In deze verdiepingsparagraaf wordt een overzicht gegeven van de ontwikkelingen van de zorguitgaven. Deze verdiepingsparagraaf is opgedeeld in de Zorgverzekeringswet (Zvw) en de Wet langdurige zorg (Wlz). In deze paragraaf zijn de cijfers over de jaren 2015 tot en met 2018 per deelsector gepresenteerd. Dit geeft een overzichtelijk en gedetailleerd beeld van de budgettaire ontwikkelingen binnen de afzonderlijke onderdelen van de zorg. De bijstellingen zijn weergegeven ten opzichte van de ontwerpbegroting 2018. De toelichtingen zijn onderverdeeld in verschillende categorieën: autonoom, beleidsmatig en technisch.
In deze verdiepingsbijlage worden alleen de belangrijkste bijstellingen die na de tweede suppletoire begroting 2018 hebben plaatsgevonden toegelicht. Voor de toelichting op de NvW begroting 2018 (TK 34 775-XVI, nr. 15), de eerste suppletoire begroting 2018 (TK 34 960-XVI, nr. 1), de ontwerpbegroting 2019 (TK 35 000-XVI, nr. 1) en de tweede suppletoire begroting 2018 (TK 35 095-XVI, nr. 1) wordt verwezen naar de betreffende publicaties.
Als gevolg van afronding kan de som der delen in de tabellen in deze verdiepingsbijlage afwijken van het totaal.
6.1.1. Zorgverzekeringswet (Zvw)
In deze paragraaf wordt ingegaan op de financiële ontwikkelingen binnen de Zvw in het afgelopen jaar voor de jaren 2015 tot en met 2018. In tabel 18 worden de financiële bijstellingen in 2018 per deelsector tussen de ontwerpbegroting 2018 en het jaarverslag 2018 weergegeven. Het beeld voor 2018 is geactualiseerd bij de Nota van Wijziging begroting 2018, de eerste suppletoire begroting 2018, de ontwerpbegroting 2019, de tweede suppletoire begroting 2018 en nu bij het jaarverslag 2018.
De opbouw van de ontwikkeling van de Zvw-uitgaven en -ontvangsten wordt na tabel 18 verder per deelsector weergegeven.
| Ontwerpbegroting | Bijstelling | Stand Jaarverslag | |
|---|---|---|---|
| 2018 | 2018 | 2018 | |
| Eerstelijnszorg | 5.802,5 | – 91,1 | 5.711,4 |
| Huisartsenzorg | 2.999,2 | – 125,7 | 2.873,5 |
| Multidisciplinaire zorgverlening | 494,9 | 105,1 | 599,9 |
| Tandheelkundige zorg | 764,1 | – 4,1 | 760,0 |
| Paramedische zorg | 786,2 | – 18,0 | 768,2 |
| Verloskunde | 260,9 | – 19,3 | 241,7 |
| Kraamzorg | 314,5 | – 3,6 | 310,9 |
| Zintuiglijk gehandicapten | 182,8 | – 25,6 | 157,2 |
| Tweedelijnszorg | 24.197,4 | 737,6 | 24.935,0 |
| Medisch-specialistische zorg | 21.840,9 | 768,7 | 22.609,6 |
| Geriatrische revalidatiezorg en eerstelijnsverblijf | 1.065,4 | – 40,8 | 1.024,5 |
| Beschikbaarheidbijdrage academische zorg | 674,6 | 26,6 | 701,1 |
| Beschikbaarheidbijdrage kapitaallasten academische zorg | 54,5 | – 14,8 | 39,7 |
| Beschikbaarheidbijdragen overig medisch-specialistische zorg | 92,7 | 0,4 | 93,1 |
| Overig curatieve zorg | 469,4 | – 2,4 | 467,0 |
| Geneeskundige geestelijke gezondheidszorg | 3.851,6 | – 177,6 | 3.674,0 |
| Genees- en hulpmiddelen | 6.564,6 | – 410,8 | 6.153,8 |
| Geneesmiddelen | 4.969,3 | – 311,5 | 4.657,8 |
| Hulpmiddelen | 1.595,3 | – 99,3 | 1.496,0 |
| Wijkverpleging | 3.778,0 | – 135,9 | 3.642,1 |
| Ziekenvervoer | 729,7 | 13,7 | 743,4 |
| Ambulancevervoer | 611,2 | 20,6 | 631,8 |
| Overig ziekenvervoer | 118,5 | – 6,9 | 111,6 |
| Opleidingen | 1.285,8 | – 106,3 | 1.179,4 |
| Grensoverschrijdende zorg | 676,9 | – 14,9 | 662,0 |
| Nominaal en onverdeeld | 1.608,7 | – 1.608,7 | 0,0 |
| Bruto Zvw-uitgaven | 48.495,3 | – 1.794,1 | 46.701,2 |
| Eigen betalingen Zvw | 3.308,4 | – 100,7 | 3.207,7 |
| Netto Zvw-uitgaven | 45.186,9 | – 1.693,4 | 43.493,5 |
Bron: VWS, gegevens Zorginstituut over (voorlopige) financieringslasten Zvw en Wlz en NZa-gegevens over de productieafspraken en (voorlopige) realisatiegegevens.
In figuur 9 is de samenstelling van de Zvw-uitgaven per sector weergegeven voor het jaar 2018.
Figuur 9 Samenstelling Zvw-uitgaven 2018 (in miljarden euro’s)
Totaal middelen geneeskundige geestelijke gezondheidszorg (ggz)
De middelen voor de geestelijke gezondheidszorg zijn in de begroting binnen het FBZ verdeeld over de geneeskundige ggz (Zvw) en intramurale langdurige ggz (Wlz).
Daarnaast zijn er per 2015 ggz-middelen overgeheveld vanuit de Zvw en de oude AWBZ naar de Jeugdwet (gemeenten) en vanuit de oude AWBZ naar beschermd wonen onder de Wmo (gemeenten).
Een totaaloverzicht van alle ggz-middelen is in onderstaande tabel opgenomen. Voor de geneeskundige en intramurale langdurige ggz zijn over 2018 geraamde realisatiecijfers opgenomen. Voor de geneeskundige ggz betreft dit een zeer voorlopig cijfer.
Realisatiecijfers over de jeugd-ggz en beschermd wonen zijn niet bekend. Voor de Jeugdwet zijn daarom de bij de overheveling door VWS geraamde bedragen in de tabel opgenomen en voor beschermd wonen zijn de budgetten uit het macrobudget Wmo opgenomen.
