De Koninklijke Luchtmacht is een modern en technologisch krijgsmachtdeel dat wereldwijd actief is. De luchtmacht ondersteunt bestrijding van internationale onrust en biedt hulp bij rampen. In Nederland zorgt ze voor veiligheid vanuit de lucht door onder andere bewaking en verdediging van het luchtruim. Hiervoor beschikt het krijgsmachtdeel over hooggekwalificeerd personeel, vliegtuigen, helikopters en andere wapensystemen.
De Minister is verantwoordelijk voor de vaststelling van de omvang en de samenstelling van de luchtmacht en van de mate van gereedheid van de luchtmacht. De luchtmacht is verantwoordelijk voor het operationeel gereedstellen en in stand houden van de lucht- en grondgebonden capaciteit van de krijgsmacht. De luchtmacht is inzetbaar voor zowel expeditionaire taken als (inter)nationale taken. Om de inzetbaarheidsdoelen te bereiken worden de volgende capaciteiten en inzetbare eenheden van de luchtmacht gereed gesteld. Defensie rapporteert hierover aan de Kamer via de Inzetbaarheidsrapportage die twee keer per jaar wordt verzonden (begroting en jaarverslag).
Capaciteit | Inzetbare eenheid | Omschrijving |
---|---|---|
JACHTVLIEGTUIGEN | Jachtvliegsquadron | De luchtmacht stelt wereldwijd jachtvliegtuigen gereed voor het verkrijgen en behouden van luchtoverwicht, het ondersteunen van grondtroepen, het uitvoeren van bombardementen en verkenningen. Daarnaast geeft Defensie met jachtvliegtuigen invulling aan haar speciale taken. Tenslotte staan jachtvliegtuigen gereed voor het bewaken van het nationale luchtruim, waaronder terroristische dreigingen. |
LUCHTRUIMBEWAKING EN -BEVEILIGING | Luchtgevechts-leidingsquadron | De gevechtsleiding levert luchtruimbewaking en -beveiliging voor het NAVO en nationale luchtruim, in samenwerking met jachtvliegtuigen (Quick Reaction Alert (QRA)). |
ONBEMANDE VLIEGTUIGEN | Onbemand vliegsquadron | MQ-9 Reaper squadron is ingericht om ISTAR-operaties (Intelligence, Surveillance, Target Acquisition and Reconnaissance) uit te voeren. De verwerkte data wordt beschikbaar gesteld aan (inter)nationale partners. |
HELIKOPTERSDe luchtmacht levert wereldwijd helicopters voor of ter ondersteuning van Control of the Air, Air Attack, Air Mobility en ISR (Intelligence, Surveillance and Reconnaissance), zowel zelfstandig als in (inter-) nationaal coalitieverband. De helikcpters kunnen, afhankelijk van het type helikopter, worden ingezet vanaf een vliegbasis, te velde of vanaf de schepen van de marine. | Gevechtshelicopter-squadron | Het Apache gevechtshelikoptersquadron kan zelfstandig en ter ondersteuning van grondoperaties worden ingezet voor aanvallen, verkenningen en beveiligingsoperaties. |
Transporthelicopter-squadron | Het Chinook transporthelikoptersquadron kan worden ingezet voor de verplaatsing van personeel en materieel, ter ondersteuning van gevechtsoperaties, medische evacuaties of om moeilijk bereikbare locaties te bevoorraden. Ook kunnen de helikopters worden ingezet ter bestrijding van (bos)branden. | |
Transporthelicopter-squadron | Het Cougar transporthelikoptersquadron kan worden ingezet voor de verplaatsing van personeel en materieel, ter ondersteuning van gevechtsoperaties, medische evacuaties of om moeilijk bereikbare locaties te bevoorraden. Ook kunnen de helikopters worden ingezet ter bestrijding van (bos)branden. | |
Maritiem helicopter- squadron | Het NH90 maritieme gevechtshelikoptersquadron is in staat om de schepen van de marine te beveiligen tegen oppervlakte- en onderwaterdreigingen. Daarnaast kunnen deze helikopters ook ingezet worden voor transport en medische evacuaties. | |
