Een digitale samenleving over de grenzen heen die rekening houdt met burgers en maatschappelijke vragen oplost.

De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) is verantwoordelijk voor het bevorderen van een adequate digitale overheidsdienstverlening, waarbij het belangrijkste doel is dat de dienstverlening toegankelijk is voor iedereen en het bevorderen van het inzetten van digitale innovaties voor het oplossen van maatschappelijke vragen.

Stimuleren

• – De minister van BZK stimuleert het gebruik van nieuwe digitale technologieën voor het oplossen van maatschappelijke vraagstukken, waarbij de markt ook nadrukkelijk uitgedaagd wordt om mee te denken over antwoorden op maatschappelijke vragen.

• – De minister van BZK stimuleert internationale samenwerking op het realiseren van diensten over de grenzen heen en het met gelijkgestemde landen zorgen voor wet- en regelgeving die recht doet aan de Nederlandse situatie.

Regisseren

• – De minister van BZK zorgt voor maatregelen die burgers rechten geven en beschermen tegen ongewenste aspecten van digitalisering.

• – De minister van BZK pakt de rol om voortdurend de beleidsagenda op het terrein van de informatiesamenleving en overheid te herijken aan de eisen van de tijd.

• – De minister van BZK is stelselverantwoordelijk voor de inrichting en governance van de digitale overheid, waaronder de digitale basisinfrastructuur die deze mogelijk maakt.

• – De minister van BZK heeft een kaderstellende rol op het gebied van de digitale overheid. Kaderstellen gebeurt in de vorm van wetgeving, standaarden, architectuurkaders en richtlijnen rekening houdend met Europese ontwikkelingen en verplichtingen.

• – De minister van BZK heeft een coördinerende rol met betrekking tot alle officiële publicaties van de overheid.

Uitvoeren

• – De minister van BZK is verantwoordelijk voor de inrichting, beschikbaarstelling, instandhouding, werking, beveiliging en betrouwbaarheid van generieke voorzieningen voor elektronisch berichtenverkeer en informatieverschaffing, alsmede voor de voorzieningen voor het inloggen bij overheidsdienstverleners(authenticatie) en registratie van machtigingen in het burgerservicenummer (BSN-)domein.

• – De minister van BZK is verantwoordelijk voor het beleid rondom het vaststellen van de identiteit alsmede de verstrekking van reisdocumenten op basis daarvan. Ook is de minister van BZK verantwoordelijk voor de vastlegging van persoons- en adresgegevens in de Basisregistratie Personen (BRP). In dat kader houdt de minister van BZK toezicht op de uitvoering van de Paspoortwet, monitort de uitvoering van de Wet BRP en ondersteunt de gemeenten die primair verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van deze wetten. De minister van BZK faciliteert hiermee het juiste gebruik van persoons- en adresgegevens door andere overheidsinstanties. Het tegengaan van fraude met, en het corrigeren van fouten van, persoons- en adresgegevens en reisdocumenten vormt hiervan een integraal onderdeel.

Er zijn geen beleidswijzigingen in dit artikel.

Geschatte budgetflexibiliteit

Juridisch verplicht

Van het totale uitgavenbudget op artikel 6 is 4,6% juridisch verplicht en dit betreft met name de volgende instrumenten:

Bijdrage aan agentschappen

Het budget is voor 4% juridisch verplicht. Het betreft diverse bijdragen, waaronder een bijdrage aan DPC voor de aanpak Levensgebeurtenissen en een bijdrage aan Logius in het kader van de Generieke Digitale Infrastructuur.

Subsidies

Het budget is voor 26% juridisch verplicht. Het betreft onder andere subsidies ter bevordering van digitale bewustwording, zoals de subsidie voor de Alliantie Digitaal Samenleven.

Bijdrage ZBO's/RWT's

Het budget is voor 11% juridisch verplicht. Het betreft diverse bijdrages, onder andere in het kader van de Generieke Digitale Infrastructuur.

