Extra middelen regeerakkoord
De belangrijkste begrotingswijziging voor deze 1e suppletoire begroting 2018 betreft de toekenning van de middelen uit het regeerakkoord «Vertrouwen in de toekomst». De Defensienota (Kamerstuk 34 919 X, nr. 1) geeft invulling aan de voorgestelde besteding van deze middelen: Defensie investeert ruim € 1,5 miljard in mensen, middelen en manieren. Door te investeren in onze mensen wil Defensie het vertrouwen in de organisatie herstellen. Juist ook om ons personeel te behouden voor de organisatie. Bovendien wil Defensie meer mensen aantrekken, met aandacht voor diversiteit. Daarnaast investeert Defensie in middelen. We moderniseren en versterken onze slagkracht en ons voortzettingsvermogen. We brengen de basis op orde bij de gereedheid, de operationele ondersteuning en de benodigde vervanging van wapensystemen. Zo blijft de krijgsmacht veelzijdig inzetbaar. Als laatste investeert Defensie in manieren. Om beter in te kunnen spelen op de steeds veranderende veiligheidssituatie is het belangrijk dat we wendbaar zijn. Tegelijk moeten we er staan als het nodig is, en dat vereist robuustheid. Onze manier van werken, ons gedrag en onze cultuur gaan we hiervoor veranderen: we hebben en nemen verantwoordelijkheid.
De komende jaren zal Defensie er alles aan doen om alle maatregelen te realiseren. De maatregelen zoals verwoord in de Defensienota zullen echter niet allemaal op korte termijn zijn gerealiseerd. Dit betekent dat de kans op onderrealisatie op zowel de exploitatie als de investeringen reëel is. Veel zaken zullen pas in latere jaren tot zichtbare resultaten leiden. Het aantrekken en opleiden van mensen en het produceren van materieel kost immers tijd. Toch zullen ook op korte termijn al veranderingen zichtbaar zijn: er komen collega’s bij, voorraden worden aangevuld en er wordt meer geoefend en getraind. Dit alles zal bijdragen aan een veelzijdige inzetbare krijgsmacht die er staat wanneer dat nodig is.
De extra middelen uit het regeerakkoord lopen op tot ruim € 1,5 miljard per jaar in 2021 en zijn onderverdeeld in «Ondersteuning krijgsmacht», «Investeringen modernisering krijgsmacht», «Uitbreiding slagkracht, cyber en werkgeverschap» en «Kustwacht Caribisch Gebied». Met de twee nota’s van wijziging (Kamerstuk 34 775 X, nr. 25 en Kamerstuk 34 775 X, nr. 64) is het grootste deel van het extra budget ten behoeve van «Ondersteuning krijgsmacht» (€ 178,6 miljoen) en een klein deel van het extra budget ten behoeve van «Uitbreiding slagkracht, cyber en werkgeverschap» (€ 20,0 miljoen) al toegevoegd aan de begroting van Defensie.
Met deze 1e suppletoire begroting wordt in 2018 in totaal € 681,4 miljoen van het regeerakkoord aan de Defensiebegroting toegevoegd, onderverdeeld naar de reeksen: «Ondersteuning krijgsmacht» met € 121,3 miljoen, «Investeringen modernisering krijgsmacht» met € 475,0 miljoen en een deel van «Uitbreiding slagkracht, cyber en werkgeverschap» met € 85,0 miljoen. De middelen voor de «Kustwacht Caribisch Gebied» zullen worden opgenomen in de ontwerpbegroting 2019. De middelen die nu aan de begroting worden toegevoegd lopen op tot een totaal van € 977,4 miljoen in 2021.
