Deze bijlage bevat financiële informatie en een beknopte toelichting van de stand van zaken van de NGF-projecten die onder verantwoordelijkheid van EZK vallen. Voor de inhoudelijke rapportage over de voortgang van alle NGF-projecten zie de voortgangsrapportage van de beoordelingsadviescommissie.
In 2022 hebben twee nieuwe investeringsvoorstellen van EZK op het terrein van Onderzoek, ontwikkeling en innovatie een directe toekenning gekregen: Oncode-PACT en Groenvermogen II (vervolg op GroenvermogenNL). De reeds lopende voorstellen AiNed, QuantumDeltaNL en RegMed XB ontvingen na positief advies van de commissie toekenning voor vervolgfinanciering. De directe toekenningen van NGF-voorstellen dienen parlementair geautoriseerd te worden, pas daarna kan EZK overgaan tot formele subsidieverstrekking. Deze autorisatie gebeurde voor deze voorstellen per 1e suppletoire begroting 2022. Tevens hebben twee nieuwe investeringsvoorstellen van EZK op het terrein van Onderzoek, ontwikkeling en innovatie een definietieve toekenning gekregen. Dit betreft NXTGEN HIGHTECH en Nieuwe Warmte Nu!. Het project Circulaire Plastics is deels definitief toegekend en deels voorwaardelijk. Het streven is dat de middelen voor deze voorwaardelijke toekenning later worden omgezet naar een directe toekenning en daarmee op de departementale begroting komen.
Project | Categorie | Realisatie 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | 2030 | Totaal |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Totaal Uitgaven NGF-projecten EZK-begroting | 9.400 | 137.555 | 466.300 | 207.908 | 134.796 | 58.982 | 25.383 | 1.183 | 0 | 0 | 1.040.324 | |
Totaal Ontvangsten NGF-projecten EZK-begroting | ||||||||||||
Subtotaal NGF-project AiNed | 0 | 13.600 | 29.800 | 52.000 | 38.700 | 21.400 | 5.000 | 0 | 0 | 0 | 160.500 | |
Uitgaven beleidsartikel 1 | Subsidies | 0 | 13.600 | 29.800 | 52.000 | 38.700 | 21.400 | 5.000 | 0 | 0 | 0 | 160.500 |
Subtotaal NGF-project QuantumDeltaNL | 0 | 67.800 | 80.900 | 77.100 | 29.000 | 8.100 | 19.100 | 0 | 0 | 0 | 282.000 | |
Uitgaven beleidsartikel 2 | Subsidies | 0 | 67.800 | 80.900 | 77.100 | 29.000 | 8.100 | 19.100 | 0 | 0 | 0 | 282.000 |
Subtotaal NGF-project RegMed XB | 9.400 | 20.900 | 9.783 | 6.634 | 5.533 | 1.584 | 1.283 | 1.183 | 0 | 0 | 56.300 | |
Uitgaven beleidsartikel 2 | Subsidies | 9.400 | 20.900 | 9.783 | 6.634 | 5.533 | 1.584 | 1.283 | 1.183 | 0 | 0 | 56.300 |
Subtotaal NGF-project Groenvermogen van de Nederlandse economie | 0 | 9.795 | 268.179 | 16.142 | 14.142 | 14.142 | 0 | 0 | 0 | 0 | 322.400 | |
Uitgaven beleidsartikel 2 | Subsidies | 0 | 9.795 | 268.179 | 16.142 | 14.142 | 14.142 | 0 | 0 | 0 | 0 | 322.400 |
Subtotaal NGF-project Health-RI | 0 | 10.000 | 12.000 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 22.000 | |
Uitgaven beleidsartikel 2 | Subsidies | 0 | 10.000 | 12.000 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 22.000 |
Subtotaal NGF-project Onderwijslab AI | 0 | 5.460 | 5.638 | 6.032 | 6.421 | 13.756 | 6.596 | 0 | 0 | 0 | 43.903 | |
Uitgaven beleidsartikel 1 | Subsidies | 0 | 5.460 | 5.638 | 6.032 | 6.421 | 13.756 | 6.596 | 0 | 0 | 0 | 43.903 |
Subtotaal NGF-project Oncode-PACT | 0 | 10.000 | 60.000 | 50.000 | 41.000 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 161.000 | |
Uitgaven beleidsartikel 2 | Subsidies | 0 | 10.000 | 60.000 | 50.000 | 41.000 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 161.000 |
Subtotaal NGF-project Circulaire Plastics | 0 | 0 | 48.970 | 35.030 | 20.000 | 15.000 | 5.000 | 0 | 0 | 0 | 124.000 | |
Uitgaven beleidsartikel 2 | Subsidies | 0 | 0 | 48.970 | 35.030 | 20.000 | 15.000 | 5.000 | 0 | 0 | 0 | 124.000 |
Subtotaal NGF-project NXTGEN HIGHTECH | 0 | 0 | 50.805 | 92.526 | 91.607 | 78.676 | 59.101 | 38.981 | 27.619 | 10.685 | 450.000 | |
Uitgaven beleidsartikel 2 | Subsidies | 0 | 0 | 50.805 | 92.526 | 91.607 | 78.676 | 59.101 | 38.981 | 27.619 | 10.685 | 450.000 |
Subtotaal NGF-project Nieuwe Warmte Nu! | 0 | 0 | 75.000 | 75.000 | 50.000 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 200.000 | |
Uitgaven beleidsartikel 2 | Subsidies | 0 | 0 | 75.000 | 75.000 | 50.000 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 200.000 |
Toelichting
AiNed
AiNed is een investeringsprogramma om het potentieel van artificiële intelligentie (AI) voor de Nederlandse economie en samenleving te benutten. Voor fase 1 van AiNed (€ 44 mln) worden in 2022 o.a. projecten toegekend op basis van een AI compartiment binnen de EU Key Digital Technologies (KDT) call. Ook is een call in voorbereiding om in 2023 AI-onderzoekslabs te ondersteunen voor het ontwikkelen en toepassen van mensgerichte AI. Voor kennisdeling tussen de labs is een netwerkproject gestart.