6.2 Overheidsdienstverlening, informatiebeleid en informatiesamenleving

Subsidies (regelingen)

Overheidsdienstverlening

In 2024 en verder worden subsidies verstrekt op het gebied van digitale inclusie, A.I en Publieke Waarden.

De VNG ontvangt een subsidie voor het project 'gemeentelijke statuur van de uitvoering'. Dit project heeft betrekking op het toekomstbestendig maken van gemeentelijke dienstverlening. Daarnaast wordt in het kader van Werk aan Uitvoering (WaU) een subsidie verstrekt voor de herinzet van digitale apparaten.

De Alliantie Digitaal Samenleven ontvangt een subsidie voor het programmabureau van de Alliantie, een subsidie voor activiteiten ter bevordering van de digitale bewustwording ten behoeve van mensen die niet mee kunnen doen in de digitale samenleving en een subsidie voor de Stichting Allemaal Digitaal die gedoneerde digitale apparaten gebruiksklaar maakt en ter beschikking stelt aan kwetsbare mensen.

Opdrachten

Overheidsdienstverlening

Dit betreffen opdrachten op het gebied van publieke waarden, de Interbestuurlijke Datastrategie en informatieveiligheid. Verder worden opdrachten verstrekt op het gebied van de Code Kinderrechten Online, desinformatie en het anticiperen op nieuwe digitale technologie.

Daarnaast ontwikkelen we instrumenten voor organisaties om mensenrechten bij digitalisering te borgen. Er is een wens om te sturen vanuit publieke waarden en vroegtijdig te kunnen anticiperen op impact digitale technologie. Door BZK ontwikkelde instrumenten zoals het Impact Assessment Mensenrechten en Algoritmen (IAMA) en de Code Goed Digitaal Openbaar Bestuur (CODIO) helpen daarbij.

Informatiesamenleving

Dit betreffen opdrachten op het gebied van digitale inclusie, digitaal bewustzijn en zelfredzaamheid.

Daarnaast worden in het kader van het programma WaU opdrachten verstrekt om de digitale overheid in Caribisch Nederland te verbeteren.

Bijdrage aan ZBO's/RWT's

ICTU

ICTU ontvangt een bijdrage voor activiteiten voor de implementatie van de Single Digital Gateway verordening. Verder wordt een bijdrage verstrekt voor het project NL Design System.

Daarnaast ontvangt ICTU een bijdrage voor de ondersteuning van het programmabureau Europese Digitale Identiteit en voor activiteiten ter ondersteuning van de large scale pilot Potential op het gebied van de Europese Digitale Identiteit.

Verder ontvangt ICTU een bijdrage voor het helpen opzetten en opschalen van het algoritmeregister, voor de inzet op het programma Realisatie IBDS, dat voortvloeit uit de Interbestuurlijke Datastrategie (Kamerstukken II 2021/22, 26643, nr. 797) en voor het stimuleren van het respons- en herstelvermogen van de overheid.

Bijdrage aan medeoverheden

Provincies

Dit betreft een jaarlijkse bijdrage aan de provincie Zuid-Holland voor het project Startup In Residence Intergov. Dit is een samenwerkingsverband tussen de ministeries van BZK, SZW, LNV en EZK, de provincie Zuid-Holland en de gemeente Den Haag. Dergelijke initiatieven dragen bij aan het bevorderen van de samenwerking tussen de overheid en start-ups, het delen van kennis en het realiseren van innovatieve oplossingen voor maatschappelijke en beleidsvraagstukken van ambtenaren.

Bijdrage aan agentschappen

RVO

RVO ontvangt een bijdrage voor de lopende en nieuwe Small Business Innovation Research (SBIR) waarmee het innovatieve MKB oplossingen ontwikkelt voor maatschappelijke vragen van de overheid.

Ook ontvangt RVO een bijdrage voor de Community of Practice en samenwerking in buyergroup(s) voor het aanbesteden van vraagstukken waarbij de inzet van nieuwe technologieen als AI (Artificial Intelligence) een rol spelen om zo oplossingen in de markt te stimuleren.