Figuur 10 Samenstelling totale middelen ggz 2018 (in miljarden euro’s)
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
|---|---|---|---|---|
| Stand ontwerpbegroting 2018 | 2.561,2 | 2.644,5 | 2.924,2 | 2.999,2 |
| Bijstellingen jaarverslag 2017 | – 1,5 | – 7,4 | – 209,2 | 0,0 |
| Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 107,0 |
| Bijstellingen ontwerpbegroting 2019 | – 1,4 | 0,2 | – 5,3 | – 150,0 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2018 | 0,0 | – 2,8 | – 7,3 | – 82,6 |
| Totaal bijstellingen | – 3,0 | – 10,1 | – 221,8 | – 125,7 |
| Stand jaarverslag 2018 | 2.558,2 | 2.634,4 | 2.702,3 | 2.873,5 |
| Deze sector bevat de huisartsenzorg. De uitgaven bestaan uit vergoedingen voor inschrijftarieven, consulttarieven (ook voor de POH ggz en POH somatische zorg), avond-, nacht- en weekenddiensten, overige tarieven, bijzondere betalingen, resultaatbeloning & zorgvernieuwing huisartsen, verloskundige hulp door huisartsen en het deel van de kwaliteitsgelden dat betrekking heeft op ondersteuning van de eerstelijnszorg (middelen voor de Regionale Ondersteuningsstructuren). | ||||
| Toelichting bijstellingen jaarverslag 2018 | ||||
| Autonoom | ||||
| Actualisering zorguitgaven | – 2,8 | – 7,3 | – 82,6 | |
| Op basis van actuele gegevens van het Zorginstituut wordt een onderschrijding van € 82,6 miljoen verwerkt in het jaarverslag. Deze onderschrijding is grotendeels te verklaren uit de doorwerking van de onderschrijding 2017. | ||||
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
|---|---|---|---|---|
| Stand ontwerpbegroting 2018 | 468,7 | 532,0 | 482,5 | 494,9 |
| Bijstellingen jaarverslag 2017 | – 5,9 | 2,1 | 101,6 | 0,0 |
| Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 19,8 |
| Bijstellingen ontwerpbegroting 2019 | 0,4 | 0,4 | 3,1 | 100,0 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2018 | 0,0 | – 4,4 | – 13,1 | – 14,8 |
| Totaal bijstellingen | – 5,5 | – 1,8 | 91,6 | 105,1 |
| Stand jaarverslag 2018 | 463,2 | 530,2 | 574,1 | 599,9 |
| De multidisciplinaire zorgverlening (MDZ) betreft ketenzorg en geïntegreerde eerstelijnszorg. Binnen de ketens wordt zorg verleend waarbij zorgaanbieders van diverse disciplines de zorgonderdelen in samenhang en in samenwerking met de betreffende patiënt leveren. | ||||
| Toelichting bijstellingen jaarverslag 2018 | ||||
| Autonoom | ||||
| Actualisering zorguitgaven | – 4,4 | – 13,1 | – 14,8 | |
| Op basis van actuele gegevens van het Zorginstituut wordt een onderschrijding verwacht van € 14,8 miljoen. | ||||
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
|---|---|---|---|---|
| Stand ontwerpbegroting 2018 | 743,4 | 756,6 | 753,2 | 764,1 |
| Bijstellingen jaarverslag 2017 | – 0,4 | – 1,7 | – 6,1 | 0,0 |
| Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 19,6 |
| Bijstellingen ontwerpbegroting 2019 | – 0,9 | – 0,5 | – 3,6 | – 3,6 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2018 | 0,0 | – 2,1 | – 3,9 | – 20,1 |
| Totaal bijstellingen | – 1,3 | – 4,2 | – 13,6 | – 4,1 |
| Stand jaarverslag 2018 | 742,1 | 752,4 | 739,6 | 760,0 |
| Deze sector bevat de eerstelijns tandheelkundige zorg. | ||||
| Toelichting bijstellingen jaarverslag 2018 | ||||
| Autonoom | ||||
| Actualisering zorguitgaven | – 2,1 | – 3,9 | – 20,1 | |
| De uitgaven aan de tandheelkundige zorg zijn geactualiseerd op basis van gegevens van het Zorginstituut. In 2018 is er sprake van een onderschrijding van € 20 miljoen. Deze onderschrijding wordt grotendeels veroorzaakt door het uitblijven van de verwachte volumegroei (circa € 11 miljoen) en een minder hoge tariefstijging van de NZa dan mogelijk verwacht (circa € 7 miljoen). | ||||
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
|---|---|---|---|---|
| Stand ontwerpbegroting 2018 | 676,1 | 714,5 | 746,6 | 786,2 |
| Bijstellingen jaarverslag 2017 | – 1,0 | – 1,1 | – 3,5 | 0,0 |
| Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 33,0 |
| Bijstellingen ontwerpbegroting 2019 | 0,4 | – 0,2 | – 1,2 | – 0,1 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2018 | 0,0 | – 1,2 | – 5,7 | – 50,9 |
| Totaal bijstellingen | – 0,6 | – 2,5 | – 10,4 | – 18,0 |
| Stand jaarverslag 2018 | 675,6 | 712,0 | 736,2 | 768,2 |
| waarvan fysiotherapie | 471,5 | 487,7 | 498,1 | 514,2 |
| waarvan oefentherapie | 20,1 | 20,9 | 21,4 | 23,3 |
| waarvan logopedie | 116,9 | 128,1 | 133,0 | 138,6 |
| waarvan ergotherapie | 33,1 | 37,8 | 43,2 | 48,0 |
| waarvan dieetadvisering | 34,0 | 37,5 | 40,5 | 44,1 |
| De paramedische zorg omvat fysiotherapie, oefentherapie Caesar, oefentherapie Mensendieck, logopedie, ergotherapie en dieetadvisering. | ||||
| Toelichting bijstellingen jaarverslag 2018 | ||||
| Autonoom | ||||
| Actualisering zorguitgaven | – 1,2 | – 5,7 | – 50,9 | |
| Fysiotherapie Op basis van gegevens van het Zorginstituut zijn de realisatiecijfers geactualiseerd. De actuele realisatiecijfers laten voor alle jaren 2016–2018 lagere uitgaven zien dan de actuele stand begroting VWS. Voor 2016 en 2017 gaat het om een bijstelling van € 1 miljoen resp. € 3,5 miljoen. In 2018 is de onderschrijding € 53 miljoen. De onderschrijding 2018 wordt ten dele verklaard doordat de overheveling van de behandeling bij claudicatio intermittens (etalagebenen) vanuit de MSZ naar fysiotherapie nog niet geheel heeft plaatsgevonden. | ||||
| Overige sectoren De sectoren logopedie, dieetadvisering, ergotherapie en oefentherapie wijzigen beperkt en laten gezamenlijk een overschrijding zien van € 2,1 miljoen. | ||||
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
|---|---|---|---|---|
| Stand ontwerpbegroting 2018 | 214,4 | 229,7 | 240,1 | 260,9 |
| Bijstellingen jaarverslag 2017 | – 0,3 | – 10,7 | – 13,3 | 0,0 |
| Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | – 4,2 |
| Bijstellingen ontwerpbegroting 2019 | 0,2 | – 0,1 | – 2,7 | – 2,7 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2018 | 0,0 | – 1,2 | – 10,3 | – 12,3 |
| Totaal bijstellingen | – 0,1 | – 12,0 | – 26,3 | – 19,3 |
| Stand jaarverslag 2018 | 214,3 | 217,8 | 213,8 | 241,7 |
| Deze deelsector bevat de extramuraal verstrekte verloskundige zorg. Ook de uitgaven voor kwaliteitsontwikkeling (KNOV) worden op deze sector verantwoord. De verloskundige zorg verricht door huisartsen is bij de deelsector huisartsenzorg opgenomen. | ||||
| Toelichting bijstellingen jaarverslag 2018 | ||||
| Autonoom | ||||
| Actualisering zorguitgaven | – 1,2 | – 10,3 | – 12,3 | |
| Op basis van gegevens van het Zorginstituut is in 2018 sprake van een onderschrijding van circa € 12 miljoen. Deze onderschrijding hangt samen met de dalende geboortecijfer (terwijl in de raming rekening is gehouden met een volumegroei in 2018). De stijging van het uitgavenniveau 2018 ten opzichte van 2017 is te verklaren door een aanpassing van de maximumtarieven voor de eerstelijns verloskundige zorg door de NZa. | ||||
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
|---|---|---|---|---|
| Stand ontwerpbegroting 2018 | 294,1 | 297,2 | 309,5 | 314,5 |
| Bijstellingen jaarverslag 2017 | – 0,2 | – 4,1 | – 8,1 | 0,0 |
| Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 3,0 |
| Bijstellingen ontwerpbegroting 2019 | – 0,2 | 0,0 | – 1,0 | – 1,0 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2018 | 0,0 | 0,0 | – 0,1 | – 5,6 |
