5.1. Ontwikkeling van de BKZ-uitgaven en -ontvangsten 2008–2018
Realisatiecijfers in de zorg ijlen nog enige jaren na. Daardoor vinden er ook na het verschijnen van VWS-jaarverslagen aanpassingen in de cijfers voor het betreffende jaar plaats. In tabel 17 worden de actuele BKZ-uitgaven en -ontvangsten voor de jaren 2008–2018 weergegeven. De cijfers voor de jaren 2008–2013 zijn definitief.
2008 | 2009 | 20101 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 20152 | 2016 | 2017 | 2018 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
BKZ-uitgaven en -ontvangsten actuele VWS-stand | |||||||||||
Zorgverzekeringswet (Zvw) | |||||||||||
Bruto-uitgaven | 31.465 | 33.756 | 35.474 | 35.983 | 36.672 | 39.210 | 39.220 | 42.053 | 44.030 | 46.141 | 48.495 |
Ontvangsten | 1.311 | 1.364 | 1.481 | 1.499 | 1.932 | 2.666 | 3.125 | 3.218 | 3.195 | 3.187 | 3.308 |
Netto-uitgaven | 30.155 | 32.392 | 33.993 | 34.484 | 34.739 | 36.544 | 36.095 | 38.835 | 40.835 | 42.954 | 45.187 |
Wet langdurige zorg (Wlz) | |||||||||||
Bruto-uitgaven | 21.806 | 23.221 | 24.135 | 25.222 | 27.865 | 27.452 | 27.800 | 19.644 | 19.823 | 20.446 | 21.812 |
Ontvangsten | 1.618 | 1.594 | 1.478 | 1.620 | 1.697 | 1.915 | 1.971 | 1.892 | 1.883 | 1.858 | 1.879 |
Netto-uitgaven | 20.188 | 21.627 | 22.657 | 23.603 | 26.169 | 25.537 | 25.829 | 17.752 | 17.940 | 18.588 | 19.933 |
Begrotingsgefinancierde BKZ-uitgaven | |||||||||||
Bruto-Wmo (gemeentefonds) | 1.475 | 1.533 | 1.541 | 1.456 | 1.511 | 1.561 | 1.714 | 4.943 | 4.945 | 4.899 | 4.976 |
Bruto-Jeugdwet (gemeentefonds) | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 2.034 | 1.920 | 1.878 | 1.912 |
Bruto-overig begrotingsgefinancierd (VWS-begroting) | 783 | 824 | 1.327 | 1.820 | 1.893 | 594 | 577 | 491 | 434 | 509 | 549 |
Bruto-begrotingsgefinancierde BKZ-uitgaven | 2.258 | 2.357 | 2.868 | 3.276 | 3.405 | 2.155 | 2.291 | 7.468 | 7.299 | 7.286 | 7.437 |
Ontvangsten | 39 | 63 | 73 | 51 | 21 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Netto-begrotingsgefinancierde BKZ-uitgaven | 2.219 | 2.294 | 2.794 | 3.226 | 3.384 | 2.155 | 2.291 | 7.468 | 7.299 | 7.286 | 7.437 |
Bruto BKZ-uitgaven | 55.530 | 59.335 | 62.476 | 64.481 | 67.942 | 68.818 | 69.311 | 69.165 | 71.152 | 73.873 | 77.744 |
BKZ-ontvangsten | 2.968 | 3.022 | 3.032 | 3.170 | 3.650 | 4.581 | 5.096 | 5.110 | 5.078 | 5.045 | 5.187 |
Netto BKZ-uitgaven | 52.562 | 56.313 | 59.444 | 61.312 | 64.292 | 64.237 | 64.215 | 64.055 | 66.074 | 68.828 | 72.557 |
Bron: VWS.
Figuur 7 Bijstellingen van de netto BKZ-uitgaven Zvw en AWBZ/Wlz na het verschijnen van de VWS-jaarverslagen 2006–2016
In figuur 7 zijn de bijstellingen van de netto BKZ-uitgaven op basis van de Zvw en de AWBZ/Wlz na het verschijnen van de VWS-jaarverslagen grafisch weergegeven voor de jaren 2006–2016. Uit de grafiek blijkt dat de bijstellingen na publicatie van het jaarverslag een grillig patroon kennen. Er zijn zowel jaren waarin de zorguitgaven uiteindelijk hoger zijn uitgekomen dan vermeld in het jaarverslag van het betreffende jaar als jaren waarin de zorguitgaven uiteindelijk neerwaarts zijn bijgesteld. De omvang van de bijstelling blijft in de meeste jaren binnen een bandbreedte van 1%, met een uitschieter van –1,9 % in 2015. In tegenstelling tot eerdere jaren zijn de voorlopige realisatiecijfers 2016 van de MSZ en ggz in het jaarverslag 2016 verwerkt. De forse neerwaartse bijstellingen voor eerdere jaren hangen voor een belangrijk deel samen met de latere verwerking van de realisatiecijfers van de MSZ en ggz. De bijstellingen voor 2016 zullen hierdoor naar verwachting kleiner zijn. Voor 2016 is vooralsnog sprake van een zeer beperkte bijstelling. De bijstelling voor het jaar 2016 wordt in het verdiepingshoofdstuk nader toegelicht.
