Kaderrelevante mutaties Mobiliteitsfonds | Artikelnummer | Uitgaven 2025 | Uitgaven 2026 | Uitgaven 2027 | Uitgaven 2028 | Uitgaven 2029 | Uitgaven 2030 | Uitgaven 2031-2038 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Vastgestelde begroting 2025 | 9.429.121 | 10.633.592 | 10.604.721 | 10.317.893 | 10.686.239 | 10.594.621 | 70.706.031 | |
Belangrijkste suppletoire mutaties | 0 | |||||||
1. Aanvullende Post (AP) ministerie van Financiën | 11 | 27.475 | 108.250 | 158.250 | 308.250 | 458.250 | 1.480.775 | |
a. Woningbouwmiddelen (2,5 mld.) | 11 | 25.000 | 100.000 | 150.000 | 300.000 | 450.000 | 1.475.000 | |
b. Indexatie Woningbouwmiddelen (2,5 mld.) | 11 | 2.475 | 8.250 | 8.250 | 8.250 | 8.250 | 5.775 | |
2. Bijdragen Derden | divers | 8.976 | 3.648 | 4.232 | 7.685 | ‒ 78.580 | 12.762 | 20.845 |
3. Overboekingen Beleidsbegroting HXII | divers | ‒ 79.814 | ‒ 24.237 | ‒ 22.091 | ‒ 26.867 | ‒ 33.895 | ‒ 33.131 | ‒ 256.620 |
a. Apparaatstaakstelling ProRail | 13 | ‒ 5.000 | ‒ 7.500 | ‒ 11.000 | ‒ 13.300 | ‒ 13.300 | ‒ 106.400 | |
b. Apparaatstaakstelling RWS | 12 en 15 | ‒ 4.168 | ‒ 8.336 | ‒ 12.504 | ‒ 16.672 | ‒ 16.672 | ‒ 133.376 | |
c. Overige overboekingen HXII | divers | ‒ 79.814 | ‒ 15.069 | ‒ 6.255 | ‒ 3.363 | ‒ 3.923 | ‒ 3.159 | ‒ 16.844 |
4. Overboeking Deltafonds | 11 | ‒ 3.800 | ‒ 3.800 | ‒ 5.011 | ||||
5. Overboeking naar andere ministeries | divers | ‒ 29.406 | ‒ 3.616 | ‒ 4.166 | ‒ 4.166 | ‒ 4.166 | ‒ 4.166 | 6.917 |
a. Defensie: ERTV Zuid en Midden | 15 | ‒ 11.994 | ||||||
b. VRO: Pilot Schoon Emissieloos Bouwen | 12 | ‒ 7.100 | ||||||
c. Overige overboekingen naar andere ministeries | divers | ‒ 10.312 | ‒ 3.616 | ‒ 4.166 | ‒ 4.166 | ‒ 4.166 | ‒ 4.166 | 6.917 |
6. Actualisering Ontvangsten | divers | ‒ 28.121 | 2.849 | ‒ 5.575 | ‒ 76 | 9.119 | 12 | 21.642 |
7. Kaderaanpassing Voorjaarsbesluitvorming | divers | 220.000 | ‒ 450.000 | 70.000 | 65.000 | ‒ 130.000 | ‒ 300.000 | 525.000 |
8. Saldo 2024 uitgaven | divers | 403.426 | ||||||
9. Taakstellingen Voorjaarsbesluitvorming | divers | ‒ 152.723 | ‒ 9.860 | ‒ 22.370 | ||||
a. Korting Voordelig Saldo MF | divers | ‒ 152.723 | ||||||
b. Restant Taakstelling SPUK Mobiliteitspakketten na 2029 | 14 | ‒ 9.860 | ‒ 22.370 | |||||
Stand 1e suppletoire begroting 2025 | 9.767.659 | 10.185.911 | 10.750.360 | 10.517.719 | 10.756.967 | 10.718.488 | 72.482.220 |
