Het KNMI adviseert en waarschuwt de samenleving om risico’s op het gebied van weer, klimaat en seismologie terug te dringen en schade en letsel te beperken. Het KNMI ontwikkelt daartoe hoogwaardige kennis, verricht waarnemingen, zet deze om in producten en diensten die de veiligheidsrisico’s verminderen, bijdragen aan een duurzame samenleving en economische mogelijkheden bevorderen.
Samenvatting budgettaire gevolgen van beleid
In onderstaande tabel is een samenvatting opgenomen van de totale verplichtingen, uitgaven en ontvangsten van dit artikel. De onderverdeling naar de financiële instrumenten is opgenomen in de totaal tabel van de budgettaire gevolgen van beleid.
2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
Verplichtingen | 66.940 | 76.098 | 64.512 | 54.802 | 54.792 | 56.415 | 58.464 |
Uitgaven | 68.203 | 75.027 | 66.002 | 54.412 | 56.282 | 56.025 | 59.954 |
Uitgaven onderverdeeld per artikelonderdeel | |||||||
1 Meteorologie en seismologie | 47.317 | 51.850 | 51.146 | 45.859 | 45.598 | 44.345 | 44.076 |
2 Aardobservatie | 20.886 | 23.177 | 14.856 | 8.553 | 10.684 | 11.680 | 15.878 |
Ontvangsten | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
In onderstaande tabel is een overzicht en toelichting opgenomen op de rol en verantwoordelijkheid van de Minister van Infrastructuur en Waterstaat bij Meteorologie, Seismologie en Aardobservatie. Voor een nadere toelichting op de verschillende typologieën stimuleren, regisseren, financieren en (doen) uitvoeren wordt verwezen naar de leeswijzer.
De Minister is verantwoordelijk voor de uitvoering van de Wet taken meteorologie en seismologie (Wtms). De Minister heeft deze taken belegd bij het agentschap KNMI. Het gaat om de volgende taken:
Rol | Toelichting |
|---|---|
(doen) uitvoeren | De Minister is verantwoordelijk voor de uitvoering van de Wet taken meteorologie en seismologie (Wtms). De Minister heeft deze taken belegd bij het agentschap KNMI. De rol ‘(doen) uitvoeren’ heeft betrekking op de volgende taken: - het kosteloos verstrekken van algemene weerberichten omtrent de toestand van het huidige weer en het te verwachten weer;–waarschuwingen aan het algemeen publiek bij verwacht of werkelijk gevaarlijk of maatschappij-ontwrichtend weer of waarschuwingen bij calamiteiten waarbij het weer een belangrijke rol speelt;–het onverwijld informeren van het algemeen publiek bij een significante bodembeweging door geofysische bronnen of vulkanische activiteit;–het kosteloos ondersteunen van bestuursorganen in gedefinieerde gevallen.–het voortbrengen of verzamelen van meteorologische, seismologische en andere geofysische gegevens in het kader van de uitvoering van de taken zoals opgenomen in de Wet taken meteorologie en seismologie;–het beheer en onderhoud van de voor de uitvoering van zijn taken noodzakelijke technische infrastructuur;–het overeenkomstig ministeriële regeling desgevraagd ondersteunen van bestuursorganen, de rechterlijke organisatie, overheidsbedrijven of openbare lichamen op het terrein van meteorologie, seismologie of andere geofysische terreinen bij de uitvoering van aan hen bij of krachtens wet opgedragen taken;–onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek en technologische ontwikkeling met betrekking tot meteorologie, seismologie en andere geofysische terreinen;–meteorologische, seismologische en andere geofysische gegevens of het onderzoek, bedoeld in onderdeel h, op verzoek van internationale organisaties voortbrengen, verzamelen of beschikbaar stellen;–het voor hergebruik als bedoeld in de Wet hergebruik van overheidsinformatie, zonder dat daartoe een verzoek is gedaan op grond van die wet, beschikbaar stellen van meteorologische, seismologische en andere geofysische gegevens of onderzoeksresultaten, of de opzet daarvan, voor zover intellectuele eigendomsrechten van anderen dat niet beperken, waarbij er op basis van een overeenkomst aanvullende dienstverlening kan worden verleend;–internationale samenwerking op het gebied van meteorologie en seismologie en andere geofysische terreinen; en–het verlenen van meteorologische diensten voor de luchtvaartnavigatie. |
De Minister van Buitenlandse Zaken is verantwoordelijk voor het Kernstopverdrag en de minister van Economische Zaken en Klimaat is verantwoordelijk voor het kader van de Mijnbouwwet en voor Klimaat (mitigatie).
