Inleiding

Missie Logius

De missie van Logius luidt: «Logius, de dienst digitale overheid van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, biedt publieke dienstverleners een samenhangende ICT-infrastructuur, zodat burgers en bedrijven betrouwbaar, snel, groen en gemakkelijk elektronisch zaken met hen kunnen doen.» Logius levert daartoe producten en diensten op het gebied van Toegang, Gegevensuitwisseling, Informatiebeveiliging en Standaardisatie.

Kerntaken

• – Het beheer en de exploitatie van bestaande producten;

• – De inbeheername van nieuwe producten;

• – De doorontwikkeling van reeds in beheer genomen producten;

• – Stimulering van Veilig Gebruik.

Algemeen

Bedrijfsvoering

De forse groei van de omzet gaat tegelijkertijd gepaard met een groei van de formatie. In 2013 is de formatie met 30 fte gegroeid naar 165 fte. Bij deze groei is de focus geweest op een kwalitatief hoogstaande organisatie. In 2013 is ook verder invulling gegeven aan de door Logius opgestelde herijkte strategie 2011–2013. Deze strategie staat in het teken van het beheren van (volwassen) producten waarvoor een markt is en het geleidelijk overzetten van een aantal projecten en producten die niet tot de corebusiness van Logius behoren naar een andere beheer- of projectorganisatie. In 2013 zijn voorbereidingen getroffen om het beheer van de Rijkspas onder te brengen bij het Tactisch Beraad Generieke ICT (TBGI). De formele overdracht is per 1 januari 2014.

Doelmatigheidsverbetering en kostenefficiëntie

De producten en diensten van Logius leveren een door de klant meetbare bijdrage aan hun positieve businesscase; de bijdrage kan zowel kwantitatief als kwalitatief zijn. Een voorbeeld is het digitaal aanleveren van de aangiften inkomsten- en vennootschapsbelasting voor ondernemers in een standaard format. Dit levert de belastingdienst een forse besparing van personeelskosten op. Verdere winst komt van het steeds meer gebruik maken van voorzieningen (bijv. meer aansluitingen en meer authenticaties) van Logius. Ook in 2013 heeft dit wederom geleid tot verdere verlaging van de kosten van voorzieningen, zoals DigiD en Digipoort OTP. Dit vertaalt zich door in de gunstigere doelmatigheidsindicatoren van betreffende voorzieningen.

Ter verbetering of vernieuwing van de dienstverlening en het bereiken van kostenreductie is in 2013 in de aanbestede contracten, zoveel mogelijk een regiecomponent op de prijs en prijsontwikkeling opgenomen. Zoals benchmarking en mechanismen in het exploitatiemodel bij stijgend/dalend volume in de afname. Hierdoor is het voor Logius bijvoorbeeld mogelijk om vanuit de contracten bij te stellen indien de vastgelegde (prijs)afspraken niet meer marktconform zijn en de leveranciers continu te stimuleren om de dienstverlening op niveau te houden of te verbeteren (betere prijs/prestatie verhouding). Verder zijn in 2013 diverse onderzoeken uitgevoerd, onder andere op contracten voor DigiD, MijnOverheid, en Koppelvlakken. De uitkomsten zijn geanalyseerd en meegenomen in de te vernieuwen contracten. Bovenstaande leidt tot betere commerciële uitnutting van contracten gedurende de gehele looptijd en het inzichtelijk maken van keuzen in bijvoorbeeld beschikbaarheidseisen, waardoor Logius goedkopere en kwalitatief betere dienstverlening kan bieden.

Voorts is in 2013 wederom een beperking van de inhuur van externen in 2013 in gang gezet, door 30 extra fte aan de formatie toe te voegen. Dit heeft geleid tot meer productieve uren tegen lagere personele kosten. Daarnaast is de additionele taakstelling 2013 conform de batenlastensystematiek doorvertaald naar de opdrachtgevers. De taakstelling heeft als ijkjaar 2008 en daarmee betrekking op de producten DigiD, OTP en Public Key Infrastructure (PKI). In overleg met de opdrachtgever van deze producten (Directoraat-Generaal Bestuur en Koninkrijksrelaties van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) is bepaald hoe de taakstelling is ingevuld.