| Totaal bijstellingen | – 0,4 | – 4,1 | – 9,1 | – 3,6 |
| Stand jaarverslag 2018 | 293,7 | 293,1 | 300,3 | 310,9 |
| Op deze sector worden de uitgaven voor kraamzorg geraamd en verantwoord. De kraamzorg is tweeledig. Allereerst houdt deze de partusassistentie in: de ondersteuning van de verloskundige bij de bevalling. Daarnaast levert de kraamverzorgende hulp gedurende de eerste dagen na de bevalling en geeft zij advies met betrekking tot de verzorging van de pasgeborene en de kraamvrouw. | ||||
| Toelichting bijstellingen jaarverslag 2018 | ||||
| Autonoom | ||||
| Actualisering zorguitgaven | 0,0 | – 0,1 | – 5,6 | |
| Op basis van nieuwe Zorginstituut gegevens wordt bij de kraamzorg in 2018 een onderschrijding verwacht van circa € 5,6 miljoen. Deze onderschrijding hangt samen met het dalende geboortecijfer in 2018 (terwijl in de raming rekening is gehouden met een volumegroei in 2018). | ||||
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
|---|---|---|---|---|
| Stand ontwerpbegroting 2018 | 150,3 | 158,4 | 181,0 | 182,8 |
| Bijstellingen jaarverslag 2017 | – 0,4 | – 5,8 | – 25,4 | 0,0 |
| Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | – 6,5 |
| Bijstellingen ontwerpbegroting 2019 | 0,0 | 0,0 | 0,4 | 0,2 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2018 | 0,0 | – 0,7 | – 4,6 | – 19,3 |
| Totaal bijstellingen | – 0,4 | – 6,4 | – 29,6 | – 25,6 |
| Stand jaarverslag 2018 | 149,8 | 152,0 | 151,4 | 157,2 |
| Zorg aan zintuiglijk beperkten betreft de zorg aan auditief en/of communicatief beperkten, visueel beperkten en doofblinden. | ||||
| Toelichting bijstellingen jaarverslag 2018 | ||||
| Autonoom | ||||
| Actualisering zorguitgaven | – 0,7 | – 4,6 | – 19,3 | |
| De actuele gegevens van het Zorginstituut laten in 2018 een onderschrijding van € 19,3 miljoen zien. Sinds de overheveling in 2015 van de zintuiglijk gehandicapten zorg van de AWBZ naar de Zvw, Wmo en Wlz is op deze sector onder de Zvw een forse onderschrijding te zien. De onderschrijding komt met name door een sterke daling bij de zorg voor visueel gehandicapten. Hier is onderzoek naar gedaan door Significant (zie TK 24 170, nr. 160). | ||||
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
|---|---|---|---|---|
| Stand ontwerpbegroting 2018 | 20.035,0 | 21.420,8 | 21.659,8 | 21.840,9 |
| Bijstellingen jaarverslag 2017 | – 89,7 | 41,7 | 295,8 | 0,0 |
| Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 702,7 |
| Bijstellingen ontwerpbegroting 2019 | 1,4 | 6,4 | 3,6 | 4,3 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2018 | 0,0 | 50,9 | 5,6 | 61,7 |
| Totaal bijstellingen | – 88,3 | 99,0 | 305,1 | 768,7 |
| Stand jaarverslag 2018 | 19.946,7 | 21.519,8 | 21.964,9 | 22.609,6 |
| Op deze sector worden de uitgaven aan medisch-specialistische zorg (MSZ) verantwoord. | ||||
| Toelichting bijstellingen jaarverslag 2018 | ||||
| Autonoom | ||||
| Actualisering zorguitgaven | 50,9 | 5,6 | 61,7 | |
| Uit de actuele voorlopige realisatiecijfers over 2018 komt naar voren dat de uitgaven bij de sector MSZ € 62 miljoen hoger zijn dan de stand begroting 2019. De raming voor de sector MSZ correspondeert grotendeels, maar loopt niet helemaal synchroon met het mbi-kader op basis van het hoofdlijnenakkoord MSZ. Gecorrigeerd bedraagt de voorlopige overschrijding van het mbi-kader MSZ € 52 miljoen. Benadrukt moet worden dat het om voorlopige realisatiecijfers gaat, die nog voor circa éénderde zijn gebaseerd op een bijschatting van zorgverzekeraars van feitelijke declaraties. De bijstellingen ten opzichte van de stand begroting 2019 bedragen ruim € 50 miljoen voor 2016 en ruim € 5 miljoen voor 2017. De bijstelling voor 2016 hangt samen met de definitieve verrekening van contractafspraken tussen zorgverzekeraars en instellingen en de controles voordat de cijfers medio t+3 definitief worden vastgesteld. | ||||
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
|---|---|---|---|---|
| Stand ontwerpbegroting 2018 | 695,2 | 722,7 | 1.054,9 | 1.065,4 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017 | 0,0 | 0,0 | – 1,0 | 0,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2017 | – 2,3 | – 15,9 | – 39,7 | 0,0 |
| Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 16,3 |
| Bijstellingen ontwerpbegroting 2019 | – 2,5 | – 0,9 | 1,3 | 0,1 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2018 | 0,0 | 9,0 | – 46,5 | – 57,3 |
| Totaal bijstellingen | – 4,8 | – 7,8 | – 85,9 | – 40,8 |
| Stand jaarverslag 2018 | 690,4 | 714,9 | 969,0 | 1.024,5 |
| Geriatrische revalidatiezorg richt zich met name op kwetsbare ouderen met meerdere aandoeningen, die in het ziekenhuis een medisch-specialistische behandeling hebben ondergaan. Doel is hen te helpen terug te keren naar de oude woonsituatie en maatschappelijk te blijven participeren. Verblijf dat medisch noodzakelijk is in verband met geneeskundige zorg valt onder de Zorgverzekeringswet. Verblijf in verband met zorg zoals huisartsen die plegen te bieden – het zogenoemde eerstelijnsverblijf – is onder deze aanspraak mogelijk. Met de geriatrische revalidatiezorg is in 2018 naar huidig inzicht € 742,6 miljoen gemoeid, met het eerstelijnsverblijf € 282 miljoen. | ||||
| Toelichting bijstellingen jaarverslag 2018 | ||||
| Autonoom | ||||
| Actualisering zorguitgaven | 9,0 | – 14,9 | – 13,4 | |
| Geriatrische revalidatiezorg Op basis van gegevens van het Zorginstituut zijn de realisatiecijfers geactualiseerd. De realisatiecijfers laten voor de jaren 2017–2018 lagere uitgaven zien dan de stand begroting VWS. Voor 2017 en 2018 gaat het om een bijstelling van € 15 miljoen respectievelijk € 13 miljoen. De uitgaven in 2016 vallen € 9 miljoen hoger uit. | ||||
| Eerstelijns verblijf In 2017 is het eerstelijnsverblijf overgeheveld van de Wlz naar de Zvw. De cijfers over 2017 lieten eerder al een onderschrijding van het kader zien die incidenteel is verwerkt en die op basis van de actuele cijfers verder oploopt. De forse beschikbare groeimiddelen worden daarmee niet volledig uitgeput. De onderschrijding over 2018 is € 44 miljoen. | – 31,6 | – 43,9 | ||
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
|---|---|---|---|---|
| Stand ontwerpbegroting 2018 | 639,4 | 651,2 | 667,8 | 674,6 |
| Bijstellingen jaarverslag 2017 | 0,0 | 4,1 | 4,2 | 0,0 |
| Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 22,9 |
| Bijstellingen ontwerpbegroting 2019 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2018 | 0,0 | 0,0 | 4,3 | 3,6 |
| Totaal bijstellingen | 0,0 | 4,0 | 8,5 | 26,6 |
| Stand jaarverslag 2018 | 639,4 | 655,2 | 676,3 | 701,1 |
| De academische ziekenhuizen en het NKI-AVL krijgen in verband met hun publieke taken – het leveren van topreferente zorg en onderzoek en innovatie – een beschikbaarheidbijdrage academische zorg. | ||||
| Toelichting bijstellingen jaarverslag 2018 | ||||
| Autonoom | ||||
| Actualisering zorguitgaven | 4,3 | 3,6 | ||
| De uitgaven zijn geactualiseerd op basis van gegevens van de NZa. Het bedrag voor 2018 is gebaseerd op de verleningen. De uitgaven voor 2017 en 2018 zijn € 4 miljoen hoger dan eerder geraamd. De beschikbare cijfers over de vaststelling van 2015 en 2016 laten geen verschillen zien. | ||||