LUCHTTRANSPORT | Transportsquadron | Het C-130 transportsquadron wordt ingezet voor Air Mobile, Air Drop, Air Landing en (medische) evacuatie. Deze vliegtuigen kunnen opereren vanaf onverharde banen, met een minimum aan (logistieke) ondersteuning en beschikken over zelfbeschermings-middelen. |
AIR SUPPORT.De luchtmacht levert ondersteunende eenheden voor luchtoperaties, die zowel kunnen worden gebruikt bij nationale operaties als worden toegevoegd aan een internationaal samenwerkingsverband. | Luchtverkeersleiding | Levert verkeersleiding in het civiele en militaire luchtruim. |
Force Protection | Levert eenheden voor objectgrondverdediging (OGRV) en explosievenspeurhonden inclusief commandovoering. | |
Communications and Information Systems (CIS) | Levert eenheden voor het opzetten, onderhouden en bemannen van computernetwerk-, radio- en satellietverbindingen. | |
Luchttransport handling | Verzorgt de passagiers en vrachtafhandeling bij luchttransport. | |
Operationele Gezondheidszorg | Verzorgt de behandeling van gewonden. | |
Gewondenluchttransport | Levert teams voor het uitvoeren van medische evacuatie door de lucht. | |
Datalink Management Cel | Plannen, ontwerpen en monitoren van tactische datalink operaties. | |
Target Support Cell (TSC) | Levert capaciteit voor het gedetailleerd plannen van wapeninzet. |
Opdrachten Voor de nationale operaties levert de Koninklijke Luchtmacht, samen met de Belgische luchtmacht, het gehele jaar een bijdrage aan de luchtruimbewaking van de BENELUX, met twee F-16’s ondersteund door de luchtgevechtsleiding (Quick Reaction Alert). De Chinook en Cougar helikopters staan gedurende enkele maanden beschikbaar voor de zogenaamde Fire Bucket Operations (FBO). De bijdrage aan FBO gebeurt op basis van beschikbaarheid. Daarnaast staat voor eventuele strategische medische evacuatie een team 24/7 beschikbaar.
Ten behoeve van de snel inzetbare eenheden (SIC) heeft de Koninklijke Luchtmacht het gehele jaar vier F-35’s en de MQ-9 gereed voor het NATO Readiness Initiative (NRI). Gedurende het gehele jaar stelt de luchtmacht een NH-90 beschikbaar aan de Standing NATO Maritime Group One (SNMG1).
MiddelenMet de financiële middelen zoals toegekend vanuit de motie Hermans en de aanvullingen vanuit de Defensienota 2022 kan de luchtmacht haar opdrachten uitvoeren. Voor de belangrijkste beleidswijzigingen wordt verwezen naar de beleidsagenda en de defensiematerieelagenda in het DMF.
De activiteiten gericht op het gereedstellingsproces zijn afhankelijk van de kwantiteit en kwaliteit aan menskracht en het deelnemen aan kwalitatief hoogwaardige oefeningen. Met de beschikbare financiële middelen zal derhalve, naast het gebruik en instandhouding van wapensystemen, ook worden gekeken naar het intensiveren van activiteiten tot (decentrale) werving en behoud van personeel.
Digitale transformatie en innovatie De ontwikkeling naar de 5th Gen Airforce bestaat onder andere uit de transitie van diverse wapensystemen naar modernere configuraties. Ook het omvormen richting Informatie Gestuurd Optreden (IGO) maakt er onderdeel van uit. Naast een volledig vernieuwde en gemodificeerde vloot, een wendbare en adaptieve organisatie, speelt de verdergaande digitalisering en dataficering (onder andere door de toepassing van big data en data science) daarin een belangrijke rol.
Geoefendheid en inzetbaarheid Door het vervallen van COVID-19 maatregelen kan het volledige oefenplan hervat worden. Bij de inhaalslag zijn met name oefeningen op grotere schaal en deelname aan oefeningen op de hogere geweldniveaus en in grotere verbanden noodzakelijk om de geoefendheid voor de eerste hoofdtaak op peil te kunnen brengen.
