In miljoenen euro | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | 2030 |
---|---|---|---|---|---|---|
Stand Basisstand Miljoenennota | 36.502 | 38.502 | 40.224 | 42.636 | 44.801 | 0 |
Meevallers | ‒ 64 | ‒ 10 | ‒ 4 | ‒ 6 | ‒ 7 | ‒ 7 |
Zorgkosten onverzekerbare vreemdelingen (OVV) | ‒ 4 | ‒ 4 | ‒ 4 | ‒ 4 | ‒ 4 | ‒ 4 |
Uitkomstgerichte zorg | ‒ 5 | |||||
Uitstel vervanging abonnementstarief Wmo uitvoering | ‒ 5 | ‒ 1 | 0 | 0 | 0 | |
Landelijk dekkend netwerk | ‒ 6 | ‒ 4 | ||||
Zorgbonus pgb Zvw | ‒ 8 | |||||
Vermogensverschaffing Intravacc | ‒ 13 | |||||
Passende zorg | ‒ 20 | |||||
Overige meevallers | ‒ 2 | ‒ 1 | 0 | ‒ 2 | ‒ 3 | ‒ 3 |
Tegenvallers | 181 | 140 | 227 | 182 | 209 | 170 |
Pallas | 76 | 0 | 97 | 94 | 126 | 105 |
RSV-immunisatieprogramma | 29 | 26 | 25 | 25 | 24 | 24 |
Subsidie verwarde onverzekerbare personen (SOV) | 26 | 27 | 27 | 26 | 25 | 25 |
Wisselkoerseffect Caribisch Nederland | 17 | 19 | 19 | 17 | 13 | ‒ 5 |
Uitkeringen oorlogswetten | 6 | 6 | 5 | 4 | 3 | 3 |
Abortuszorg | 5 | 9 | 9 | 9 | 9 | 9 |
PGB 2.0 | 34 | 33 | ||||
Volumegroei zorguitgaven BES-eilanden | 11 | 9 | 8 | 9 | 11 | |
Overige tegenvallers | 22 | 9 | 4 | |||
Intensiveringen | 126 | 494 | 114 | 84 | 91 | 85 |
Backpay weduwen KNIL-militairen en ambtenaren | 50 | |||||
Invulling dekking amendement t.b.v. OCW-begroting | 15 | 15 | 15 | 15 | 15 | 15 |
Amendementen op ontwerpbegroting 2025 | 14 | |||||
Kosten kinderopvang pleegouders | 13 | 13 | 13 | 3 | 3 | 3 |
Fundament onder Informatievoorziening en Toezicht (FIT) | 4 | 11 | 6 | |||
Informatievoorziening en inhuur ICT-expertise CCMO | 4 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 |
Intensiveringen zorg BES-eilanden | 4 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 |
Overheadkosten tariefstijging SSO's | 4 | 4 | 4 | 4 | 3 | 3 |
AP-middelen werk aan uitvoering | 0 | 1 | 3 | 10 | 11 | 5 |
Nieuwe directie Open Overheid | 0 | 18 | 19 | 9 | 9 | 9 |
COVID-19 vaccinatiecampagne 2026 | 140 | |||||
Inzet vrijwilligers in de palliatieve terminale zorg | 6 | 8 | 10 | 17 | 17 | |
Prijscompensatie zorguitgaven BES-eilanden | 11 | 9 | 8 | 9 | 11 | |
Structurele versterking infrastructuur WOII | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | |
Uitstel vervanging abonnementstarief Wmo | 225 | |||||
Vernieuwingsplan Westerbork | 8 | 8 | ||||
Overige intensiveringen | 18 | 28 | 16 | 11 | 9 | 7 |
Ombuigingen | ‒ 87 | ‒ 156 | ‒ 137 | ‒ 97 | ‒ 100 | ‒ 104 |
Amendementen op ontwerpbegroting 2025 | ‒ 14 | |||||
Dekking amendement t.b.v. OCW-begroting | ‒ 15 | ‒ 15 | ‒ 15 | ‒ 15 | ‒ 15 | ‒ 15 |
Inzet loonbijstelling | ‒ 55 | ‒ 139 | ‒ 119 | ‒ 78 | ‒ 82 | ‒ 86 |
Overige ombuigingen | ‒ 3 | ‒ 2 | ‒ 3 | ‒ 4 | ‒ 3 | ‒ 3 |
Kasschuiven | ‒ 167 | ‒ 70 | 81 | 11 | 11 | 135 |
NGF project DUTCH | 8 | 2 | ‒ 3 | ‒ 3 | ‒ 3 | |
RIVM Asset | ‒ 2 | ‒ 7 | 7 | 2 | ||
Gespecialiseerde cliëntondersteuning (GCO) | ‒ 4 | ‒ 5 | 4 | 5 | ||