Kaderrelevante mutaties Mobiliteitsfonds | Artikelnummer | Ontvangsten 2025 | Ontvangsten 2026 | Ontvangsten 2027 | Ontvangsten 2028 | Ontvangsten 2029 | Ontvangsten 2030 | Ontvangsten 2031-2038 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Vastgestelde begroting 2025 | 9.429.121 | 10.633.592 | 10.604.721 | 10.317.893 | 10.686.239 | 10.594.621 | 70.706.031 | |
Belangrijkste suppletoire mutaties | 19 | |||||||
1. Aanvullende Post (AP) ministerie van Financiën | 19 | 27.475 | 108.250 | 158.250 | 308.250 | 458.250 | 1.480.775 | |
a. Woningbouwmiddelen (2,5 mld.) | 19 | 25.000 | 100.000 | 150.000 | 300.000 | 450.000 | 1.475.000 | |
b. Indexatie Woningbouwmiddelen (2,5 mld.) | 19 | 2.475 | 8.250 | 8.250 | 8.250 | 8.250 | 5.775 | |
2. Bijdragen Derden | 19 | 8.976 | 3.648 | 4.232 | 7.685 | ‒ 78.580 | 12.762 | 20.845 |
3. Overboekingen Beleidsbegroting HXII | 19 | ‒ 79.814 | ‒ 24.237 | ‒ 22.091 | ‒ 26.867 | ‒ 33.895 | ‒ 33.131 | ‒ 256.620 |
a. Apparaatstaakstelling ProRail | 19 | 0 | ‒ 5.000 | ‒ 7.500 | ‒ 11.000 | ‒ 13.300 | ‒ 13.300 | ‒ 106.400 |
b. Apparaatstaakstelling RWS | 19 | 0 | ‒ 4.168 | ‒ 8.336 | ‒ 12.504 | ‒ 16.672 | ‒ 16.672 | ‒ 133.376 |
c. Overige overboekingen HXII | 19 | ‒ 79.814 | ‒ 15.069 | ‒ 6.255 | ‒ 3.363 | ‒ 3.923 | ‒ 3.159 | ‒ 16.844 |
4. Overboeking Deltafonds | 19 | ‒ 3.800 | ‒ 3.800 | ‒ 5.011 | ||||
5. Overboeking naar andere ministeries | divers | ‒ 29.406 | ‒ 3.616 | ‒ 4.166 | ‒ 4.166 | ‒ 4.166 | ‒ 4.166 | 6.917 |
a. Defensie: ERTV Zuid en Midden | 15 | ‒ 11.994 | ||||||
b. VRO: Pilot Schoon Emissieloos Bouwen | 12 | ‒ 7.100 | ||||||
c. Overige overboekingen naar andere ministeries | divers | ‒ 10.312 | ‒ 3.616 | ‒ 4.166 | ‒ 4.166 | ‒ 4.166 | ‒ 4.166 | 6.917 |
6. Actualisering Ontvangsten | divers | ‒ 28.121 | 2.849 | ‒ 5.575 | ‒ 76 | 9.119 | 12 | 21.642 |
7. Kaderaanpaasing Voorjaarsbesluitvorming | divers | 220.000 | ‒ 450.000 | 70.000 | 65.000 | ‒ 130.000 | ‒ 300.000 | 525.000 |
8. Saldo 2024 | divers | 403.426 | ||||||
a. Saldo Ontvangsten | divers | 164.697 | ||||||
b. Voordelig Saldo 2024 | 18 | 238.729 | ||||||
9. Taakstellingen Voorjaarsbesluitvorming | divers | ‒ 152.723 | ‒ 9.860 | ‒ 22.370 | ||||
a. Korting Voordelig Saldo MF | divers | ‒ 152.723 | ||||||
b. Restant Taakstelling SPUK Mobiliteitspakketten na 2029 | 19 | ‒ 9.860 | ‒ 22.370 | |||||
Stand 1e suppletoire begroting 2025 | 9.767.659 | 10.185.911 | 10.750.360 | 10.517.719 | 10.756.967 | 10.718.488 | 72.482.220 |
Hieronder worden toelichtingen gegeven op de mutaties die kaderrelevant zijn op het MF. Dit zijn mutaties die effect hebben gehad op het totale kader van het MF bij Voorjaarsnota 2025.
