Inleiding

De verscheidenheid en complexiteit van dreigingen en risico’s zijn in de huidige veiligheidscontext fors toegenomen. De gebeurtenissen in 2016 onderstrepen dit. De gevolgen daarvan zijn, ook in onze samenleving, voor velen tastbaar geworden. Nederland zal rekening moeten houden met een langdurige periode van spanningen en instabiliteit, dichtbij en ver weg.

In reactie hierop heeft dit kabinet een meerjarig perspectief voor de versterking van de krijgsmacht geschetst. In dit kader is, na een lange periode van aanzienlijke bezuinigingen, bijna € 870 miljoen (oplopend tot 2020) aan de defensiebegroting toegevoegd. Met dat extra geld wordt onder meer de basisgereedheid op orde gebracht.

De structurele versterking van de krijgsmacht vergt een meerjarige aanpak. Zoals het kabinet reeds eerder heeft gesteld (Kamerstukken 33 763, nr. 59 en 33 763, nr. 98 en 34 550-X, nr. 23 en 33 763, nr. 126) zijn – ook na het op orde brengen van de basisgereedheid én met het oog op de zgn. Wales-afspraken – verdere vervolgstappen nodig.

Ook zijn er deze kabinetsperiode structurele stappen gezet om Defensie op een financieel duurzame, en daarmee toekomstbestendige, leest te schoeien. De bedrijfsvoering van Defensie komt in steeds rustiger vaarwater. Afgelopen jaren is er veel werk verzet om tekortkomingen en onvolkomenheden uit het verleden te herstellen en de bedrijfsvoering te vereenvoudigen. De problemen in de voorzien-in keten en de logistieke keten voor reserveonderdelen nemen af. Ook de invoering van het Enterprise Resource Planning (ERP-)systeem heeft zijn beslag gekregen. Dit alles terwijl de reorganisaties naar aanleiding van de Beleidsbrief 2011, één van de grootste die Defensie heeft doorlopen, werden voltooid.

Nederland loopt in Europa voorop als het gaat om internationale defensiesamenwerking. Tijdens het EU-voorzitterschap van Nederland in de eerste helft van 2016 is de nieuwe Europese strategie voor het buitenlands- en veiligheidsbeleid (EU Global Strategy) aangenomen en heeft ons land een belangrijke bijdrage geleverd aan de aanpak van de migratiecrisis. Defensie heeft hierbij een belangrijke rol vervuld. Voorts zijn met Duitsland en België vergaande stappen gezet ten aanzien van de integratie van eenheden en de gezamenlijke uitvoering van taken. Ook met Noorwegen en het Verenigd Koninkrijk wordt intensiever samengewerkt. In de NAVO heeft Defensie een leidende rol gespeeld bij de totstandkoming van de Very High Readiness Joint Task Force (VJTF) en levert het met een gemechaniseerde eenheid een bijdrage aan de aanwezigheid van de NAVO in de Baltische staten (Enhanced Forward Presence).

Prioriteiten voor 2016

Defensie heeft zich in 2016 gericht op de volgende vijf prioriteiten:

• 1. Versterking van de basisgereedheid van de krijgsmacht als vervolgstap in het meerjarig perspectief;

• 2. Verdere verdieping van de internationale defensiesamenwerking;

• 3. Vernieuwing in het operationele domein en de ondersteuning;

• 4. Personeel;

• 5. Verdere versterking van de financiële duurzaamheid.