Omschrijving van de samenhang in het beleid
In deze begroting is een onderscheid gemaakt tussen de Megaprojecten Verkeer en Vervoer en niet-Verkeer en Vervoer. Onder het artikel Megaprojecten Verkeer en Vervoer vallen:
• Westerscheldetunnel
• Betuweroute
• Hogesnelheidslijn-zuid
• Anders betalen voor mobiliteit
• Zuiderzeelijn
Het projectartikel is gerelateerd aan de beleidsartikelen 32 (Veiligheid in mobiliteit), 34 (Betrouwbare netwerken en acceptabele reistijden) en 35 (Mainports en logistiek).
Tabel budgettaire gevolgen van de uitvoering
17. Megaprojecten Verkeer en Vervoer | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Verplichtingen | 68 515 | 255 166 | 132 220 | 83 177 | 204 459 | 214 672 | 400 000 |
Uitgaven | 121 519 | 152 599 | 0 | 40 000 | 40 000 | 40 000 | 300 000 |
17.01 Westerscheldetunnel | 1 140 | 5 582 | |||||
17.02 Betuweroute | 44 754 | 46 674 | |||||
17.03 Hoge snelheidslijn | 32 881 | 83 362 | |||||
17.03.01 Realisatie HSL – Zuid | 32 881 | 83 362 | |||||
17.03.02 Realisatie HSL – Zuid spoorwegen | |||||||
17.03.03 Realisatie HSL – Zuid hoofdwegen | |||||||
17.04 Anders betalen voor mobiliteit | 42 726 | 16 981 | 0 | 40 000 | 40 000 | 40 000 | 300 000 |
17.05 Zuiderzeelijn | 18 | ||||||
Apparaatsuitgaven: | 32 407 | 16 981 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Baten-lastendiensten | 5 716 | ||||||
Restant | 83 396 | 135 618 | 0 | 40 000 | 40 000 | 40 000 | 300 000 |
17.09 Ontvangsten | 14 714 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
17.02 Betuweroute
Motivering
Het project Betuweroute behelst de aanleg van een 160 kilometer lange, tweesporige lijn die exclusief bestemd en ontwikkeld is voor goederenvervoer. De route wordt aangelegd tussen de Rotterdamse haven en de Duitse grens bij Zevenaar-Emmerich. De stroom containershuttles per spoor naar het Europese achterland groeit gestaag. Goederenvervoer per spoor is belangrijk voor de bereikbaarheid van de Nederlandse industrie en zeehavens. De Betuweroute wordt aangelegd om in de toenemende vraag naar goederenvervoer over spoor te voorzien.
Producten
De Betuweroute kan ruwweg opgedeeld worden in twee delen namelijk het nieuw aangelegde A15-tracé en de bestaande Havenspoorlijn. Het A15-tracé is per 16 juni 2007 officieel in gebruik genomen. Hier zijn ERTMS en 25 kV in bedrijf.
Op de Havenspoorlijn zijn ERTMS level 1 en 25 kV ook in bedrijf sinds 13 december 2009. Hiermee is de Betuweroute als groot bouwproject klaar. Wel worden nog enkele restpunten afgehandeld, deze zijn ondergebracht in het project Nazorg Betuweroute.
Financiering:
De eindstand komt gecorrigeerd voor mee- en tegenvallers op € 4 683 mln. Van de Europese Unie worden voor het project Betuweroute bijdragen (onder andere TEN-gelden) ontvangen. Deze bijdragen worden jaarlijks aangevraagd bij de Europese Unie en in fasen uitgekeerd. In de totale financiering van het project wordt thans uitgegaan van een bedrag van € 172,5 mln.
Tot en met 2007 is door de Europese Unie € 168 mln. betaald.
De op dit productartikel opgenomen bedragen zijn voor het totale project als volgt opgebouwd:
• reguliere SVV middelen;
• bijdrage uit het FES;
• bijdrage private financiering voorgefinancierd uit FES;
• bijdrage van de Europese Unie;
• bijdrage Gelderland;
• bijdrage VROM voor geluidmaatregelen Calandbrug;
• bijdrage ProRail.
Een evaluatie in het kader van de status Groot Project is ingediend.
