Base description which applies to whole site

3.11 Artikel 15. Media

Het waarborgen van een onafhankelijk, gevarieerd en kwalitatief hoogwaardig media-aanbod, dat toegankelijk blijft voor alle lagen van de bevolking.

Media hebben een prominente rol in onze democratie en cultuur. Wat we zien, horen en lezen, beïnvloedt ons beeld van de wereld en onze opvattingen. Daarom borgt de Minister vier publieke belangen in het mediabeleid waar hij verantwoordelijk voor is: onafhankelijkheid, verscheidenheid, kwaliteit en toegankelijkheid. De Minister heeft specifieke zorg voor het stelsel van landelijke, regionale en lokale publieke omroepen en de daarvoor relevante wet- en regelgeving. De Minister heeft naast een financierende rol vooral ook een regisserende rol.

Financieren

De Minister financiert de landelijke en regionale publieke omroep en enkele andere aan de omroep verbonden instellingen. De taakopdracht is wettelijk bepaald en het budget van de publieke omroep is vastgesteld met behoud van afstand tot de uitvoering en inhoud. Op basis van het concessiebeleidsplan (Kamerstukken II 2014/15, 32827, nr. 74) sluit de Minister elke vijf jaar een prestatieovereenkomst met de publieke omroep.

Stimuleren

Verder is de Minister verantwoordelijk voor instrumenten ter bevordering van culturele producties, documentaires, drama, kunst- en kinderprogramma's, het steunen en stimuleren van een onafhankelijke en kwalitatief goede journalistieke infrastructuur (Stichting Stimuleringsfonds voor de Journalistiek) en voor het bevorderen van mediawijsheid (NICAM en Mediawijzer.net).

Regisseren

De Minister is verantwoordelijk voor de wetgeving ten aanzien van de taak en organisatie van de publieke omroep en voor wetgeving voor commerciële media. De regels voor commerciële omroepen vloeien voornamelijk voort uit Europese richtlijnen voor audiovisuele mediadiensten. Verder is de Minister als regisseur verantwoordelijk voor wetgeving met betrekking tot omroepdistributie. Het doel daarvan is de toegang tot een gevarieerd media-aanbod te bevorderen en te verzekeren.

Kengetallen
Tabel 70 Kengetal

Kengetal

2015

2016

2017

2018

2019

1

Integraal bereik NPO (radio, tv, internet; Nederlanders 13+)1

87%

86%

85%

84%

84%

1

Bron: NPO, o.b.v. GfK / CMI

Op 14 juni 2019 is de visiebrief toekomst publiek omroepbestel van dit kabinet verschenen. In de mediabegrotingsbrief 2020 is ingegaan op alle maatregelen uit deze visiebrief met een uitgebreid overzicht, het zogenoemde ‘spoorboekje’. Deze maatregelen zijn vertaald in een nieuw wetsvoorstel tot wijziging van de Mediawet 2008. Het merendeel van de maatregelen uit de visiebrief is onderdeel van dit wetsvoorstel. Het is de verwachting dat dit wetsvoorstel in het derde kwartaal van 2020 bij de Tweede Kamer ingediend wordt. Het streven is om het grootste deel van de maatregelen uit deze visiebrief vanaf 1 januari 2021 in te laten gaan, zodat deze maatregelen, met het uitstel van de nieuwe concessie- en erkenningsperiode, voor de nieuwe periode hun effect kunnen hebben.

Via een spoedwetsvoorstel is de huidige concessie- en erkenningsduur met één jaar tot 1 januari 2022 verlengd. Dit betekent dat de indiening van het concessiebeleidsplan door de NPO vóór 1 november 2020 is, de peildatum voor ledenaantallen voor de omroepverenigingen op 31 december 2020 en de indiening van erkenningsaanvragen 1 februari 2021. Onze Minister besluit vóór 1 augustus 2021 over het verlenen van een erkenning of voorlopige erkenning. De Raad voor cultuur, het Commissariaat voor de Media en de Nederlandse Publieke Omroep (NPO) adviseren over een aanvraag.