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
|---|---|---|---|---|
| Stand ontwerpbegroting 2018 | 38,0 | 38,3 | 54,4 | 54,5 |
| Bijstellingen jaarverslag 2017 | 0,0 | 0,0 | – 15,6 | 0,0 |
| Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 1,1 |
| Bijstellingen ontwerpbegroting 2019 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,5 | – 15,9 |
| Totaal bijstellingen | 0,0 | 0,0 | – 15,1 | – 14,8 |
| Stand jaarverslag 2018 | 38,0 | 38,3 | 39,3 | 39,7 |
| De academische ziekenhuizen krijgen voor de kapitaallasten die samenhangen met de academische zorg een beschikbaarheidbijdrage. | ||||
| Toelichting bijstellingen jaarverslag 2018 | ||||
| Autonoom | ||||
| Actualisering zorguitgaven | 0,5 | – 15,9 | ||
| De uitgaven voor 2018 zijn € 16 miljoen lager dan het beschikbare bedrag. De beschikbare cijfers over de vaststelling van eerdere jaren laten geen of geen noemenswaardige verschillen zien. | ||||
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
|---|---|---|---|---|
| Stand ontwerpbegroting 2018 | 72,4 | 75,5 | 90,3 | 92,7 |
| Bijstellingen jaarverslag 2017 | 2,7 | 3,3 | – 6,6 | 0,0 |
| Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 4,3 |
| Bijstellingen ontwerpbegroting 2019 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2018 | 0,0 | 0,8 | 3,6 | – 3,9 |
| Totaal bijstellingen | 2,7 | 4,1 | – 2,9 | 0,4 |
| Stand jaarverslag 2018 | 75,1 | 79,6 | 87,4 | 93,1 |
| Op deze sector worden de uitgaven geraamd van de beschikbaarheidbijdragen ten behoeve van de spoedeisende hulp, Calamiteitenhospitaal, helikoptervoorziening en Mobiel Medisch Team-voertuigen voor traumazorg, trauma- en brandwondenzorg, kenniscoördinatie, OTO (opleiden, trainen en oefenen), acute verloskunde, de post mortem orgaandonatie en weefseluitname. De beschikbaarheidbijdragen academische zorg, kapitaallasten academische zorg en opleidingen worden apart gepresenteerd. | ||||
| Toelichting bijstellingen jaarverslag 2018 | ||||
| Autonoom | ||||
| Actualisering zorguitgaven | 0,8 | 3,6 | – 3,9 | |
| De uitgaven zijn geactualiseerd op basis van gegevens van de NZa. De uitgaven voor 2017 en 2018 zijn € 4 miljoen hoger respectievelijk lager dan eerder geraamd. De beschikbare cijfers over de vaststelling van 2015 en 2016 laten geen noemenswaardige verschillen zien, enkel voor 2016 wordt nog een bijstelling van € 0,8 miljoen gedaan. | ||||
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
|---|---|---|---|---|
| Stand ontwerpbegroting 2018 | 77,7 | 78,2 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2017 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen ontwerpbegroting 2019 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2018 | – 29,9 | – 46,7 | 0,0 | 0,0 |
| Totaal bijstellingen | – 29,9 | – 46,7 | 0,0 | 0,0 |
| Stand jaarverslag 2018 | 47,8 | 31,6 | 0,0 | 0,0 |
| In verband met de afschaffing van de functiegerichte budgettering in de ziekenhuiszorg in 2012 is er een garantieregeling kapitaallasten in het leven geroepen voor de periode tot en met 2016. Op basis van de afwikkeling door de NZa kan worden bezien in welke mate een beroep is gedaan op deze regeling. | ||||
| Toelichting bijstellingen jaarverslag 2018 | ||||
| Autonoom | ||||
| Actualisering zorguitgaven | – 29,9 | – 46,7 | ||
| In verband met de afschaffing van de functiegerichte budgettering in de ziekenhuiszorg is een garantieregeling kapitaallasten in het leven geroepen. Voor de jaren 2013, 2014, 2015 en 2016 is eerder jaarlijks € 75 miljoen plus loon- en prijsbijstelling op deze sector gereserveerd. In totaal gaat het om € 308,4 miljoen. De garantieregeling kapitaallasten gaat uit van gegarandeerde kapitaallasten. Een deel daarvan wordt verondersteld via een normatieve vergoeding in de DOT-omzet vergoed te worden. Het restant (gegarandeerde kapitaallasten minus de normatieve vergoeding) is de zogenaamde suppletie. Indien een aanspraak op de garantieregeling wordt gehonoreerd, dan keert het Zorginstituut deze suppletie uit. De NZa had eind januari 2019 € 70,1 miljoen (2013), € 64,1 miljoen (2014), € 47,8 miljoen (2015) en € 31,6 miljoen (2016) aan aanvragen gehonoreerd. Totaal gaat het om € 213,6 miljoen. Voor de jaren 2013–2016 konden tot ultimo 2017 aanvragen worden ingediend. De suppletie kan dus alleen nog toenemen op grond van de afwikkeling van lopende aanvragen en de uitkomsten van beroeps- en bezwaarprocedures. | ||||
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
|---|---|---|---|---|
| Stand ontwerpbegroting 2018 | 428,9 | 439,3 | 458,5 | 469,4 |
| Bijstellingen jaarverslag 2017 | – 3,0 | – 13,6 | – 20,6 | 0,0 |
| Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | – 8,2 |
| Bijstellingen ontwerpbegroting 2019 | – 1,6 | 2,4 | 0,9 | 5,9 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2018 | 0,0 | 8,2 | – 1,3 | – 0,2 |
| Totaal bijstellingen | – 4,6 | – 3,0 | – 21,0 | – 2,4 |
| Stand jaarverslag 2018 | 424,3 | 436,3 | 437,5 | 467,0 |
| De sector overig curatieve zorg omvat onder andere de huisartsenlaboratoria, trombosediensten en de uitgaven op basis van de beleidsregel innovatie. | ||||
| Toelichting bijstellingen jaarverslag 2018 | ||||
| Autonoom | ||||
| Actualisering zorguitgaven | 8,2 | – 1,3 | – 0,2 | |
| De uitgaven voor overig curatieve zorg zijn geactualiseerd op basis van gegevens van het Zorginstituut. De actuele cijfers wijken voor 2017 en 2018 niet noemenswaardig af van de stand begroting 2019. De cijfers over 2016 lieten bij eerdere actualisaties een dalend verloop zien, maar vallen op basis van de meest actuele cijfers hoger uit. Over de jaren heen is sprake van een geleidelijke stijging van de uitgaven. | ||||
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
|---|---|---|---|---|
| Stand ontwerpbegroting 2018 | 3.282,9 | 3.442,0 | 3.865,6 | 3.851,6 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017 | 0,0 | 0,0 | 1,8 | 0,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2017 | – 38,0 | – 11,2 | – 307,3 | 0,0 |
| Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 135,3 |
| Bijstellingen ontwerpbegroting 2019 | 12,2 | 3,2 | 2,7 | – 255,0 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 1,4 |
| Bijstellingen jaarverslag 2018 | 0,0 | – 41,1 | – 5,5 | – 59,3 |
| Totaal bijstellingen | – 25,8 | – 49,1 | – 308,3 | – 177,6 |
| Stand jaarverslag 2018 | 3.257,1 | 3.392,9 | 3.557,3 | 3.674,0 |
| Deze sector omvat de uitgaven aan geneeskundige ggz en omvat de basis en de gespecialiseerde ggz, de langdurige op behandeling gerichte intramurale ggz, de uitgaven voor de diagnose en behandeling van ernstige, enkelvoudige dyslexie en de beschikbaarheidbijdragen voor de ggz. | ||||
| Toelichting bijstellingen jaarverslag 2018 | ||||
| Autonoom | ||||
| Actualisering zorguitgaven | – 41,1 | – 5,5 | – 59,3 | |
| Op basis van voorlopige realisatiecijfers vallen de uitgaven voor de ggz (totaal van beschikbaarheidsbijdrage, overgehevelde langdurige ggz en curatieve ggz) in 2018 € 59 miljoen lager uit dan begroot. De onderschrijdingen in 2016 en 2017 zijn toegenomen naar respectievelijk € 343 miljoen en € 310 miljoen. Het in 2018 doorwerkend effect van deze grotere onderschrijdingen kan ook een verklaring zijn voor lagere uitgaven voor de ggz in 2018. | ||||
