,0 miljoen).
Voor de in het Regeerakkoord beschikbaar gestelde middelen met betrekking tot uitkomstgerichte zorg zal zoveel mogelijk worden aangesloten bij al lopende activiteiten zoals het programma Kwaliteit van zorg bij ZonMw en worden onder andere subsidies ter ondersteuning van de koepels en een campagne Samen Beslissen verstrekt (€ 12,1 miljoen).
Aan de hand van onder meer het programma Rechtmatige Zorg 2018-2021, dat op 19 april 2018 naar de Tweede Kamer is gezonden (Kamerstukken II 2017/18, 28828, nr. 108) wordt ingezet op een forse vermindering van onbedoelde fouten en opzettelijke fraude in de zorgsector. In 2021 continueren wij de uitvoering van de acties en maatregelen uit dit programma (€ 1,1 miljoen).
Opdrachten
Ondersteuning cliëntenorganisatiesMet PGO-support, een onafhankelijke netwerkorganisatie die versterking en ondersteuning biedt aan patiënten- en gehandicaptenorganisaties, is een overeenkomst gesloten voor de ondersteuning van de cliëntenorganisaties (€ 4 miljoen).
Bijdragen aan agentschappen
CIBG
Het CIBG heeft voert onder andere onderstaande taken uit:
– instellingen die zorg willen aanbieden die op grond van de Zorgverzekeringswet of Wet langdurige zorg voor vergoeding in aanmerking komt, dienen op grond van de Wet toelating zorginstellingen (WTZi) een toelating te hebben. De uitvoering van de WTZi (toelatingen) vindt plaats bij het CIBG.
– het Landelijk Register Zorgaanbieders (LRZa) is een landelijk en openbaar register van zorgaanbieders. Dit register maakt duidelijk wie, waar, welke zorg verleent en draagt bij aan de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz).
– via het Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording (JMV) verantwoorden zorgaanbieders zich jaarlijks over de geleverde (financiële) prestaties. Alle partijen die een rol spelen binnen het zorgstelsel hebben toegang tot deze uniforme, digitale informatie via www.jaarverslagenzorg.nl.
Voor het uitvoeren van bovenstaande taken is € 6,5 miljoen beschikbaar.
2. Opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt
Subsidies
Opleidingen
Met de Subsidieregeling stageplaatsen zorg II (het stagefonds) worden zorgaanbieders gestimuleerd tot het aanbieden van kwalitatief goede stageplaatsen. Voor het studiejaar 2020-2021 is hiervoor € 112 miljoen beschikbaar. De subsidieregeling vaccinatie stageplaatsen zorg voorziet in een tegemoetkoming van de kosten van het vaccinatietraject hepatitis B van eerstejaarsstudenten die zorgopleiding volgen. De regeling draagt eraan bij dat jaarlijks 30 à 35 duizend stagiairs gevaccineerd worden tegen hepatitis B. In 2021 is hiervoor € 5,2 miljoen beschikbaar.
Voor zorgopleidingen is het beleid erop gericht te stimuleren dat voldoende gespecialiseerde artsen worden opgeleid voor de uitvoering van de Wet publieke gezondheidszorg en de Jeugdwet. In 2021 is voor deze opleidingen € 27,7 miljoen beschikbaar. Verpleegkundig specialisten (VS) en physician assistants (PA) worden opgeleid om minder complexe en routinematige taken van de huisarts of de specialist over te nemen. Verpleegkundig specialisten (VS) en physician assistants (PA) worden opgeleid om minder complexe en routinematige taken van de huisarts of de specialist over te nemen. Het is de verwachting dat in 2021 de maximaal beschikbare instroom van 700 benut zal worden. Hiervoor is € 38 miljoen beschikbaar. De regeling «Opleiding in een jeugd-ggz-instelling» heeft als doel te borgen dat zorgverleners in de jeugd ggz tijdens hun opleiding ook praktijkervaring in deze sector kunnen opdoen. Het beleid is geëvalueerd in de evaluatie beschikbaarheidbijdragen voor medische vervolgopleidingen. Op grond van de evaluatie van de regeling zelf is de regeling verlengd tot 2022. In 2021 is voor de regeling € 2,3 miljoen beschikbaar. Voor de uitvoering van motie 35300 XVI 72 Dik-Faber om het opleiden van tropenartsen extra te subsidiëren en gestructureerde overdracht van door hen in het buitenland opgedane kennis te stimuleren is € 1,2 miljoen beschikbaar in 2021.