Arbeidsmarktregelingen | ‒ 14 | 9 | 4 | 1 | ||
Passende zorg | ‒ 39 | 0 | 0 | 0 | 13 | 27 |
Pallas | ‒ 44 | ‒ 63 | 0 | 0 | 0 | 107 |
Werkgeverskosten opleiden wijkverpleging (WOW) | ‒ 60 | 60 | ||||
Overige kasschuiven | ‒ 13 | ‒ 6 | 8 | 7 | 1 | 1 |
Overboekingen met andere begrotingen | ‒ 37 | ‒ 223 | 9 | 12 | 12 | 8 |
SPUK Transformatiemiddelen IZA | 11 | 11 | 11 | |||
Budget verwarde personen | 6 | 4 | 6 | 6 | 6 | 6 |
Uitzonderen AMR-middelen GVS-limiet | ‒ 3 | ‒ 6 | ‒ 3 | |||
Kosten kinderopvang pleegouders | ‒ 13 | ‒ 13 | ‒ 13 | ‒ 3 | ‒ 3 | ‒ 3 |
Stimuleringsregeling wonen en zorg | ‒ 25 | |||||
Kenniscentra LVHC | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | |
Uitstel vervanging abonnementstarief Wmo | ‒ 225 | |||||
Overige overboekingen met andere begrotingen | ‒ 13 | 2 | 3 | 5 | 4 | 0 |
Loonbijstelling | 236 | 209 | 190 | 180 | 170 | 168 |
Loonbijstelling | 236 | 209 | 190 | 180 | 170 | 168 |
Prijsbijstelling | 28 | 27 | 25 | 22 | 20 | 17 |
Prijsbijstelling | 28 | 27 | 25 | 22 | 20 | 17 |
Eindejaarsmarge | 52 | |||||
Stimuleringsregeling wonen en zorg | 25 | |||||
Overige eindejaarsmarge | 27 | |||||
Extrapolatie | 44.579 | |||||
Extrapolatie | 44.579 | |||||
Technisch | 47 | 61 | 1 | 2 | 2 | 0 |
Technisch | 47 | 61 | 1 | 2 | 2 | 0 |
Niet-kaderrelevant | ‒ 37 | 1.069 | 960 | 54 | 346 | 3.248 |
Zorgtoeslag | 729 | 592 | 819 | 891 | 958 | 1.435 |
BIKK Wlz | 32 | ‒ 52 | ‒ 21 | ‒ 25 | 20 | 205 |
Oekraïne | 2 | 36 | 12 | |||
Rijksbijdrage Wlz | ‒ 800 | 550 | 200 | ‒ 750 | ‒ 600 | 1.500 |
Criterium samengestelde gezinnen | ‒ 4 | ‒ 44 | ‒ 52 | ‒ 56 | ‒ 52 | |
Rijksbijdrage 18- | ‒ 53 | ‒ 6 | ‒ 11 | 23 | 159 | |
Stand Voorjaarsnota | 36.781 | 40.042 | 41.690 | 43.080 | 45.554 | 48.298 |
In miljoenen euro | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | 2030 |
---|---|---|---|---|---|---|
Stand Basisstand Miljoenennota | 285 | 201 | 180 | 183 | 183 | 0 |
Meevallers | 62 | 24 | ||||
SPUK MEOZ | 30 | |||||
Surplus eigen vermogen agentschappen | 21 | |||||
Bevolkingsonderzoeken borstkanker 2024 | 11 | |||||
Brede SPUK | 24 | |||||
Extrapolatie | 185 | |||||
Extrapolatie | 185 | |||||
Technisch | 47 | 61 | 1 | 2 | 2 | |
Technisch | 47 | 61 | 1 | 2 | 2 | |
Niet-kaderrelevant | 659 | 638 | 662 | 707 | 747 | 786 |
Zorgtoeslag | 659 | 638 | 662 | 707 | 747 | 786 |
Stand Voorjaarsnota | 1.053 | 900 | 868 | 892 | 932 | 971 |
Uitgaven
Meevallers
Zorgkosten onverzekerbare vreemdelingen (OVV)
Het CAK vergoedt zorgkosten aan zorgaanbieders die medisch noodzakelijke zorg verlenen aan in betalingsonmacht verkerende vreemdelingen die vanwege hun verblijfsstatus zijn uitgesloten van toegang tot de sociale zorgverzekeringen. Op basis van de uitgavenrealisatie in 2024 verwacht het CAK dat deze uitgaven vanaf 2025 lager uitvallen dan het beschikbare budget. Dit leidt tot een meevaller van structureel 4,0 miljoen euro.