De voorbereiding van fase 2 van AiNed (€ 116,5 mln) is voortvarend opgepakt. Zo komt er in 2023 een call voor het onderdeel Applied AI Learning Communities om MKB-bedrijven te helpen bij AI-vraagstukken met ondersteuning van MBO, HBO en universiteiten. Medio 2022 start een pilotprogramma ter voorbereiding van die call. Ook is in 2022 een AI-call uitgevoerd binnen de MIT-regeling voor R&D-samenwerkingsprojecten met MKB-bedrijven, waarvan de ervaring wordt meegenomen bij een call in 2023. Begin 2023 wordt een voorstel gedaan om een reeds voorwaardelijk toegekende reeks van € 44 mln, onvoorwaardelijk toegekend te krijgen.
QuantumDeltaNL
Het voorstel QuantumDeltaNL (€ 54 mln toegekend in 2021) richt zich op het versterken van het Nederlandse quantum ecosysteem, door te investeren in (1) quantumcomputers, (2) quantumnetwerken en (3) quantumsensoren. Quantum is een ontwikkelende technologie die disruptief kan zijn op het gebied van rekenkracht en daarmee voor nieuwe verdienmodellen en oplossingen voor maatschappelijke problemen kan zorgen. Door quantumtechnologie kunnen er in de toekomst mogelijk veel veiligere netwerken en communicatie tot stand worden gebracht. In 2023 zal verder worden gewerkt aan onder meer de ontwikkeling van de quantumcomputer (Kat-1), een quantumnetwerk (Kat-2), het quantumsensoren programma (Kat-3) en diverse activiteiten, zoals de onderzoekscall, valorisatieactiviteiten en House of Quantum, Talent & Learning Centers en Nationaal Living Lab.
Op basis van de eerste rapportage over de voortgang van fase 1 en het invulling geven aan de voorwaarden gesteld door de Adviescommissie NGF voor wat betreft de omvorming van de governance van Stichting QuantumDeltaNL, de uitrol van de internationale strategie en een strategie voor intellectueel eigendom is inmiddels fase 2 van dit programma (€ 228 mln) definitief toegekend. De subsidieaanvraag voor fase 2 wordt in 2022 ingediend door Stichting QuantumDeltaNL. Het streven is om in 2023 van start te gaan met de activiteiten.
RegMed XB
Het project RegMed XB investeert in de bouw van een landelijke regeneratieve geneeskunde-pilotfabriek met gespecialiseerde locaties (pilotlijnen) voor de verdere ontwikkeling van regeneratieve geneeskunde. Regeneratieve geneeskunde is erop gericht nieuwe behandelingen te ontwikkelen die slim gebruik maken van het zelfherstellend vermogen van ons lichaam. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van gen-, cel- en weefseltherapieproducten. Het doel van RegMed XB is enerzijds om op lange termijn chronische ziekten te kunnen voorkomen of genezen, en anderzijds het Nederlandse bedrijfsleven in staat te stellen om innovatieve producten en processen te ontwikkelen en in te spelen op een sterk groeiende buitenlandse markt. Eind 2021 heeft EZK de eerste subsidies (totaal € 23 mln) voor het programma verleend. Begin 2022 is na een positief gesprek met de Adviescommissie NGF de voorwaardelijke toekenning voor de tweede tranche (€ 33,3 mln) omgezet naar een definitieve toekenning. Hierdoor kan er in totaal € 56,3 mln worden verplicht. In 2022 komt hierdoor nog eens € 7,3 mln beschikbaar voor dit project wat het totaal budget voor 2022 op € 19 mln uitkomt. In 2023 is € 9,8 mln beschikbaar.