Toelichting
1. Aanvullende Post (AP): Het kabinet-Schoof I heeft € 2,5 miljard beschikbaar gemaakt voor de ontsluiting en bereikbaarheid van nieuwe woningbouwlocaties. De € 2,5 miljard wordt ingezet voor twee verschillende type woningbouwlocaties; woningbouwlocaties door heel Nederland waar op korte termijn extra woningen gebouwd kunnen worden, en de grootschalige woningbouwlocaties. Om bestuurlijke afspraken te kunnen maken en deze te kunnen vertalen in regelingen en beschikkingen zijn deze middelen inclusief indexatie opgevraagd vanuit de Aanvullende Post van het ministerie van Financiën. Het gaat om een totaalbedrag van € 2,5 miljard en € 41 miljoen indexatie. Het huidige ritme op de Aanvullende Post is niet realistisch. Het nieuwe kasritme is gebaseerd op de ervaringen van de al beschikbare middelen voor de ontsluiting van de woningbouw (de 7,5 miljard euro van het vorige kabinet) en de adviezen van het IBO Woningbouw en Grond. Met dit nieuwe ritme volgen we het advies van de expertgroep realistisch ramen op.
2. Bijdragen Derden: Dit betreft de wijziging van diverse bijdragen van derden aan het Mobiliteitsfonds voor het Hoofdwegennet, Spoorwegennet en het Hoofdvaarwegennet. In de artikelgewijze toelichting en verdiepingsbijlage worden deze bijdragen per modaliteit nader toegelicht;
3. Overboekingen beleidsbegroting HXII: Voor de uitvoering van verschillende programma's is in 2025, € 79,8 miljoen overgeboekt naar Hoofdstuk XII van de Rijksbegroting, de beleidsbegroting van IenW. In de artikelgewijze toelichting en verdiepingsbijlage worden de specifieke overboekeingen naar de beleidsbegroting HXII nader toegelicht. Hieronder wordt stilgestaan bij de grootste overboekingen na 2026 vanuit het Mobiliteitsfonds naar de beleidsbegroting HXII:
a. De Rijksbrede apparaatstaakstelling tranche 2026 voor ProRail is hiermee verwerkt. In de Ontwerpbegroting 2025 is tranche 2025 reeds verdeeld over de dienstonderdelen (excl. ProRail) van IenW, nu volgt tranche 2026 welke tijdelijk was opgenomen onder artikel 98 van de beleidsbegroting HXII. Voor de periode tot en met 2038 gaat het om € 156,5 miljoen.
b. De Rijksbrede apparaatstaakstelling tranche 2026 voor RWS is hiermee verwerkt. In de Ontwerpbegroting 2025 is tranche 2025 reeds verdeeld over de dienstonderdelen (excl. RWS) van IenW, nu volgt tranche 2026 welke tijdelijk was opgenomen onder artikel 98 van de beleidsbegroting HXII. Voor de periode tot en met 2038 gaat het om € 191,7 miljoen.
c. Dit betreffen de overige overboekingen naar de beleidsbegroting HXII. Voor de periode tot en met 2038 gaat het om € 128,4 miljoen;
4. Overboeking naar het Deltafonds: Voor een opdracht van RWS op het gebied van Schoon en Emissieloos Bouwen is € 12,6 miljoen overgeboekt naar het Deltafonds in de periode 2025-2027.