Uitkomstgerichte zorg
Het beschikbare budget voor het programma uitkomstgerichte zorg in 2025 is niet volledig benodigd. Er valt 5,0 miljoen euro vrij.
Uitstel vervanging abonnementstarief Wmo uitvoering
Vanwege de vertraging van de invoering van de inkomens- en vermogensafhankelijke eigen bijdrage Wmo 2015 van 1 januari 2026 naar 1 januari 2027 ontstaat er een per saldo meevaller op de desbetreffende uitvoeringskosten. De eerder geraamde structurele beheerskosten schuiven een jaar op. Dit zorgt voor een meevaller (5,2 miljoen euro in 2025 en 1,2 miljoen euro in 2026).
Landelijk dekkend netwerk
Voor het landelijk dekkend netwerk voor gegevensuitwisseling en databeschikbaarheid in de zorg komt 6,0 miljoen euro in 2025 en 4,0 miljoen euro in 2026 niet tot besteding.
Zorgbonus pgb Zvw
Voor de Zvw-pgb-zorgbonus zijn minder aanvragen gedaan dan verwacht, daarom valt er 8,1 miljoen euro vrij.
Vermogensverschaffing Intravacc
Bij de verkoop van Intravacc aan FDI is overeengekomen dat een bedrag aan Intravacc B.V. als vermogensverschaffing wordt overgemaakt. Deze uitgaven zijn deels al in 2024 gedaan en bij de najaarsnota verwerkt, waardoor de uitgaven in 2025 13,3 miljoen euro lager uitvallen dan begroot.
Passende zorg
Uit de nieuwe liquiditeitsprognose van ZonMw blijkt dat er 59,0 miljoen euro van het programma passende zorg in 2025 niet tot besteding komt. Een deel daarvan wordt kasgeschoven naar latere jaren (39,0 miljoen euro) en een deel valt vrij (20,0 miljoen euro).
Overige meevallers
Er resteert nog 2,7 miljoen euro aan overige meevallers. Dit betreft onder andere 2,0 miljoen euro aan structureel vrijvallende middelen vanaf 2028 voor Goed Gebruik Geneesmiddelen en een incidentele vrijval van middelen voor de frictiekosten LCH (3,1 miljoen euro van 2025 t/m 2027).
Tegenvallers
Pallas
De kosten van de Pallas-reactor vallen 421,0 miljoen euro hoger uit in de nieuwe raming (verspreid over 2027 tot en met 2030). De stijging komt met name door hogere kosten die volgen uit het detailontwerp, langere doorlooptijd, hogere indirecte kosten en prijsstijgingen van materialen en arbeid. Hiernaast wordt 76,3 miljoen euro in 2025 ingezet om de liquiditeitspositie van NRG-Pallas te versterken.
RSV-immunisatieprogramma
Het streven is om in het najaar 2025 te starten met het vaccineren van baby’s in hun eerste levensjaar. De kosten voor uitvoering en de vaccins zijn hoger uitgevallen dan van tevoren geraamd. De meerkosten hiervoor bedragen in 2025 29,1 miljoen euro, aflopend naar 24,0 miljoen euro in 2030 en 21,9 miljoen euro structureel.
Subsidie verwarde onverzekerbare personen (SOV)
Het CAK vergoedt zorgkosten aan zorgaanbieders die medisch noodzakelijke zorg verlenen aan onverzekerde personen. Op basis van de uitgavenrealisatie in 2024 verwacht het CAK dat deze uitgaven vanaf 2025 hoger uitvallen dan het beschikbare budget. Het budget voor 2025 wordt met 26,0 miljoen euro verhoogd. Structureel wordt het budget met 25,0 miljoen euro verhoogd.
Wisselkoerseffect Caribisch Nederland
De begroting voor de zorg op Caribisch Nederland wordt in dollars gemaakt en vervolgens met de dan geldende wisselkoers naar euro’s omgerekend. De begroting wordt nu bijgesteld aan de hand van de nieuwe wisselkoersprognoses van het CPB. De correcties verschillen per jaar door verschillen in de begrote bedragen en de prognose van de wisselkoersen. In 2025 betreft het een tegenvaller van 16,9 miljoen euro. Vanaf 2030 is er een meevaller van structureel 5,1 miljoen euro.
Uitkeringen oorlogswetten
Het aantal uitkeringsgerechtigden is hoger dan verwacht. Hierop is de totale uitgavenraming voor de uitkeringen van oorlogswetten geactualiseerd waarbij het budget is verhoogd (2,7 miljoen euro structureel).