In 2023 zal verder worden gewerkt aan verschillende onderdelen: het Nederlands Center for the Clinical Advancement of Stem cell and Gene Therapies (NECSTGEN) in Leiden, faciliteiten en apparatuur voor het produceren van hydrogelen en implantaten in Noord-Brabant (SBMC), de inrichting van de faciliteit en pilotlijn in Maastricht (ReGEN Biomedical) en het Innovation Center for Advanced Therapies (ICAT) in Utrecht.
Groenvermogen van de Nederlandse economie
Het voorstel Groenvermogen van de Nederlandse economie investeert in een groen-waterstof-ecosysteem bestaande uit (1) klein- en grootschalige demonstratieprojecten, (2) grootschalige pilotprojecten en innovaties in de waardeketens chemie, vliegtuigbrandstoffen, staal en kunstmest (3) een R&D-programma en (4) een human capital programma. Het doel van het voorstel is om toepassingen van groene waterstof en groene chemie in o.a. de chemie, transport en zware industrie versneld mogelijk te maken door innovatie en kostenreductie. Daarmee kan het voorstel ook een waardevolle bijdrage leveren aan de overgang naar een CO2-neutrale samenleving. Uit groeifondsronde 1 werd in 2021 € 338 mln beschikbaar gesteld voor R&D, human capital en kleine demonstratieprojecten (€ 73 mln in de vorm van een toekenning; € 265 mln in de vorm van een reservering). In ronde 2 van het groeifonds is nog eens € 500 mln beschikbaar gesteld (€ 250 mln directe toekenning, € 250 mln voorwaardelijke toekenning) voor de opschaling en toepassing van technologie op industrieel relevante schaal (GroenvermogenII). Groenvermogen I en II kennen dezelfde governance en vormen samen het programma «GroenvermogenNL» (https://groenvermogennl.org/).
In 2022 gaan alle onderdelen van GroenvermogenNL van start, waaronder een regeling voor kleinschalige demonstratieprojecten, het R&D-programma via sandpit-procedures en het HCA-programma. In 2023 volgt naar verwachting een openstelling van de tender (€ 500 mln, max € 125 mln per project) voor opschaling en grootschalige toepassing. Tevens zal in 2023 de eerste nationale GroenvermogenNL-conferentie worden georganiseerd en kunnen de eerste R&D-consortia van start.
Health-RI
Het voorstel Health-RI investeert in (1) de ontwikkeling van een geïntegreerde, nationale gezondheidsdata- en onderzoeksinfrastructuur, (2) het wegnemen van sociale en organisatorische belemmeringen door middel van een afsprakenstelsel, en (3) een centraal punt voor data-uitgifte. Het doel is om innovatie in de life sciences and health-sector te stimuleren door data van Nederlandse ziekenhuizen en zorgorganisaties, kennisinstellingen, organisaties in de publieke gezondheid, patiëntenorganisaties, gezondheidsfondsen en bedrijven te standaardiseren en met elkaar te verbinden. Het voorstel richt zich op het delen en gebruiken van (onderzoeks)data. Begin 2022 heeft EZK een subsidie van € 22 mln verleend aan het NGF-project Health-RI (fase 1).
Health-RI zal in 2023 verder werken aan de ontwikkeling van de infrastructuur binnen de drie actielijnen: het ontwikkelen en implementeren van nationale afspraken, het bouwen van een geïntegreerde gezondheidsdata-infrastructuur en het faciliteren van het daadwerkelijke gebruik van de Health-RI data-infrastructuur. Daarnaast zal Health-RI in 2023 in gesprek gaan met de Adviescommissie NGF over de gestelde voorwaarden van de reservering van € 47 mln.
