Het verlenen van goede consulaire diensten aan Nederlanders in nood in het buitenland, evenals het verstrekken van reisdocumenten aan Nederlanders in het buitenland. Daarnaast levert het kabinet een bijdrage aan een gereguleerd personenverkeer door de Nederlandse inbreng in het Europese visumbeleid en is verantwoordelijk voor de visumverlening kort verblijf.
Het versterken van de Nederlandse cultuursector door internationale uitwisseling en presentatie; verbindingen leggen met economische diplomatie en andere prioriteiten van geïntegreerd buitenlandbeleid, zoals het mensenrechtenbeleid en veiligheidsbeleid.
De strategische inzet van publieksdiplomatie door het postennetwerk en BZ heeft als doel begrip en draagvlak te vergroten voor het geïntegreerde buitenlandbeleid (HGIS) en het eenduidig versterken van de beeldvorming over Nederland bij buitenlandse doelgroepen via de publieke band. De aanpak verstevigt het netwerk van beleidsbeïnvloeders die de besluitvorming op voor Nederland relevante beleidsterreinen kunnen beïnvloeden.
De Minister van Buitenlandse Zaken is verantwoordelijk voor:
Consulaire dienstverlening
Uitvoeren
– Visumbeleid kort verblijf van het Koninkrijk der Nederlanden.
– Afgifte van machtigingen voorlopig verblijf (MVV’s) op de posten.
– Afname van inburgeringsexamens buitenland.
– Orange Carpet-beleid, ter bevordering van het Nederlandse bedrijfsleven.
– Bijstand aan Nederlanders in nood in het buitenland.
– Begeleiding van Nederlanders die in het buitenland gedetineerd zijn.
– Uitbrengen van reisadviezen.
– Crisisresponse.
– Afgifte van Nederlandse reisdocumenten in het buitenland en van diplomatieke en dienstpaspoorten.
– Afgifte van consulaire verklaringen en legalisaties.
Visumbeleid kort verblijf van het Koninkrijk der Nederlanden
Doorlooptijden visumaanvragen: percentage visumaanvragen kort verblijf dat binnen 15 dagen wordt afgehandeld.
2020 | 2021 | 2022 | |
Streefwaarde | 85% | 85% | 85% |
Realisatie | 92% | 89% | 76% |
Bron: Ministerie van Buitenlandse Zaken
De norm voor de doorlooptijd van visumaanvragen (Schengen) bedraagt 15 dagen conform de EU Visumcode (in werking getreden per 2.2.2020). Deze periode kan in bijzondere gevallen worden verlengd tot 45 dagen.
Tijdens de ‘visumdip’ als gevolg van de coronapandemie was de besliscapaciteit bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken tijdelijk afgeschaald. Het ministerie bevond zich in 2022 in een herstartfase van het visumproces en werkte er aan de besliscapaciteit op te voeren naar het pre-corona niveau. Na corona was er naast de jaarlijkse reguliere groep verwachte aanvragen ook sprake van een grote groep ‘inhaalaanvragen’: Aanvragers die door corona niet had kunnen reizen en dit alsnog wilden doen. Hierdoor werd de vraag naar visa groter dan de besliscapaciteit.
NB: De doorlooptijd is het aantal dagen dat zit tussen het indienen van een ontvankelijke visumaanvraag tot aan het moment van bekendmaken of uitreiken van de beslissing op de aanvraag.
Regisseren
– Europees visum- en migratiebeleid en Caraïbisch visumbeleid.
– Bilaterale dimensie van visum- en migratiebeleid.
Nederlandse cultuur De uitvoering van het Internationaal Cultuurbeleid (ICB) is een gedeelde verantwoordelijkheid van de Minister van Buitenlandse Zaken (bij wie ook de coördinatie ligt), de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en de Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. Het beleidskader voor het ICB wordt steeds voor een periode van vier jaar vastgesteld (beleidskader internationaal cultuurbeleid 2021–2024). De inzet op het gebied van Publieksdiplomatie valt onder de verantwoordelijkheid van de Minister van Buitenlandse Zaken.
Stimuleren
– Promotie van Nederlandse kunst en cultuur in het buitenland en identificatie van internationale kansen en ontwikkelingen voor de Nederlandse culturele sector en creatieve industrie.
– Behoud, beheer en ontsluiting van gedeeld cultureel erfgoed.
