Logius is in 2006 opgericht als gemeenschappelijke beheerorganisatie voor overheidsbrede ICT-oplossingen. Met ingang van 2010 heeft Logius de status van tijdelijke baten-lastendienst gekregen. Logius is onderdeel van het directoraat-generaal Organisatie en Bedrijfsvoering Rijk (DGOBR). De missie van Logius luidt: «Logius, de dienst digitale overheid van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, biedt publieke dienstverleners een samenhangende ICT-infrastructuur, zodat burgers en bedrijven betrouwbaar, snel, groen en gemakkelijk elektronisch zaken met hen kunnen doen.»

Taken

Logius heeft drie taken:

• • Beheer en exploitatie van bestaande producten;

• • Inbeheername van nieuwe producten;

• • Doorontwikkeling.

Beheer en exploitatie van bestaande producten

Logius verzorgt het beheer en de exploitatie van overheidsbrede ICT-producten en -standaarden. Beheer en exploitatie hebben betrekking op het stabiel draaiend houden van een product en het (daadwerkelijk) beschikbaar stellen daarvan aan klanten. Vooraf vastgestelde dienstverleningsafspraken geven klanten inzicht in wat zij kunnen verwachten van de producten die Logius in beheer heeft.

Inbeheername van nieuwe producten

Bij de inbeheername van een nieuw product toetst Logius in hoeverre dit product voldoet aan de eisen om in beheer te worden genomen. Uitgangspunt is dat nieuwe producten passen in de missie van Logius en derhalve betrekking hebben op infrastructurele producten met een generiek karakter.

Doorontwikkeling

Indien klanten een nieuwe functionaliteit op een bestaand product wensen en er is een beleidsopdrachtgever bereid zorg te dragen voor de financiering ervan, dan is er sprake van doorontwikkeling. Logius is een beheerorganisatie; doorontwikkeling vindt daarom zo veel mogelijk buiten Logius plaats. Om in een vroeg stadium te kunnen sturen op gewenste functionaliteiten die nodig zijn voor optimaal beheer, verzorgt Logius veelal de tactische aansturing van doorontwikkelactiviteiten.

De winst van een gemeenschappelijke beheerorganisatie als Logius komt pas echt van de grond als steeds meer overheidorganisaties gebruik maken van de producten van Logius. Logius onderhoudt daartoe contacten met (potentiële) klanten, inventariseert klantwensen, geeft voorlichting over (nieuwe) producten en zorgt voor de uitwisseling van best practices. Ook ondersteunt Logius klanten in het stimuleren van het gebruik door eindgebruikers (burgers en bedrijven). Een goede elektronische dienstverlening aan burgers en bedrijven is gebaat bij een brede inzet van de producten van Logius, niet alleen in aantal aansluitingen, maar ook in aantal processen en in het daadwerkelijk gebruik door klanten.

Toelichting

Uitgangspunt voor de begroting van baten en lasten van Logius is een kostendekkende exploitatie. Het eigen vermogen van een baten-lastendienst is gebonden aan een maximumomvang van 5% van de gemiddelde jaaromzet, berekend over de laatste drie jaar. Uitgangspunt voor de begroting van de baten en lasten 2012 van Logius is een licht positief bedrijfsresultaat om zo dit eigen vermogen op te bouwen. Dit kan ondermeer worden aangewend voor fluctuerende capaciteitsbenutting of voor activiteiten voor verbetering van de bedrijfsvoering. Dit bereikt Logius door de afzonderlijke producten tegen kostprijs met een kleine toeslag in rekening te brengen bij de opdrachtgevers. De lasten bedragen in 2012 € 68 mln. Het grootste gedeelte betreft de kosten die worden gemaakt voor de taken beheer en exploitatie (€ 57 mln), in beheernames en doorontwikkeling (€ 8 mln) en stimulering van gebruik (€ 3 mln). De materiële lasten bestaan uit de kosten die worden gemaakt voor het in stand houden van de netwerken, waaronder de contracten met leveranciers en uitbesteding. De personele lasten bedragen € 22 mln.

In 2012 is er ten opzichte van 2011 een daling van de baten en lasten die voornamelijk wordt veroorzaakt door een eerder ingezette daling: koerswijziging Legis, temporisering Standard Business Reporting (SBR) en de afbouw Elektronisch Patiënten Dossier (EPD). Daarnaast is in 2011 Govcert overgegaan naar het ministerie van Veiligheid en Justitie. Daar tegenover staat een stijging van de lasten die voornamelijk wordt veroorzaakt door de exploitatie en beheerlasten van nieuwe producten zoals DigiD 4.0, E-overheid voor burgers, Berichtenbox bedrijven en RijksDienstWegverkeer.