5.2. Horizontale ontwikkeling van de zorguitgaven 2017–2021
In deze paragraaf wordt de horizontale ontwikkeling van de zorguitgaven grafisch weergegeven en toegelicht voor het nieuwe kabinetsperiode 2017–2021. De horizontale ontwikkeling geeft de jaar op jaar ontwikkeling van de netto BKZ-uitgaven weer.
Hierbij wordt een tweetal ontwikkelingen onderscheiden:
-
– Nominale ontwikkeling: de groei van de zorguitgaven inclusief de loon- en prijsontwikkeling.
-
– Reële groeiontwikkeling: de ontwikkeling van de zorguitgaven gecorrigeerd voor de prijsontwikkeling van het bbp.
Totale netto BKZ-uitgaven
In figuur 8 is de horizontale ontwikkeling van de netto BKZ-uitgaven, gecorrigeerd voor overhevelingen (zoals overheveling naar de begroting van VWS en V&J) grafisch weergegeven voor de jaren 2017–2021.
Figuur 8 Horizontale ontwikkeling van de totale zorguitgaven 2017–2021
1 Dit betreft de netto BKZ-uitgaven gecorrigeerd voor overhevelingen.
Onderstaand wordt de gemiddelde reële groei van de totale netto BKZ-uitgaven over de periode 1996–2021 weergegeven, onderverdeeld in een aantal tijdvakken:
-
– 1996–2005: De gemiddelde reële groei in de negen jaar vóór de introductie van de Zvw was 3,6%.
-
– 2006–2012: De gemiddelde reële groei vanaf de introductie van de Zvw en vóór de kabinetsperiode Rutte II was 5,0%.
-
– 2012–2017: De geraamde reële groei gedurende de kabinetsperiode Rutte II is 0,8%.
-
– 2017–2021: De geraamde reële groei voor de nieuwe kabinetsperiode is 4,1%.
Netto Zvw-uitgaven
In figuur 9 is de horizontale ontwikkeling van de netto Zvw-uitgaven, gecorrigeerd voor overhevelingen (zoals overhevelingen tussen de Wlz, Zvw en de begroting van VWS), grafisch weergegeven voor de jaren 2017–2021.
Figuur 9 Horizontale ontwikkeling netto-Zvw-uitgaven 2017–2021
1 Dit betreft de netto Zvw-uitgaven gecorrigeerd voor overhevelingen.
Onderstaand wordt de gemiddelde reële groei van de netto Zvw-uitgaven over de periode 1996–2021 weergegeven, onderverdeeld in een aantal tijdvakken:
-
– 1996–2005: De gemiddelde reële groei in de negen jaar vóór de introductie van de Zvw was 3,2%.
-
– 2006–2012: De gemiddelde reële groei vanaf de introductie van de Zvw en vóór de kabinetsperiode Rutte II was 4,1%.
-
– 2012–2017: De geraamde reële groei gedurende de kabinetsperiode Rutte II is 1,4%.
-
– 2017–2021: De geraamde reële groei voor de nieuwe kabinetsperiode is 4,6%.
Netto Wlz-uitgaven
In figuur 10 is de horizontale groei van netto Wlz-uitgaven, gecorrigeerd voor overhevelingen (zoals overhevelingen tussen de Wlz, Zvw en de begroting van VWS), grafisch weergegeven voor de jaren 2017–2021.
Figuur 10 Horizontale groei netto Wlz-uitgaven 2017–2021
1 Dit betreft de netto-AWBZ/Wlz-uitgaven gecorrigeerd voor overhevelingen.
Onderstaand wordt de gemiddelde reële groei van de netto Wlz-uitgaven over de periode 2006–2021 weergegeven, onderverdeeld in een aantal tijdvakken:
-
– 2006–2012: De gemiddelde reële groei vanaf de introductie van de Zvw en vóór de kabinetsperiode Rutte II was 5,2%.
-
– 2012–2017: De geraamde reële groei gedurende de kabinetsperiode Rutte II is 0,6%.
-
– 2017–2021: De geraamde reële groei voor de nieuwe kabinetsperiode is 4,0%.