Klanttevredenheid

Elk jaar wordt een klanttevredenheidsonderzoek uitgevoerd onder de beleidsopdrachtgevers. De uitkomsten van het onderzoek 2012 zijn meegenomen in de verdere verbetering van de organisatie. Dit heeft in 2013 geleid tot het uitwerken en het uitvoeren van de volgende verbeteracties:

• – optimaliseren release, incident en change management;

• – optimaliseren gebruikersondersteuning;

• – verbeteren aansluitdocumentatie.

Staat van baten en lasten van het baten-lastenagentschap Logius

Algemeen omzet

Voor alle producten beheer & exploitatie en voor de projectmatige werkzaamheden zoals (door)ontwikkelingen, in beheernames, werk in opdracht en de overige producten, geldt dat de omzet bestaat uit de in rekening gebrachte werkelijke (project) kosten. Dit betekent dat voor projecten die over de jaargrens van 2013 gaan, het resultaat aan het einde van het project wordt vastgesteld.

Omzet moederdepartement

Omzet overige departementen

Omzet derden

De omzet derden bestaat uit beheer & exploitatie MijnOverheid (€ 2,4 mln.), overige voorzieningen (€ 1,5 mln.) en doorontwikkeling Standard Business Reporting (€ 3,1 mln.).

Personele kosten

Tot de personele kosten zijn gerekend de lonen en salarissen van eigen personeel en de kosten van inhuur voor de capaciteit die vereist is voor het kunnen uitvoeren van alle geplande activiteiten. De forse stijging van de orderportefeuille leidt ook tot een forse stijging van de personele kosten. Ten opzichte van de ontwerpbegroting zijn deze kosten met 50% toegenomen. De toename in de omzet is voor een belangrijk deel opgevangen door de inzet van eigen personeel. Dit is mogelijk gebleken door het verambtelijken van functies. Voor de overige toename van de orders is externe inhuur ingezet.

Materiële kosten

De materiële kosten zijn maar beperkt toegenomen, door de toename in de orderportefeuille. Het merendeel van de kosten is gemaakt voor de projecten.

Afschrijvingen

De lagere afschrijvingskosten dan begroot worden veroorzaakt door lagere investeringen dan gepland uit hoofde van de opschaling van MijnOverheid.

Rentelasten

De rentelasten vallen lager uit dan begroot.

Resultaat

Het saldo van baten lasten voor Logius over 2013 is een winst van € 2 mln. en kan worden verklaard uit 2 componenten, te weten:

• – om invulling te geven aan de taakstelling is er efficiënter ingekocht, waardoor de overheadkosten lager zijn dan gepland;

• – door de forse toename van de orderportefeuille is meer capaciteit ingezet wat uiteindelijk meer dekking oplevert voor de overheadkosten.

Balans per 31 december 2013

Materiële activa

Het grootste deel van de materiële vaste activa heeft betrekking op specifieke hard- en software ten behoeve van Digipoort Procesinfrastructuur, MijnOverheid Berichtenbox en Opschaling MijnOverheid.

Debiteuren

De debiteuren betreffen alle openstaande verkoopfacturen per 31 december 2013 die betrekking hebben op geleverde prestaties in 2013. Het gaat grotendeels om facturen aan opdrachtgevers over het laatste kwartaal 2013.

Nog te ontvangen

De nog te ontvangen bedragen zijn voornamelijk baten voor detacheringen, nog te ontvangen projecten en nog te ontvangen bedrijven.

Liquide middelen

De stijging van de liquide middelen ten opzichte van de beginbalans wordt veroorzaakt door vooruit ontvangen bedragen voor werkzaamheden in het eerste kwartaal 2014 en de ontvangen voorschotten voor projecten 2013 waarvan de werkzaamheden doorschuiven naar 2014 of waarvan de kosten lager uitvielen dan gepland. Zie verder de toelichtingen bij de post nog te betalen.