Regisseren
– Beleidsvorming en uitvoering van het Internationaal Cultuurbeleid.
– Afstemming met culturele fondsen en ondersteunende instellingen over internationale activiteiten.
– Ondersteuning van het buitenlandpolitieke- en economische beleid door cultuur in te zetten, bijvoorbeeld als instrument in de dialoog over mensenrechten.
Financieren
– Ondersteuning van culturele fondsen, instellingen en activiteiten binnen het beleidskader Internationaal Cultuurbeleid (2021–2024).
– Nederlands-Vlaamse samenwerking (via ondersteuning van Huis DeBuren in Brussel).
– Bezoekersprogramma’s.
– Subsidieregeling voor programma’s gericht op jeugd en sociale innovatie in de ring van landen grenzend aan de EU.
Publieksdiplomatie De inzet op het gebied van publieksdiplomatie valt onder de verantwoordelijkheid van de Minister van Buitenlandse Zaken.
Stimuleren
– Het inzetten van publieksdiplomatie door het postennetwerk en BZ om de beeldvorming over Nederland in het buitenland eenduidig te versterken en het netwerk van beïnvloeders te verstevigen.
– Inkomende en uitgaande buitenlandse bezoekersprogramma’s
Regisseren
– Ondersteuning van het buitenlandpolitieke- en economische beleid door strategische inzet publieksdiplomatie, bijvoorbeeld tijdige inzet van een instrument ter bevordering van de dialoog over persvrijheid of gendergelijkheid.
– Ondersteuning communicatie tijdens belanghebbende conferenties en inzet tijdens crises.
– Ondersteuning programma’s gericht op agendering en bevordering van de Sustainable Development Goals (SDGs).
Financieren
– Gedelegeerde activiteiten publieksdiplomatie door Nederlandse ambassades.
Consulaire zakenHet beleid met betrekking tot consulaire bijstand en visumverlening is ongewijzigd gebleven. Wel was 2022 een intensief jaar, zowel op consulair gebied (met oog op de oorlog in Oekraïne), als qua visumverlening (inzet om wachttijden voor aanvragen visum terug te brengen). Dit jaar is de besliscapaciteit voor visa verbeterd, waardoor aan het einde van 2022 slechts in een klein aantal landen nog beperkingen golden (onder andere Turkije, Marokko, Ghana en Senegal) en daardoor de wachttijden voor aanvragen van een visum buiten de Europees gestelde termijn vielen van twee weken. Met de komst van een nieuwe consulaire crisisunit heeft het ministerie ter versterking van de crisisstructuur verder geïnvesteerd in het verbeteren en actualiseren van bestaande protocollen, infrastructuur en het opleiden en trainen van medewerkers. Hiervoor is extra personeel beschikbaar gemaakt. Ook op het gebied van reisadviezen heeft een aantal onderzoeken plaatsgevonden, waarvan de resultaten en conclusies in 2023 geïmplementeerd zullen worden. De onderzoeken waren gericht op wat de Nederlandse reiziger wil weten en wat deze van de overheid verwacht. Verder is de (toegang tot) dienstverlening aan Nederlanders in het buitenland verbeterd middels het Rijksbrede Project Loket Buitenland, dat bestendigd is in Nederland Wereldwijd, en het openen van aanvraaglocaties voor reisdocumenten via externe dienstverleners in Madrid en Barcelona.
Internationaal cultuurbeleidIn het licht van de oorlog zijn ten behoeve van versterkte inzet in Oekraïne brede consultaties met (culturele) partners over de inzet van de culturele sector uitgevoerd. Dit heeft onder andere geleid tot uitbreiding van de focuslanden met Oekraïne, om daarmee ook meer cultuurfondsen te kunnen ontsluiten voor het land, en tot ideeën voor 2023 voor het ontwikkelen van sterkere banden tussen Nederlandse en Oekraïnse professionele culturele gemeenschappen. In 2022 zijn extra middelen uitgegeven via het Steunfonds voor creatieve cultuurmakers die zich als gevolg van de oorlog in Oekraïne in Nederland bevinden. Bovendien is na de Russische inval in Oekraïne de samenwerking met Russische culturele staatsinstellingen opgeschort en kon het culturele programma in Rusland niet volledig worden uitgevoerd.