5. Overboekingen naar andere ministeries: Dit betreffen de overboekingen van en naar andere begrotingshoofdstukken voor de periode 2025 tot en met 2038. In totaal gaat het om circa € 8,4 miljoen. Hieronder worden de grootste overboekingen benoemd:
a. Defensie: Er heeft een overboeking van € 12 miljoen in 2025 naar het ministerie van Defensie plaatsgevonden voor de Kustwacht voor de noodsleephulp op de Noordzee. Het gaat om de schepen ERTV Zuid en ERTV Midden die de Kustwacht huurt bij de Rijksrederij.
b. VRO: Er heeft een overboeking plaatsgevonden vanuit het MF naar VRO ten behoeve van Het Rijksvastgoedbedrijf. Het gaat om € 7,1 miljoen. De middelen worden ingezet voor de realisatie van de routekaart doelstellingen binnen het Binnenhof project, gezondheidscentrum 't Harde en voor de standaardisatie van Schoon Emissieloos Bouwen.
6. Actualisering Ontvangsten: in 2025 zijn de programmaramingen aan zowel de uitgaven- als de ontvangstenkant geactualiseerd. In totaal schuift € 28,5 miljoen van de ontvangsten uit 2025 door naar latere jaren. De voornaamste schuif vindt plaats op de tolontvangsten A24 Blankenburg. Er schuift € 25 miljoen uit 2025 naar 2036 toe, omdat de laatste ramingen geven aan dat deze ontvangsten niet in 2025 binnenkomen. Bij de artikelsgewijze toelichting zijn de actualisaties van de programmering op zowel de uitgaven als ontvangsten uitgebreid toegelicht.
7. Kaderaanpassing Voorjaarsbesluitvorming: In 2026 wordt € 450 miljoen weggeschoven, een deel hiervan (€ 220 miljoen) schuift naar 2025. In totaal schuift er in de begrotingsperiode (2025-2030), € 525 miljoen weg naar 2031 en latere jaren. Bij de begroting van 2025 van het Mobiliteitsfonds is de overprogrammering voor het jaar 2025 verhoogd. Bij Voorjaarsnota 2025 heeft het kabinet besloten om deze pilot door te zetten en ook de overprogrammering in de jaren 2026 en 2027 te verhogen en vanaf 2028 weer af te bouwen via een afbouwpad. De overprogrammering is nu in latere jaren verhoogd om te onderzoeken of dit tot een realistischere begroting leidt. Het toewerken naar een realistischere ritme is een belangrijk advies van de expertgroep realistisch ramen (commissie de Jong). In 2025 komt daarmee het totaal aan programmering op ca. € 10,9 miljard en € 11,1 miljard in 2026.
8. Saldo 2024: de begroting van het Mobiliteitsfonds vertoont over het jaar 2024 een voordelig saldo van € 239,7 miljoen. Dit saldo is ontstaan door de saldering van de in dat jaar gerealiseerde uitgaven en ontvangsten. Op de uitgaven is € 403,4 miljoen in 2024 niet tot realisatie gekomen en via het saldo doorgeschoven naar 2025. Op de ontvangsten is € 164,7 miljoen niet ontvangen in 2024. Daarmee is een voordelig saldo ontstaan van € 239,7 miljoen. Een deel (€ 152 miljoen) van het voordelig saldo wordt ingezet voor Herstel Toeslagen (zie toelichting 10a).
9. Taakstellingen Voorjaarsbesluitvorming: met de Voorjaarsbesluitvorming zijn er twee taakstellingen verwerkt: korting voordelig saldo 2024 op het Mobiliteitsfonds en nadere verwerking van de taakstelling SPUKs bij de Ontwerpbegroting 2025 vanaf de periode 2030.
a. Voordelig saldo MF: het voordelig saldo 2024 op het MF is gekort met € 152,7 miljoen als gevolg van de dekking voor Herstel Toeslagen. Dit betekent dat een bedrag van € 152,7 miljoen aan het Mobiliteitsfonds is onttrokken.
b. De SPUK-korting: De budgetten voor Specifieke Uitkeringen (SPUK's) zijn met 10% gekort in de Ontwerpbegroting 2025. Dit was gedaan tot en met 2029. De SPUK Mobiliteitspakketten (artikel 14) loopt echter door tot 2032. De korting van 10% is nu voor die jaren verwerkt. Het gaat om een totaalbedrag van € 32,2 miljoen.