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
|---|---|---|---|---|
| Stand ontwerpbegroting 2018 | 4.480,6 | 4.597,1 | 4.854,3 | 4.969,3 |
| Bijstellingen jaarverslag 2017 | – 10,1 | – 36,8 | – 263,1 | 0,0 |
| Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | – 214,4 |
| Bijstellingen ontwerpbegroting 2019 | – 7,1 | – 1,1 | – 4,4 | – 4,4 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2018 | 0,0 | – 22,2 | – 15,2 | – 92,7 |
| Totaal bijstellingen | – 17,2 | – 60,2 | – 282,7 | – 311,5 |
| Stand jaarverslag 2018 | 4.463,3 | 4.536,9 | 4.571,5 | 4.657,8 |
| Op deze sector worden de uitgaven voor extramurale geneesmiddelen geraamd en verantwoord. | ||||
| Toelichting bijstellingen jaarverslag 2018 | ||||
| Autonoom | ||||
| Actualisering zorguitgaven | – 22,2 | – 15,2 | – 92,7 | |
| Bij de geneesmiddelen is sprake van een onderschrijding van € 93 miljoen in 2018. Deze onderschrijding wordt veroorzaakt door scherpere inkoop door zorgverzekeraars en hoger dan ingeschatte opbrengsten van de prijsarrangementen. Verder geven de zorgverzekeraars aan vanaf 2018 strenger te controleren op onrechtmatig gedeclareerde zorg via de Zvw voor Wlz-gerechtigden. Ook zijn er lagere uitgaven dan geraamd aan voorwaardelijke toelating. | ||||
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
|---|---|---|---|---|
| Stand ontwerpbegroting 2018 | 1.538,0 | 1.434,5 | 1.547,5 | 1.595,3 |
| Bijstellingen jaarverslag 2017 | – 2,4 | – 8,1 | – 91,1 | 0,0 |
| Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | – 43,7 |
| Bijstellingen ontwerpbegroting 2019 | – 1,1 | 0,9 | 1,6 | 1,6 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2018 | 0,0 | – 0,9 | – 9,3 | – 57,2 |
| Totaal bijstellingen | – 3,5 | – 7,2 | – 89,5 | – 99,3 |
| Stand jaarverslag 2018 | 1.534,5 | 1.426,4 | 1.448,7 | 1.496,0 |
| Op deze sector worden de uitgaven geraamd en verantwoord voor extramurale hulpmiddelen die verstrekt worden krachtens de Regeling hulpmiddelen. | ||||
| Toelichting bijstellingen jaarverslag 2018 | ||||
| Autonoom | ||||
| Actualisering zorguitgaven | – 0,9 | – 9,3 | – 57,2 | |
| Bij de hulpmiddelen is sprake van een onderschrijding van € 57,2 miljoen. De gerealiseerde groei bij de hulpmiddelen in 2018 bedraagt 3,6%. In het kader zat een (hoge) budgettaire groei van 6,5%. Er is nog geen eenduidige verklaring: Mogelijk beperken zorgverzekeraars nog steeds de kosten van extramurale hulpmiddelen. Verder geven zorgverzekeraars aan vanaf 2018 strenger te controleren op onrechtmatig gedeclareerde zorg via de Zvw voor Wlz-gerechtigden: een deel van de onderschrijding kan hierdoor verklaard worden. | ||||
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
|---|---|---|---|---|
| Stand ontwerpbegroting 2018 | 3.113,7 | 3.234,7 | 3.525,0 | 3.778,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2017 | 0,4 | – 24,5 | – 101,9 | 0,0 |
| Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 129,6 |
| Bijstellingen ontwerpbegroting 2019 | – 2,1 | 3,4 | – 8,3 | – 47,9 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2018 | 0,0 | 14,6 | – 1,9 | – 217,6 |
| Totaal bijstellingen | – 1,7 | – 6,5 | – 112,1 | – 135,9 |
| Stand jaarverslag 2018 | 3.112,1 | 3.228,2 | 3.412,8 | 3.642,1 |
| Binnen de aanspraak wijkverpleging is sprake van zowel verpleging als verzorging. Hierbij gaat het om verpleegkundige handelingen zoals wondverzorging, injecties en catheterisaties en verzorgende handelingen zoals wassen en aankleden. Binnen de aanspraak wijkverpleging zijn naast de (wijk)verpleegkundige ook verzorgenden en gespecialiseerde verpleegkundigen werkzaam. Financiering kan ook plaatsvinden via een persoonsgebonden budget. | ||||
| Toelichting bijstellingen jaarverslag 2018 | ||||
| Autonoom | ||||
| Actualisering zorguitgaven | 14,6 | – 1,9 | – 217,6 | |
| Op basis van actuele gegevens van het Zorginstituut wordt op deze sector een onderschrijding verwacht van circa € 218 miljoen in 2018. Een deel van deze onderschrijding hangt samen met de onderschrijding in 2017 (€ 112 miljoen) die in het HLA wijkverpleging 2019–2022 slechts voor € 50 miljoen meerjarig is afgeroomd. Daarnaast controleren zorgverzekeraars vanaf 2018 strenger op in de Zvw gedeclareerde zorg voor cliënten met een Wlz-indicatie. Op grond van een onderzoek door het CBS is geconstateerd dat € 80 miljoen aan zorglasten die voorheen ten onrechte in de Zvw werden gedeclareerd nu ten laste van de Wlz worden gebracht. Ook dit biedt een verklaring voor de geconstateerde onderschrijding. Ten slotte lijkt uit voorlopige gegevens van Vektis te kunnen worden geconcludeerd dat het gemiddeld aantal geleverde uren wijkverpleegkundige zorg in 2018 is gedaald ten opzichte van voorgaande jaren. Dit lagere aantal uren geleverde zorg kan het gevolg zijn van het gericht inzetten op doelmatige zorg via benchmark-vergelijking tussen verschillende aanbieders. | ||||
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
|---|---|---|---|---|
| Stand ontwerpbegroting 2018 | 518,2 | 542,9 | 592,2 | 611,2 |
| Bijstellingen jaarverslag 2017 | – 1,1 | – 6,7 | – 32,4 | 0,0 |
| Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 20,6 |
| Bijstellingen ontwerpbegroting 2019 | – 9,6 | 0,1 | – 7,1 | 0,0 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Totaal bijstellingen | – 10,7 | – 6,6 | – 39,4 | 20,6 |
| Stand jaarverslag 2018 | 507,5 | 536,3 | 552,7 | 631,8 |
| De ambulancezorg kent twee kerntaken: spoedvervoer en besteld vervoer. Daarnaast staan ambulances ook paraat voor geneeskundige hulp bij ongevallen en rampen. Op deze sector worden tevens de uitgaven van de Centrale Posten Ambulancevervoer (CPA) verantwoord. | ||||
| Toelichting bijstellingen jaarverslag 2018 | ||||
| Doordat een nieuwe systematiek van ramen en verantwoorden is ingevoerd bij de ambulancediensten, kan het Zorginstituut nog geen stabiel beeld van de uitgaven in deze sector geven. Daarom is besloten de uitgaven op deze sector niet te actualiseren. | ||||
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
|---|---|---|---|---|
| Stand ontwerpbegroting 2018 | 113,0 | 111,2 | 115,1 | 118,5 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017 | 0,0 | 0,0 | 1,0 | 0,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2017 | 0,3 | 0,7 | – 9,2 | 0,0 |
| Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | – 4,2 |
| Bijstellingen ontwerpbegroting 2019 | 0,0 | 0,0 | – 0,1 | 0,0 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2018 | 0,0 | – 0,1 | – 0,8 | – 2,6 |
| Totaal bijstellingen | 0,3 | 0,6 | – 9,2 | – 6,9 |
| Stand jaarverslag 2018 | 113,2 | 111,8 | 105,9 | 111,6 |
| Het overig ziekenvervoer betreft het vervoer van patiënten van en naar zorgaanbieders. Hiervoor komen verzekerden in aanmerking die chemo-, radiotherapie of nierdialyse ondergaan, die zich uitsluitend in een rolstoel kunnen verplaatsen, zeer slechtziend zijn of van hun zorgverzekeraar hiervoor toestemming hebben gekregen. Het betreft zowel commercieel vervoer als vergoeding van de kosten van openbaar vervoer. | ||||
| Toelichting bijstellingen jaarverslag 2018 | ||||
| Autonoom | ||||
| Actualisering zorguitgaven | – 0,1 | – 0,8 | – 2,6 | |
| De onderschrijding bij het overig ziekenvervoer is € 2,6 miljoen als gevolg van de scherpe inkoop door zorgverzekeraars (m.n. contracten met taxibedrijven). | ||||