Abortuszorg
Door een stijging in het aantal uitgevoerde zwangerschapsafbrekingen in abortusklinieken nemen de totale kosten van de subsidieregeling abortusklinieken toe. Omdat er de komende jaren rekening gehouden moet worden met een verhoogd aantal zwangerschapsafbrekingen, wordt het budget opgehoogd met structureel 8,6 miljoen euro.
PGB 2.0
Het platform PGB 2.0 blijft in ieder geval tot en met 2027 in het beheer van VWS. Om dit platform te onderhouden en ontwikkelen is budget voor personeel, het aanhouden van contracten en licenties benodigd. Om de huidige werkzaamheden te continueren is respectievelijk 33,5 miljoen euro in 2026 en 32,5 miljoen euro in 2027 benodigd.
Volumegroei zorguitgaven BES-eilanden
Op de BES-eilanden groeit het aantal mensen dat gebruik maakt van de zorg. Dit zorgt dan ook voor een stijging in de kosten van die zorg. Het gaat om een toename van structureel 10,5 miljoen euro.
Overige tegenvallers
Er treden nog diverse andere incidentele tegenvallers op. Dit betreft onder andere een tegenvaller op de ontwikkelingskosten van Digitale Identificatie en Authenticatie in de Zorg (DIAZ) (5,6 miljoen euro in 2025 en 4,3 miljoen euro in 2026), een tegenvaller van 5,2 miljoen euro in 2025 op het ZonMw-programma Kwaliteitsgelden 2024-2026 en een tegenvaller van cumulatief 5,4 miljoen euro over 2025 t/m 2027 op de Landelijke Commissie Sociale Hygiëne (LCSH).
Intensiveringen
Backpay weduwen KNIL-militairen en ambtenaren
Er wordt een eenmalige reservering van 50,0 miljoen euro getroffen ten behoeve van de backpay voor weduwen van voormalig KNIL-militairen en ambtenaren in Nederlands-Indië.
Invulling dekking amendement t.b.v. OCW-begroting
De ombuiging op apparaat in het amendement Bontenbal c.s. wordt alternatief ingevuld met de inzet van LPO over de VWS-begroting (15,1 miljoen euro structureel).
Amendementen op ontwerpbegroting 2025
Diverse amendementen van de ontwerpbegroting 2025 zijn budgettair verwerkt, dit betreft de bijbehorende intensiveringen van in totaal 13,8 miljoen euro in 2025.
Kosten kinderopvang pleegouders
Een recente gerechtelijke uitspraak heeft bepaald dat pleegzorgaanbieders kosten voor kinderopvang als bijzondere kosten van pleegouders moeten vergoeden. Daarnaast hebben pleegouders in het vrijwillig kader op dit moment nog geen recht op vergoeding van kinderopvangkosten als bijzondere kosten van pleegouders. Dit wordt gelijkgetrokken. In totaal wordt er in de jaren 2025 tot en met 2027 13,2 miljoen euro per jaar toegevoegd aan het Gemeentefonds. Structureel wordt vanaf 2028 3,1 miljoen euro per jaar toegevoegd aan het Gemeentefonds.
Fundament onder Informatievoorziening en Toezicht (FIT)
De registratiesystemen voor ondersteuning en toezicht van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd zijn verouderd en worden vervangen. De kosten voor onder andere licenties, migratie en integratie van systemen, het programmateam, externe inhuur en beheer en onderhoud betreffen cumulatief 20,7 miljoen euro van 2025 tot en met 2028.
Informatievoorziening en inhuur ICT-expertise CCMO
Om aan Europese regels te kunnen voldoen, wordt de infrastructuur van de informatievoorziening en informatietechnologie die bij medisch-ethische toetsing wordt gebruikt verbeterd. Het gaat om een investering in IT-systemen van structureel 3,0 miljoen euro.
Intensiveringen zorg BES-eilanden
Op de BES-eilanden wordt gewerkt aan een verbetering van de zorg. De hier begrote middelen zijn bestemd voor de renovatie van het zorgcentrum op Sint Eustatius (2,1 miljoen euro in 2025), het versterken van de residentiële jeugdzorg op Bonaire (0,4 miljoen euro structureel), het verbeteren van het aanbod van screeningsprogramma’s (3,9 miljoen euro structureel), en het versterken van de huisartsenzorg (0,6 miljoen euro structureel).
Overheadkosten tariefstijging SSO's
Als gevolg van hogere tarieven stijgen de kosten voor dienstverlening van Shared Service Organisaties met 3,5 miljoen euro structureel. Het gaat dan om bijvoorbeeld kosten voor ICT en kantoren.
AP-middelen werk aan uitvoering
Vanaf de aanvullende post worden middelen toegevoegd aan de VWS-begroting voor intensiveringen in het kader van het programma Werk aan Uitvoering. Het gaat om cumulatief 31,2 miljoen euro binnen de meerjarenperiode. De middelen zijn niet structureel.
