Op 24 november jl. is het arbeidsvoorwaardenakkoord 2017–2018 ondertekend. Op grond hiervan wordt onder meer de nieuwe diensteinderegeling voor militair personeel ingevoerd en wordt in overleg met de bonden de komende tijd een ander personeelssysteem geïntroduceerd dat bijdraagt aan de ontwikkeling van het personeel en de in-, door- en uitstroom van personeel beter in balans brengt. Het overleg over het pensioenstelsel voor militairen heeft geleid tot de afspraak dat er uiterlijk 1 oktober 2018 overeenstemming is over een structurele defensiespecifieke middelloonpensioenregeling die per 1 januari 2019 zal worden geïmplementeerd.

In 2017 was sprake van meer inzet van reservisten. Daarnaast is in 2017 een start gemaakt met de invoering van de adaptieve krijgsmacht waarbij meer wordt samengewerkt met civiele partners. Bij de defensieonderdelen zijn voor het burgerpersoneel 24 loopbaanbegeleiders aangesteld. Medewerkers kunnen bij deze loopbaanbegeleiders terecht voor gesprekken over en assistentie bij het maken van loopbaankeuzes. Het bij de Defensie Materieel Organisatie ontwikkelde re-employment programma (REP) wordt momenteel defensiebreed ingevoerd. REP biedt burgermedewerkers de mogelijkheid tijdelijk ander werk te doen op een werkervaringsplaats. Beide maatregelen moeten de mobiliteit van burgermedewerkers verhogen.

Het verbeteren van de personele vulling, als onderdeel van het herstel van de basisgereedheid, is in toenemende mate een uitdaging bij een aantrekkende en tegelijkertijd vergrijzende arbeidsmarkt. Verschillende maatregelen gericht op behoud en werving van personeel zijn geïdentificeerd en in uitvoering genomen. Zo worden militairen die uitvallen in de initiële opleiding waar mogelijk elders binnen Defensie herplaatst en zijn er meer startersfuncties voor burgerpersoneel gecreëerd. De uitvoering van deze maatregelen is belegd bij de defensieonderdelen onder aansturing van een centrale projectorganisatie.

Behoud van welzijn en gezondheid is cruciaal om inzetbaar te zijn en te blijven. Recent zijn de reorganisaties van de militaire gezondheidszorg afgerond. Daarnaast is een begin gemaakt met het programma Medische Gezondheidszorg 2020 dat beoogt de kwaliteit van (operationele) zorg te waarborgen.

Defensie richt zich tevens op duurzame inzetbaarheid van haar medewerkers door te investeren in hun persoonlijke en professionele ontwikkeling. Een deel van het bij het Defensie ingestroomde personeel komt in aanmerking voor een loopbaan voor het leven. Dit verplicht Defensie, binnen haar personeelssystematiek, aandacht te schenken aan tussentijdse uitstroom van personeel. Daarom is het belangrijk werknemers op te leiden en voor de externe arbeidsmarkt aantrekkelijk te maken en te houden. Om die reden blijft Defensie, ook na beëindiging van het Sectorplan Politie en Defensie, investeren in het waarderen en valideren van defensieopleidingen. Hierdoor kunnen defensiemedewerkers met een verkort opleidingstraject een civiel diploma behalen.

Inzet van de krijgsmacht in 2017

Strijd tegen Islamitische Staat (ISIS)

In 2017 bleef Nederland bijdragen aan de strijd tegen ISIS, onder andere door militaire steun en training aan de Iraakse strijdkrachten, inclusief de Koerdische Peshmerga. De bijdrage aan de trainingsmissie in Irak is verlengd. Deze had een omvang van ongeveer 155 militairen. In Jordanië verzorgden ongeveer 30 Nederlandse militairen de force protection van het Belgisch F-16-detachement dat werd ingezet in de strijd tegen ISIS.

MINUSMA

Nederland droeg in 2017 met ongeveer 290 militairen bij aan de VN-missie in Mali, MINUSMA. Het kabinet heeft in 2017 besloten om de Nederlandse bijdrage te verlengen tot eind 2018. De bijdrage is verkleind en heeft in 2018 een omvang van ongeveer 250 militairen.