Logius

Daarnaast ontvangt Logius een bijdrage voor het BSN-Koppelregister (BSNk). Dit is een voorziening die het mogelijk maakt om publieke en private authenticatie- en machtigingsmiddelen te gebruiken in het publieke domein.

Logius ontvangt een bijdrage voor DigiToegankelijk.nl. Dit betreft de ondersteuning aan overheidsorganisaties bij het implementeren van de toegankelijkheidsrichtlijn WCAG2.1, de ontwikkeling van NL Doc, de monitor op digitale toegankelijkheid en de doorontwikkeling van DigiToegankelijk. Zo dienen websites en apps voor iedereen bruikbaar te zijn; jong, oud, met of zonder beperking.

Verder wordt een bijdrage verstrekt voor het beheer en exploitatie van het open data portal data.overheid.nl en voor de bouw en doorontwikkeling van het Register Internetdomeinen van de Overheid (RIO). Dankzij RIO kunnen burgers snel nagaan of websites van de overheid zijn of niet.

6.5 Identiteitstelsel

Bijdrage medeoverheden

Gemeenten

Het adresgegeven is belangrijk voor de correcte uitvoering van publieke taken van overheidsdiensten. BZK heeft met de inwerking treding van de wetswijziging BRP op 15 mei 2023 het kwaliteitsinstrument Landelijke Aanpak Adreskwaliteit (LAA) structureel geborgd. Gemeenten hebben de taak om de adreskwaliteit hoog te houden en verwerken risicosignalen (twijfel aan de adreskwaliteit). Onderdeel van de signaalafhandeling is in vele gevallen een huisbezoek om de feitelijke situatie vast te kunnen stellen.

De Nederlandse regering draagt zorg voor de uitgifte van reisdocumenten en het gebruik van DigiD’s voor alle Nederlanders. Nederlanders woonachtig in het buitenland kunnen bij de posten (ambassades en consulaten-generaal) van het Ministerie van Buitenlandse Zaken, bij een aantal externe dienstverleners in het buitenland en bij een aantal Nederlandse grensgemeenten terecht voor de aanvraag van reisdocumenten. De gemeentebalie Schiphol (van gemeente Haarlemmermeer) is daar één van die grensgemeenten. Deze balie is voor Nederlanders in het buitenland een bijzondere voorziening met toegevoegde waarde (gelegen op een internationale luchthaven). Deze balie wordt deels betaald door de legesinkomsten en deels door bijdragen (exploitatietekort) van de ministeries van BZ en BZK. Dit is bekrachtigd in een samenwerkingsovereenkomst.

Bijdrage aan agentschappen

RvIG

De Rijksdienst voor Identiteitsgegevens (RvIG) ontvangt een bijdrage voor het beheer en onderhoud van de centrale voorzieningen voor de Basisregistratie Personen (BRP) en voor de bevolkingsregistratie in het Caribisch deel van het Koninkrijk de Persoonsinformatievoorziening Nederlandse Antillen en Aruba (PIVA).

De kwaliteit van de gegevens is belangrijk voor het goed kunnen uitvoeren van overheidsdienstverlening. Het adresgegeven in de BRP wordt in veel regelingen gebruikt om te bepalen welke rechten en plichten een burger heeft. RvIG ontvangt daarom een bijdrage voor de Landelijke Aanpak Adreskwaliteit (LAA), ter ondersteuning van gemeenten bij het doen van onderzoek naar juistheid van de adresregistratie. RvIG ontvangt ook bijdragen voor activiteiten om burgers te ondersteunen bij identiteitsfraude en fouten in overheidsorganisaties.