De opbrengsten van het moederdepartement hebben betrekking op de omzet van de producten waarvan Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties beleidsopdrachtgever is. Het betreft de omzet voor:

• • beheer en exploitatie van onder meer de producten DigiD (voor burgers), Digipoort (OTP); Digikoppeling, E-overheid voor burgers, DigiD_Machtigen, en Digimelding;

• • inbeheername van nieuwe producten waaronder Digimelding 2.0;

• • doorontwikkeling van met name DigiD;

• • stimulering van gebruik.

De opbrengsten van de overige departementen bestaan uit de omzet voor de producten: beheer, exploitatie en doorontwikkeling van Forum Standaardisatie (Min ELI), Noodcommunicatie voorziening en 112 (Ministerie van Veiligheid en Justitie), de inbeheername en doorontwikkeling van het SBR-programma (Ministerie van Economische zaken, Landbouw en Innovatie) en beheer en exploitatie diverse inspecties.

Toelichting

De investeringen voor 2012 hebben betrekking op de aanschaf van hard- en software in verband met de eigendomsoverdracht van de Berichtenbox van de RDW. Voor de 2013 en 2014 betreft het investeringen voor de opschaling van software Berichtenbox. Daarnaast is een beperkt jaarlijks bedrag opgenomen voor de reguliere aanschaf van hard- en software voor Logius. Voor de investeringen is en wordt een beroep gedaan op de leenfaciliteit van het ministerie van Financiën.

Om zicht te krijgen op de doelmatigheid van de organisatie heeft Logius, naast de voorgeschreven generieke indicatoren, een aantal specifieke indicatoren. Een deel van de specifieke indicatoren is in ontwikkeling. Dit is conform de afspraken zoals gemaakt met het ministerie van Financiën bij het opstellen van het startdocument voor de instelling van de tijdelijke baten-lastendienst Logius. De genoemde normen en definities zijn eind 2011 gereed.

Toelichting

• • FTE-totaal: de aanname is dat in 2012 het «dubbel slot» vervalt en de externe inhuur in 2012 en 2013 voor totaal 50% wordt vervangen door eigen personeel;

• • Aantal inhuurkrachten vs. eigen medewerkers: idem als FTE-totaal;

• • Klanttevredenheid: jaarlijks organiseert Logius een onderzoek naar klanttevredenheid met betrekking tot de prestaties betreffende de dienstverlening. De doelstelling is om jaarlijks een score van minimaal een 7 te behalen;

• • Betrouwbaarheid: om de kwaliteit van de IT-beheerprocessen aan te tonen, laat Logius jaarlijks de IT-beheerorganisatie door een onafhankelijke partij certificeren. Dit certificaat is een Assurance report (voorheen TPM). Het betreft hier producten die twee jaar of langer in beheer zijn;

• • Benchmark: elke 2 jaar wordt een van de producten van Logius getoetst op markconformiteit. Hierbij gaat het om producten die minimaal 2 jaar in beheer zijn;

• • DigiD: Om grote fluctuaties in de kengetallen te voorkomen is elke groepsaansluiting als één nieuwe aansluiting meegeteld. Voorheen zijn de achterliggende partijen meegeteld;

• • PKI (Public Key Infrastructure)-Overheid: dit programma zorgt voor een betrouwbare elektronische communicatie binnen en met de Nederlandse overheid. Met behulp van PKIoverheid-certificaten wordt de informatie beveiligd. Verstrekkers van certificaten moeten voldoen aan wettelijke eisen. De groei van het aantal nieuwe verstrekkers is met ongeveer 20% per jaar redelijk constant;

• • Govcert: Per 1 augustus 2011 is Govcert van BZK-Logius overgeheveld naar het ministerie van Veiligheid en Justitie – NCTB.

Impact/effecten van de taakstellingen

De trendmatige stijging van de lasten (de jaarlijkse inflatie) zal door het efficiënter werken worden opgevangen. Daarnaast zal in 2012 door slimmer uitbestedingskavels samen te stellen en slimmere contracten met de leveranciers te sluiten, nog een verlaging van de kosten plaatsvinden waarmee de generieke taakstelling van 2012 ad € 1,1 mln. kan worden gedekt.

De additionele taakstelling vanaf 2013 zal conform de batenlastensystematiek worden doorvertaald naar de opdrachtgevers. De taakstelling heeft als ijkjaar 2008 en daarmee betrekking op de producten Digid, OTP en PKI. In overleg met de opdrachtgever van deze producten (DGBK van BZK) zal worden bepaald hoe de taakstelling wordt ingevuld.