PublieksdiplomatieVia publieksdiplomatie richt het ministerie zich op doelgroepen die van belang zijn bij het ontwikkelen, bereiken en uitdragen van beleidsdoelstellingen op het terrein van buitenlandbeleid.
In 2022 werden kansen ruimschoots benut om na de COVID-19-crisis weer samen te werken met publieke en private partners uit binnen- en buitenland. Een voorbeeld hiervan is de inzet van het bezoekersprogramma waarmee mensenrechtenactivisten en journalisten naar Nederland konden reizen voor scholing, training en het aangaan van dialoog met verschillende Nederlandse organisaties. Ook werd er via uitgaande Staatsbezoeken aandacht besteed aan internationaal ondernemen en de expertise van Nederlandse bedrijven.
Posten hebben in lijn met de wens van de Kamer de Nederlandse belangen gewaarborgd en het Nederlands waardenstelsel uitgedragen, juist ook in landen waarmee we van mening verschillen. Zo hebben posten vanuit publieksdiplomatie in samenwerking met World Press Photo een gendertentoonstelling op dertien plekken wereldwijd gerealiseerd, waarvoor media aandacht is verkregen en beslissers en hun beïnvloeders zijn bereikt. Met de inzet van de media en het maatschappelijk middenveld draagt het buitenlandbeleid bij aan het verstevigen van vrijheid van meningsuiting en persvrijheid.
De internationale positioneringsstrategie van Nederland, die onder regie van BZ wordt uitgevoerd, leverde hiervoor eenduidige boodschappen en instrumenten voor activiteiten die zijn ingezet op internationaal erkende dagen en belanghebbende conferenties en evenementen, waaronder de Ukraine Accountability Conference, de COP27-klimaatconferentie en het Nederlands paviljoen op de Expo in Dubai. Verder zijn de evenementen ingezet ter ondersteuning van de aanpak van crises.
Ook de online kanalen van posten en BZ zijn ingezet voor engagement met buitenlandse doelgroepen en beeldvorming over Nederland. Het gaat hier om de website Netherlands and You, het NL platform, en kanalen van posten op Facebook, Twitter, LinkedIn en Instagram. Hier is ook op de aangewezen dagen opgekomen voor mensenrechten, inclusief gendergelijkheid, persvrijheid en vrijheid van meningsuiting.
Realisatie 2018 | Realisatie 2019 | Realisatie 2020 | Realisatie 2021 | Realisatie 2022 | Vastgestelde begroting 2022 | Verschil 2022 | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Verplichtingen | 55 902 | 70 038 | 78 029 | 72 089 | 74 139 | 54 974 | 19 165 | |
Uitgaven: | ||||||||
Programma-uitgaven totaal | 55 790 | 63 223 | 80 244 | 66 116 | 60 479 | 53 484 | 6 995 | |
4.1 | Consulaire dienstverlening Nederlanders in het buitenland | 13 962 | 14 100 | 22 987 | 17 974 | 11 745 | 9 031 | 2 714 |
Subsidies (regelingen) | ||||||||
Gedetineerdenbegeleiding | 1 524 | 976 | 1 858 | 2 324 | 813 | 1 560 | ‒ 747 | |
Inkomensoverdrachten | ||||||||
Gedetineerdenbegeleiding | 220 | 261 | 300 | 540 | ‒ 240 | |||
Opdrachten | ||||||||
Consulaire bijstand | 527 | 582 | 7 016 | 3 498 | 422 | 409 | 13 | |
Reisdocumenten en verkiezingen | 4 992 | 2 559 | 1 453 | 1 933 | 2 013 | 2 550 | ‒ 537 | |
Consulaire opleidingen | 146 | 135 | 80 | 10 | 101 | 400 | ‒ 299 | |
Consulaire informatiesystemen | 6 386 | 9 429 | 6 181 | 2 486 | 2 936 | 3 298 | ‒ 362 | |
Loket buitenland | 419 | 6 035 | 7 400 | 5 160 | 274 | 4 886 | ||
Gedetineerdenbegeleiding | 387 | |||||||