6.7 Hoogwaardige dienstverlening één overheid

Opdrachten

Hoogwaardige dienstverlening

Naar aanleiding van het rapport Ongekend onrecht van de Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag heeft het Kabinet structureel € 150 mln. beschikbaar gesteld voor versterking dienstverlening. Deze middelen worden voor een groot deel via het gemeentefonds uitgekeerd aan de gemeenten en zijn reeds overgeboekt tot en met 2027. De middelen vanaf 2028 en verder dienen nog te worden overgeboekt naar het gemeentefonds. Uiterlijk in 2027 is een evaluatie van de inzet van de middelen afgerond. Dit kan leiden tot een herziening van het budget of een aanpassing in de verdeling.

Verder betreffen dit opdrachten op het gebied van de loketfunctie van de overheid, zoals de landelijke informatievoorziening, omnichannel en de inrichting van overheidsbrede loketten. Waar de loketfunctie van de overheid zorgt voor eenduidige en makkelijke toegang tot informatie en publieke dienstverlening, wordt daarnaast ingezet op proactieve dienstverlening: publieke dienstverlening die (automatisch) wordt aangeboden aan burgers en ondernemers. Ook hierop worden opdrachten verleend.

Ook wordt er een opdracht verstrekt en/of uitgevoerd om de dienstverlening van de overheid meer in te richten rondom levensgebeurtenissen. Hierbij wordt zowel in het burger- als ondernemersdomein op basis van onderzoek onder mensen in een specifieke levensgebeurtenis knelpunten in dienstverlening opgehaald en verbeteracties uitgewerkt en geïmplementeerd.

Daarnaast wordt er gewerkt aan standaarden voor publieke dienstverlening. Om de feedback goed te kunnen stroomlijnen wordt een rijksbrede feedback & meetmethodiek klantbeleving ontwikkeld. Het toewerken naar één overheidsbrede methodiek verloopt in drie fases. In 2024 wordt een opdracht vertrekt voor de vervolgfasen. Ook wordt er gewerkt aan een begrijpelijke, digitaal toegankelijke en gebruikersvriendelijke overheid.

Bijdragen aan medeoverheden

Gemeenten

Alle gemeenten ontvangen via de Specifieke uitkeringsregeling Informatiepunten Digitale Overheid een bijdrage voor nu nog de financiering van de lokale bibliotheek ten behoeve van de realisatie of de instandhouding van de Informatiepunten Digitale Overheid, de promotie van de Informatiepunten Digitale Overheid bij haar inwoners en het voeren van regie over het lokale netwerk van organisaties rond de Informatiepunten Digitale Overheid die voor de inwoners van de gemeente relevant zijn. In 2024 verschuift de aandacht bij gemeenten naar hoe het netwerk van lokale (maatschappelijke) organisaties beter kan worden ingezet om de al dan niet tijdelijke kwetsbare burger te ondersteunen.

Bijdragen aan agentschappen

Rijksdienst voor Identiteitsgegevens (RvIG)

In het kader van beter delen van informatie worden wijzigingen doorgevoerd in de Basisregistratie Personen (BRP). De BRP bevat de persoonsgegevens van 26 miljoen mensen, waaronder de ruim 17,5 miljoen inwoners van Nederland. Er wordt als onderdeel van de Ontwikkelagenda BRP gewerkt aan betere mogelijkheden tot gegevensuitwisseling. Hiervoor zijn aanpassingen nodig in de huidige voorzieningen, zoals het mogelijk maken van verstrekken van antwoord op informatievragen in plaats van verstrekken van de gegevens op de persoonslijsten.

AZ/DPC

De Dienst Publiek en Communiatie van het ministerie van Algemene Zaken AZ/DPC ontvangt een bijdrage voor de aanpak Levensgebeurtenissen. Bij de Aanpak levensgebeurtenissen in het burgerdomein worden op basis van onderzoek onder mensen in een specifieke levensgebeurtenis knelpunten in dienstverlening opgehaald en verbeteracties uitgewerkt en geïmplementeerd. Daarnaast ontvangt AZ/DPC een bijdrage voor de feedbackfunctionaliteit. Om de feedback goed te kunnen stroomlijnen wordt er gewerkt aan een rijksbrede feedback & meetmethodiek klantbeleving. Het toewerken naar één overheidsbrede methodiek verloopt in drie fases. In 2024 wordt een bijdrage geleverd aan de vervolgfasen.