Voor kosten van opleidingen die samenhangen met het opschalen van de IC-capaciteit worden middelen beschikbaar gesteld (€ 73,0 miljoen in 2021).
Arbeidsmarkt
Kwaliteitsimpuls personeel ziekenhuiszorg
Voor de kwaliteitsimpuls personeel ziekenhuiszorg (KPZ) is het doel om ziekenhuizen en UMC’s te stimuleren meer en strategischer te investeren in bij- en nascholing van personeel. In het hoofdlijnenakkoord medisch-specialistische zorg 2019-2022 hebben partijen afgesproken dat de middelen voor de KPZ beschikbaar blijven voor de sector (circa € 206 miljoen per jaar).
Versterking regionaal onderwijs- en arbeidsmarktbeleid
Met de subsidie aan RegioPlus investeert VWS in een goed werkende, landelijk dekkende regionale arbeidsmarktinfrastructuur. Het regionaal arbeidsmarktbeleid staat in 2021 in het teken van het Actieprogramma Werken in de Zorg en in het bijzonder de 28 regionale actieplannen aanpak tekorten (RAAT). Voor regionaal arbeidsmarktbeleid is in 2021 € 17,1 miljoen beschikbaar.
Het actieprogramma Werken in de Zorg investeert in een pakket aan maatregelen gericht op het vergroten van de instroom in de zorgsector. Met een sluitende aanpak worden geïnteresseerde die zich melden via bijvoorbeeld de wervingscampagne toegeleid naar een baan of opleiding in de zorg. Het betreft verschillende maatregelen zoals een scholingsimpuls en loopbaanadvies. Dit gebeurt onder andere via SectorplanPlus en Sterk in je Werk.
Overige
Via de leerstoel betaalbare zorg die is ingesteld door het Radboud UMC wordt onafhankelijk, beleidsrelevant wetenschappelijk onderzoek naar de betaalbaarheid van zorg gestimuleerd. Voorts ontvangt het Capaciteitsorgaan een instellingsubsidie om onafhankelijke ramingen op te stellen omtrent de benodigde opleidingscapaciteit bij de medische en tandheelkundige vervolgopleidingen, FZO en GGZ-opleidingen.
Opdrachten
Opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt
De ingezette taakherschikking en de inzet van nieuwe beroepen zoals de Bachelor Medisch Hulpverlener zal worden gemonitord en geëvalueerd. Ook wordt er via ZonMw geïnvesteerd in het verder ontwikkelen van een onderzoeksinfrastructuur voor verpleegkundigen en verzorgenden. Hiervoor is € 12 miljoen beschikbaar in de periode van 2019 ‒ 2025. Daarnaast wordt onderzoek gedaan naar de functiedifferentiatie van mbo- en hbo-opgeleide verpleegkundigen. Hiervoor is € 5 miljoen beschikbaar voor de periode 2019 tot en met juni 2023.
Overige
Er worden bedragen ingezet voor de ontwikkeling van kennis en expertise op het terrein van de zorg, voor beleid en praktijk. Daarbij gaat het onder meer om bijdragen aan de onderzoeksprogramma’s van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP), het Centraal Planbureau (CPB), het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS) en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
Bijdragen aan agentschappen
CIBG
Het CIBG is verantwoordelijk voor het beheer van het BIG-register, de uitvoering van diverse besluiten en regelingen met betrekking tot de uitoefening van medische beroepen op de BES eilanden, de erkenning buitenlandse diploma’s en toezicht en handhaving WNT en informatieverstrekking hieromtrent. In totaal is voor deze taken in 2021 € 14,6 miljoen gereserveerd.
