Bijlage 2 Budgettair overzicht interventies

Uitvoering

Voorjaarsnota
1e suppletoire
September suppletoire

Nota, d16e1884, 2014

Tabel 1. Budgettair overzicht interventies kredietcrisis en europa (in miljoenen euro) Sinds het najaar van 2008 heeft het kabinet interventies gepleegd om het financiële stelsel gezond te houden en de rust te helpen herstellen in de financiële wereld. Vanaf 2010 heeft de overheid ook aan Europese f

Ministerie van Financiën

Tabel 1. Budgettair overzicht interventies kredietcrisis en europa (in miljoenen euro)

Sinds het najaar van 2008 heeft het kabinet interventies gepleegd om het financiële stelsel gezond te houden en de rust te helpen herstellen in de financiële wereld. Vanaf 2010 heeft de overheid ook aan Europese faciliteiten bijgedragen, in het bijzonder door het verstrekken van garanties. Deze gebruikelijke bijlage geeft middels een aantal tabellen een overzicht van de verschillende interventies.

Tabel 1 geeft de kasstromen en de garanties die met de interventies gepaard gaan en de vindplaatsen ervan in de begroting IX integraal weer. Daarnaast zijn de effecten van de maatregelen op achtereenvolgens: het EMU saldo, de EMU schuld en de staatsschuld per thema becijferd. De kolom «telling» geeft hierbij aan welke posten bij elkaar moeten worden opgeteld. Onderaan de tabel worden de totalen van alle maatregelen geconsolideerd.

#	Stand: VJN 2014	Telling	2008–2012	2013	2014	∆ MJN	Bron
	A. Fortis/RFS/AA

1	Aanschaf ABN AMRO Group – ASR Verzekeringen – RFS Holdings (incl. Z-share en residual N-share)		27.955	0	0	0	IX art.3
2	waarvan relevant voor het EMU saldo		– 3.100				CBS Eurostat
3	Overbruggingskrediet (voormalig) Fortis		3.750	0	– 200	0	IX art. 11
4	Renteontvangsten overbruggingskredieten (voormalig) Fortis		– 1.695	– 103	– 99	0	IX art. 11
5	Dividend ABN Amro Group		– 250	– 400			IX art.3
6	Dividend ASR Verzekeringen		– 71	– 88			IX art.3
7	Dividend RFS Holdings		– 6	0			IX art.3
8	Dividend financiële instellingen		0	0	– 400	0	IX art.3
9	Premieontvangsten capital relief instrument		– 193	0	0	0	IX art.3
10	Premieontvangsten counter indemnity		– 78	– 26	– 26	0	IX art.3

	Verleende garanties
11	Capital Relief Instrument ABN-AMRO (CRI)		32.611				IX art.3
12	waarvan vervallen		– 32.611				IX art.3
13	Counter Indemnity ABN-AMRO		950				IX art.3

	Totale uitgaven minus ontvangsten	1, 3 t/m 10	29.412	– 617	– 725
	Effect op EMU saldo	2, 4 t/m 10	– 807	617	525
	Effect op EMU schuld	1, 3 t/m 10	29.309	– 617	– 725
	Effect op staatsschuld	1, 3 t/m 10*	29.309	– 617	– 725

	B. SNS Reaal

14	Kapitalisatie holding en bank		0	2.200	0	0	IX art.3
15	Overbruggingskrediet		0	1.100	0	0	IX art.3
16	Kapitalisatie Propertize		0	500	0	0	IX art.3

17	Renteontvangsten overbruggingskrediet		0	– 7	– 7	0	IX art.3
18	Dividend SNS Reaal N.V.		0	0	0	0	IX art.3
19	Premieontvangsten garantie		0	0	0	0	IX art.3
20	Resolutieheffing		0	0	– 1.000	0	IX art.1

	Verleende garanties
21	Garantieverlening VBO		0	4.166	0	0	IX art.3

	Totale uitgaven minus ontvangsten	14 t/m 20	0	3.793	– 1.007
	Effect op EMU saldo	16 t/m 20	0	7	1.007
	Effect op EMU schuld	14, 15, 17 t/m 21	0	7.848	– 1.007
	Effect op staatsschuld	14 t/m 20	0	3.793	– 1.007