Samenhang doelstelling en meetbare gegevens
Onderstaand zijn de indicatoren en kengetallen opgenomen die verbonden zijn met de doelstelling van dit beleidsartikel. Scores op indicatoren kunnen aanleiding zijn om beleid bij te sturen. De kengetallen bieden met name belangrijke contextuele informatie.
Naar aanleiding van de beleidsdoorlichting in 2019 van artikel 23 zijn de beleidsindicatoren op het artikel herzien. Vanaf 2022 (rapportagejaar 2021) rapporteert het KNMI op basis van onderstaande indicatoren voor doeltreffendheid van de beleidsdoelstelling. Hiernaast zijn in de agentschapsparagraaf van het KNMI doelmatigheidsindicatoren opgenomen.
Indicator | Streefwaarde/norm |
|---|---|
1. Algemene klanttevredenheid: | |
a. Rapportcijfer voor kwaliteit van ontvangen producten/diensten | Overall cijfer ≥ 7,0 |
b. Rapportcijfer voor communicatie over producten/diensten. | Overall cijfer ≥ 7,0 |
2. Weer *:1 | |
a. Beschikbaarheid en frequentie van de dagelijkse weersverwachtingen. | Max. 1x per jaar > 8 uur oud |
b. Waarschuwingen code oranje/rood: | |
i. Het % uitgegeven codes oranje waarbij de bijbehorende meteorologische criteria daadwerkelijk zijn gehaald. | ≥ 60% |
ii. Het aantal gemiste waarschuwingen voor code oranje als percentage van het totaal aantal weersituaties die voldeden aan criteria voor code oranje | ≤ 15% |
iii. Het percentage van het algemeen publiek dat het weeralarm (code rood) als passend heeft ervaren. | ≥ 70% |
c. % van het algemeen publiek dat wordt bereikt met weerwaarschuwingen.2 | ≥ 80% |
d. % van het algemeen publiek dat gedrag aanpast na een weerwaarschuwing (code oranje of rood).3 | ≥ 65% |
3. Klimaat: | |
a. Beschikbaarheid klimaatbericht KNMI.4 | Gemiddeld 1x per week |
b. Klanttevredenheid (rapportcijfer) onder gebruikers klimaatproducten KNMI (zie verder punt 1). | Overall cijfer ≥ 7,0 |
4. Seismologie: | |
a. Publicatie bevingen in Nederland met magnitude ≥ 4,5 | ≥ 98% |
b. Publicatie bevingen in Groningen met magnitude ≥ 2 | ≥ 98% |
c. Percentage burgers dat KNMI op seismologisch gebied als betrouwbaar beschouwt, te onderzoeken via het imago onderzoek (zie verder punt 2c). | ≥ 75% |
d. Klanttevredenheid (rapportcijfer) onder gebruikers seismologische producten KNMI | Overall cijfer ≥ 7,0 |
5. Data beschikbaarheid: | |
a. Beschikbaarheid van en data m.b.t weer en klimaat | ≥ 98,5% |
b. Beschikbaarheid van data m.b.t. seismologie * | ≥ 80% |
6. Luchtvaart meteorologische dienstverlening: | |
a. Rapportcijfer voor kwaliteit van ontvangen producten/diensten (zie verder punt 1). | Overall cijfer ≥ 7,0 |
b. Rapportcijfer voor communicatie over producten/diensten (zie verder punt 1). | Overall cijfer ≥ 7,0 |
7. Wetenschappelijk onderzoek | |
a. Aantal wetenschappelijke publicaties | ≥ 65 per jaar |
In het jaarlijkse imago-onderzoek wordt onderzocht in hoeverre waarschuwingen burgers bereiken en leiden tot gedragsaanpassing.
Toelichting
1. Algemene Klanttevredenheid. Deze indicator is een maatstaf voor de kwaliteit van dienstverlening van het KNMI aan haar directe afnemers. Dit volgt uit het klantbelevingsonderzoek dat ieder jaar wordt afgenomen onder (professionele) gebruikers van KNMI producten en data. Bij klanttevredenheid wordt zowel gekeken naar productinhoudelijke als communicatieve aspecten.