Nieuwe directie Open Overheid
Om te kunnen voldoen aan het groeiend aantal WOO-verzoeken richt VWS hiervoor een nieuwe directie in. Het gaat om 9,0 miljoen euro structureel.
COVID-19 vaccinatiecampagne 2026
Er worden middelen vrijgemaakt voor het COVID-19 vaccinatieprogramma in 2026. Dit kost incidenteel 140,0 miljoen euro.
Inzet vrijwilligers in de palliatieve terminale zorg
Er wordt structureel 17,0 miljoen euro toegevoegd aan de subsidieregeling palliatieve terminale zorg en geestelijke verzorging thuis om de tegemoetkoming voor de inzet, opleiding en coördinatie van de vrijwilligers in organisaties voor palliatieve terminale zorg te kunnen voortzetten.
Prijscompensatie zorguitgaven BES-eilanden
Naast dat het aantal mensen dat gebruik maakt van de zorg groeit, wordt de geleverde zorg ook duurder op de BES-eilanden. Dit komt bijvoorbeeld door toegenomen prijzen van medicatie en medische uitzendingen. Het gaat hierbij om ongeveer 10,5 miljoen euro structureel.
Structurele versterking infrastructuur WOII
Om het verhaal van de Tweede Wereldoorlog en de Holocaust op een kwalitatief hoogwaardige manier te blijven vertellen en de plekken waar de verschrikkingen hebben plaatsgevonden levend te houden, komt er structureel 6,3 miljoen euro aan extra financiering beschikbaar.
Uitstel vervanging abonnementstarief Wmo
De invoering van de inkomens- en vermogensafhankelijke eigen bijdrage Wmo 2015 kan niet eerder dan per 1 januari 2027 plaatsvinden. Dit leidt tot een besparingsverlies in het Gemeentefonds van 225,0 miljoen euro. Dit wordt vanaf de VWS-begroting overgeheveld naar het Gemeentefonds.
Vernieuwingsplan Westerbork
Er wordt in totaal 15,0 miljoen euro aan middelen vrijgemaakt op de VWS-begroting (7,5 miljoen euro in 2026 en in 2027) om te werken aan de realisatie van het vernieuwingstraject Kamp Westerbork.
Overige intensiveringen
Er zijn nog diverse overige intensiveringen op de VWS-begroting. Dit betreft onder andere een intensivering van 3,2 miljoen euro structureel voor de gevolgen van de rechterlijke uitspraak over de regeling dienstverlening aan huis (waarvan 1,8 miljoen euro structureel wordt overgeheveld naar het gemeentefonds), structureel 2,0 miljoen euro vanaf 2026 voor het programma ontregel de zorg en structureel 1,1 miljoen euro voor de IHSI medical devices pilot. Enkele grote incidentele intensiveringen zijn 10,0 miljoen euro van 2027 tot en met 2029 voor de STOZ ronde 2025, 7,7 miljoen euro in 2026 voor het programma ‘Geef bewegen de ruimte’, 4,1 miljoen euro in 2025 voor Babyconnect en 1,6 miljoen euro in 2026 voor vervolgaanpak Racisme en Discriminatie.
Ombuigingen
Amendementen op de ontwerpbegroting 2025
Diverse amendementen van de ontwerpbegroting 2025 zijn budgettair verwerkt, dit betreft de bijbehorende ombuigingen van in totaal 13,8 miljoen euro in 2025.
Dekking amendement t.b.v. OCW-begroting
Dekking voor amendement Bontenbal c.s. is verspreid over meerdere begrotingen. Het apparaatsbudget op de VWS-begroting is structureel verlaagd met 15,1 miljoen euro t.b.v. het terugdraaien of verlagen van verschillende onderwijsbezuinigingen uit het hoofdlijnenakkoord.
Inzet loonbijstelling
Om de intensiveringen op de VWS-begroting te dekken wordt geëxtensiveerd op de beschikbare loonbijstelling. Dit betreft een extensivering van cumulatief 558,7 miljoen euro en structureel 86,1 miljoen euro.
Overige ombuigingen
De overige ombuigingen betreffen voornamelijk inzet van structureel 1,6 miljoen euro aan niet benodigde Loon- en prijsbijstelling voor Geneesmiddelen en Medische Technologie (GMT) en een extensivering van structureel 1,0 miljoen euro op het programma FAST.
Kasschuiven
NGF project DUTCH
Met het subsidiëren van het Nationaal Groeifonds (NGF) project DUTCH stimuleert VWS innovatieve vormen van zorgonderwijs door de ontwikkeling van simulatiemodules. Op basis van het definitieve projectplan wordt cumulatief 9,9 miljoen euro vanuit 2027 tot en met 2029 naar 2025 en 2026 geschoven.