	C. Kapitaalverstrekkingsfaciliteit (€ 20 mld.)

22	Verstrekt kapitaal ING		2.250	– 750	– 817	– 67	IX art.3
23	Verstrekt kapitaal Aegon		0	0	0	0	IX art.3
24	Verstrekt kapitaal SNS Reaal		565	0	0	0	IX art.3
	waarvan afgeboekt		– 565				IX art.3
			0
25	Couponrente ING		– 718	– 31	– 61	– 61	IX art.3
26	Couponrente Aegon		– 177	0	0	0	IX art.3
27	Couponrente SNS Reaal		– 38	0	0	0	IX art.3
28	Repurchase fee ING		– 1.688	– 344	– 347	28	IX art.3
29	Repurchase fee Aegon		– 910	0	0	0	IX art.3
30	Repurchase fee SNS Reaal		0	0	0	0	IX art.3

	Totale uitgaven minus ontvangsten	22 t/m 30	– 716	– 1.125	– 1.225
	Effect op EMU saldo	25 t/m 27	933	31	61
	Effect op EMU schuld	22 t/m 30	– 716	– 1.125	– 1.225
	Effect op staatsschuld	22 t/m 30	– 716	– 1.125	– 1.225

	D. Back-up faciliteit ING

31	Meerjarenverplichting aan ING		7.655	– 4.933	– 2.722	– 1.373	IX art.3
32	Alt-A portefeuille		11.140	– 6.454	– 4.686	– 3.009	IX art.3
33	relevant voor de EMU schuld		7.501	– 4.779	– 2.722	– 1.373	CBS/Eurostat

34	Back-up faciliteit ING totaal:						IX art.3
a	waarvan funding fee (rente + aflossing)		14.134	4.808	2.778	1.164	IX art.3
b	waarvan management fee		178	26	0	– 24	IX art.3
c	waarvan portefeuille ontvangsten (rente + aflossing)		– 13.323	– 4.275	– 4.231	– 2.772	IX art.3
d	waarvan garantiefee		– 390	– 58	0	52	IX art.3
e	waarvan additionele garantiefee		– 392	– 87	0	79	IX art.3
f	waarvan additionele fee		– 192	– 35	– 1	33	IX art.3
g	waarvan verhandelbaarheidsfee		– 15	– 18	– 1	14	IX art.3
h	waarvan eenmalige uitkering		0	– 379	–		IX art.4
i	waarvan incidentele uitgave		0	19	-		IX art.3

	Totale uitgaven minus ontvangsten	34	1	0	– 1.455
	Effect op EMU saldo	34b, f, g	29	27	2
	Effect op EMU saldo inclusief afwikkeling		0	– 86
	Effect op EMU schuld	33	7.501	– 4.779	– 4.177
	Effect op staatsschuld	34	1	0	– 1.455

	E. Garantiefaciliteit bancaire leningen

35	Premieontvangsten garanties bancaire leningen		– 1.114	– 165	– 100	56	IX art.2
36	Schade-uitkeringen		0	0	0	0	IX art.2

37	Garanties bancaire leningen		50.275				IX art.2
38	waarvan vervallen		– 33.033	– 7.349	0	0	IX art.2

	Totale uitgaven minus ontvangsten	35, 36	– 1.114	– 165	– 100
	Effect op EMU saldo	35, 36	1.114	165	100
	Effect op EMU schuld	35, 36	– 1.114	– 165	– 100
	Effect op staatsschuld	35, 36	– 1.114	– 165	– 100

	F. IJsland
39	Vordering op IJsland		769	– 48	23	– 1	IX art.2
40	Tussenrekening «recovery oude topping up»		54	6	0	0	IX art.2

41	Uitkeringen depositogarantiestelsel Icesave		1.428	0	0	0	IX art.2
42	Uitvoeringskosten IJslandse DGS door DNB		7	0	0	0	IX art.2
43	Renteontvangsten lening IJsland		0	0	0	0	IX art.2
44	Aflossing hoofdsom lening IJsland		– 734	– 77	0	0	IX art.3

	Totale uitgaven minus ontvangsten	41, 42, 43, 44	701	– 77	0
	Effect op EMU saldo	42, 43	– 7	0	0
	Effect op EMU schuld	41, 42, 43, 44	701	– 77	0
	Effect op staatsschuld	41, 42, 43, 44	701	– 77	0

	Totaal maatregelen «kredietcrisis»:
	Toerekenbare rentelasten		6.213	759	777
	Effect op EMU saldo		– 3.638	315	918
	Effect op EMU schuld		35.681	1.085	– 7.234
	Effect op staatsschuld		28.181	1.809	– 4.512