Resolute Support

In 2017 is de bijdrage aan Resolute Support, de NAVO-missie in Afghanistan, met ongeveer 100 militairen voortgezet. Voorts is besloten deze bijdragen ook in 2018 te continueren, waarbij een chirurgisch team van zeven personen is toegevoegd.

Atalanta

Nederland heeft van 11 september tot 16 november 2017 met Zr. Ms. Rotterdam een bijdrage geleverd aan EU-Operatie Atalanta, tegen piraterij in de Hoorn van Afrika. Daarnaast heeft Defensie gedurende het gehele jaar Vessel Protection Detachements (VPD) ingezet ter bescherming van de Nederlandse koopvaardij.

Kleine bijdragen

In 2017 leverde Nederland een aantal kleine bijdragen aan missies in Afrika en het Midden-Oosten, waaronder UNMISS, UNDOF, EUTM Mali en EUTM Somalië. In artikel 1 (Inzet) is een overzicht van de (kleine) bijdragen aan missies opgenomen.

Nationaal

Ook in 2017 heeft Defensie een bijdrage geleverd aan de nationale veiligheid onder civiel gezag. De Marechaussee heeft nationale politietaken uitgevoerd en de Luchtmacht heeft het Nederlandse luchtruim met jachtvliegtuigen beveiligd. Ook heeft Defensie ondersteuning verleend aan de civiele autoriteiten, zowel in Nederland als in het Caribisch deel van het Koninkrijk, in de vorm van militaire bijstand en steunverlening.

Orkaan Irma

Met meer dan 1.000 militairen, de inzet van Zr.Ms. Karel Doorman, de Kustwacht CARIB en diverse transportvliegtuigen heeft Defensie na de passage van orkaan Irma bijstand verleend aan de Bovenwindse eilanden. Defensiepersoneel is onder andere ingezet bij de evacuatie van inwoners, ordehandhaving, noodherstel en de distributie van goederen en voedsel. Met de Multinational Caribbean Coördination Cell (MNCCC) – een tijdelijk samenwerkingsverband tussen Nederland, Frankrijk en Groot-Brittannië – werd een efficiënte inzet van lucht- en zeetransport gegarandeerd.

NAVO

Nederland heeft in dit kader in 2017 een bijdrage geleverd aan de door Duitsland geleide multinationale battlegroup in Litouwen. Deze bijdrage van ongeveer 270 militairen wordt in 2018 voortgezet. In 2017 heeft Nederland ook eenheden beschikbaar gesteld aan de NATO Response Force (NRF). Nederland leverde een raiding squadron mariniers met gevechtssteun en logistieke ondersteuning (een eenheid van compagniegrootte) aan de door het Verenigd Koninkrijk geleide Very High Readiness Joint Task Force (VJTF). Tevens leverde Nederland een bijdrage aan de Standing Naval Forces (SNF). Zo hebben twee mijnenjagers elk voor een periode van drie tot vier maanden deel uit gemaakt van de staande mijnenjagersverbanden en leverde Nederland een fregat voor twee perioden van drie maanden. In de tweede helft van het jaar is voorts een onderzeeboot op afroep beschikbaar gesteld voor de SNF. Daarnaast leverde Nederland in 2017 vier F-16’s voor Baltic Air Policing. Tot slot stelde Nederland samen met Duitsland het hoofdkwartier van het Eerste Duits-Nederlandse Legerkorps als Joint Task Force Headquarters beschikbaar aan de NAVO. Dit hoofdkwartier zal tot juli 2018 gereedstaan om deze rol te vervullen.

Overzicht van risicoregelingen

Per 31 december 2017 is er één openstaande garantie. Het betreft een overeenkomst met de Vereniging Verbond van Verzekeraars over de verzekerbaarheid van personeel. De looptijd is onbepaald en er is geen gegarandeerd bedrag vastgesteld. De overeenkomst regelt de verhouding tussen het Ministerie van Defensie en de Vereniging met als doel de belemmeringen die defensieambtenaren in het maatschappelijk verkeer ondervinden als gevolg van uitsluitingsclausules bij levensverzekeringen, gekoppeld aan de financiering van een woning, weg te nemen. In 2017 zijn er geen aanspraken geweest.