Tabel 71 Budgettaire gevolgen van beleid art. 15 (bedragen x € 1.000)
 

2019

2020

2021

2022

2023

2024

2025

Verplichtingen

1.126.387

1.093.700

1.033.170

1.054.914

1.054.973

1.063.797

1.072.554

Totale uitgaven

1.038.789

1.093.700

1.033.170

1.054.914

1.054.973

1.063.797

1.072.554

waarvan juridisch verplicht (%)

  

99,9%

    
        

Bekostiging

1.019.890

1.041.853

1.017.199

1.043.456

1.043.514

1.052.338

1.061.095

Landelijke publieke omroep

731.822

804.708

792.424

795.041

798.139

801.126

811.084

Regionale omroep

149.798

150.067

150.848

150.508

150.508

150.508

150.508

Stichting Omroep Muziek

16.766

16.708

16.795

16.758

16.758

16.758

16.758

Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (NIBG)

23.546

23.715

23.838

23.785

23.785

23.785

23.785

Stimuleringsfonds voor de Journalistiek

2.272

2.220

2.231

2.226

2.226

2.226

2.226

Filmfonds van de omroep en Telefilm (CoBO)

8.335

8.596

8.564

8.544

8.544

8.544

8.544

Mediawijsheid Expertisecentrum (Bewust mediagebruik)

1.561

1.581

1.588

1.584

1.584

1.584

1.584

Stichting Nederlandse Lokale Publieke Omroepen (NLPO)

1.613

1.632

1.640

1.636

1.636

1.636

1.636

Dotatie/onttrekking Algemene Mediareserve

83.808

31.618

18.476

42.581

39.541

45.378

44.177

Overige bekostiging media

369

1.008

795

793

793

793

793

Subsidies (regelingen)

13.935

46.562

10.661

6.159

6.160

6.160

6.160

Subsidies (regelingen)

13.935

11.562

10.661

6.159

6.160

6.160

6.160

Steunfonds Lokale Informatievoorziening

0

35.000

0

0

0

0

0

Opdrachten

167

440

440

440

440

440

440

Bijdragen aan ZBO's/RWT's

4.736

4.782

4.807

4.796

4.796

4.796

4.796

Commissariaat voor de Media

4.736

4.782

4.807

4.796

4.796

4.796

4.796

Bijdragen aan (inter)nationale organisaties

61

63

63

63

63

63

63

European Audiovisual Observatory

61

63

63

63

63

63

63

Ontvangsten

172.003

160.200

155.700

160.200

155.700

160.200

155.700

Budgetflexibiliteit

Van het totale budget voor artikel 15 is in 2021 99,9 procent juridisch verplicht.

Bekostiging

Het beschikbare budget voor 2021 is 99,9 procent juridisch verplicht. De verplichtingen hebben voornamelijk betrekking op de landelijke en de regionale publieke omroep. Hieraan ten grondslag ligt de Mediawet 2008.

Subsidies

Van het beschikbare budget is 91,5 procent juridisch verplicht. De verplichtingen hebben voornamelijk betrekking op journalistiek en de regionale, lokale en streekomroepen. Hieraan ten grondslag liggen het Regeerakkoord en de visiebrief.

Opdrachten

Van het beschikbare budget is nul procent juridisch verplicht. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de toelichting op de instrumenten.

Bijdragen aan ZBO’s/RWT’s

Het beschikbare budget voor 2021 is volledig juridisch verplicht. De verplichtingen hebben betrekking op het Commissariaat voor de Media (CvdM). Hieraan ten grondslag ligt de Mediawet 2008.

Bijdragen aan internationale organisaties

Het beschikbare budget voor 2021 is volledig juridisch verplicht. Het betreft een jaarlijkse contributie aan het European Audiovisual Observatory.

Bekostiging

Landelijke en regionale publieke omroep

De publieke omroep waarborgt een hoogstaand en pluriform media-aanbod, dat toegankelijk en betaalbaar is voor alle lagen van de bevolking. Daarom bekostigt het Ministerie van OCW de landelijke en regionale publieke omroep. Mede vanwege Europese regels op het gebied van staatssteun, houdt de overheid greep op de aard en omvang van het takenpakket van de landelijke en regionale publieke omroep en bepaalt de overheid het budget van de publieke omroep.

Vanaf 2020 is de rijksmediabijdrage structureel met € 40 miljoen verhoogd. Deze middelen zijn toegevoegd aan de landelijke publieke omroep.

Stichting Omroep Muziek (SOM)

Deze bekostiging is bestemd voor de door het Ministerie van OCW aangewezen instelling voor het in stand houden en exploiteren van omroep-orkesten en omroepkoren.

Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (NIBG)

Deze bekostiging is bestemd voor de door het Ministerie van OCW aangewezen instelling voor het in stand houden en exploiteren van een media-archief.

Stimuleringsfonds voor de Journalistiek

Het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek is binnen het mediabeleid het instrument om de pluriformiteit van het journalistieke media-aanbod te stimuleren, zowel binnen pers en omroep als via het internet. De activiteiten van het fonds dragen bij aan innovatie van de journalistiek en aan stimulering van de journalistieke functie van de media in onze samenleving.

Filmfonds van de Omroep en Telefilm (CoBO)

Het CoBO-fonds ondersteunt de film- en documentairesector en participeert in audiovisuele coproductieprojecten waarin wordt deelgenomen door een of meer van de publieke instellingen die zendtijd hebben verkregen voor landelijke omroep en de Vlaamse publieke omroep (VRT) en/of Duitse publieke omroepen en/of onafhankelijke filmproducenten en/of instellingen werkzaam op het gebied van de podiumkunsten.

Mediawijsheid Expertisecentrum (Bewust mediagebruik)

Het Mediawijsheid Expertisecentrum (Mediawijzer.net) bevordert een bewuste, kritische en actieve houding van burgers en instellingen in de samenleving waar media alom zijn. Bij het huidige programma zijn de Koninklijke Bibliotheek, ECP-EPN, de publieke omroep (NTR), Kennisnet en het NIBG betrokken.

Stichting Nederlandse Lokale Publieke Omroepen (NLPO)

NLPO ondersteunt lokale publieke omroepen op diverse terreinen om de sector verder te professionaliseren en om de kwaliteit van de producties van lokale omroepen te verbeteren.

Dotatie / onttrekking Algemene Mediareserve

Op basis van de verwachte uitgaven op de mediabegroting en de verwachte reclameopbrengsten van de Ster worden middelen toegevoegd of onttrokken aan de Algemene Mediareserve (AMr). De AMr kan op grond van de Mediawet worden gebruikt voor de opvang van dalende Ster-inkomsten, bijdragen aan de bekostiging van reorganisatiekosten als gevolg van overheidsbesluiten en voor de financiering van de door het CvdM aan te houden rekening-courantverhouding voor betalingen aan instellingen.

Overige bekostiging Media

Te laste van dit budget wordt onder meer het Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media (NICAM) betaald voor de uitvoering van de activiteiten welke nodig zijn voor het continueren en verbeteren van de kwaliteit van Kijkwijzer.

Subsidies

Ten laste van dit budget wordt de jaarlijkse subsidie aan het European Journalism Centre voor diverse internationale journalistiekprojecten betaald. Daarnaast worden nog incidentele subsidies op het gebied van de media betaald.

Vanaf 2020 zijn de Regeerakkoordmiddelen voor onderzoeksjournalistiek toegevoegd aan het budget van subsidies. Deze middelen worden ingezet om journalistieke projecten, innovaties en talentontwikkeling en professionalisering te ondersteunen. Voor 2021 is het budget € 5,2 miljoen.

Daarnaast is voor 2019 tot en met 2021 € 15,0 miljoen voor de regionale, lokale en streekomroepen uit de visiebrief onder de subsidies toegevoegd. Voor 2021 is het budget € 4,5 miljoen.

Opdrachten

Te laste van dit budget worden onder meer de kosten van de Landsadvocaat betaald. Daarnaast worden nog incidentele opdrachten op het gebied van Media betaald.

Bijdragen aan ZBO’s/RWT’s

De kerntaak van het Commissariaat voor de Media (CvdM) bestaat uit het uitoefenen van onafhankelijk toezicht op het handelen van de media-instellingen in Nederland en uit handhavend optreden ingeval de toepasselijke regelgeving niet in acht wordt genomen. De bevoegdheid om toezicht en handhaving uit te oefenen heeft betrekking op alle media-instellingen: publieke media-instellingen op landelijk, regionaal en lokaal niveau en commerciële media-instellingen op landelijk en niet-landelijk niveau. Het CvdM is tevens verantwoordelijk voor het metatoezicht op het NICAM. Daarnaast heeft het CvdM tot taak erop toe te zien dat kabelexploitanten hun wettelijke verplichtingen nakomen tot doorgifte van de must carry-zenders.

Ontvangsten

Dit betreft de raming van de reclameopbrengsten van de Ster zoals opgenomen in de Kamerbrief mediabegroting 2020.

Licence