	G. Griekenland

45	Lening aan Griekenland		3.199	0	0	0	IX art.4

46	Rente lening Griekenland		– 186	– 26	– 21	5	IX art.4
47	Rentevergoeding Griekenland (ANFA)		13	13	13	0	IX art.4
48	Teruggave winsten SMP		0	126	112	0	IX art.4
			0
49	Verstrekt kapitaal EFSF		2				IX art.4
50	Verstrekt kapitaal ESM		1.829	1.829	915	0	IX art.4
			0
51	Crisisgerelateerde winst DNB		0	– 905	– 834	0	IX art.3
52	waarvan relevant voor het EMU saldo		0	807	728	0	IX art.3
			0
	Garanties
53	Garantieplafond Nederland EFSF		97.782	– 48.142			IX art.4
54	effect verstrekte garantie op EMU schuld:		8.593	2.351	700	54	CBS Eurostat
	voor Ierland		774	347	0	0	CBS Eurostat
	voor Portugal		1.193	405	74	– 45	CBS Eurostat
	voor Griekenland		6.627	1.599	626	99	CBS Eurostat

54	Garantieverlening Nl-aandeel ESM		35.445				IX art.4
55	Garantieverlening DNB i.v.m. ophoging middelen IMF		13.610				IX art.4
56	Garantieverlening DNB i.v.m. SMP		0	5.700			IX art.3
57	Garantieverlening NL-aandeel EU-begroting		2.832				IX art.4

	Totaal maatregelen europa:
	Toerekenbare rentelasten (saldorelevant)		206	140	168
	Effect op EMU saldo		– 33	554	456
	Effect op EMU schuld		13.450	3.388	885
	Effect op staatsschuld		4.857	1.037	185

Toelichting:

Ten opzichte van stand Miljoenennota 2014 zijn er drie omvangrijke mutaties.

Ten eerste is verwerkt de beëindiging van de ING IABF (onderdeel D); hetgeen resulteert in een netto ontvangst van 1,4 miljard in 2014. Ten tweede lost ING versneld af op de kapitaalverstrekkingsfaciliteit (onderdeel C). Tot slot worden de premieontvangsten op de garantiefaciliteit bancaire leningen (onderdeel E.) met 56 miljoen neerwaarts bijgesteld aangezien partijen in 2013 gebruik maakten van vervroegde beëindiging, waarvoor zij in dat boekjaar een «closing out fee» betaalden.

Tabel 2. Balans interventies (in miljoenen euro)

In de onderstaande tabel staan de bezittingen en schulden die vanwege de interventies (kredietcrisis en europa) zijn ontstaan. Balansonderdelen zijn hierbij opgenomen tegen historische aankoopprijs, conform de bepalingen van de RBV die van toepassing zijn op het onderliggende departementale jaarverslag IX. De bezittingen zijn grotendeels gefinancierd met staatsschuld (zichtbaar in tabel 1). Verder is er het cumulatief saldo van kosten en opbrengsten («het resultaat») dat een deel van de bezittingen financiert (vanuit tabel 3.)

Bezittingen		ultimo 2014	Bron:	Schulden		ultimo 2014	Bron:
Fortis/RFS/AA

	aanschaf ABN AMRO Group – ASR Verzekeringen – RFSHoldings (incl. Z-share en residual N-share)	27.955	art. 3		staatsschuld	31.557
	overbruggingskrediet (voormalig) Fortis	3.550	art. 11		cumulatief resultaat	4.536	tabel 3

SNS Reaal en Propertize
					cumulatieve rente	8.263	tabel 3
	kapitalisatie holding en bank	2.200	art. 3		cumulatieve uitvoeringskosten	49
	overbruggingskrediet	1.100	art. 3
	kapitalisatie Propertize	500	art. 3

ING

	core-tier-1 securities	683	art. 3

IJsland

	lening (incl rente)	744	art. 2

Griekenland

	lening	3.199	art. 4

EFSF

	deelneming	2	art. 4

ESM

	deelneming	4.573	art. 4		technische aansluiting	101

Totaal:		44.506		Totaal:		44.506

In totaal staat per ultimo 2014 vermoedelijk nog voor circa 44,5 miljard aan vorderingen uit.

Tabel 3. Overzicht toerekenbare kosten en opbrengsten (in miljoenen euro)

Deze tabel geeft een overzicht van de kosten en opbrengsten van interventies. Het resultaat betreft het jaarlijkse saldo die op kasbasis gerealiseerd worden. Eventuele afwaarderingen van activa (tabel 2.) worden eveneens in het resultaat meegenomen maar dan pas op het moment dat deze daadwerkelijk gerealiseerd zijn. Deze behandeling wijkt af van de systematiek van het EMU saldo.

