Het kabinet heeft besloten dat het reguliere uitgavenplafond niet geldt voor de uitgaven aan noodmaatregelen. Dit betekent dat de extra uitgaven niet ten koste gaan van andere uitgaven, maar dat ze zorgen voor een verslechtering van het EMU-saldo en een verhoging van de EMU-schuld.
De raming van het budgettair beslag van veel noodmaatregelen is met onzekerheid omgeven en hangt sterk af van het uiteindelijke beroep op bepaalde regelingen. Omdat de noodmaatregelen in de praktijk buiten het uitgavenplafond vallen, leiden lagere uitgaven niet tot ruimte voor nieuwe maatregelen. Omgekeerd leidt een hoger dan verwacht gebruik van deze regelingen niet tot problematiek onder de uitgavenplafonds.
In deze Najaarsnota zijn er een aantal bijstellingen verwerkt op de steunmaatregelen. Tabel 3.1 geeft een overzicht van de grootste bijstellingen die zijn verwerkt sinds Miljoenennota 2023. Het gaat om ramingsbijstellingen op basis van realisaties en uitvoeringsinformatie.
De uitgaven aan corona in 2022 zijn per saldo met 2,1 miljard euro neerwaarts bijgesteld.
(in miljoenen euro) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2023 | 15.329 |
Testcapaciteit RIVM en GGD | ‒ 784 |
Diversen Zorg | ‒ 396 |
TVL | ‒ 300 |
Vaccin ontwikkeling en medicatie | ‒ 138 |
GGD'en en veiligheidsregio's | ‒ 55 |
Nationaal Programma Onderwijs | ‒ 51 |
Beschikbaarheidsvergoeding OV | ‒ 32 |
Diversen | ‒ 388 |
Stand Najaarsnota 2022 | 13.186 |
Tabellen 3.2 en 3.3 geven een actueel overzicht van de coronagerelateerde uitgavenmaatregelen waarvoor het reguliere uitgavenplafond niet geldt. Een uitgebreider overzicht van de overheidsfinanciën in coronatijd is ook terug te vinden op www.rijksfinancien.nl/overheidsfinancien-coronatijd.
In tabel 3.2 zijn alle EMU-relevante uitgaven opgenomen. Voor 2022 zijn de uitgaven geraamd op 13,2 miljard euro.
(in miljoenen euro) | 2022 |
---|---|
Koninkrijksrelaties en BES fonds | ‒ 4 |
Justitie en Veiligheid | 72 |
Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties | 92 |
Onderwijs, Cultuur en Wetenschap | 4.206 |
Nationaal Programma Onderwijs | 3.752 |
Diversen | 454 |
Financiën en Nationale Schuld | 434 |
Defensie | 22 |
Infrastructuur en Waterstaat | 1.033 |
Beschikbaarheidsvergoeding OV | 990 |
Diversen | 43 |
Economische Zaken en Klimaat | 4.086 |
TVL | 3.229 |
Diversen | 857 |
Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit | 155 |
Sociale Zaken en Werkgelegenheid | ‒ 2.483 |
NOW | ‒ 2.718 |
Diversen | 235 |
Volksgezondheid, Welzijn en Sport | 4.983 |
GGD'en en veiligheidsregio's | 1.879 |
Vaccin ontwikkeling en medicatie | 1.485 |
Testcapaciteit RIVM en GGD | 761 |
Diversen Zorg | 760 |
Aanschaf en distributie medische beschermingsmiddelen | 79 |
Zorgbonus | 19 |
Gemeentefonds | 549 |
Provinciefonds | 1 |
Reserveringen Aanvullende post | 40 |
Totale EMU-relevante uitgaven | 13.186 |
Naast de EMU-relevante corona uitgaven zijn er ook uitgaven die niet EMU-relevant zijn. Dit zijn leningen waarvan de verwachting is dat deze (vrijwel volledig) op een later moment worden terugbetaald. In tabel 3.3 is een overzicht opgenomen van de niet EMU-relevante uitgaven.
(in miljoenen euro) | 2022 |
---|---|
Koninkrijksrelaties en BES fonds | 41 |
Liquiditeitssteun Aruba, Curaçao, Sint Maarten | 41 |
Onderwijs, Cultuur en Wetenschap | 5 |
Nationaal Programma Onderwijs | 5 |
Financiën en Nationale Schuld | 446 |
Lening KLM | 446 |
Economische Zaken en Klimaat | ‒ 46 |
Leningen | 4 |
Voucherkredietfaciliteit reissector | ‒ 50 |
Volksgezondheid, Welzijn en Sport | 1 |
Verlaging invorderingsrente Zorgtoeslag | 1 |
Totale niet EMU-relevante uitgaven | 447 |