2. Weer. Weerwaarschuwingen worden uitgegeven op basis van de weersomstandigheden en zijn daarom niet genormeerd in aantal. Over het weer brengt het KNMI actuele verwachtingen uit. Belangrijk is dat er ten hoogste 8 uur tussen twee opeenvolgende weerberichten zit. Daarom geldt een indicator van max. 1 x per jaar >8 uur oud, voor dagelijkse weerverwachtingen. De uitgegeven weerwaarschuwingen code oranje en rood worden jaarlijks geëvalueerd, door achteraf de daadwerkelijk opgetreden weersituatie te beschouwen. Daarbij speelt onzekerheid altijd een rol. Er wordt ook geëvalueerd of er weersituaties opgetreden zijn waarvoor waarschuwingen zijn gemist. Met gerichte peilingen wordt nagegaan welk percentage van het algemeen publiek het weeralarm als passend heeft ervaren. Ook wordt gepeild in hoeverre waarschuwingen burgers bereiken en hoeverre deze leiden tot gedragsaanpassing.
3. Klimaat. Het KNMI informeert het algemeen publiek wekelijks ten aanzien van het klimaat met een klimaatbericht. De klanttevredenheid van de gebruikers van klimaat-gerelateerde producten wordt gemeten bij het klantbelevingsonderzoek.
4. Seismologie. Voor seismologie informeert het KNMI het algemeen publiek over elke beving in Nederland met een magnitude van 3,0 of hoger (wettelijk verplicht is 4,5). Het uitgebreidere seismologische meetnetwerk in Groningen stelt het KNMI in staat om voor dit gebied ook alle bevingen met een magnitude van 1,5 of hoger (wettelijk verplicht is 2) waar te nemen en het publiek te informeren. Er wordt gerapporteerd op basis van de wettelijke norm. Ten aanzien van de kwaliteit van dienstverlening en berichtgeving wordt gekeken naar de geloofwaardigheid onder burgers (imago-onderzoek) en de klanttevredenheid van de professionele gebruikers van seismologische data (klantbelevingsonderzoek).
5. Data beschikbaarheid. Het KNMI streeft naar een beschikbaarheid van data voor weer en klimaat, van 98,5% over het hele jaar. De beschikbaarheid van seismologische data moet voldoende zijn om het publiek volledig en onverwijld te informeren over bevingen. Het meetnetwerk is ontworpen naar gelang de magnitude die minimaal moet worden gemeten en dat is niet voor heel Nederland hetzelfde. Daarnaast geldt dat door de redundantie in het meetnetwerk, de hoeveelheid data groot is en ook bij het uitvallen van één of meer onderdelen van het meetnetwerk alle aardbevingen worden geregistreerd. Dit is vertaald naar een indicator die de minimale gemiddelde beschikbaarheid van bruikbare data uit alle instrumenten in het veld weergeeft.
6. Luchtvaart-meteorologische dienstverlening. Luchtvaart meteorologische dienstverlening is een aparte categorie wettelijke taken van het KNMI. Daarom wordt de klanttevredenheid van de luchtvaartsector apart als indicator er uitgelicht.
7. Wetenschappelijk onderzoek. Wetenschappelijk onderzoek is geen kwantitatief doel op zich, maar ondersteunend aan de taken en de beleidsdoelstelling van het KNMI. Een minimum aantal peer reviewed publicaties is een indicator van de wetenschappelijke toets die het KNMI werk heeft doorstaan.
Onderstaand wordt ingegaan op relevante beleidsmatige ontwikkelingen op het artikel Meteorologie, Seismologie en Aardobservatie.
MSP2025
Het KNMI werkt aan de ambities uit het Meerjarig Strategisch Plan (MSP2025). Centraal staat de ontwikkeling van het Early Warning Centre met als doel om verwachtingen en waarschuwingen beter en betrouwbaarder te maken, gericht op afnemers. In 2024 wordt de samenwerking met veiligheidsregio’s en waterschappen verder geoperationaliseerd voor de monitoring van extreem weer ten behoeve van tijdige en gerichte waarschuwingen. Daarbij ligt steeds meer nadruk om het in kaart brengen van de gevolgen van de meteorologische omstandigheden middels «impact-based forecasting», waarbij in samenwerking met gebruikers wordt ingeschat wanneer extreem weer en klimaatverandering tot problemen leiden, om zo de risico’s te kunnen verminderen en om inzicht en handelingsperspectief te bieden.
ICT- en meetinfrastructuur
De ICT- en meetinfrastructuur vormen belangrijke randvoorwaarden voor het Early Warning Centre. Dit staat in het teken van werken onder architectuur. Het applicatielandschap vergt continu aandacht om te voldoen aan de hoge eisen van leveringszekerheid en kwaliteit.