Kosten en opbrengsten		2008	2009	2010	2011	2012	2013	2014
Fortis/RFS/AA

	dividend	0	0	6	200	121	488	0
	premie counter indemnity	0	0	26	26	26	26	26
	rente overbruggingskrediet (voormalig) Fortis	502	705	167	169	152	103	99
	premieontvangsten CRI	0	28	165	0	0	0	0
	dividend financiële instellingen	0	0	0	0	0	0	400

SNS Reaal

	couponrente SNS Reaal	0	38	0	0	0	0	0
	repurchase fee SNS Reaal	0	0	0	0	0	0	0
	afboeking core-tier-1 securities					– 565
	dividend	0	0	0	0	0	0	0
	rente overbruggingskrediet	0	0	0	0	0	7	7
	bankenheffing in het kader van de nationalisatie	0	0	0	0	0	0	1.000

Aegon

	couponrente Aegon	0	166	11	0	0	0	0
	repurchase fee Aegon	0	108	52	750	0	0	0

ING

	couponrente ING	0	645	39	0	34	31	61
	repurchase fee ING	0	295	52	1.000	341	344	347
	back up faciliteit		0	0	0	0	0	1.455

Griekenland

	rente en servicefee	0	0	30	115	41	26	21
	rentevergoeding Griekenland (ANFA)	0	0	0	0	– 13	– 13	– 13
	teruggave winsten SMP	0	0	0	0	0	– 126	– 112

IJsland

	topping up		– 106
	recovery topping up		0	0	33	21	6	0
	aangegroeide rente		74	– 23	42	27	23	24

Europese instrumenten

	crisisgerelateerde winst DNB	0	0	0	0	0	905	834

Overige

	premieontvangsten garanties bancaire leningen	0	116	407	361	230	165	100
	uitvoeringskosten crisismaatregelen	– 9	– 31	– 3	2	– 1	– 12	5
	toerekenbare rentelasten op staatsschuld	– 450	– 2.036	– 1.493	– 1.280	– 1.160	– 899	– 945
Resultaat		43	2	– 564	1.418	– 746	1.074	3.309

Toelichting:

Het resultaat op interventies in de financiële sector en europa (op kasbasis) bedraagt in 2014 ca. 3,3 miljard positief. Meegnomen hierin zijn het vrijvallen van de ING IABF opbrengst (van circa. 1,4 miljard) en de resolutieheffing die in het kader van de nationalisatie van SNS REAAL is ingesteld (van circa. 1 miljard).

Tabel 4. Garantieoverzicht (in miljoenen euro)

In onderstaand overzicht staan de uitstaande garanties die in het kader van de kredietcrisis en europa verstrekt zijn. Het cumulatief saldo geeft de stand van de uitstaande garanties per einde 2014 weer.

Garanties «kredietcrisis en europa»		2008	2009	2010	2011	2012	2013	2014
A. Fortis/RFS/AA

Capital Relief Instrument ABN-AMRO (CRI)		0	32.611	0	0	0	0	0
waarvan vervallen		0	0	– 32.611	0	0	0	0

Counter Indemnity ABN-AMRO		0	0	950	0	0	0	0

B. SNS Reaal

Garantieverlening VBO		0	0	0	0	0	4.166	0

E. Garantiefaciliteit bancaire leningen

Garanties bancaire leningen		2.740	47.535	0	0	0	0	0
waarvan vervallen		0	– 3.424	– 7.853	– 5.823	– 15.933	– 7.349	0

H. Europese instrumenten

Garantieplafond Nederland EFSF		0	0	25.872	71.910	0	– 48.142	0
	effect garantie op EMU schuld:				993	7.600	2.351	700
	– voor Ierland				495	279	347	0
	– voor Portugal				498	695	405	74
	– voor Griekenland				0	6.627	1.599	626

Garantieverlening Nl-aandeel ESM		0	0	0	0	35.445	0	0
Garantieverlening DNB i.v.m. ophoging middelen IMF		0	0	0	13.610	0	0	0
Garantieverlening DNB i.v.m. SMP		0	0	0	0	0	5.700	0
Garantieverlening NL-aandeel EU-begroting		0	0	2.946	– 120	6	0	0
Totaal		2.740	76.722	– 10.696	79.577	19.518	– 45.625	0
Cumulatief		2.740	79.462	68.766	148.343	167.861	122.236	122.236