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
|---|---|---|---|---|
| Stand ontwerpbegroting 2018 | 1.217,2 | 1.274,3 | 1.311,3 | 1.285,8 |
| Bijstellingen jaarverslag 2017 | – 31,4 | – 78,9 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 43,7 |
| Bijstellingen ontwerpbegroting 2019 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2018 | 0,0 | – 0,2 | – 101,2 | – 150,0 |
| Totaal bijstellingen | – 31,4 | – 79,1 | – 101,2 | – 106,3 |
| Stand jaarverslag 2018 | 1.185,8 | 1.195,1 | 1.210,1 | 1.179,4 |
| Op deze sector worden de specialistische vervolgopleidingen uit het zogenaamde opleidingsfonds (inclusief de opleiding tot huisarts) en een aantal ggz-opleidingen via een beschikbaarheidbijdrage op grond van de Wet marktordening gezondheidszorg (Wmg) gefinancierd. De uitvoering geschiedt door de NZa. De betalingen lopen via het Zorginstituut Nederland. | ||||
| Toelichting bijstellingen jaarverslag 2018 | ||||
| Autonoom | ||||
| Actualisering zorguitgaven | – 0,2 | – 101,2 | – 150,0 | |
| Op basis van de actuele gegevens is 2017 afgerekend. Hieruit volgt een onderschrijding van circa € 100 miljoen. Het Capaciteitsorgaan constateert dat er steeds meer artsen in opleiding tot specialist (aios) in deeltijd werken. Als gevolg daarvan wordt de raming van de kosten van het opleiden van deze aios naar beneden worden bijgesteld. Tevens leiden ziekenhuizen minder gespecialiseerde verpleegkundigen en medisch ondersteunend personeel op dan waarmee in de raming van het Capaciteitsorgaan rekening is gehouden. Bij een gelijke relatieve bezetting van opleidingsplaatsen in 2018 wordt een onderschrijding verwacht van € 150 miljoen in 2018. | ||||
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
|---|---|---|---|---|
| Stand ontwerpbegroting 2018 | 694,7 | 633,9 | 678,3 | 676,9 |
| Bijstellingen jaarverslag 2017 | 0,8 | 1,3 | 14,7 | 0,0 |
| Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 22,6 |
| Bijstellingen ontwerpbegroting 2019 | 0,3 | 2,1 | – 1,5 | 0,0 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2018 | 0,0 | – 15,5 | – 5,8 | – 37,5 |
| Totaal bijstellingen | 1,1 | – 12,1 | 7,3 | – 14,9 |
| Stand jaarverslag 2018 | 695,8 | 621,8 | 685,7 | 662,0 |
| Deze sector betreft de grensoverschrijdende zorg binnen en buiten het macroprestatiebedrag (mpb). Binnen het mpb betreft het zorgkosten gemaakt in het buitenland door verzekerden bij Nederlandse zorgverzekeraars. De grensoverschrijdende zorg buiten het mpb betreft de lasten van internationale verdragen. Het gaat om kosten van zorg aan personen die buiten Nederland wonen en niet aan Nederlandse sociale verzekeringswetgeving zijn onderworpen, maar die op grond van een Europese verordening of een door Nederland gesloten verdrag inzake sociale zekerheid recht hebben op geneeskundige zorg ten laste van Nederland. Het betreft ook de kosten van medische zorg voor personen die verzekerd zijn in het buitenland en langdurig of kortdurend verblijven in Nederland. Deze kosten worden doorberekend aan de internationale verdragspartners. Deze baten worden in mindering gebracht op de lasten. | ||||
| Toelichting bijstellingen jaarverslag 2018 | ||||
| Autonoom | ||||
| Actualisering zorguitgaven | – 15,5 | – 5,8 | – 37,5 | |
| Op basis van gegevens van het Zorginstituut zijn de cijfers geactualiseerd. Bij de grensoverschrijdende zorg is op basis van de actuele cijfers sprake van een onderschrijding van in € 37,5 miljoen in 2018. Het Zorginstituut verklaart deze daling doordat een groot aantal vorderingen vanuit het buitenland niet meer verwerkt kunnen worden in 2018. In mei 2018 heeft een systeemwijziging plaatsgevonden, maar door een aantal bevindingen in het systeem zijn de doorlooptijden van vorderingen verlengd. | ||||
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
|---|---|---|---|---|
| Stand ontwerpbegroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 29,6 | 1.608,7 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017 | 0,0 | 0,0 | – 706,9 | 0,0 |
| Bijstellingen NvW ontwerpbegroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 22,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2017 | 0,0 | 0,0 | 677,3 | 0,0 |
| Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | – 1.541,0 |
| Bijstellingen ontwerpbegroting 2019 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | – 5,0 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | – 600,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 515,2 |
| Totaal bijstellingen | 0,0 | 0,0 | – 29,6 | – 1.608,7 |
| Stand jaarverslag 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Deze niet-beleidsmatige sector heeft een technisch-administratief karakter. Vanuit deze sector vinden overboekingen van loon- en prijsbijstelling plaats naar de loon- en prijsgevoelige sectoren binnen de Zvw-begroting. Ook worden er taakstellingen of extra middelen op deze sector geplaatst die nog niet aan de deelsectoren zijn toebedeeld. | ||||
| Toelichting bijstellingen jaarverslag 2018 | ||||
| Autonoom | ||||
| Actualisering zorguitgaven | 600,0 | |||
| De in de 2e suppletoire begroting 2017 gerapporteerde onderschrijding van € 600 miljoen op basis van voorlopige gegevens was indicatief en voorlopig op deze sector verwerkt. Deze voorlopige onderschrijding wordt nu tegengeboekt omdat de in maart 2019 van het Zorginstituut ontvangen realisatiecijfers over 2018 nu op de afzonderlijke sectoren zijn verwerkt voor een totaal van € 919,3 miljoen. | ||||
| Beleidsmatig | ||||
| Nominaal en onverdeeld Zvw | – 84,8 | |||
| Een deel van de gereserveerde middelen op deze post blijkt niet nodig te zijn en valt vrij. Het gaat voornamelijk om het restant van eerder gereserveerde middelen voor voorwaardelijke toelating. Daarnaast was op deze sector sprake van gereserveerde middelen met betrekking tot extra uitgaven als gevolg van gedragseffecten die verwacht werden vanwege het kabinetsbesluit het eigen risico in 2018 (en volgende jaren) te bevriezen op € 385. | ||||
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
|---|---|---|---|---|
| Stand ontwerpbegroting 2018 | 3.217,7 | 3.194,8 | 3.187,1 | 3.308,4 |
| Bijstellingen jaarverslag 2017 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen NvW ontwerpbegroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | – 100,7 |
| Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen ontwerpbegroting 2019 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Totaal bijstellingen | 0,0 | 0,0 | 0,0 | – 100,7 |
| Stand jaarverslag 2018 | 3.217,7 | 3.194,8 | 3.187,1 | 3.207,7 |
| Deze sector betreft de opbrengst van het eigen risico binnen de Zvw. | ||||
| Toelichting bijstellingen jaarverslag 2018 | ||||
| N.v.t. | ||||
6.1.2. Wet langdurige zorg (Wlz)
In deze paragraaf wordt ingegaan op de financiële ontwikkelingen binnen de Wlz in het afgelopen jaar voor de jaren 2017 en 2018. In tabel 20 worden de financiële bijstellingen in 2018 per sector weergegeven tussen de ontwerpbegroting 2018 en het jaarverslag 2018. Het beeld voor 2018 is geactualiseerd bij de nota van wijziging begroting 2018, de eerste suppletoire begroting 2018, de ontwerpbegroting 2019, de tweede suppletoire begroting 2018 en nu bij het jaarverslag 2018.