6.8 Generieke Digitale Infrastructuur (GDI)

Opdrachten

Doorontwikkeling en innovatie

In 2024 en verder worden opdrachten ingezet voor gezamenlijke doorontwikkeling en innovatie van de digitale overheid, waaronder de GDI. De bestemming van de beschikbare middelen wordt afgestemd in de Programmeringsraad GDI en in het Overheidsbreed Beleidsoverleg Digitale Overheid en wordt opgenomen in het programmeringsplan GDI 2024. Om innovatie te stimuleren wordt een deel van het budget ingezet voor de GDI en voor het interbestuurlijk aanpakken van maatschappelijke uitdagingen. Waaronder ook het verbeteren van de overheidsdienstverlening en basisinfrastructuur. Hiermee worden partijen in de gelegenheid gesteld om gezamenlijk tot oplossingen te komen. Het doel hierbij is om door middel van het initiëren van een creatief denkproces nieuwe digitale technologieën te ontwikkelen.

Bijdrage aan ZBO's/RWT's

KvK

De Kamer van Koophandel (KvK) ontvangt een bijdrage voor het beheer, de exploitatie en de doorontwikkeling van het Digitaal Ondernemersplein. Via het Ondernemersplein vinden ondernemers informatie en advies van de gehele (semi-)overheid over alles wat zij nodig hebben om te ondernemen. Te denken valt aan overzicht van alle wet en regelgeving en concrete stappenplannen en filmfragmenten hoe je praktisch aan de slag kan als ondernemer.

Bijdrage aan agentschappen

Logius

Logius ontvangt een bijdrage voor het beheer en de doorontwikkeling van voorzieningen en functionaliteiten in de GDI. De besteding van dit artikel is onderdeel van het programmeringsplan GDI 2024. Deze wordt aan de Tweede Kamer aangeboden.

Daarnaast is het ministerie van BZK is verantwoordelijk voor verschillende elektronische publicaties en voor de digitale infrastructuur waarmee decentrale overheden hun algemene bekendmakingen en kennisgevingen publiceren. Daarom ontvangt Logius een bijdrage voor het beheer van onder andere Wetten.nl, Overheid.nl en de Staatscourant. Daarnaast wordt een bijdrage verstrekt voor het beheer en exploitatie van het open data portal data.overheid.nl. Zoveel mogelijk overheidsinformatie wordt gepubliceerd als open data op één centrale plek, hiermee dragen we bij aan een transparante overheid.

Rijksdienst voor Identiteitsgegevens (RvIG)

RvIG ontvangt een bijdrage voor de beheervoorziening Burgerservicenummer (BV-BSN). De BV-BSN zorgt voor het toekennen van een uniek Burgerservicenummer bij inschrijving in de Basisregistratie Personen en het beheer van deze nummers om een efficiënte koppeling tussen burgers en instanties te maken.

Verder ontvangt RvIG een bijdrage voor het faciliteren van het knoopppunt Electronic Identitification And Trust Services (eIDAS). De eIDAS-verordening stelt burgers in staat om digitaal zaken te doen met overheidsorganisaties in andere landen met hun eigen nationale inlogmiddel.

RVO

De RVO werkt aan de verbeterde digitale dienstverlening aan bedrijven via een aantal generieke digitale bouwstenen. RVO levert een bijdrage aan het mogelijk maken van veilig digitaal berichtenverkeer, het verminderen van regeldruk voor ondernemers en innovatie.

Ontvangsten

Centrale financiering Generieke Digitale Infrastructuur

Voor een aantal gebruikers van de Generieke Digitale Infrastructuur is het niet mogelijk om bij te dragen middels begrotingsmutaties, zoals bijvoorbeeld in het geval van waterschappen. Deze bijdragen worden op dit artikel ontvangen door middel van jaarlijkse facturatie. Dit wordt ingezet ter financiering van het beheer van de GDI voorzieningen.