Het kabinet heeft besloten dat het reguliere uitgavenplafond niet geldt voor de uitgaven aan noodmaatregelen. Dit betekent dat de extra uitgaven niet ten koste gaan van andere uitgaven, maar dat ze zorgen voor een verslechtering van het EMU-saldo en een verhoging van de EMU-schuld.
De raming van het budgettair beslag van veel noodmaatregelen is met onzekerheid omgeven en hangt sterk af van het uiteindelijke beroep op bepaalde regelingen. Omdat de noodmaatregelen in de praktijk buiten het uitgavenplafond vallen, leiden lagere uitgaven niet tot ruimte voor nieuwe maatregelen. Omgekeerd leidt een hoger dan verwacht gebruik van deze regelingen niet tot problematiek onder de uitgavenplafonds.
In deze Najaarsnota zijn er een aantal bijstellingen verwerkt op de steunmaatregelen. Tabel 2.1 geeft een overzicht van de grootste bijstellingen die zijn verwerkt sinds Miljoenennota 2024. Het gaat om ramingsbijstellingen op basis van realisaties en uitvoeringsinformatie.
De uitgaven aan corona in 2023 zijn per saldo met 613 miljoen euro neerwaarts bijgesteld.
(in miljoenen euro) | 2023 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2024 | 2.971 |
Aanschaf en distributie medische beschermingsmiddelen | ‒ 13 |
GGD'en en veiligheidsregio's | ‒ 63 |
IC-capaciteit | ‒ 13 |
Onderzoek inzake Covid-19 | ‒ 14 |
Zorgbonus | ‒ 250 |
Omscholen personeel voor arbeidsmarkt zorg | ‒ 35 |
Nationaal Programma Onderwijs | ‒ 13 |
Beschikbaarheidsvergoeding OV | 3 |
Inkomstenderving Waterschappen | 6 |
Zelftesten onderwijs | ‒ 8 |
Steunpakket onderwijs | ‒ 7 |
TVL | ‒ 10 |
NOW | ‒ 4 |
Diversen | ‒ 192 |
Stand Najaarsnota 2023 | 2.358 |
Tabellen 2.2 en 2.3 geven een actueel overzicht van de coronagerelateerde uitgavenmaatregelen waarvoor het reguliere uitgavenplafond niet geldt.
In tabel 2.2 zijn alle EMU-relevante uitgaven opgenomen. Voor 2023 zijn de uitgaven geraamd op 2,4 miljard euro.
(in miljoenen euro) | 2023 |
---|---|
Justitie en Veiligheid | 3 |
Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties | 8 |
Onderwijs, Cultuur en Wetenschap | 1.439 |
Nationaal Programma Onderwijs | 1.291 |
Diversen | 148 |
Financiën en Nationale Schuld | 121 |
Defensie | ‒ 1 |
Infrastructuur en Waterstaat | 96 |
Beschikbaarheidsvergoeding OV | 88 |
Diversen | 8 |
Economische Zaken en Klimaat | 259 |
TVL | 104 |
Diversen | 154 |
Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit | 36 |
Sociale Zaken en Werkgelegenheid | ‒ 571 |
NOW | ‒ 585 |
Diversen | 13 |
Volksgezondheid, Welzijn en Sport | 835 |
GGD'en en veiligheidsregio's | 593 |
Testcapaciteit RIVM en GGD | 223 |
Vaccin ontwikkeling en medicatie | 444 |
Aanschaf en distributie medische beschermingsmiddelen | 21 |
Zorgbonus | ‒ 249 |
Ondersteuning sportsector | 36 |
Onderzoek inzake Covid-19 | ‒ 16 |
Omscholen personeel voor arbeidsmarkt zorg | ‒ 50 |
Zorgkosten en bijstand Caribisch Nederland | ‒ 10 |
IC-capaciteit | ‒ 13 |
Diversen Zorg | ‒ 144 |
Gemeentefonds | 133 |
Totaal | 2.358 |
Naast de EMU-relevante corona uitgaven zijn er ook uitgaven die niet EMU-relevant zijn. Dit zijn (ontvangsten op) leningen waarvan de verwachting is dat deze (vrijwel volledig) op een later moment worden terugbetaald. In tabel 3.3 is een overzicht opgenomen van de niet EMU-relevante uitgaven.
(in miljoenen euro) | 2023 |
---|---|
Koninkrijksrelaties en BES fonds | 76 |
Liquiditeitssteun Aruba, Curaçao, Sint Maarten | 76 |
Economische Zaken en Klimaat | ‒ 64 |
Leningen | 3 |
Voucherkredietfaciliteit reissector | ‒ 67 |
Sociale Zaken en Werkgelegenheid | ‒ 34 |
Leningen TOZO | ‒ 34 |
Volksgezondheid, Welzijn en Sport | 1 |
Verlaging invorderingsrente Zorgtoeslag | 1 |
Totaal | ‒ 21 |