Eigen vermogen

Het eigen vermogen overschrijdt de toegestane maximumomvang van 5% van de gemiddelde jaaromzet, berekend over de laatste drie jaar. Bij de eerstvolgende suppletoire begrotingswet wordt aangegeven hoe dit wordt hersteld.

Leningen bij het Ministerie van Financiën

De lening dient ter financiering voor de in de balans opgenomen activa. In 2013 zijn vervroegde aflossingen op de leningen gedaan voor een totaal van € 648.000,–. Dit bedrag is ontstaan omdat het de kostprijs van de activa uiteindelijk lager bleek dan was voorzien. De aflossingen op de leningen voor 2014 bedragen € 1.286.833 en zijn als kortlopende schuld opgenomen onder de post «nog te betalen».

Crediteuren

De crediteuren betreffen alle nog niet betaalde inkoopfacturen per 31 december 2013.

Nog te betalen

De post nog te betalen bestaat onder andere uit nog te ontvangen facturen ad € 15,6 mln. die betrekking hebben op werkzaamheden, die hoofdzakelijk in het laatste kwartaal van 2013 zijn uitgevoerd. Daarnaast is er sprake van vooruitgefactureerde bedragen ad € 16,6 mln. aan beleidsopdrachtgevers, voor werkzaamheden die in het eerste kwartaal 2014 worden uitgevoerd. Verder is er sprake van vooruit gefactureerde voorschotten projecten ad 16,7 mln. die enerzijds voorschotten betreffen van werkzaamheden die doorlopen in het eerste kwartaal 2014 en anderzijds teveel ontvangen voorschotten die nog moeten worden afgerekend met de opdrachtgevers. Het kortlopende deel van de leningen Ministerie van Financiën ad € 1,3 mln. is onder deze post opgenomen. Als laatste is een reservering opgenomen voor eindejaarsuitkering, vakantiedagen en vakantietoeslag opgenomen van € 0,6 mln.

Kasstroomoverzicht

De kasstromen uit operationele activiteiten hebben betrekking op de dagelijkse bedrijfsvoering. Deze kasstroom is hoger dan begroot. Dit wordt veroorzaakt door een hoger resultaat van € 2,0 mln., een afname van de kortlopende vorderingen van € 5,6 mln. en een toename van de kortlopende schulden van € 0,9 mln.

De investeringskasstroom is lager dan verwacht. De aanschafwaarde van de activa is lager dan de ondergrens van het te lenen bedrag bij het Ministerie van Financiën. Hierdoor is de aangeschafte activa lumpsum gefinancierd en niet geactiveerd. De kasstroom uit financieringsaciviteiten betreft een aflossing op de langlopende lening bij het Ministerie van Financiën. Er is meer afgelost dan gepland omdat de opgenomen lening hoger bleek dan het activum dat volgens de richtlijnen mocht worden geactiveerd.

Doelmatigheid

Toelichting op indicatoren:

• – De indicatoren verloop kostprijs en verloop tarieven zijn aangepast. In plaats van de realisatie in euro’s, is een indexcijfer opgenomen, waarbij 2010 = 100.

• – Het verloop van de kostprijs is gebaseerd op de kosten van DigiD.

• – Klanttevredenheid: jaarlijks organiseert Logius een onderzoek naar klanttevredenheid met betrekking tot de prestaties betreffende de dienstverlening. De doelstelling is jaarlijks een score van minimaal een 7 te behalen.

• – Ondanks extra kosten voor extra activiteiten in het kader van de structurele fraudebestrijding en maatregelen tegen DDoS aanvallen, is de kostprijs per authenticatie DigiD gedaald.

• – Benchmark: elke 2 jaar wordt een van de producten van Logius getoetst op marktconformiteit. Hierbij gaat het om producten die minimaal 2 jaar in beheer zijn. In 2013 is er geen benchmark uitgevoerd.

• – Betrouwbaarheid: om de kwaliteit van de IT-beheerprocessen aan te tonen, laat Logius jaarlijks de IT-beheerorganisatie door een onafhankelijke partij certificeren. Dit certificaat is een Third Party Mededeling (TPM). Het betreft hier producten die twee jaar of langer in beheer zijn.