RIVM Asset
Vanuit het ministerie van EZ zijn middelen beschikbaar gesteld voor het ontwikkelen van een ASSET-faciliteit, om te voldoen aan de toenemende vraag naar analyses van complexe gegevens. Deze middelen worden nu in een juist kasritme geplaatst. Er wordt cumulatief 8,8 miljoen euro van 2025 en 2026 naar 2027 en 2028 geschoven.
Gespecialiseerde cliëntondersteuning (GCO)
Voor de subsidieregeling Gespecialiseerde Cliëntondersteuning (GCO) worden middelen uit 2025 en 2026 (9,0 miljoen euro cumulatief) verschoven naar 2027 en 2028 om beter aan te sluiten bij de verwachte benutting van de regeling.
Arbeidsmarktregelingen
Verschillende aflopende arbeidsmarktregelingen (de Stimuleringsregeling Technologie in Ondersteuning en Zorg, Sectorplanplus en de subsidieregeling Veerkracht en Zeggenschap) hebben nog lopende verplichtingen of uitvoeringskosten die tot uitgaven leiden in 2026 t/m 2028. Om daaraan te kunnen voldoen wordt in totaal 14,2 miljoen euro vanuit 2025 verschoven naar deze latere jaren.
Passende zorg
Uit de nieuwe liquiditeitsprognose van ZonMw blijkt dat er 59,0 miljoen euro van het programma passende zorg in 2025 niet tot besteding komt. Een deel daarvan wordt geschoven vanuit 2025 naar 2029 en 2030 (39,0 miljoen euro) en een deel valt vrij (20,0 miljoen euro).
Pallas
Als gevolg van een aangepaste liquiditeitsprognose voor het Pallas project zijn de middelen in een nieuw kasritme gezet. Hierbij is 106,7 miljoen euro uit 2025 en 2026 doorgeschoven naar 2030.
Werkgeverskosten opleiden wijkverpleging (WOW)
De subsidieregeling werkgeverskosten opleiden wijkverpleging wordt de komende twee jaar bij vaststelling (achteraf) uitgekeerd. Om de mogelijkheid te behouden om over twee jaar de subsidie anders vorm te geven, worden de middelen uit 2025 verschoven naar 2027 (60,0 miljoen euro).
Overige kasschuiven
De grootste overige kasschuiven betreffen een kasschuif van 6,2 miljoen euro uit 2026 t/m 2027 naar 2028 tot en met 2029 voor de IPCEI (important project of common European interest) Health, een kasschuif van 6,1 miljoen euro uit 2025 naar 2028 voor het programma Medicatieoverdracht, een kasschuif van 6,0 miljoen euro uit 2025 naar 2027 voor de projectsubsidie Medisch-generalistische zorg (MGZ) in de regio en een kasschuif van cumulatief 4,0 miljoen euro uit 2028 t/m 2030 naar 2027 voor intergenerationeel wonen.
Overboekingen met andere begrotingen
SPUK-Transformatiemiddelen IZA
Een deel van de IZA-transformatiemiddelen wordt overgeheveld van de premiegefinancierde zorguitgaven naar de begrotingsgefinancierde uitgaven om het budgetplafond van de SPUK-transformatiemiddelen (cumulatief 33,5 miljoen euro over 2025 t/m 2027) te verhogen ten behoeve van de transformatieplannen van gemeenten.
Budget verwarde personen
Een beperkt deel van het programmabudget voor het dossier verwarde personen stond gereserveerd binnen de premiegefinancierde uitgaven. Aangezien de afgelopen jaren de uitgaven voor dit programma voornamelijk op de VWS-begroting zijn geweest en dit ook de verwachting is voor toekomstige jaren, wordt 5,9 miljoen euro structureel overgeheveld naar de begrotingsgefinancierde uitgaven.
Uitzonderen AMR-middelen GVS-limiet
Er komt een pilot van twee jaar waarbij antimicrobiële resistentie (AMR)-middelen worden uitgezonderd van de Geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS)-limiet. Om deze pilot te bekostigen wordt cumulatief 12,0 miljoen euro in 2025 tot en met 2027 overgeboekt van de VWS-begroting naar de premiegefinancierde zorguitgaven.