3. Informatiebeleid
Subsidies
Informatiebeleid
Jaarlijks wordt subsidie verleend aan het Nationaal ICT Instituut in de Zorg (Nictiz). Nictiz is het landelijke expertisecentrum dat ontwikkeling van ICT in de zorg faciliteert. Voor de invulling van de coördinerende functie die Nictiz heeft bij de ontwikkeling van ICT- en informatiestandaarden en als kenniscentrum bij het gebruik van deze standaarden is in 2021 een bedrag van € 9,5 miljoen beschikbaar. Om de zorgsector te ondersteunen bij de efficiënte inzet van standaarden en informatie, analyseert en duidt Nictiz ontwikkelingen in het gebruik van ICT in de zorg. Tevens fungeert Nictiz als nationaal en internationaal kennis- en expertisecentrum en vervult het een verbindende rol bij de ontwikkeling en het gebruik van ICT in de zorg.
Bij de verdergaande digitalisering van de zorg is informatiebeveiliging een essentiële voorwaarde. Structureel is € 1,5 miljoen beschikbaar voor professionaliseren en doorontwikkelen van de diensten en staande Z-CERT organisatie en collectieve deelname zorgsectoren.
Innovatie & Zorgvernieuwing
In het Regeerakkoord zijn extra middelen vrijgemaakt om de schaarse capaciteit aan zorgpersoneel optimaal te benutten voor zorg en aandacht voor cliënten en patiënten. Daarin acht het kabinet het wenselijk digitaal ondersteunde zorg gericht in te zetten en de verspreiding van innovatieve werkwijzen (e-health) te bevorderen in en tussen regio’s. VWS ondersteunt dit door het vergroten van kennis over digitale toepassingen bij burgers en professionals via het communicatietraject Zorg van Nu, het vergroten van de digitale vaardigheden van professionals in het zorgveld en van toekomstig personeel in het zorgonderwijs via digivaardigindezorg.nl en door een impulsfinanciering voor persoonlijke gezondheidsomgeving (pgo) om het gebruik van pgo’s te vergroten.In een pgo kan gegevensuitwisseling tussen patienten en zorgverleners plaatsvinden zodat patienten inzicht hebben in hun gegevens en zo regie hebben op hun zorg. Om gegevensuitwisseling tussen de pgo's van patiënten en zorgverleners mogelijk te maken is het noodzakelijk dat zowel pgo leveranciers als de systemen van zorgaanbieders het MedMij-label behalen. Al dan niet met financiele steun vanuit VWS zijn er inmiddels 29 MedMij-labels behaald door leveranciers. VWS ondersteunt zorgaanbieders voor het behalen van de MedMij-labels via de VIPP-regelingen. Om het pgo-gebruik te stimuleren is er een gebruikersregeling vanuit VWS, die ervoor zorgt dat iedere Nederlander die dat wil kosteloos een pgo kanebruik te stimuleren is er een gebruikersregeling vanuit VWS, die ervoor zorgt dat iedere Nederlander die dat wil kosteloos een pgo kan kiezen en gebruiken mits het pgo aan MedMij voldoet. pgo-leveranciers krijgen € 7,50 per jaar voor elke pgo-gebruiker, die tenminste één keer actief gegevens heeft opgehaald of gedeeld. Via deze regeling worden burgers in 2021 in staat gesteld om die pgo’s ook daadwerkelijk te gaan gebruiken. Totaal is er in de begroting 2021 voor het programma Innovatie en zorgvernieuwing € 5,5 miljoen gereserveerd voor subsidies.
Opdrachten
Informatiebeleid
Hieronder vallen het Iformatieberaad, de veilige gegevensuitwisseling en authenticatie in de zorg en internationale gegevensuitwisseling. Het Informatieberaad komt ook in 2021 minstens viermaal per jaar bijeen. Om de besluitvorming in goede onderlinge afstemming met de leden, het veld en internationale gremia voor te bereiden, is € 2,2 miljoen beschikbaar. Het Informatieberaad moet naast externe kennis en capaciteit ook de leden van het Informatieberaad (de bureaus van de koepels en brancheorganisaties) direct kunnen steunen bij het vertalen van de afspraken naar de consequenties voor hun sector en achterban.
