Budgettaire gevolgen van beleid

Toelichting

Als gevolg van de hogere bezetting bij het COA van eerstejaars asielzoekers uit DAC-landen, heeft er een herschikking plaatsgevonden binnen het ODA-budget. Dit betekent een ombuiging op de BHOS-programma's. De bij eerste suppletoire begroting op verschillende artikelonderdelen administratief geboekte ‘pro rata’ ombuiging wordt tegengeboekt en vervangen door de ombuigingen per artikelonderdeel.

In 2023 zijn de Algemene Vrijwillige bijdragen voor UNDP en UNICEF meerjarig verplicht. Hierbij was de intentie om te blijven voldoen aan de zo genoemde UN-Funding Compact afspraken over de verhouding tussen geoormerkte en ongeoormerkte financiering aan VN-instellingen. Vanwege de noodzakelijke ombuigingen kan hieraan slechts deels worden voldaan. Verder is de planning van financiering van multilaterale activiteiten afgestemd op de aangepaste begroting.

Zoals gemeld aan het parlement op 4 juli 2023 (Kamerstuk 36 045 nr. 165), is er EUR 5,3 miljoen vrijgemaakt uit algemene middelen om via in-kind bijdragen directe steun te leveren aan Oekraïne. Het betreft bijdragen die voorzien in de behoeften die Oekraïne kenbaar heeft gemaakt via het EU Civil Protection Mechanism of anderszins, en die door Nederland zullen worden geleverd.

Om de inzichtelijkheid van de BHOS-begroting verder te verbeteren is er met ingang van begrotingsjaar 2017 artikelonderdeel 5.4 gecreëerd. Op dit artikelonderdeel wordt ook overprogrammering geregistreerd. Overprogrammering houdt in dat er meer programma’s of bijdragen worden gepland dan waarvoor budget beschikbaar is, in de verwachting dat over het algemeen de uitvoering van programma’s en/of betalingen vertraging oploopt. De uitvoering van het beleid leert dat bijvoorbeeld (geo)politieke ontwikkelingen en uitvoeringsmogelijkheden in landen waarin programma’s worden uitgevoerd gedurende het jaar kunnen leiden tot vertragingen in de uitputting van de ODA-middelen. Indien er sprake is van overprogrammering is dat zichtbaar als een negatieve stand op het verdeelartikel. Over de verdere werking van dit artikel verwijs ik u naar de Kamerbrief als reactie op Motie van der Graaf c.s. (Kamerstuk II, 36200 XVII nr. 32) over fluctuaties van het ODA-budget.

De totale ombuiging op de BHOS-begroting (EUR 559 miljoen, na inzet buffer EUR 531 miljoen) is gedempt met het extra budget voortkomend uit MEV (EUR 165 miljoen). Dit leidt tot een bezuiniging van EUR 297 miljoen op de BHOS-budgetten. Daarnaast is EUR 9 miljoen op de ODA-budgetten van het Ministerie van Buitenlandse Zaken bezuinigd. De overprogrammering is hiermee EUR 60 miljoen.