Het ondersteunen van de houdbaarheid van de overheidsfinanciën van Curaçao en Sint Maarten door ten eerste de kwijtschelding van een deel van de schulden van Curaçao en Sint Maarten (in 2010) en ten tweede door het aanbieden van de mogelijkheid van een lopende inschrijving door Nederland tegen het actuele rendement op Nederlandse staatsleningen van de desbetreffende looptijd.

Gelet op de autonomie hebben de landen hun eigen verantwoordelijkheid voor de houdbaarheid van de overheidsfinanciën. Het financieel toezicht op Curaçao en Sint Maarten wordt op grond van de Rijkswet financieel toezicht Curaçao en Sint Maarten (Rft) uitgeoefend door de Rijksministerraad.

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) is verantwoordelijk voor:

Financieren

• – De minister financiert de kosten die voortkomen uit de schuldsanering en heeft een lopende inschrijving op leningen van Curaçao en Sint Maarten via de begroting van Koninkrijksrelaties. Dit is terug te voeren op de bestuurlijke afspraken die zijn gemaakt in de aanloop naar de nieuwe staatkundige verhoudingen per 10 oktober 2010. Daarbij heeft Nederland een oplossing geboden voor de toenmalige schuldenproblematiek, door de verplichting op zich te nemen een belangrijk deel van de schulden van Curaçao en Sint Maarten over te nemen.

Uitvoeren

• – Afspraken over het financieel beheer van Curaçao en Sint Maarten zijn geformaliseerd in de Rijkswet financieel toezicht Curaçao en Sint Maarten (Rft). Op basis van deze wet begeleidt de minister de adviezen van het College financieel toezicht (Cft) naar de Rijksministerraad. Tevens is in de Rft bepaald dat Nederland een lopende inschrijving aanbiedt voor leningen aan Curaçao en Sint Maarten, tegen het actuele rendement op Nederlandse staatsleningen van de desbetreffende looptijd.

Op basis van artikel 36 van het Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden kunnen de landen binnen het Koninkrijk eventueel in aanmerking komen voor hulp en bijstand van Nederland.

De Covid-19 pandemie heeft in 2020 zeer ingrijpende gevolgen gehad voor de landen Aruba, Curaçao en Sint Maarten op medisch, sociaal maatschappelijk, economisch en financieel gebied. Hierdoor zijn de inkomsten van de landen uit de belangrijkste economische activiteit, het toerisme grotendeels weggevallen. De landen werden daardoor zodanig in (de continuïteit van) hun functioneren bedreigd, dat zij zonder extra liquide middelen op korte termijn niet in staat waren om te voldoen aan de lopende financiële verplichtingen en aanvullende financiële verplichtingen als gevolg van de pandemie. De Staat der Nederlanden heeft zich bereid getoond om de landen Aruba, Curaçao en Sint Maarten liquiditeitssteun te bieden op basis van artikel 36 van het Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden, dat bepaalt dat de landen elkaar hulp en bijstand verlenen.

In 2020 is daarom na besluitvorming in de rijksministerraad (RMR) liquiditeitssteun aan de landen verstrekt in drie afzonderlijke tranches. Hierbij zijn aan de landen tevens politieke en financiële voorwaarden gesteld vanaf de tweede tranche. De voorwaarden verbonden aan de derde tranche zijn gericht op structurele hervormingen in de landen. Deze hervormingen hebben tot doel de financiële, economische, institutionele en maatschappelijke weerbaarheid van Aruba, Curaçao en Sint Maarten te versterken. Daarmee zullen de landen in de toekomst beter in staat zijn om externe schokken zelfstandig op te vangen.

Uitgaven

5.1. Schuldsanering landen Curaçao en Sint Maarten

Leningen

Schuldsanering

In de Slotverklaring van 2 november 2006 heeft Nederland zich met het oog op een gezonde financiële positie bij de start van de nieuwe staatkundige verhoudingen bereid verklaard om de schulden van (de collectieve sector van) de Nederlandse Antillen en de eilandgebieden Curaçao en Sint Maarten grotendeels te saneren of te herfinancieren. Dit betreft de sanering van de schuldomvang van het Land en de eilandgebieden Curaçao en Sint Maarten. De schuldomvang is van 31 december 2005, die bestaat uit openbare en onderhandse geldleningen die zijn aangegaan jegens derden buiten de desbetreffende collectieve sector (inclusief de leningen die jegens Nederland zijn aangegaan). Deze leningen zijn, voor zover zij in omvang boven de rentelastnorm van dat jaar uitgaan, door Nederland gesaneerd.

5.2. Leningen/garanties Curaçao, Sint Maarten en Aruba

Leningen

Leningen aan Aruba

In 2020 is na besluitvorming in de rijksministerraad (RMR) liquiditeitssteun aan het land Aruba, in de vorm van renteloze bulletleningen verstrekt in drie afzonderlijke tranches. Hierbij zijn tevens politieke en financiële voorwaarden gesteld. Het Ministerie van BZK heeft hiervoor extra bijdragen via meerdere incidentele suppletoire begrotingen ontvangen.

Aan het land Aruba is in 2020 een totaalbedrag van AWG 414,5 mln. (€ 204,3 mln.) in de vorm van renteloze bulletleningen verstrekt met een afloopdatum van 10 april 2022.

Het verschil tussen de realisatie en het budget van de tweede suppletoire begroting wordt veroorzaakt door een wisselkoersmeevaller

Lopende inschrijving en leningen Curaçao en Sint Maarten

In 2020 is na besluitvorming in de rijksministerraad (RMR) liquiditeitssteun aan de landen Curaçao en Sint Maarten, in de vorm van renteloze bulletleningen verstrekt, in drie afzonderlijke tranches. Hierbij zijn tevens politieke en financiële voorwaarden gesteld. Het Ministerie van BZK heeft hiervoor extra bijdragen via meerdere incidentele suppletoire begrotingen en de tweede suppletoire begroting ontvangen.

De landen Curaçao en Sint Maarten hebben in 2020 liquiditeitssteun ontvangen in de vorm van renteloze bulletleningen met een afloopdatum van 10 april 2022. Curaçao ontving ANG 667 mln. (€ 331 mln.) en Sint Maarten ontving ANG 174,7 mln. (€ 85,7 mln.). In de eerste tranche is op advies van het College financieel toezicht (Cft) aan Sint Maarten € 4,9 mln. minder liquiditeitssteun toegekend, dan in de eerste incidentele suppletoire begroting was aangegeven. Het verschil tussen de realisatie en het budget van de tweede suppletoire begroting wordt veroorzaakt door een wisselkoersmeevaller en de eerder genoemde lagere bijdrage aan liquiditeitssteun aan Sint Maarten.

Nederland heeft in 2020 via de lopende inschrijving geen leningen aan de landen Curaçao en Sint Maarten voor investeringen (kapitaaldienst) verstrekt.

Ontvangsten

De reguliere rente en aflossingen op leningen aan Aruba, Curaçao en Sint Maarten worden hier verantwoord. De ontvangsten zijn hoger dan geraamd vanwege ontvangsten van aflossingen. De wisselkoerstegenvaller op de renteontvangsten in 2020 is bij slotwet 2020 verwerkt en verrekend met de wisselkoersreserve op artikel 7 van deze begroting.