Elektronische gegevensuitwisseling is cruciaal voor goede zorg. Voor patiënten en zorgverleners is het van groot belang dat zij tijdig over de juiste informatie beschikken om de juiste zorg op de juiste plaats te kunnen leveren. VWS ondersteunt het veld op het gebied van informatieveiligheid en privacy.
Het programma Gegevensuitwisseling richt zich op de totstandkoming van elektronische uitwisseling, zodat gegevens tussen zorgverleners op een goede manier uitgewisseld kunnen worden. Hiervoor is wetgeving opgesteld en worden randvoorwaarden ingevuld.
Veilig inloggen door burgers en zorgverleners is een belangrijke randvoorwaarde voor veilige digitalisering. VWS levert een bijdrage aan BZK voor het door ontwikkelen, implementeren en stimuleren van het gebruik van veilige authenticatie in de zorg. Hiervoor is binnen VWS het programma Toegang opgericht dat de zorg wil laten aansluiten op de middelen en voorzieningen van BZK en een hoger betrouwbaarheidsniveau bij de toegang tot medische gegevens wil realiseren.
Het programma Artificiële Intelligentie richt zich samen met het veld op de vraag hoe we de toename in verzameling van medische data willen en kunnen gebruiken en welke randvoorwaarden er nodig zijn om dit op een verantwoorde manier te doen.
Ook wordt over de grens gekeken en met andere landen samen gewerkt aan betere zorg en informatiedeling voor patiënten en worden afspraken gemaakt over gezamenlijke standaarden voor taal en techniek.
Innovatie & zorgvernieuwing
In 2021 wordt in februari als vervolg op de e-healthweek de slimme Zorgestafette georganiseerd. In de regio vindt een regionale bijeenkomst plaats waarbij zorgorganisaties, zorginkopers (zorgverzekeraar, zorgkantoor en gemeenten), werkgeversorganisaties en onderwijs aanwezig zijn. Het doel hiervan is om de implementatie van slimme zorg in die regio te versnellen en te bouwen aan de regionale samenwerking. Met de extra middelen uit het Regeerakkoord wordt vanuit VWS het communicatietraject Zorg van Nu gecontinueerd om het algemene publiek en professionals te wijzen op de kansen en mogelijkheden van innovaties in de zorg en in nieuwe zorgprocessen, via het delen en laten ervaren van goede voorbeelden. Via zorgvoorinnoveren worden zorgorganisaties en innovatoren in de zorg ondersteund bij het implementeren en opschalen van digitale toepassingen en de website en via het inzetten van implementatie- en opschalingscoaches. Zorg voor innoveren heeft ook een regeling ontworpen waarmee digicoaches in organisaties aangesteld en getraind kunnen worden zodat zij collega’s wegwijs kunnen maken in digitale toepassingen en trainen in digitale vaardigheden. VWS geeft tevens een bijdrage aan enkele bestaande initiatieven in het veld voor bundeling en doorontwikkeling en om patiënten wegwijs te maken en hen te ondersteunen bij de keuze in de wereld van betrouwbare gezondheidsinformatie en -apps. Voor 2021 voert het RIVM de nieuwe e-healtmonitor uit met nieuwe indicatoren en passende operationele doelstellingen. Dit als vervolg op de eerdere drie e-healthdoelstellingen die in 2019 voor het laatst zijn gemeten. Het RIVM heeft bij de vormgeving de adviezen van de Algemene Rekenkamer meegenomen.
Totaal is er in de begroting 2021 voor het programma Innovatie en zorgvernieuwing € 7,1 miljoen gereserveerd.
Bijdragen aan agentschappen
Informatiebeleid
De kosten voor het gebruik van Generieke Digitale Infrastructuur (GDI) voorzieningen worden doorbelast aan de gebruiker. Hieronder valt bijvoorbeeld het gebruik van DigiD om online toegang te krijgen tot je medisch dossier of in te loggen bij de zorgverzekeraar. Het ministerie van VWS financiert de kosten voor het gebruik van deze voorzieningen in de zorg. Voor 2021 is hiervoor € 15,5 miljoen beschikbaar.