Maatregelen voor «mensen» zijn onder meer het oprichten van het nationaal fonds ereschulden in 2018 en de risicoreservering voor schadeclaims aangaande Chroom-VI vanuit de reeks «Ondersteuning krijgsmacht» van het regeerakkoord. Daarnaast wordt de veiligheidsorganisatie versterkt. Hiervoor is € 25,0 miljoen beschikbaar, verdeeld over meerdere artikelen vanuit «Uitbreiding slagkracht, cyber en werkgeverschap». De uitwerking hiervan is opgenomen in het op 28 maart jl. aangeboden plan van aanpak aan de Tweede Kamer «Een veilige Defensieorganisatie». Alle maatregelen zijn gericht op een structurele en blijvende verbetering van de veiligheid en van het lerend vermogen binnen de gehele Defensieorganisatie. Verder vindt vanuit de reeks «Uitbreiding slagkracht, cyber en werkgeverschap» van het regeerakkoord een verhoging van de compensatieregeling voor het AOW-gat plaats ter grootte van € 20,0 miljoen. Ten behoeve van goed werkgeverschap, waaronder behoud en werving, is € 15,0 miljoen toegevoegd in 2018, € 15,0 miljoen in 2019 en structureel € 5,0 miljoen vanaf 2020 vanuit de reeks «Uitbreiding slagkracht, cyber en werkgeverschap»
Daarnaast wordt geïnvesteerd in internet op de legering en wordt de IT-gezondheidszorg verduurzaamd vanuit de reeks «Uitbreiding slagkracht, cyber en werkgeverschap» van het regeerakkoord.
Maatregelen onder de noemer «middelen» betreffen het moderniseren van en investeren in de krijgsmacht. Dit sluit aan op de «Investeringen modernisering krijgsmacht», die volledig zijn verwerkt in artikel 6 Investeringen krijgsmacht (oplopend naar € 825,0 miljoen structureel in 2021). Met deze reeks moderniseert en versterkt Defensie de slagkracht en het voortzettingsvermogen. Hiermee sluit Defensie aan op door de NAVO gevraagde capaciteiten en sluit Defensie aan op de Geïntegreerde Buitenland- en Veiligheidsstrategie van het Ministerie van Buitenlandse Zaken (BZ). Deze investeringen zijn noodzakelijk voor de uitvoering van onze grondwettelijke taken en de inzet die daarvoor in Nederland en onder andere in NAVO-, EU- en VN-verband nodig is. Het realiseren van investeringsprojecten vergt tijd.
Maatregelen in het kader van «manieren» gaan met name over het verder investeren in onze eigen cultuur en het intensiveren van de samenwerking met onze bondgenoten, strategische partners, andere overheidsorganisaties, maatschappelijke organisaties en het bedrijfsleven. Vanuit de reeks «Uitbreiding slagkracht, cyber en werkgeverschap» wordt er onder andere geïnvesteerd in het toekomstbestendig maken van het internationaal functiebestand (€ 8 miljoen structureel vanaf 2020). Daarnaast wordt geïnvesteerd in het verbeteren van de Defensie innovatie strategie (oplopend tot € 15,0 miljoen structureel in 2020). Ook worden er middelen toebedeeld (oplopend tot € 10 miljoen structureel in 2022) ter versterking van het centrale apparaat.
Overige belangrijkste begrotingswijzigingen
Een andere begrotingswijziging betreft het verhogen van de uitgavenbegroting vanuit de eindejaarsmarge met € 304,6 miljoen. Hiervan is € 306,8 miljoen voor het artikel 6 Investeringen krijgsmacht en – € 2,2 miljoen voor exploitatie. Vanuit de HGIS eindejaarsmarge wordt de uitgavenbegroting verhoogd met € 59,4 miljoen voor artikel 1 Inzet. Dit betreft voornamelijk uitgaven die oorspronkelijk voor 2017 waren begroot, maar die nu voor 2018 zijn voorzien.
Daarnaast wordt loon- en prijsbijstelling uitgekeerd. De loonbijstelling van € 111,4 miljoen wordt verdeeld over het loongevoelige deel van de Defensiebegroting. De prijsbijstelling van € 62,7 miljoen wordt verdeeld over het prijsgevoelige deel van de Defensiebegroting.
Overige begrotingswijzigingen betreffen de overhevelingen vanuit artikel 1 Inzet. Uit het Budget Internationale Veiligheid (BIV) wordt € 60,0 miljoen overgeheveld naar de begrotingen van BZ en voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (BH&OS). Voorts wordt vanuit BZ € 15,3 miljoen overgeheveld naar Defensie voor inzet van de Brigade Speciale Beveiligingsopdrachten (BSB). De overige interdepartementale budgetoverhevelingen bedragen per saldo € 18,6 miljoen. Tenslotte verhoogt de stijging van de ontvangstenbegroting het uitgavenkader met € 95,3 miljoen. Nadere uitleg hierover is te vinden in paragraaf 2.4 overzicht ontvangstenmutaties.