Het bevorderen van een goed functionerende internationale rechtsorde inclusief gastlandbeleid, met een blijvende inzet op mensenrechten, als integraal onderdeel van het buitenlandbeleid.
Een sterke internationale rechtsorde en eerbiediging van mensenrechten maken de wereld stabieler, veiliger, vrijer en welvarender. Dit vereist goed functionerende internationale instellingen en organisaties met een breed draagvlak, naleving en waar nodig aanvulling van de internationale wet en regelgeving en voortdurende inzet tegen straffeloosheid voor de meest grove mensenrechtenschendingen en het voorkomen van deze schendingen. Omdat de mensenrechten het best worden gewaarborgd in goed functionerende democratieën, zet Nederland zich in om het krimpen van de democratische ruimte wereldwijd tegen te gaan De positie van Nederland als gastland voor Internationale Organisaties (IO’s) en diplomatieke missies, in het bijzonder organisaties met een mandaat op het gebied van vrede en recht, biedt een goed uitgangspunt voor de bevordering van de ontwikkeling van internationale rechtsorde. Deze rechtsorde is onlosmakelijk verbonden met universele mensenrechten. De bevordering van mensenrechten is een kernelement van het Nederlands buitenlandbeleid.
De regering zet zich concreet in voor de volgende prioritaire thema’s: vrijheid van meningsuiting (off- en online), de vrijheid van religie en levensovertuiging, gelijke rechten voor vrouwen en meisjes, mensenrechtenverdedigers, gelijke rechten voor lesbiennes, homoseksuelen, biseksuelen, transgender, intersekse en queer personen, en de strijd tegen straffeloosheid voor de meest grove mensenrechtenschendingen. Daarnaast heeft Nederland de verantwoordelijkheid de in Nederland gevestigde instellingen te ondersteunen opdat deze onafhankelijk, veilig en efficiënt kunnen functioneren.
De Minister is verantwoordelijk voor:
Stimuleren
– Van een effectief stelsel van internationale organisaties, inclusief financiële bijdrage, om een stabiele internationale omgeving te scheppen en de internationale rechtsorde te versterken.
– Van naleving van internationale wet en regelgeving, en het waar nodig aanvullen van deze wet en regelgeving.
– Van het tegengaan van straffeloosheid voor de meest grove mensenrechtenschendingen en het voorkomen van deze schendingen.
– Van het tegengaan van de krimpende democratische ruimte.
– Van een betere mensenrechtensituatie mede door het financieren en uitvoeren van projecten via bilaterale en multilaterale kanalen ter bevordering van prioritaire mensenrechtenthema’s.
– Van de internationaal toonaangevende positie van Nederland als gastland voor IO’s door het bijdragen aan een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor IO’s alsmede voor het gastlandbeleid ten aanzien van in Nederland gevestigde diplomatieke missies.
Regisseren
– Interdepartementale coördinatie ten behoeve van een coherente en consistente Nederlandse inzet in internationale organisaties ter bevordering van de internationale rechtsorde en mensenrechten.
– Waarborgen van nauwe rijksbrede samenwerking bij de uitvoering van gastlandbeleid, inclusief de uitvoering van zetelverdragen; waarborgen van eenduidige en heldere communicatie vanuit de Rijksoverheid met IO’s en diplomatieke missies.
Financieren
– Bijdragen ten behoeve van goed functionerende internationale instellingen.
– Bijdragen ter bescherming en bevordering van mensenrechten.
– Bijdragen ten behoeve van goed functioneren van in Nederland gevestigde IO’s en diplomatieke missies en aan de internationale zichtbaarheid van Nederland als gastland van IO’s.
Mensenrechten, de internationale rechtsorde en democratie
Mensenrechten, de internationale rechtsorde en democratie zijn nauw aan elkaar verbonden en vormen een belangrijk fundament van stabiele en welvarende samenlevingen. Het bevorderen hiervan is niet alleen een moreel imperatief, maar leidt ook tot een voor Nederland meer voorspelbare en veilige internationale omgeving. De bevordering van mensenrechten, de internationale rechtsorde en democratie in een geïntegreerde benadering vormt daarom de basis van de Nederlandse inzet. Met de middelen uit het coalitieakkoord kunnen wij onze inzet hierop intensiveren.