Bijdrage aan agentschappen | ||||||||
Loket buitenland | 144 | 62 | ||||||
4.2 | Samen met (keten) partners het personenverkeer reguleren | 14 840 | 18 370 | 19 822 | 19 762 | 19 950 | 18 467 | 1 483 |
Opdrachten | ||||||||
Ambtsberichtenonderzoek | 18 | 116 | 82 | 99 | 91 | 150 | ‒ 59 | |
Visumverlening | 2 857 | 3 955 | 3 022 | 1 746 | 1 276 | 3 058 | ‒ 1 782 | |
Legalisatie en verificatie | 49 | 14 | 38 | 42 | 4 | 80 | ‒ 76 | |
Consulaire informatiesystemen | 10 886 | 12 212 | 15 925 | 16 858 | 17 763 | 14 151 | 3 612 | |
Informatie Ondersteunend Beslissen | 1 240 | 59 | 88 | |||||
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | ||||||||
Asiel en migratie | 920 | 0 | 696 | 929 | 816 | 1 028 | ‒ 212 | |
Bijdrage aan (andere) begrotingshoofdstukken | ||||||||
Asiel en migratie | 110 | 833 | ||||||
4.3 | Grotere buitenlandse bekendheid met de Nederlandse cultuur | 7 023 | 9 077 | 6 133 | 6 496 | 6 638 | 7 475 | ‒ 837 |
Subsidies (regelingen) | ||||||||
Internationaal cultuurbeleid | 1 564 | 2 663 | 4 559 | 4 234 | 3 196 | 4 980 | ‒ 1 784 | |
Opdrachten | ||||||||
Internationaal cultuurbeleid | 4 118 | 87 | ||||||
Bijdrage aan agentschappen | ||||||||
Internationaal cultuurbeleid | 1 341 | 1 857 | ||||||
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | ||||||||
Internationaal cultuurbeleid | 4 470 | 1 574 | 2 262 | 3 442 | 2 495 | 947 | ||
4.4 | Uitdragen Nederlandse waarden en belangen | 19 965 | 21 676 | 31 302 | 21 884 | 22 146 | 18 511 | 3 635 |
Subsidies (regelingen) | ||||||||
Instituut Clingendael | 800 | 2 734 | 786 | 800 | 814 | 800 | 14 | |
Programma ondersteuning buitenlands beleid | 4 545 | 6 020 | 5 911 | 4 777 | 5 184 | 3 058 | 2 126 | |
Internationale manifestaties en diverse bijdragen | 69 | 95 | 0 | 99 | ‒ 99 | |||
Publieksdiplomatie | 2 059 | 1 969 | 2 437 | 2 229 | 208 | |||
Onderzoeksprogramma | 79 | 247 | 121 | 50 | 71 | |||
Academische Leerstoel Anton de Kom | 3 | 0 | 3 | |||||
Landenrogramma's algemene voorlichting en kleine programma's | 211 | |||||||
Opdrachten | ||||||||
Adviesraad Internationale Vraagstukken | 376 | 477 | 423 | 392 | 489 | 525 | ‒ 36 | |
Instituut Clingendael | 2 310 | 2 965 | 2 635 | 2 724 | ‒ 89 | |||
Bezoeken VIPS en uitgaven CD en Internationale organisaties | 382 | 387 | 259 | 202 | 523 | 1 000 | ‒ 477 | |
Algemene voorlichting | 2 469 | 917 | 1 071 | 2 790 | ‒ 1 719 | |||
Koninklijk Huis - inkom. en uitg. bezoeken, off. ontvangsten | 1 500 | 1 736 | 957 | 811 | 3 054 | 2 000 | 1 054 | |
Chinastrategie | 233 | 34 | 80 | 26 | 54 | |||
Onderzoeksprogramma | 1 636 | 247 | 221 | 158 | 1 988 | 220 | 1 768 | |
Programma ondersteuning buitenlands beleid | 480 | 3 326 | 3 417 | 28 | 0 | 28 | ||
Internationale manifestaties en diverse bijdragen | 879 | 68 | ||||||
Landenrogramma's algemene voorlichting en kleine programma's | 6 628 | 532 | ||||||
Europese bewustwording | 364 | |||||||
Bijdrage aan agentschappen | ||||||||
Algemene voorlichting | 2 217 | 827 | 1 142 | 0 | 1 142 | |||
Publieksdiplomatie | 900 | |||||||
Verkeersnotificaties | 259 | 287 | 400 | ‒ 113 | ||||
Landenrogramma's algemene voorlichting en kleine programma's | 2 056 | 1 409 | ||||||
Bijdrage aan ZBO's/ RWT's | ||||||||
Verkeersnotificaties | 215 | 255 | 0 | |||||
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | ||||||||
Europese bewustwording | 0 | 95 | 546 | 334 | 20 | 250 | ‒ 230 | |