2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Verplichtingen | 610.043 | 768.610 | 778.887 | 778.074 | 757.628 | 760.400 | 761.211 |
Uitgaven | 701.882 | 768.610 | 778.887 | 778.074 | 757.628 | 760.400 | 761.211 |
% Juridisch verplicht | 77% | ||||||
% bestuurlijk gebonden | |||||||
% beleidsmatig gereserveerd | 23% | ||||||
% nog niet ingevuld/ vrij te besteden | |||||||
Opdrachten | 19.970 | 25.388 | 22.840 | 22.929 | 22.968 | 22.927 | 23.767 |
- Gereedstelling | 19.970 | 25.388 | 22.840 | 22.929 | 22.968 | 22.927 | 23.767 |
Personele uitgaven | 661.032 | 718.420 | 730.028 | 730.581 | 708.554 | 711.247 | 714.272 |
- Eigen personeel | 534.128 | 617.776 | 640.330 | 644.210 | 627.623 | 631.020 | 634.384 |
- Externe inhuur | 6.658 | 5.833 | 480 | 480 | 480 | 480 | |
- Overige personele exploitatie | 120.246 | 94.811 | 89.698 | 85.891 | 80.451 | 79.747 | 79.408 |
Materiële uitgaven | 20.880 | 24.802 | 26.019 | 24.564 | 26.106 | 26.226 | 23.172 |
- Overige materiële exploitatie | 20.880 | 24.802 | 26.019 | 24.564 | 26.106 | 26.226 | 23.172 |
Apparaatsontvangsten | 14.486 | 12.111 | 12.111 | 12.111 | 12.111 | 12.111 | 12.111 |
Budgetflexibiliteit
Het aandeel «Juridisch verplicht» heeft betrekking op de leveringen van goederen en/of diensten, waarvan overeenkomsten zijn aangegaan voor de financiële instrumenten «opdrachten, personele en materiële uitgaven». Verplichtingen onder gereedstelling betreft onder meer de operationele rantsoenen en contracten die zijn aangegaan voor het gereedstellen van de eenheden. Bij de personele uitgaven wordt ervan uitgegaan dat het budget voor salarissen voor 2023 volledig verplicht is. Daarnaast worden de reeds aangegane verplichtingen voor externe inhuur ook als juridisch verplicht gezien. Voor de personele exploitatie betreft het met name de opleidingen. Onder de materiële uitgaven betreft dit voornamelijk uitgaven voor het zelfstandig aanschaffen van bedrijfsmiddelen. Ook worden er opdrachten gegeven aan o.a. kennisinstituten voor innovatieprojecten.
In totaal is voor 2023 77% juridisch verplicht ten opzichte van het totaal beschikbare budget.
OpdrachtenGereedstellingGereedstelling omvat de geraamde uitgaven die worden gedaan voor opwerk- en oefenactiviteiten, alsmede de daarbij behorende huur van oefenterreinen en andere operationele zaken. Voor 2023 staat er een baanrenovatie gepland op Vliegbasis Leeuwarden waardoor er een deployment plaatsvindt van Vliegbasis Leeuwarden naar Vliegbasis Volkel. De geplande oefeningen Arctic Challenge en Frisian Flag zijn beide Europese multinationale oefeningen voor jachtvliegtuigen. Andere oefeningen die voor 2023 gepland staan, zijn «Falcon, «Blaze» en «Bull» oefeningen waarbij de landmacht en/of marine samen met de luchtmacht geïntegreerde inzet beoefenen. Defensie meldt alle oefeningen vooraf via regionale media en sociale mediakanalen.
Personele uitgavenPersonele uitgaven bestaan hoofdzakelijk uit salarissen, sociale lasten, uitgaven voor toelagen, woon-werkverkeer, reservisteninzet en inhuur personeel. De overige personele exploitatie bestaat uit opleidingen (zowel vliegeropleidingen als andersoortige opleidingen), dienstreizen en overige personeelsgebonden uitgaven.
Materiële uitgavenDe uitgaven voor instandhouding zijn ingaande 2021 overgeheveld naar het Defensiematerieelbegrotingsfonds. Materiële uitgaven bestaan hoofdzakelijk uit goederen en diensten ten behoeve van de bedrijfsvoering, zoals kantoorinrichting en kantoorartikelen, transport en voorlichting. Daarnaast worden hier de uitgaven voor kennisontwikkeling, technologische ontwikkeling en innovatie en schadevergoedingen verantwoord.