Base description which applies to whole site

1.3 Het inkomstenbeeld

De raming van de totale belasting- en premieontvangsten voor 2024 is met 0,1 miljard euro neerwaarts bijgesteld ten opzichte van de raming voor 2024 in de Miljoenennota 2025. Ten opzichte van de totale ontvangsten is dit een zeer beperkte bijstelling. De nieuwe geraamde opbrengst bedraagt 405,5 miljard euro. De raming voorafgaand aan het jaar (uit de Miljoenennota 2024) bedroeg 402,9 miljard euro. De huidige inschatting van de totale opbrengsten ligt dus nog steeds boven dat niveau.

Tabel 1.3.1 Ontwikkeling van de belasting- en premieontvangsten 2024 op EMU-basis (in miljarden euro)
 

Stand MN2025

Stand NJN2024

Verschil

Belastingen en premies volksverzekeringen op EMU-basis

310,8

310,7

‒ 0,1

- waarvan belastingen

273,9

273,8

‒ 0,1

- waarvan premies volksverzekeringen

37,0

36,9

‒ 0,1

Premies Werknemersverzekeringen

94,7

94,7

0,0

Totaal

405,6

405,5

‒ 0,1

De Najaarsnotaraming van de belasting- en premieontvangsten is gebaseerd op de gerealiseerde kasontvangsten tot en met de maand oktober. Bij het opstellen van de raming was geen geactualiseerd economisch beeld van het CPB beschikbaar ten opzichte van het beeld gebruikt bij de Miljoenennota 2025.

Tabel 1.3.2 toont de geraamde belasting- en premieontvangsten op EMU-basis per belastingsoort. Op EMU-basis valt de belasting- of premieontvangst toe aan het jaar waarin de onderliggende economische transactie zich heeft voorgedaan. De belastingontvangsten op kasbasis staan vermeld in bijlage 4.

Het grootste deel van de neerwaartse bijstelling ten opzichte van de Miljoenennota 2025 zit bij de indirecte belastingen (-174 miljoen euro).  Binnen de indirecte belastingen valt op dat de belastingen op milieugrondslag, overdrachtsbelasting en accijnzen neerwaarts zijn bijgesteld. Binnen de belasting op milieugrondslag is de belangrijkste verklaring een lagere opbrengst in de energiebelasting. Binnen de categorie accijnzen geldt dit voor de tabaksaccijns. Hiertegenover staan juist hogere opbrengsten bij de invoerrechten.

Bij de directe belastingen en premies volksverzekeringen is er een opwaartse bijstelling van 59 miljoen euro. Onderliggend hieraan zien we dat dit verklaard wordt door een mix van negatieve en positieve bijstellingen. De grootste bijstelling is de vennootschapsbelasting (vpb, ‒ 600 miljoen euro), ten opzichte van de Miljoenennota 2025 is dit een lichte daling (-1,3%) omdat de inkomsten in het derde kwartaal licht achterblijven. Binnen de loon- en inkomensheffing zien we juist een positieve bijstelling van 139 miljoen euro. Voor zowel de dividendbelasting (+333 miljoen euro) en de schenk- en erfbelasting (+204 miljoen euro) is sprake van opwaartse bijstellingen, die in absolute en relatieve zin groter zijn. De opbrengst van beide belastingsoorten zijn in de praktijk vaak volatiel.

Tabel 1.3.2 Overzicht van belasting- en premieontvangsten in 2024 op EMU-basis (in miljoenen euro)
 

MN2025

NJN2024

Verschil

Indirecte belastingen

117.303

117.129

‒ 174

Omzetbelasting

78.778

78.778

0

Accijnzen

12.281

12.144

‒ 137

Belastingen op een milieugrondslag

6.612

6.440

‒ 172

Motorrijtuigenbelasting

4.983

4.983

0

Invoerrechten

3.929

4.198

269

Assurantiebelasting

3.953

3.953

0

Overdrachtsbelasting

3.723

3.610

‒ 113

Belasting op personenauto's en motorrijwielen

1.402

1.402

0

Bankbelasting

608

608

0

Verbruiksbelasting van alcoholvrije dranken e.a.

648

627

‒ 21

Belasting op zware motorrijtuigen

207

207

0

Inframarginale heffing

179

179

0

    

Directe belastingen en premies volksverzekeringen

193.164

193.223

59

Loon- en inkomensheffing

136.720

136.859

139

Vennootschapsbelasting

46.109

45.509

‒ 600

Dividendbelasting

5.810

6.144

333

Schenk- en erfbelasting

3.402

3.606

204

Kansspelbelasting

1.064

1.064

0

Bronbelasting op rente en royalty's

59

41

‒ 18

    

Overige belastingontvangsten

376

376

0

    

Totaal belastingen en premies volksverzekeringen

310.842

310.727

‒ 115

    

Premies werknemersverzekeringen

94.724

94.724

0

waarvan zorgpremies

56.652

56.652

0

    

Totaal belasting- en premieontvangsten

405.567

405.451

‒ 115

Licence