Base description which applies to whole site

HOOFDSTUK 1 LEESWIJZER

Algemeen

Deze leeswijzer gaat kort in op Verantwoord Begroten, de beleidsagenda en de begrotingsartikelen, de wijzigingen in de begrotingsstructuur, de overzichtsconstructies, een aantal specifieke afspraken met het Ministerie van Financiën en de opbouw van de Memorie van Toelichting.

Verantwoord Begroten

Op 20 april 2011 is de Tweede Kamer akkoord gegaan met een aanpassing van de presentatie van de Rijksbegroting onder de naam «Verantwoord Begroten» (31 865, nr. 26). De nieuwe presentatie moet leiden tot meer inzicht in financiële informatie, de rol en verantwoordelijkheid van de minister en laat een duidelijke splitsing tussen apparaat en programma zien. Het merendeel van de veranderingen wordt eerst in de begroting 2013 doorgevoerd. In deze begroting zijn slechts enkele maatregelen verwerkt en wel de volgende:

  • De begroting bevat één centraal artikel (artikel 91) waarop alle apparaatsuitgaven van het kerndepartement zijn opgenomen. Als gevolg hiervan is in artikel 11 en artikel 17 vanaf 2012 een «nulbudget» opgenomen. Bij verdere invoering van Verantwoord Begroten bij begroting 2013 wordt de inhoud van deze artikelen geheralloceerd in de overige beleidsartikelen en de beleidsagenda.

  • De beleidsdoorlichtingen staan niet meer apart vermeld onder de beleidsartikelen maar zijn in een totaaloverzicht opgenomen in de beleidsagenda.

  • De apparaatsuitgaven van de batenlastendiensten worden uitgesplitst in een aantal categorieën.

  • Ten slotte is als bijlage een subsidieoverzicht aan de begroting toegevoegd.

Beleidsagenda en begrotingsartikelen

De beleidsagenda gaat uitgebreid in op de prioriteiten van het kabinet Rutte-Verhagen en op de stand van zaken met betrekking tot de zogeheten 17 hervormingen voor zover deze betrekking hebben op Veiligheid en Justitie. Voor Veiligheid en Justitie betreft het de vorming van de nationale politie en de aanscherping van het strafrecht. De beleidsagenda bevat daarnaast een overzicht van de belangrijkste beleidsmatige mutaties. In de artikelen vindt u de relevante financiële en beleidsinformatie die samenhangt met de voorgenomen programma-uitgaven. Hetzelfde geldt voor de in de beleidsagenda genoemde beleidsdoelstellingen van VenJ. Deze worden in de beleidsagenda veelal weergegeven aan de hand van streefwaarden (bijvoorbeeld het aantal overvallen dat in de komende vier jaar moet dalen tot onder het niveau van 2006). In de artikelen worden deze doelstellingen verder geconcretiseerd; veelal in de vorm van concrete prestatie-indicatoren (zo is in artikel 13 een prestatie-indicator opgenomen voor het aantal overvallen dat in 2014 onder de 1900 moet uitkomen. In 2010 bedroeg het aantal overvallen 2572).

Begrotingsstructuur

De begrotingsstructuur is ten opzichte van vorig jaar aangepast. Dit hangt samen met de departementale herverdeling van beleidsterreinen. Doordat asiel en migratie nu deel uitmaken van de begroting van het Ministerie van BZK is artikel 15 in de begroting van Veiligheid en Justitie komen te vervallen. Uitzondering hierop is het onderdeel Vreemdelingenbewaring, dat wordt uitgevoerd door de Dienst Justitiële Inrichtingen. Dit onderdeel is overgeheveld naar artikel 13 (operationele doelstelling 13.7). Met de overheveling van Politie van het Ministerie van BZK zijn de artikelen 21, 23, 25 en 29 toegevoegd aan de begroting van Veiligheid en Justitie. Aan artikel 21 is het onderdeel Terrorismebestrijding, dat voorheen werd verantwoord op artikel 13 (operationele doelstelling 13.6), toegevoegd. Hiermee is het beleid op het terrein van contraterrorisme- en nationaal veiligheidsbeleid gebundeld in één artikel.

De overzichtsconstructies

Het Ministerie van Veiligheid en Justitie levert een bijdrage aan twee interdepartementale overzichtsconstructies: «Stedenbeleid» en de «Homogene Groep Internationale Samenwerking» (HGIS). De coördinatie hiervan is in handen van respectievelijk de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en de Minister van Buitenlandse Zaken.

Specifieke afspraken

Het Ministerie van Veiligheid en Justitie heeft ten aanzien van de begroting (vormvereisten en inhoud) specifieke afspraken gemaakt met het Ministerie van Financiën. Deze punten worden hieronder genoemd.