Projectoverzicht 17.02 Betuweroute
Totaal | Budget in € mln | Oplevering MIT/SNIP | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Projectomschrijving | huidig | vorig | t/m 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | later | huidig | vorig |
CATEGORIE 0 | ||||||||||||
Betuweroute | 2007 | 2007 | ||||||||||
Reguliere SVV-middelen | 720 | 722 | 673 | 47 | ||||||||
FES-middelen | 2 826 | 2 826 | 2 826 | |||||||||
Privaat | 843 | 843 | 843 | |||||||||
Financiering ProRail | 97 | 97 | 97 | |||||||||
Bijdrage Gelderland | 8 | 8 | 8 | |||||||||
Bijdrage VROM | 14 | 14 | 14 | |||||||||
EU-ontvangsten | 175 | 172 | 175 | |||||||||
Totaal categorie 0 | 4 683 | 4 636 | 47 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |||
Begroting (IF 17.02.01) | 47 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
17.03 Hogesnelheidslijn-zuid
Motivering
Met het vaststellen van de PKB HSL-Zuid is besloten tot aansluiting van Nederland op het Europese net van hogesnelheidslijnen. De HSL zuid bewerkstelligt een milieuvriendelijke verbinding tussen de Europese mainports en vormt daarmee een belangrijke schakel in het internationale en nationale lange afstandsverkeer.
Hogesnelheidslijn–zuid
Producten
Op 29 april 1997 is de Planologische Kernbeslissing HSL-Zuid (Kamerstukken II, 1996–1997, 22 026, nr. 70) door het kabinet goedgekeurd en op 15 april 1998 is het Tracébesluit (Kamerstukken II, 1997–1998, 25 981, nr. 2) genomen door de ministers van VenW en VROM. In 1999, 2000 en 2001 zijn belangrijkste civiele en spoortechnische contracten en de concessieovereenkomst ten behoeve van het vervoer gegund.
De bouwwerkzaamheden aan het tracé zijn inmiddels gereed.
Op 7 september 2009 is het personenvervoer gestart op het traject Amsterdam–Schiphol–Rotterdam met tijdelijk materieel (maximaal 160 km/uur) met een uursdienst op werkdagen. Op 13 december 2009 is het 300 km/uur vervoer Amsterdam–Parijs met de Thalystreinen gestart (vooralsnog op het tracé ten noorden van Rotterdam beperkt tot 160 km/uur).
De volgende activiteiten resteren nog tot het einde van het project:
• afwikkelen restpunten bouwfase;
• afwikkeling van het HSL-Schadevergoedingsschap;
• treffen van maatregelen ter voorkoming van problemen met elektromagnetische compatibiliteit (EMC);
• faciliteren testen, trein-/baanintegratie en proefbedrijf HSA voor het AnsaldoBreda materieel;
• verder inregelen van het vervoerssysteem;
• onderzoeken uitvoeren en maatregelen treffen ten aanzien van geluidsproductie HSL-Zuid.
De verwachting is dat deze werkzaamheden (met uitzondering van het HSL-Schadevergoedingsschap) gedeeltelijk in 2010 en gedeeltelijk in 2011/2012 zullen zijn afgerond. Dit is afhankelijk van de aflevering van het AnsaldoBreda-materieel en de ingroei van het vervoer.
Voor de ontwikkeling van de HSL-stations wordt gestreefd naar aparte lokale vormen van publiekprivate samenwerking. Dit wordt nader uitgewerkt in de Nieuwe Sleutelprojecten. In de reguliere voortgangsrapportages worden de belangrijkste risico’s nader toegelicht. Ook wordt daar aangegeven met welke maatregelen de risico’s zo veel als mogelijk worden beheerst.
Hogesnelheidslijn-Zuid: railwegen personenvervoer
Dit product betreft de realisatie van de aansluiting van station Breda CS via bestaand spoor op het hogesnelheidsspoor. De gelijktijdige realisatie van deze aansluiting is door de VenW toegezegd aan de gemeente Breda. De aansluiting is inmiddels gerealiseerd.
Hogesnelheidslijn-Zuid: hoofdwegen
Bij de verbreding en verlegging van de A16 (Moerdijk–Galder) en de A4 (Burgerveen–Leiden) bestonden grote raakvlakken met de planning en bouw van de HSL-Zuid. Daarom is besloten dat de verbreding en verlegging van de A16 en het deel van de A4 waar deze parallel loopt met de HSL-Zuid, werd uitgevoerd onder verantwoordelijkheid van de projectorganisatie HSL–Zuid.
Financiering:
De in dit productartikel opgenomen bedragen zijn als volgt opgebouwd:
• reguliere SVV-middelen;
• een bijdrage uit het FES;
• de bijdrage uit private financiering;
• de bijdragen van de Europese Unie;
• ontvangsten derden;
De ontvangsten van de HSA worden verantwoord op artikel 13 van deze begroting.