De opbouw van de ontwikkeling van de Wlz-uitgaven en -ontvangsten wordt na tabel 20 per deelsector weergegeven en toegelicht.
| Ontwerpbegroting | Bijstelling | Stand Jaarverslag | |
|---|---|---|---|
| 2018 | 2018 | 2018 | |
| ZIN binnen contracteerruimte 1 | 18.107,2 | 714,8 | 18.822,0 |
| Ouderenzorg | 9.840,1 | 224,0 | 10.064,1 |
| Gehandicaptenzorg | 6.407,8 | 410,9 | 6.818,7 |
| Langdurige ggz | 576,2 | – 128,8 | 447,4 |
| Volledig pakket thuis | 444,3 | 216,9 | 661,1 |
| Extramurale zorg | 623,8 | – 58,8 | 565,0 |
| Overig binnen contracteerruimte | 215,0 | 50,7 | 265,7 |
| Persoonsgebonden budgetten | 2.156,2 | – 260,8 | 1.895,4 |
| Buiten contracteerruimte | 1.548,4 | – 879,9 | 668,5 |
| Beheerskosten | 185,3 | 11,3 | 196,6 |
| Overig buiten contracteerruimte2 | 396,9 | 75,0 | 471,9 |
| Nominaal en onverdeeld | 966,2 | – 966,2 | 0,0 |
| Bruto Wlz-uitgaven | 21.811,9 | – 425,9 | 21.385,9 |
| Eigen bijdrage Wlz | 1.879,1 | – 66,3 | 1.812,8 |
| Netto Wlz-uitgaven | 19.932,8 | – 359,7 | 19.573,1 |
Bron: VWS, gegevens Zorginstituut over (voorlopige) financieringslasten Zvw en Wlz en NZa-gegevens over de productieafspraken en (voorlopige) realisatiegegevens.
In verband met de vereenvoudiging van het budget- en nacalculatieproces voor de Wet langdurige zorg (Wlz) ontvangt VWS vanaf 2018 alleen nog het totale omzetplafond in de eerste en tweede contracteerronde en de totale omzet bij de nacalculatie van de NZa en niet de verschillende deelsectoren (ouderenzorg, gehandicaptenzorg, langdurige ggz, volledig pakket thuis, extramurale zorg en overig binnen contracteerruimte). De informatie over de deelsectoren zoals gepresenteerd in tabel 20 betreft om die reden beleidsinformatie op basis van declaratiegegevens (zie ook de toelichting in de VWS-begroting 2018, pagina 249).
Bij de Wlz zijn onder de post overige buiten contracteerruimte opgenomen de deelsectoren: bovenbudgettaire vergoedingen, tandheelkunde Wlz, instellingen voor medisch-specialistische zorg Wlz, transitiemiddelen verpleeghuiszorg, overig curatieve zorg Wlz, ADL, extramurale behandeling, zorginfrastructuur, eerstelijns verblijf, orthocommunicatieve behandeling, innovatie en beschikbaarheidbijdrage opleidingen Wlz.
In figuur 11 is de samenstelling van de Wlz-uitgaven per sector weergegeven voor het jaar 2018.
Figuur 11 samenstelling Wlz-uitgaven 2018
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
|---|---|---|---|---|
| Stand ontwerpbegroting 2018 | 16.225,5 | 16.635,9 | 17.255,7 | 18.107,2 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017 | 0,0 | 0,0 | – 1,8 | 0,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2017 | – 15,1 | 115,5 | 247,9 | 0,0 |
| Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 804,6 |
| Bijstellingen ontwerpbegroting 2019 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | – 70,4 |
| Bijstellingen jaarverslag 2018 | 0,0 | 0,0 | – 34,6 | – 19,4 |
| Totaal bijstellingen | – 15,1 | 115,5 | 211,5 | 714,8 |
| Stand jaarverslag 2018 | 16.210,4 | 16.751,4 | 17.467,1 | 18.822,0 |
| Op deze deelsector staat de uitgavenontwikkeling van de intramurale ouderenzorg, gehandicaptenzorg, langdurige ggz (bestaande uit de zorgzwaartepakketten, de normatieve huisvestingscomponent, de toeslagen en vergoedingen voor dagbestedingen en vervoer), het Volledig Pakket Thuis (VPT), de extramurale zorg en de overige Zorg in Natura (ZIN) binnen contracteerruimte. | ||||
| Toelichting bijstellingen jaarverslag 2018 | ||||
| Autonoom | ||||
| Actualisering zorguitgaven | – 34,6 | – 19,4 | ||
| Op basis van de meest recente cijfers van de zijn de uitgaven geactualiseerd voor 2017 en 2018. In 2017 is de onderuitputting uitgekomen op 0,5%. In de begroting is een onderuitputtingspercentage van 0,3% verondersteld. De onderschrijding in 2018 is voornamelijk het gevolg van de vrijval van overdekking van het Wlz-kader. | ||||
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
|---|---|---|---|---|
| Stand ontwerpbegroting 2018 | 1.273,9 | 1.567,5 | 1.998,0 | 2.156,2 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017 | 0,0 | 0,0 | – 3,7 | 0,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2017 | 0,0 | – 1,3 | – 238,6 | 0,0 |
| Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | – 172,0 |
| Bijstellingen ontwerpbegroting 2019 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | – 61,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2018 | 0,0 | 0,0 | – 2,9 | – 27,8 |
| Totaal bijstellingen | 0,0 | – 1,3 | – 245,3 | – 260,8 |
| Stand jaarverslag 2018 | 1.273,9 | 1.566,2 | 1.752,7 | 1.895,4 |
| Deze deelsector betreft de uitgaven in het kader van de persoonsgebonden budgetten. | ||||
| Toelichting bijstellingen jaarverslag 2018 | ||||
| Autonoom | ||||
| Actualisering zorguitgaven | – 2,9 | – 27,8 | ||
| Op basis van de meest recente cijfers van de NZa zijn de uitgaven geactualiseerd voor 2017 en 2018. In 2017 is de onderuitputting uitgekomen op 14,1%. Dit komt overeen met de veronderstelde onderuitputting waarmee rekening wordt gehouden bij het pgb-kader. Zoals gebruikelijk is verondersteld dat het onderuitputtingspercentage 14% is. De onderschrijding in 2018 is voornamelijk het gevolg van de vrijval van de overdekking van het Wlz-kader. | ||||
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
|---|---|---|---|---|
| Stand ontwerpbegroting 2018 | 1.406,3 | 891,2 | 437,5 | 0,0 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2017 | – 6,9 | – 40,5 | 20,2 | 0,0 |
| Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen ontwerpbegroting 2019 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2018 | 0,0 | 0,0 | 8,5 | 0,0 |
| Totaal bijstellingen | – 6,9 | – 40,5 | 28,7 | 0,0 |
| Stand jaarverslag 2018 | 1.399,4 | 850,7 | 466,3 | 0,0 |
| Deze deelsector betreft de na te calculeren kapitaallasten van de gebouwen waarin Wlz-zorg met verblijf wordt geleverd. | ||||
| Toelichting bijstellingen jaarverslag 2018 | ||||
| Autonoom | ||||
| Actualisering zorguitgaven | 8,5 | |||
| Op basis van de meest recente cijfers van de NZa zijn de uitgaven geactualiseerd voor 2017. Dit is het laatste jaar (2017) waar nacalculatie nog plaatsvindt. Vanaf 2018 maken de kapitaallasten integraal onderdeel uit van de ZZP-tarieven via de normatieve huisvestingscomponent. | ||||