Kosten kinderopvang pleegouders
Een recente gerechtelijke uitspraak heeft bepaald dat pleegzorgaanbieders kosten voor kinderopvang als bijzondere kosten van pleegouders moeten vergoeden. Daarnaast hebben pleegouders in het vrijwillig kader op dit moment nog geen recht op vergoeding van kinderopvangkosten als bijzondere kosten van pleegouders. Dit wordt gelijkgetrokken. In totaal wordt er in de jaren 2025 tot en met 2027 13,2 miljoen euro per jaar toegevoegd aan het Gemeentefonds. Structureel wordt vanaf 2028 3,1 miljoen euro per jaar toegevoegd aan het Gemeentefonds.
Stimuleringsregeling wonen en zorg
Aangesloten wordt bij de regeling van het ministerie van VRO voor de financiering van wooncorporaties voor het opzetten van wooninitiatieven van sociale ondernemers en bewoners met betrekking tot ouderenhuisvesting (zoals hiervoor werd vormgegeven door de planontwikkelfase en de bouw- en nafinancieringsfase van de Stimuleringsregeling Wonen en Zorg). Hiervoor boekt VWS 25,0 miljoen euro over naar de VRO-begroting. Hier staat tegenover dat de middelen op de begrotingsreserve voor de stimuleringsregeling Wonen en Zorg komen te vervallen.
Kenniscentra LVHC
De structurele middelen voor kenniscentra Laag Volume Hoog Complexe (LVHC) doelgroepen stonden op H41, terwijl de financiering van deze kenniscentra loopt via een subsidie op H16. Middels deze mutatie worden de middelen op het juiste hoofdstuk gezet (4,7 miljoen euro structureel).
Uitstel vervanging abonnementstarief Wmo
De invoering van de inkomens- en vermogensafhankelijke eigen bijdrage Wmo 2015 kan niet eerder dan per 1 januari 2027 plaatsvinden. Dit leidt tot een besparingsverlies in 2026 in het Gemeentefonds van 225,0 miljoen euro. Dit wordt vanaf de VWS-begroting overgeheveld naar het Gemeentefonds.
Overige overboekingen met andere begrotingen
Er zijn diverse overige overboekingen met andere begrotingen geweest. Enkele grote posten hiervan zijn de structurele overheveling als gevolg van de aanpassing regeling dienstverlening aan huis naar het gemeentefonds van 1,8 miljoen euro vanaf 2026, HGIS-budgetten die worden overgeboekt naar de VWS-begroting (4,3 miljoen euro in 2026 t/m 2029 en 2,3 miljoen euro structureel) en een overheveling van 2 miljoen euro in 2025 en in 2026 naar de EZ-begroting voor het FAST programma van TNO.
Loonbijstelling
De jaarlijkse loonbijstelling wordt overgeboekt naar de VWS-begroting. Het betreft 236,4 miljoen euro in 2025 en 167,6 miljoen euro structureel.
Prijsbijstelling
De jaarlijkse prijsbijstelling wordt overgeboekt naar de VWS-begroting. Er wordt 50% van de prijsbijstelling tranche 2025 uitgekeerd. Het restant wordt ingezet ter dekking van Rijksbrede problematiek. Het betreft 28,0 miljoen euro in 2025 en 17,3 miljoen euro structureel.
Eindejaarsmarge
Stimuleringsregeling wonen en zorg
Aangesloten wordt bij de regeling van het ministerie van VRO voor de financiering van wooncorporaties voor het opzetten van wooninitiatieven van sociale ondernemers en bewoners met betrekking tot ouderenhuisvesting (zoals hiervoor werd vormgegeven door de planontwikkelfase en de bouw- en nafinancieringsfase van de Stimuleringsregeling Wonen en Zorg). Hiervoor wordt eenmalig de eindejaarsmarge verhoogd met 25,0 miljoen euro. Hier staat tegenover dat de middelen op de begrotingsreserve voor de stimuleringsregeling Wonen en Zorg komen te vervallen.
Overige eindejaarsmarge
VWS ontvangt de reguliere eindejaarsmarge (26,7 miljoen euro).
Extrapolatie
Met de extrapolatie wordt de begrotingsstand in het extrapolatiejaar 2030 (t+5) toegevoegd aan de begroting van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
Technisch
Er zijn verschillende technische mutaties binnen de VWS-begroting uitgevoerd, die budgettair op nul sluiten. De reeks bij uitgaven sluit per saldo op nul met de reeks bij ontvangsten. Deze mutaties betreffen voornamelijk ophogingen van het kasbudget als gevolg van aanpassingen aan de ontvangstenramingen.
Niet-kaderrelevant
Zorgtoeslag
Op basis van actuele ramingen in het CEP van het CPB wordt de uitgavenraming zorgtoeslag meerjarig bijgesteld. Daarnaast is besloten de uitgavenramingen voortaan bruto te presenteren, waarbij ook de ontvangsten als gevolg van terugbetalingen in beeld worden gebracht. Dit leidt per saldo tot een stijging van de uitgavenraming voor 2025 met 729,7 miljoen euro. Daarnaast heeft er een wijziging in het toeslagenstelsel zich voorgedaan; het toeslagpartnerbegrip is aangepast.