Mutaties onder kader Mobiliteitsfonds | Artikel(onderdeel) | Uitgaven 2025 | Uitgaven 2026 | Uitgaven 2027 | Uitgaven 2028 | Uitgaven 2029 | Uitgaven 2030 | Uitgaven 2031-2038 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1. Dekkingsopgave Mobiliteitsfonds | ||||||||
Totale opgave | 359.966 | 228.520 | 269.278 | 214.525 | 157.227 | 611.433 | 1.501.285 | |
Getroffen Reserveringen | 11.03 | 1.636 | 1.636 | 1.418 | 1.418 | 16.700 | ||
Generieke investeringsruimte | 11.04 | 14.200 | 59.000 | 59.000 | 34.000 | 34.000 | 504.648 | 599.352 |
12 | 86.275 | 129.870 | 184.394 | 153.568 | 100.666 | 90.062 | 749.349 | |
13 | 207.811 | 26.764 | 15.924 | 18.878 | 13.483 | 13.483 | 116.082 | |
15 | 39.558 | 5.283 | 5.661 | 6.661 | 7.660 | 3.240 | 19.802 | |
HXII | 12.122 | 5.967 | 2.663 | 0 | ||||
Totale dekking | ‒ 55.523 | ‒ 16.048 | ‒ 15.820 | ‒ 19.423 | ‒ 72.927 | ‒ 207.940 | ‒ 2.954.552 | |
Reservering Instandhouding | 11.03 | ‒ 677.178 | ||||||
Generieke investeringsruimte | 11.04 | ‒ 1.077.506 | ||||||
12 | ‒ 20.556 | ‒ 15.619 | ‒ 11.645 | ‒ 17.846 | ‒ 70.856 | ‒ 206.225 | ‒ 1.199.868 | |
13 | ‒ 20.000 | |||||||
15 | ‒ 14.967 | ‒ 429 | ‒ 4.175 | ‒ 1.577 | ‒ 2.071 | ‒ 1.715 | ||
2. Prijsstijgingen | 11.04 | ‒ 527.939 | ‒ 117.716 | ‒ 7.057 | ‒ 7.057 | ‒ 189.882 | ‒ 157.024 | ‒ 361.468 |
12 | 121.465 | 55.025 | 151.967 | 237.002 | ||||
13 | 383.828 | 49.957 | 1.057 | 57 | 57 | 5.057 | 124.466 | |
15 | 22.646 | 64.759 | 27.000 | |||||
17 | 3.000 | 6.000 | 7.000 | 107.800 | ||||
3. Toevoeging instandhoudingsmiddelen BKN RWS en Spoor | 11.03 | ‒ 5.877.566 | ||||||
12 | 3.435.202 | |||||||
13 | 225.000 | |||||||
15 | 2.217.364 |
Toelichting
De totale dekkingsopgave op het Mobiliteitsfonds is € 4.710 miljoen. De totale dekkingsogpave op het Mobiliteitsfonds is opgesplist in de interne dekkingsopgave Mobiliteitsfonds (€ 3.342 miljoen) en tegenvallers prijsstijgingen Mobiliteitsfonds (€ 1.368 miljoen). Deze twee posten zijn nader uitgewerkt bij punt 1 en 2 van de tabel hierboven en in de toelichting hieronder.
1. Interne dekkingsopgave Mobiliteitsfonds: In de eerste suppletoire begroting 2025 is de interne dekkingsopgave op het Mobiliteitsfonds ingepast.
• De totaalopgave betreft € 3.342 miljoen. De volgende bedragen worden per modaliteit overgeboekt naar de uitvoeringsartikelen:
• Hoofdwegennet: de totale opgave op het Hoofdwegennet is € 1.682 miljoen, waarvan € 1.494 miljoen op artikel 12 en € 188 miljoen op artikel 11.