Publieksdiplomatie | 1 606 | 1 839 | 2 270 | 2 340 | ‒ 70 | |||
Programma Ondersteuning Buitenlands Beleid | 6 676 | 1 841 | ||||||
Landenrogramma's algemene voorlichting en kleine programma's | 108 | 7 756 | ||||||
Ontvangsten | 64 894 | 53 445 | 21 241 | 28 082 | 56 025 | 32 674 | 23 351 | |
4.10 | Consulaire dienstverlening Nederlanders in het buitenland | 20 407 | 12 559 | 7 381 | 13 975 | 10 689 | 9 200 | 1 489 |
4.20 | Consulaire dienstverlening aan vreemdelingen | 44 413 | 40 498 | 13 448 | 13 768 | 44 962 | 23 200 | 21 762 |
4.40 | Doorberekening Defensie diversen | 74 | 74 | 74 | 74 | 74 | 74 | 0 |
4.41 | Ontvangsten verkeersnotificaties | 314 | 338 | 265 | 300 | 200 | 100 |
Verplichtingen
De mutaties in het verplichtingenbudget lopen parallel aan de mutaties op de uitgaven, die hieronder worden toegelicht. Verder zijn er meerjarige contracten vastgelegd in het consulaire domein, onder andere voor visumstickers en diverse toeleveranciers.
In de eerste suppletoire begroting is de stijging van de verplichtingen voor Consulaire dienstverlening toegelicht. Verder is er een verplichting opgenomen voor een onderzoek naar de Nederlandse inzet Afghanistan. Als laatste is er de stijging door meerdere projecten die vallen onder het programma ondersteuning buitenlands beleid (POBB).
Uitgaven
Artikelonderdeel 4.1 Zoals gemeld in de eerste suppletoire begroting zijn de uitgaven voor Loket Buitenland gestegen door verschuivingen uit 2021 en door een overheveling van apparaat.
De lagere uitgaven van Gedetineerdenbegeleiding komen doordat de subsidie in 2023 zal worden uitgekeerd. Dit bedrag wordt dus als eindejaarsmarge meegenomen naar volgend jaar.
Artikelonderdeel 4.2In de eerste suppletoire begroting is de stijging van de consulaire informatiesystemen al uitgewerkt. Dit komt onder meer door de uitgaven om te voldoen aan de voorwaarden voor de BMVI-subsidie (het instrument voor grensbeheer en visa).
De uiteindelijke uitgaven voor consulaire informatiesystemen vallen lager uit doordat een deel van de kosten in 2023 zal komen. De uitgaven (voor onder meer het Nieuw Visum Informatiesysteem, biometrie en Front and Back Office) zijn als eindejaarsmarge meegenomen.
Artikelonderdeel 4.4In 2022 heeft de Koning staatsbezoeken afgelegd aan Oostenrijk, Zweden en Griekenland en een werkbezoek aan Californië en Texas (VS). Daarnaast heeft de Koning twee inkomende Staatsbezoeken ontvangen van India en Italië. Door de coronacrisis konden veel eerder geplande inkomende en uitgaande bezoeken niet doorgaan. In 2022 is dit deels gecompenseerd. De uiteindelijke uitgaven waren hierdoor hoger dan begroot. In de tweede suppletoire begroting is het budget eenmalig verhoogd met EUR 400.000.
De hogere uitgavenrealisatie op dit artikelonderdeel is in de eerste suppletoire begroting al vermeld: het onderzoek van het NIOD naar de 20 jaar inzet in Afghanistan. Verder zijn de uitgaven verhoogd voor meerdere projecten die vallen onder het POBB.
OntvangstenArtikelonderdeel 4.10 en 4.20 Naast de in de eerste suppletoire begroting genoemde stijging van BMVI-subsidies en MVV-gelden, is er ook sprake van hogere visa ontvangsten en hogere ontvangsten voor paspoorten.
De BMVI-subsidies worden gedesaldeerd met artikel 4.2. De overige ontvangsten van artikel 4.10 en 4.20 worden gedesaldeerd met artikel 7.1.2.