Ook is een bijdrage beschikbaar (€ 5,6 miljoen) voor het CIBG voor de SBV-Z en het UZI-register:
– De Sectorale Berichten Voorziening in de Zorg (SBV-Z) van het CIBG is een betrouwbare bron voor het leveren van burgerservicenummers (BSN’s) aan de zorgsector.
– Het UZI-register (Unieke Zorgverlener Identificatie register) van het CIBG verstrekt UZI-passen aan zorgaanbieder en indicatieorganen waarmee unieke identificatie van zorgaanbieders en indicatieorganen in de zorg mogelijk wordt gemaakt.
4. Inrichting Zorgstelsel
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
Centraal administratiekantoor (CAK)
Het CAK voert diverse wettelijke taken uit: de centrale betaling aan instellingen voor langdurige zorg, het innen van de eigen bijdragen voor langdurige zorg (Wlz), de uitvoering van de burgerregelingen (wanbetalers, onverzekerden, gemoedsbezwaarden, onverzekerbare vreemdelingen en de zogeheten buitenlandtaak), de uitvoering van de subsidieregeling medisch noodzakelijke zorg aan onverzekerden, het vaststellen, opleggen en innen van de eigen bijdrage Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en het verstrekken van de Schengenverklaringen. Het CAK stopt per 2021 met de uitvoering van de website ‘regelhulp’.
Per 2020 is het abonnementstarief voor Wmo-voorzieningen ingevoerd. In 2021 zal het CAK de samenwerking in de keten verder verbeteren, en daarbij ook werken aan doelmatigheidsverbeteringen in de interne organisatie om zo verder te kunnen besparen op de kosten voor de uitvoering van de Wmo 2020.
In 2021 is € 117,1 miljoen beschikbaar voor het CAK.
Nederlandse Zorgautoriteit (NZa)
De NZa ziet toe op een rechtmatige uitvoering van de Zvw en de Wlz en reguleert tarieven en prestaties in de zorg. Tevens ziet zij toe op naleving van de Wmg. Inclusief de middelen voor het centraal meldpunt zorgfraude (€ 1,5 miljoen) bedraagt het beschikbare budget in 2021 circa € 64,6 miljoen.
Zorginstituut Nederland (ZiNL)
Het Zorginstituut Nederland voert diverse wettelijke taken uit: adviseren over het verzekerde Zvw- en Wlz-pakket, het stimuleren van de verbetering van de kwaliteit van de gezondheidszorg in Nederland, er voor zorgen dat iedereen toegang heeft tot begrijpelijke en betrouwbare informatie over de kwaliteit van geleverde zorg (het Kwaliteitsinstituut), adviseren over de gewenste ontwikkeling van beroepen en opleidingen in de gezondheidszorg, fondsbeheerder van het Zorgverzekeringsfonds (inclusief uitvoering van de risicoverevening) en het Fonds Langdurige Zorg; bevorderen van de rechtmatige en doelmatige uitvoering van de Wlz en het adviseren of het wenselijk is dat een nieuw beroep of specialisme in de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg moet worden gereguleerd.
Het Zorginstituut voert in samenwerking met ZonMw de subsidieregeling Veelbelovende Zorg Sneller bij de Patiënt uit. Het doel van deze regeling is het versnellen van de toegang van de patiënt tot potentieel veelbelovende en innovatieve zorg via opname in het basispakket.
In 2021 is € 60,9 miljoen in totaal beschikbaar voor het Zorginstituut.
Maatschappelijke diensttijd
Maatschappelijke diensttijd (MDT) is na de experimentfase in 2018 en 2019, in maart 2020 officieel van start gegaan met de honorering van 27 projecten. Een groot deel van de MDT-projecten die in 2020 begonnen zijn en nog zullen beginnen, lopen nog door in 2021. Al deze projecten dragen bij aan de doelstelling van een landelijk dekkend netwerk van MDT-organisaties en jongeren, waardoor iedere jongere die dit wil, een MDT kan doen. Met de nieuwe projecten in 2021 wordt erop ingezet om deze netwerken verder te versterken. Naast de reguliere subsidierondes komt er ook een speciale ronde voor MDT in het onderwijs. Een andere doelstelling van MDT, de aansluiting van MDT-projecten op de wensen en behoeften van jongeren, wordt in 2021 nog verder geoptimaliseerd door gebruik te maken van de ontwikkelde 8 concepten van MDT. De verkenning naar een meer verplichtende variant van MDT wordt in het najaar van 2020 afgerond en gedeeld met de Tweede Kamer.