Meerjarenperspectief

Per beleidsartikel is een meerjarenperspectief opgenomen, waardoor alle begrotingsartikelen steeds een doorkijk hebben naar de toekomst.

Budgetflexibiliteit

In de begroting is de informatie omtrent budgetflexibiliteit opgenomen in de tabellen betreffende de «budgettaire gevolgen van beleid». Concreet betekent dit dat daarin een regel is opgenomen die aangeeft welk deel van het totale budget op een beleidsdoelstelling juridisch verplicht is.

Toelichten programma- en apparaatsuitgaven met volume- en prijsgegevens

In overleg met het Ministerie van Financiën zijn apparaats- en programmauitgaven met volume- en prijsgegevens niet toegelicht indien dit niet zinvol is.

Meetbare gegevens: outcome, output, throughput, input

De beleidsartikelen bevatten prestatiegegevens. Bij voorkeur wordt het beoogde maatschappelijk effect van het beleid vermeld. Het is echter niet altijd mogelijk om een inschatting te maken van het maatschappelijk effect van het beleid (outcome): soms omdat dit methodologisch te ingewikkeld is, soms omdat de relatie tussen het VenJ-beleid en het beoogde maatschappelijke effect niet één-op-één is vast te stellen, soms omdat het eenvoudigweg nog te vroeg is om maatschappelijke effecten vast te kunnen stellen.

Is opname van outcome-indicatoren niet mogelijk, dan wordt volstaan met indicatoren op een lager aggregatieniveau. Het kan gaan om outputgegevens (de concrete producten van het beleid), om throughputgegevens (die inzicht bieden in processen, zoals bijvoorbeeld doorlooptijden) of om inputgegevens. In het laatste geval gaat het om een weergave van de beleidsinspanningen: welke activiteiten worden ondernomen, welke middelen worden ingezet, et cetera. Dit alles om toch een zo maximaal mogelijk inzicht te bieden in de beleidseffecten die met het VenJ-beleid worden beoogd. Door middel van het comply or explain principe wordt dit toegelicht.

Indien in het geheel onmogelijk is om prestatiegegevens op te nemen, wordt de reden daarvan aangegeven en wordt waar mogelijk toegelicht hoe op een meer kwalitatieve wijze inzicht wordt verkregen in de beleidsprestaties (explain).

Beleidsdoorlichtingen

Met betrekking tot de beleidsdoorlichtingen heeft het Ministerie van Veiligheid en Justitie een meerjarige programmering vastgesteld voor de periode van 2012 tot en met 2016 waarin alle operationele doelstellingen zijn opgenomen. Deze programmering is terug te vinden in de beleidsagenda.

Raad voor de rechtspraak

In het wetslichaam is een apart wetsartikel opgenomen voor de Raad voor de rechtspraak. In de Wet op de rechterlijke organisatie is de verantwoordelijkheid voor de bedrijfsvoering geattribueerd aan de gerechten en aan de Raad voor de rechtspraak. Per 1 januari 2005 kent de Rechtspraak een bekostigingssystematiek die gebaseerd is op outputfinanciering en is gelijktijdig het baten-lasten stelsel ingevoerd. Het Ministerie van VenJ heeft gekozen voor een «bijdrage-constructie». Dit betekent dat op artikel 12 «Rechtspleging en rechtsbijstand» de bijdrage aan de Raad is opgenomen en de Raad voor de rechtspraak niet in de begrotingsstaat inzake baten/lastendiensten is opgenomen. In de begroting heeft de Raad een apart hoofdstuk (hoofdstuk 6).

Prognosemodel Justitiële Ketens (PMJ)

Als bijlage is opgenomen de uitkomsten van het Prognosemodel Justitiële Ketens. Deze uitkomsten geven de geraamde capaciteitsbehoeften binnen de Justitiële keten in meerjarig perspectief weer.

Opbouw Memorie van Toelichting

De Memorie van Toelichting is als volgt opgebouwd:

  • Artikelsgewijze toelichting bij het wetsvoorstel;

  • Begrotingstoelichting, uitgesplitst in:

    • 1. Beleidsagenda;

    • 2. Beleidsagenda;

    • 3. Beleidsartikelen;

    • 4. Niet-beleidsartikelen;

    • 5. De baten-lastendiensten;

    • 6. Raad voor de rechtspraak;

    • 7. Overzicht ZBO's en RWT's;

    • 8. PMJ-bijlage;

    • 9. Lijst met afkortingen;

    • 10. Trefwoordenlijst.

Licence