Nationaal Onderwijslab AI
Het voorstel Nationaal Onderwijslab AI (NOLAI) investeert in de ontwikkeling van intelligente onderwijsinnovaties die gericht zijn op de verbetering van de kwaliteit van het primair en voortgezet onderwijs. Ook zal het NOLAI inzichtelijk maken wat de pedagogische, maatschappelijke en sociale consequenties van digitale onderwijsinnovaties zijn. Het NOLAI zal uit twee onderdelen bestaan: 1) Co-creatieprogramma: in co-creatie met PO- en VO-scholen, wetenschappers en het bedrijfsleven ontwikkelen van intelligente educatieve technologieën en 2) Wetenschappelijk en Teachers in Residence programma brengt het brede perspectief op kansen en risico’s van intelligente educatieve technologieën, met borging van publieke waarden en human-centric AI. Het NOLAI zal van start gaan met de eerste co-creatieprojecten vanaf september 2022. De eerste resultaten worden in 2023 verwacht. Per jaar is er ruimte voor ongeveer 16 co-creatieprojecten. De planning is als volgt:
– Fase 0: Inrichten (tot september 2022) Inrichten van het NOLAI als organisatie om september 2022 van start te gaan;
– Fase 1: Opstarten (september 2022 – september 2024) Opstarten van eerste co-creatieprojecten en voorbereiden van de opschalingsvraag;
– Fase 2: Doorgroeien (september 2024 – september 2027) Afronden eerste co-creatieprojecten, draaien op volle capaciteit en aansluiten op opschalingsactiviteiten;
– Fase 3: Oogsten (september 2027 – september 2032) Draaien op volle capaciteit, aansluiten op opschalingsactiviteiten, voorbereiden op het gewenste toekomstscenario.
Oncode-PACT
Het project Oncode-PACT innoveert het preklinische ontwikkelproces van kankermedicijnen. Het project bouwt op vier pijlers die samen een ‘virtuele’ preklinische ontwikkelmachine vormen. In deze machine worden bestaande expertise, faciliteiten en proposities ontsloten en opgeschaald, wordt het ontwikkelproces geïnnoveerd door AI, organoïde-technologie en goed gedefinieerde patiëntcohorten toe te voegen en wordt de werkzaamheid van de machine aangetoond middels demonstratieprojecten. Het doel van Oncode-PACT is om kandidaat-kankermedicijnen sneller en goedkoper te ontwikkelen. Door het oncologie ecosysteem voor de lange termijn te versterken zal nieuwe bedrijvigheid in Nederland ontstaan. Het project Oncode-PACT heeft een directe toekenning van € 161 mln ontvangen en een voorwaardelijke toekenning van € 164 mln. Hiervan is in 2023 € 60 mln beschikbaar.
In 2023 zullen de vier pilaren van Oncode-PACT (ontwerp en montage, opschaling, innovatie en demonstratie) parallel aan elkaar en in samenhang worden ontwikkeld. De preklinische ontwikkelmachine zal worden gebouwd en in gebruik worden genomen en de drie technologieplatforms zullen worden ontworpen.
Circulaire Plastics
Het project beoogt circulaire plasticsketens te verstevigen en op te schalen. Deze ketens zijn vereist om negatieve milieueffecten zoals broeikasgasemissies, plastic afval en vervuiling met microplastics te minimaliseren. Een circulaire plasticsketen kan alleen ontstaan via een systemische aanpak in samenwerking tussen producenten van plastics, bedrijven die deze plastics gebruiken, afval ophalen, karakteriseren en sorteren, de afvalverwerkingssector en recycling.Om de maatschappelijke beloftes waar te maken en de economische kansen te grijpen, bouwt het project vier Demonstrators om materiaal- en procesinnovaties voor circulaire plastics te realiseren. Ook wordt een Kraamkamerprogramma opgezet met meer fundamenteel onderzoek. De Demonstrators zijn ontworpen om zowel de huidige kringlopen te sluiten als nieuwe recyclable by design materialen te ontwikkelen die lastig te recyclen materialen in de toekomst kunnen vervangen. Daarmee sluiten deze Demonstrators aan op verschillende treden in de R-ladder: Reduce, Reuse, Recycle.
NXTGEN HIGHTECH
NXTGEN HIGHTECH ontwikkelt een nieuwe generatie high tech equipment binnen zes toepassingsdomeinen: lasersatellietcommunicatie, biomedische productietechnologie, semiconductors, composieten, energie en agrifood. Daarnaast draagt het voorstel bij aan de versterking van het innovatie-ecosysteem, dat samenwerkt over wetenschappelijke disciplines en sectoren heen en heeft het voorstel een verdiepingsprogramma voor de doorontwikkeling van hightech apparatuur in nieuwe domeinen zoals plasmatechnologie en ‘thin films’.
Nieuwe Warmte Nu!
Dit project heeft als doel de aanleg van duurzame collectieve warmtesystemen te versnellen. Het veruit grootste deel van het voorstel betreft de aanleg van warmtenetten om bestaande woningen duurzaam te verwarmen. Daarnaast richt het voorstel zich op collectieve warmte in de glastuinbouw, die op termijn ook kan worden gebruikt voor de verwarming van de omliggende bebouwde omgeving. Een derde onderdeel van het voorstel is een innovatie- en leerprogramma, gericht op het implementeren van innovaties, zodat de opgedane kennis en ervaring ook bij andere warmtenetten wordt toegepast. In projecten worden verschillende technieken toegepast zoals afvalwarmte, warmte-koude opslag, aquathermie en geothermie.