• Spoorwegen: de totale opgave voor Spoorwegen is € 412,4 miljoen.
• Hoofdvaarwegennet: de totale opgave voor het Hoofdvaarwegennet is € 106,8 miljoen, waarvan € 87,9 miljoen op artikel 15 en € 18,9 miljoen op artikel 11.
• Beleidsbegroting HXII: de opgave voor Sociale veiligheid station Maarheeze (€ 2,3 miljoen) en Vernieuwing SAP Rijkswaterstaat (€ 18,5 miljoen) zijn overgeboekt naar de beleidsbegroting HXII.
• De totale dekking van de opgave van € 3.342 miljoen bestaat uit verschillende reserveringen en projecten die hieronder worden uiteengezet:
• Er zijn diverse meevallers en terugbetalingen bij de verschillende modaliteiten geweest. In totaal gaat het om € 97,4 miljoen dat terug is geboekt naar de generieke investeringsruimte.
• Een deel van de Reservering Instandhouding is als dekking ingezet voor de dekkingsopgave MF. Het gaat in totaal om circa € 677,2 miljoen. De dekking per modaliteit ziet er als volgt uit: het Hoofdwegennet (€ 228,8 miljoen), Spoorwegen (€ 412,4 miljoen) en Hoofdvaarwegennet (€ 36 miljoen).
• De planflexibiele budgettten van de volgende projecten worden volledig geherprioriteerd. Het gaat om de A7/A8 Amsterdam-Hoorn, A4 Burgerveen-N14, A6 Almere Oostvaarders - Lelystad, A16 Van Brienen-oordbrug en A50 Ewijk-Bankhoef-Paalgraven. In totaal wordt circa € 1.489 miljoen van deze projecten ingezet voor de dekkingsopgave MF.
• Tot slot wordt de resterende generieke investeringsruimte in 2038 als dekking ingezet, het gaat om € 1.078 miljoen.
12. Tegenvallers Prijsstijgingen Mobiliteitsfonds: Bij de modaliteiten hebben diverse projecten en programma's last gehad van excessieve prijsstijgingen mede als gevolg van het uiteenlopen van de GWW- en IBOI-index de afgelopen jaren. Dit is ook gebleken uit het onderzoek dat is uitgevoerd over de wijze van prijsbijstelling in antwoord op motie Grinwis. De opgave voor excessieve prijsstijgingen bij de Voorjaarsnota 2025 is in totaal € 1.368 miljoen. Dekking komt vanuit de generieke investeringsruimte op artikelonderdeel 11.04 en wordt overgeboekt naar de artikelen 12, 13, 15 en 17.
13. Toevoeging CA-middelen Instandhouding tot en met 2039:
• Bij de Ontwerpbegroting 2025 is besloten om de onverdeelde instandhoudingsmiddelen voor de jaren 2031 en 2032 bij RWS beleidsarm door te trekken. Bij de Voorjaarsbesluitvorming 2025 is besloten om deze middelen over te boeken voor RWS, in ieder geval tot en met 2038 om zodoende aan de instandhoudingsprogrammering te voldoen. Het gaat om middelen voor zowel Vernieuwing als Exploitatie en Onderhoud. Tot en met 2038 gaat het om € 5.653 miljoen dat wordt toegevoegd aan het aan het instandhoudingskader op artikel 12 en 15 van RWS.
• Bij de Ontwerpbegroting 2025 is besloten om BKN-Spoor (Exploitatie, Onderhoud en Vernieuwing Spoor) in te passen tot en met 2037. Bij de Voorjaarsbesluitvorming 2025 is besloten om BKN-spoor ook beleidsarm door te trekken naar 2038. Hierdoor wordt in 2038, € 225 miljoen uit de Reservering instandhouding toegevoegd aan artikel 13.02 voor EOV-spoor.