In 2021 komt er via het doorlopende evaluatie-onderzoek onder andere een update van het inzicht in de bereikte effecten voor en door de jongeren. Aan de hand van deze effecten wordt beoordeeld in hoeverre de drie ambities van MDT worden gerealiseerd. Deze ambities zijn: iets doen voor een ander/de samenleving, talentontwikkeling en ontmoetingen met mensen met een andere achtergrond. Naast de effecten voor de jongeren komt er ook inzicht in de maatschappelijke impact van de MDT-organisaties zelf. In 2021 zal verder worden gewerkt aan de duurzame inrichting van MDT richting een brede maatschappelijke alliantie van partners, zoals maatschappelijke organisaties, gemeenten, onderwijs, jongeren, bedrijfsleven en fondsen. In de verdere ontwikkeling van de uitvoeringsorganisatie komt in 2021 een kwaliteitssysteem beschikbaar en wordt het lerend netwerk verder uitgebouwd. Ook zal vanaf het najaar van 2020 een basisontwerp van het landelijk MDT-certificaat beschikbaar zijn dat in 2021 doorontwikkeld wordt. De voorbereidingen voor een MDT in Caribisch Nederland worden begin 2021 afgerond, zodat ook in Caribisch Nederland met MDT kan worden begonnen. In 2021 zal weer een verdere stap worden gezet in het vergroten van de cofinanciering om MDT zo minder afhankelijk te laten zijn van de Rijksoverheid en daarmee MDT echt van de samenleving te maken. Vanuit het Rijk is voor 2021 € 100 miljoen beschikbaar. De opgestarte campagne wordt vervolgd in 2021 en de digitale infrastructuur met verschillende adviestools voor organisaties en jongeren, zoals een online zoekfunctionaliteit en een matchingsplatform, zal worden doorontwikkeld.
5. Zorg, welzijn en jeugdzorg op Caribisch Nederland
Subsidies
Zorg en welzijn
VWS subsidieert op Caribisch Nederland een aantal jeugdorganisaties. Hiervoor is € 2,2 miljoen begroot.
Bekostiging
Zorg en welzijn
De totale geraamde kosten in 2021 voor de zorguitgaven op Caribisch Nederland die voortvloeien uit het Besluit Zorgverzekering BES bedragen circa € 136 miljoen. Daarnaast is circa € 1 miljoen gereserveerd voor pleegzorgvergoedingen en begeleidingen van jongeren via Jeugdzorg en Gezinsvoogdij Caribisch Nederland (JGCN). Dit bedrag is exclusief de apparaatskosten van JGCN; deze kosten staan op artikel 10.
Bijdragen aan medeoverheden
Overige
VWS verstrekt jaarlijks bijzondere uitkeringen aan de openbare lichamen op basis van artikel 92 lid 2 sub c Wet financiën openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba aan de Openbare Lichamen verstrekt. Hiervoor is € 2,2 miljoen begroot.
Ontvangsten
Wanbetalers en onverzekerden
Van de ontvangsten van de bestuursrechtelijke premie (in het kader van de wanbetalersregeling) wordt 23% toegevoegd aan de begroting van VWS. Op grond van de Wet verbetering wanbetalersmaatregelen vloeien de bestuurlijke boeten, bedoeld in de artikelen 9b en 9c (onverzekerdenregeling), naar de ontvangsten op de VWS-begroting (artikel 9c, 4e lid, Zvw). In 2021 worden de totale ontvangsten op de VWS-begroting (voor zowel wanbetalers als onverzekerden) geraamd op € 57,5 miljoen.