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
|---|---|---|---|---|
| Stand ontwerpbegroting 2018 | 156,7 | 156,4 | 176,4 | 185,3 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017 | 0,0 | 0,0 | 1,2 | 0,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2017 | – 7,3 | – 15,7 | 0,1 | 0,0 |
| Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 8,1 |
| Bijstellingen ontwerpbegroting 2019 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 5,5 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2018 | 0,0 | 0,0 | – 5,8 | – 2,3 |
| Totaal bijstellingen | – 7,3 | – 15,7 | – 4,5 | 11,3 |
| Stand jaarverslag 2018 | 149,4 | 140,7 | 171,9 | 196,6 |
| Onder deze deelsector vallen de uitvoeringskosten van de Wlz van zorgkantoren en de SVB (pgb) en de kosten van het College Sanering Zorginstellingen. | ||||
| Toelichting bijstellingen jaarverslag 2018 | ||||
| Autonoom | ||||
| Actualisering zorguitgaven | – 5,8 | – 2,3 | ||
| Op basis van de meest recente cijfers van de NZa zijn de uitgaven geactualiseerd voor 2017 en 2018. In het afgelopen voorjaar zijn de beheerskosten voor de Wlz-uitvoerders voor het jaar 2017 afgerekend o.b.v. de beschikbaar gestelde middelen. Vanwege een afroming van overtollige reserves laat 2017 nu een onderschrijding zien. Voor 2018 is de onderschrijding beperkt. | ||||
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
|---|---|---|---|---|
| Stand ontwerpbegroting 2018 | 665,8 | 709,6 | 576,7 | 396,9 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2017 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2017 | – 1,0 | 12,2 | 1,8 | 0,0 |
| Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 62,8 |
| Bijstellingen ontwerpbegroting 2019 | 0,0 | 0,0 | – 5,9 | 6,0 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 10,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2018 | 0,0 | 0,0 | 20,5 | – 3,8 |
| Totaal bijstellingen | – 1,1 | 12,2 | 16,4 | 75,0 |
| Stand jaarverslag 2018 | 664,7 | 721,7 | 593,1 | 471,9 |
| Op deze deelsector worden de kosten verantwoord van bovenbudgettaire vergoedingen voor individueel aangepaste hulpmiddelen, tandheelkunde Wlz, instellingen voor medisch-specialistische zorg Wlz, transitiemiddelen verpleeghuiszorg, ADL, extramurale behandeling, zorginfrastructuur, innovatie en beschikbaarheidbijdrage opleidingen Wlz. | ||||
| Toelichting bijstellingen jaarverslag 2018 | ||||
| Autonoom | ||||
| Actualisering zorguitgaven | 20,5 | – 3,8 | ||
| Op basis van de meest recente cijfers van de NZa zijn de uitgaven geactualiseerd voor de jaren 2017 en 2018. Voor 2017 is voornamelijk de post extreme kosten geneesmiddelen aangepast (€ 16,9 miljoen). Voor 2018 is per saldo sprake van een beperkte onderschrijding. Deze wordt veroorzaakt door tegenvallers die voornamelijk betrekking hebben op de hulpmiddelen (€ 14 miljoen), tandheelkundige hulp (€ 9 miljoen), en de extreme kosten geneesmiddelen (€ 16,9 miljoen). Daar tegenover staat een meevaller bij de post transitiemiddelen verpleeghuiszorg (€ 18,3 miljoen). | ||||
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
|---|---|---|---|---|
| Stand ontwerpbegroting 2018 | – 84,3 | – 137,5 | 1,4 | 966,2 |
| Bijstellingen NvW begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 49,8 |
| Bijstellingen jaarverslag 2017 | – 68,3 | 36,7 | – 119,4 | 0,0 |
| Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | – 986,7 |
| Bijstellingen ontwerpbegroting 2019 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | – 25,5 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2018 | 0,0 | 0,0 | 67,4 | – 3,8 |
| Totaal bijstellingen | – 68,3 | 36,7 | – 52,0 | – 966,2 |
| Stand jaarverslag 2018 | – 152,6 | – 100,8 | – 50,6 | 0,0 |
| Deze niet-beleidsmatige deelsector heeft een technisch-administratief karakter. Vanuit deze deelsector vinden overboekingen van loon- en prijsbijstelling (naar de loon- en prijsgevoelige deelsectoren binnen de begroting) plaats. Ook worden er taakstellingen of extra middelen op deze deelsector geplaatst die nog niet aan de deelsectoren kunnen worden toegedeeld. | ||||
| Toelichting bijstellingen jaarverslag 2018 | ||||
| Autonoom | ||||
| Actualisering zorguitgaven | 67,4 | – 3,8 | ||
| De financieringsmutatie is het resultaat van het verschil tussen het moment waarop de NZa de productieafspraken van partijen ontvangt en de verwerking daarvan in de budgetten en de bevoorschotting/declaraties van de instellingen. Er is over 2017 voor € 67,4 miljoen meer productie vergoed dan waar in het jaarverslag over 2017 vanuit werd gegaan. Voor 2018 is de bijstelling gering, maar kent deze hetzelfde gevolg. | ||||
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
|---|---|---|---|---|
| Stand ontwerpbegroting 2018 | 1.892,0 | 1.882,9 | 1.858,0 | 1.879,1 |
| Bijstellingen NvW begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | – 16,2 |
| Bijstellingen jaarverslag 2017 | 0,0 | 8,9 | – 24,8 | 0,0 |
| Bijstellingen 1e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | – 24,8 |
| Bijstellingen ontwerpbegroting 2019 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2018 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Bijstellingen jaarverslag 2018 | 0,0 | 0,0 | 18,7 | – 25,3 |
| Totaal bijstellingen | 0,0 | 8,9 | – 6,1 | – 66,3 |
| Stand jaarverslag 2018 | 1.892,0 | 1.891,8 | 1.851,9 | 1.812,8 |
| Betreft de eigen bijdragen die binnen de Wlz verplicht zijn. | ||||
| Toelichting bijstellingen jaarverslag 2018 | ||||
| Autonoom | ||||
| Actualisering zorguitgaven | 18,7 | – 25,3 | ||
| Op basis van de meest recente cijfers van de NZa zijn de Wlz-ontvangsten geactualiseerd voor de jaren 2017 en 2018. Voor 2017 betreft dit grotendeels de afroming van de reserves van de zorgkantoren. Een zorgkantoor mag wettelijk maximaal 20% aan reserve hebben. Als dit wordt overschreden dan dient dit te worden afgeroomd ten bate van het Fonds langdurige zorg. Dit leidt tot een onderschrijding van € 18,7 miljoen. Voor 2018 is dit het gevolg van lagere inkomsten uit de eigen bijdragen Wlz en een tegenvaller bij de inkomsten van internationale verdragen, d.w.z. de vorderingen op verdragspartners voor in Nederland verleende Wlz-zorg aan het in het buitenland verzekerde personen. | ||||