Meetbare gegevens
Vanaf begin 2002 wordt de risicoanalyse per kwartaal geactualiseerd. In de reguliere voortgangsrapportages worden de belangrijkste risico’s nader toegelicht. Ook wordt daar aangegeven met welke maatregelen de risico’s zo veel als mogelijk worden beheerst. De aanleg van de HSL-Zuid is inmiddels afgerond.
Projectoverzicht 17.03 HSL-Zuid
Totaal | Budget in € mln | Oplevering MIT/SNIP | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Projectomschrijving | huidig | vorig | t/m 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | later | huidig | vorig |
CATEGORIE 0 | ||||||||||||
HSL-Zuid (IF 17.03.01) | 6 074 | 6 068 | 5 825 | 83 | 2008/2009 | 2008/2009 | ||||||
– Reguliere SVV middelen (incl. FES BOR) | 2 643 | 2 643 | 2 560 | 83 | ||||||||
– Fes regulier | 1 710 | 1 710 | 1 710 | |||||||||
– Privaat | 940 | 940 | 940 | |||||||||
– EU-ontvangsten | 193 | 193 | 193 | |||||||||
– Ontvangsten derden | 106 | 100 | 106 | |||||||||
– Risicoreservering | 482 | 482 | 482 | |||||||||
HSL-Zuid spoorwegen (17.03.02) | 115 | 115 | 115 | |||||||||
HSL-Zuid hoofdwegen (17.03.03) | 1 012 | 1 012 | 1 012 | |||||||||
Totaal categorie 0 (excl. reeks Infraprovider) | 7 201 | 7 118 | 83 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |||
Begroting (IF 17.03) | 83 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
17.04 Anders Betalen voor Mobiliteit
Motivering
Gezien de ernst van de fileproblematiek is gekozen om een start te maken met Anders Betalen voor Mobiliteit: betalen voor gebruik in plaats van bezit.
In het najaar van 2007 (Kamerstukken II, 2007–2008, 31 305, nr. 1) is besloten een landelijke kilometerprijs voor alle gereden kilometers, voor alle voertuigen gedifferentieerd naar tijd, plaats en milieukenmerken in te voeren. Gekozen is om de invoering van de kilometerprijs te starten met het vrachtvervoer. Daarna zal de kilometerprijs voor de overige voertuigen worden geïmplementeerd.
De bestaande autobelastingen zullen naar rato worden afgeschaft. De lasten worden daarmee eerlijker verdeeld over de weggebruikers, doordat mensen die veel rijden meer betalen dan mensen die minder rijden. Over het geheel genomen gaan alle automobilisten samen niet méér betalen. Verwacht wordt dat de invoering van de kilometerprijs zal leiden tot gedragsveranderingen van de weggebruikers.
Producten
In 2008 is het zgn. Partieel Uitvoerings Besluit (PUB, Kamerstukken II, 2008–2009, 31 305, nr. 52) aan de Tweede Kamer gezonden. Op grond van dit PUB worden activiteiten uitgevoerd ter voorbereiding van de zogenaamde Grootschalige Praktijktest (GPT), waarin het technische concept van de kilometerbeprijzing zal worden beproefd.
Eind 2008 is de aankondiging gepubliceerd voor de aanbesteding van de benodigde onderdelen hiervoor. De aanbesteding vindt plaats in de vorm van een concurrentiegerichte dialoog.
Naast de dialoog in het garantiespoor heeft in 2009 ook de consultatie van het hoofdspoor plaatsgevonden. Aanbesteding en consultatie zijn vanwege de controversieel verklaring opgeschort. Met de GPT is een bedrag van € 167 mln. gemoeid.
In 2009 is het voorstel van wet Kilometerprijs (Kamerstukken II, 2008–2009, 31 305, nr. 139) aangeboden aan de Staten-Generaal voor de parlementaire behandeling. De Tweede Kamer heeft het dossier Anders Betalen voor Mobiliteit controversieel verklaard en kiest ervoor het wetsvoorstel niet in behandeling te nemen.
In het kabinetsbesluit van 30 november 2007 (Kamerstukken II, 2007–2008, 31 305, nr. 1) vormen de zogeheten mobiliteitsprojecten een essentieel onderdeel. Sindsdien is uitgebreid overlegd met een reeks van partijen bestaande uit verschillende overheden en grote bedrijven over deze projecten. Dit heeft geleid tot een programma dat in de loop van 2009 op basis van uitvoeringsconvenanten in uitvoering is gebracht.