2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Verplichtingen | 113 861 | 176 534 | 104 118 | 110 710 | 138 761 | 114 261 | 106 260 | |
Uitgaven: | ||||||||
Programma-uitgaven totaal | 126 399 | 140 509 | 130 845 | 128 021 | 126 972 | 126 972 | 126 972 | |
1.1 | Goed functionerende internationale instellingen met een breed draagvlak | 51 060 | 54 942 | 49 305 | 49 265 | 49 345 | 49 345 | 49 345 |
Subsidies (regelingen) | ||||||||
Internationaal recht | 3 894 | 750 | 750 | 750 | 750 | 750 | 750 | |
Opdrachten | ||||||||
Verenigde Naties | 1 034 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Internationaal recht | 5 677 | |||||||
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | ||||||||
Verenigde Naties | 34 065 | 33 525 | 33 525 | 33 525 | 33 525 | 33 525 | 33 525 | |
OESO | 7 423 | 7 535 | 7 535 | 7 535 | 7 535 | 7 535 | 7 535 | |
Internationaal Strafhof | 4 644 | 3 870 | 3 910 | 3 870 | 3 950 | 3 950 | 3 950 | |
Internationaal recht | 3 585 | 3 585 | 3 585 | 3 585 | 3 585 | 3 585 | ||
1.2 | Bescherming en bevordering van mensenrechten | 62 853 | 69 902 | 67 402 | 67 402 | 67 402 | 67 402 | 67 402 |
Subsidies (regelingen) | ||||||||
Mensenrechtenfonds | 19 788 | 21 561 | 20 390 | 20 165 | 20 165 | 20 165 | 20 165 | |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | ||||||||
Mensenrechtenfonds | 29 560 | 36 691 | 37 362 | 37 587 | 37 587 | 37 587 | 37 587 | |
Mensenrechten multilateraal | 13 505 | 11 650 | 9 650 | 9 650 | 9 650 | 9 650 | 9 650 | |
1.3 | Gastlandbeleid internationale organisaties | 12 486 | 15 665 | 14 138 | 11 354 | 10 225 | 10 225 | 10 225 |
Subsidies (regelingen) | ||||||||
Carnegiestichting | 7 313 | 4 780 | 4 400 | 4 400 | 4 400 | 4 400 | 4 400 | |
Bijdrage aan agentschappen | ||||||||
Vredespaleis | 1 356 | 6 750 | 6 750 | 5 448 | 4 550 | 4 550 | 4 550 | |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | ||||||||
Internationaal Strafhof | 988 | 925 | 858 | 796 | 725 | 725 | 725 | |
Speciaal Tribunaal Libanon | 2 330 | 2 000 | 1 500 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Nederland Gastland | 499 | 1 210 | 630 | 710 | 550 | 550 | 550 |
Budgetflexibiliteit
Geschatte budgetflexibiliteit | 2023 |
---|---|
Juridisch verplicht | 85% |
Bestuurlijk gebonden | 7% |
Beleidsmatig gereserveerd | 8% |
Nog niet ingevuld / vrij te besteden | 0% |
De uitgaven voor het artikelonderdeel 'goed functionerende internationale instellingen met een breed draagvlak' zijn vrijwel volledig vastgelegd. De bijdragen aan internationale organisaties (verdragscontributies) zijn juridisch verplicht. Subsidies aan initiatieven in het kader van internationaal recht zijn voor 97% juridisch verplicht. Voor het resterende deel zullen in 2023 verplichtingen worden aangegaan. De programma’s van het artikelonderdeel 'bescherming en bevordering van mensenrechten' kennen een juridisch verplicht percentage van 87%. Door meerjarige committering van de bijdragen aan de Office of the High Commissioner for Human Rights (OHCHR) en het in 2022 afronden van een subsidietender voor 5 jaar voor het centrale Mensenrechten Fonds zijn de uitgaven grotendeels juridisch vastgelegd. Voor het artikelonderdeel 'gastlandbeleid internationale organisaties' is circa 18% van het geraamde budget juridisch verplicht. Het betreft met name de gastlanduitgaven voor het Internationaal Strafhof en het Speciaal Tribunaal Libanon.
Artikel 1.1: Goed functionerende internationale instellingen met een breed draagvlak
– Verplichte bijdragen (verdragscontributies) aan de VN waarin de afdrachten aan het Restmechanisme voor Internationale Strafhoven (MICT) zijn inbegrepen.
– Bijdragen aan de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) en het Internationaal Strafhof (ICC).
– Jaarlijkse huurbijdrage aan het Permanente Hof van Arbitrage.
– Bijdragen voor diverse initiatieven op het gebied van draagvlakversterking voor het Internationaal Strafhof en andere kleinschalige initiatieven gericht op de strijd tegen straffeloosheid en ter bevordering van de ontwikkeling van de internationale rechtsorde.
Artikel 1.2: Bescherming en bevordering van mensenrechten
– Mensenrechtenfonds: inzet van het mensenrechtenfonds ter ondersteuning van de volgende prioritaire thema’s: vrijheid van meningsuiting en internetvrijheid, vrijheid van religie en levensovertuiging, gelijke rechten voor vrouwen en meisjes, mensenrechtenverdedigers, gelijke rechten voor lesbiennes, homoseksuelen, biseksuelen, transgender, intersekse en queer personen (LHBTIQ+) en bevordering internationale rechtsorde/strijd tegen straffeloosheid. Er is een verdeling tussen de financiële instrumenten subsidies en bijdragen aan (inter)nationale organisaties. Subsidies zijn bedoeld voor inzet van het mensenrechtenfonds binnen Europa en bijdragen aan (inter)nationale organisaties zijn bedoeld voor inzet van het mensenrechtenfonds buiten Europa.
– Mensenrechten multilateraal: bijdragen aan internationale organisaties ten behoeve van verdere bescherming en bevordering van mensenrechten, met name de jaarlijkse bijdrage aan de Office of the High Commissioner for Human Rights (OHCHR) van de VN waarbij tevens specifiek wordt ingezet op de ondersteuning van de speciale procedures en verdragscomités en prioriteiten van het Nederlands mensenrechtenbeleid.
Artikel 1.3: Gastlandbeleid internationale organisaties
– Bijdrage aan huisvesting van Internationale Organisaties (IO’s) zoals het Speciaal Tribunaal voor Libanon, Het Internationaal Strafhof, het Internationaal Gerechtshof en het Permanente Hof van Arbitrage.
– Bijdragen aan campagnes en lobby-activiteiten bij acquisitie van IO’s.
– Bijdragen aan bijeenkomsten van in Nederland gevestigde IO’s en aan bezoeken van hoge functionarissen, voor zover die de internationale zichtbaarheid van Nederland als gastland van IO’s bevorderen.
– Financiering van activiteiten met als doel dat de in Nederland gevestigde IO’s en diplomatieke missies goed kunnen functioneren binnen de kaders van de Weense verdragen en zetelovereenkomsten, alsmede de toepasselijke Nederlandse wet- en regelgeving.
– Bijdrage aan de renovatie van het Vredespaleis.