BIKK Wlz
De raming voor de bijdragen in kosten en kortingen is structureel bijgesteld met 204,6 miljoen euro naar aanleiding van de nieuwe raming in het CEP.
Oekraïne
De ramingen van de Oekraïneregelingen zijn bijgesteld en verlengd tot en met Q1 2027. Het gaat hierbij om een ophoging van de meerkostenregeling sociaal domein voor gemeenten (cumulatief 47,3 miljoen euro), de SOV-regeling voor Oekraïners (cumulatief 1,5 miljoen euro) en de uitvoeringskosten van het CAK (0,6 miljoen euro).
Rijksbijdrage Wlz
De raming voor de Rijksbijdrage Wlz is structureel bijgesteld met 1500,0 miljoen euro naar aanleiding van de nieuwe raming in het Centraal Economisch Plan.
Criterium samengestelde gezinnen
Deze maatregel betreft een vereenvoudiging van het toeslagpartnerschap door het afschaffen van het criterium samengestelde gezinnen per 1 januari 2027. De maatregel behelst het afschaffen van de regel dat mensen toeslagpartner worden als zij samenwonen met één andere volwassene en er daarnaast een minderjarig kind van één van beiden op het adres is ingeschreven. Hierdoor ontstaan nu veel onterechte partnerschappen (o.a. bij mantelzorgers en woningdelers) waardoor toeslaggerechtigden mogelijk duizenden euro’s aan ondersteuning mislopen in voornamelijk de zorgtoeslag en het kindgebonden budget. Met de maatregel worden ruim 10.000 toeslaggerechtigden geholpen. Dekking is gevonden door het verlagen van de vermogensgrenzen in de zorgtoeslag en het kindgebonden budget.
Rijksbijdrage 18-
De raming voor de Rijksbijdrage 18- is structureel bijgesteld met 159,3 miljoen euro naar aanleiding van de nieuwe raming in het CEP.
Ontvangsten
Meevallers
SPUK MEOZ
De ontvangstenraming voor 2025 is opgehoogd met 30,1 miljoen euro in verband met ontvangsten uit de SPUK Meerkosten Openbare Zwembaden (MEOZ). De voornaamste verklaring hiervoor is dat gasprijzen gedurende de regeling lager uitvielen dan de op voorhand geschatte gasprijzen.
Surplus eigen vermogen agentschappen
Het eigen vermogen van agentschappen vloeit terug naar het departement als deze hoger is dan 5% van de gemiddelde omzet in de afgelopen drie jaar. Dit leidt tot een ontvangst vanuit het CIBG (10,8 miljoen euro) en het RIVM (9,8 miljoen euro).
Bevolkingsonderzoeken borstkanker 2024
In 2024 zijn minder bevolkingsonderzoeken naar borstkanker verricht dan waar in de raming mee rekening was gehouden. Het aantal bevolkingsonderzoeken naar baarmoederhalskanker en darmkanker was hoger dan geraamd. Per saldo leidt dit tot een incidentele ontvangst in 2025 van 11,0 miljoen euro.
Brede SPUK
Uit de verantwoording van gemeenten over 2023 blijkt dat een deel van de beschikbare brede SPUK-middelen niet tot besteding is gekomen. Dit leidt tot een verwachte ontvangst in 2027 van 23,7 miljoen euro.
Extrapolatie
Met de extrapolatie wordt de begrotingsstand in het extrapolatiejaar 2030 (t+5) toegevoegd aan de begroting van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
Technisch
Er zijn verschillende technische mutaties binnen de VWS-begroting uitgevoerd, die budgettair op nul sluiten. De reeks bij ontvangsten sluit per saldo op nul met de reeks bij uitgaven. Het betreft onder andere een ophoging van de ontvangstenraming in 2026 met 39,8 miljoen euro i.v.m. een ontvangst uit de overlooppost van ZonMw, een desaldering i.v.m. de SPUK-stimuleringsregeling sport van 33,0 miljoen euro in 2025 en een ophoging van de ontvangsten i.v.m. sectorplan plus met 20,0 miljoen euro in 2026.
Niet-kaderrelevant
Zorgtoeslag
Er is besloten de uitgavenramingen zorgtoeslag voortaan bruto te presenteren, waarbij ook de ontvangsten als gevolg van terugbetalingen in beeld worden gebracht. Dit leidt tot een ontvangstenraming van 659,2 miljoen euro in 2025, oplopend tot 786,0 miljoen euro in 2030.