Experimenten zullen worden gedaan om, met behulp van datascience en AI (kunstmatige intelligentie), de taken van het KNMI effectiever en/of efficiënter uit te voeren.
Cyber
In 2024 wordt de capaciteit versterkt op het gebied van cyberveiligheid en het vernieuwen en vervangen van verouderde software (‘legacy’).
Modernisering waarneeminfrastructuur
Het programma Modernisering van de waarneeminfrastructuur wordt in 2024 vervolgd waarbij de inzet gericht zal zijn op het maken van een vloeiende overgang van het oude naar het nieuwe systeem. Een aantal aanbestedingen van nieuwe meetinstrumenten zoals zichtmeters en windsensoren zal ook in 2024 zijn beslag krijgen.
Klimaat
Het KNMI is onder meer uitvoerend focal point van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) dat in 2023 zijn zesde rapport uitbracht. Dit vormt de basis voor de KNMI Klimaatscenario’s ’23. In 2024 bereidt het KNMI de inzet voor het zevende IPCC rapport voor. Met een bijdrage uit het fonds voor wetenschap en onderzoek zal vanaf 2023 de Europese samenwerking aan onderzoek en innovatie op de werkterreinen van het KNMI, waaronder stedelijk klimaat en droogte, een impuls krijgen. Ook start het KNMI in 2024 met de voorbereidingen van het Meerjarig Strategisch Plan 2030 waarin Klimaat een belangrijke rol zal vervullen.
Seismologie
De parlementaire enquête naar aardbevingen door gaswinning in Groningen heeft het belang van tijdige metingen en monitoring en communicatie over onzekerheden in onderzoek benadrukt. Mede naar aanleiding hiervan zal het seismisch meetnet voor mijnbouwactiviteiten in Nederland, zoals geothermie, uitgebreid gaan worden.
2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
Verplichtingen | 66.940 | 76.098 | 64.512 | 54.802 | 54.792 | 56.415 | 58.464 |
Uitgaven | 68.203 | 75.027 | 66.002 | 54.412 | 56.282 | 56.025 | 59.954 |
1 Meteorologie en seismologie | 47.317 | 51.850 | 51.146 | 45.859 | 45.598 | 44.345 | 44.076 |
Bijdragen aan agentschappen | 43.673 | 47.760 | 47.059 | 41.772 | 42.211 | 40.958 | 40.689 |
Waarvan bijdragen aan agentschap KNMI | 43.673 | 47.760 | 47.059 | 41.772 | 42.211 | 40.958 | 40.689 |
Bijdragen aan (inter-)nationale organisaties | 3.644 | 4.090 | 4.087 | 4.087 | 3.387 | 3.387 | 3.387 |
Waarvan bijdragen aan ECMWF (HGIS) | 2.754 | 3.150 | 3.147 | 3.147 | 2.447 | 2.447 | 2.447 |
Waarvan bijdragen aan WMO (HGIS) | 854 | 905 | 905 | 905 | 905 | 905 | 905 |
Overige bijdragen aan (inter-)nationale organisaties | 36 | 35 | 35 | 35 | 35 | 35 | 35 |
2 Aardobservatie | 20.886 | 23.177 | 14.856 | 8.553 | 10.684 | 11.680 | 15.878 |
Bijdragen aan agentschappen | 20.886 | 23.177 | 14.856 | 8.553 | 10.684 | 11.680 | 15.878 |
Waarvan bijdragen aan KNMI | 20.886 | 23.177 | 14.856 | 8.553 | 10.684 | 11.680 | 15.878 |
Ontvangsten | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Onderstaand is per artikelonderdeel, zoals opgenomen in de budgettaire tabel, voor het jaar 2024 een toelichting gegeven waarvoor de financiële instrumenten worden ingezet en wie de middelen ontvangt.
1. Meteorologie en seismologie (€ 51,1 miljoen)
De volgende financiële instrumenten worden ingezet:
1. Bijdragen aan agentschappen (€ 47,1 miljoen)
• KNMI Meteorologie
Reguliere uitgifte van een algemeen weerbericht en van waarschuwingen voor gevaarlijk weer (code geel, code oranje en weeralarm);
• Ter beschikkingstelling van de meteorologische basisdata van het nationale meteorologische meetnet en de nationale meteorologische modelinfrastructuur, op basis van een open databeleid;
• Ter beschikkingstelling van data, informatie en kennis over het huidige klimaat;
• Het leveren van projecties over het toekomstige klimaat (klimaatscenario’s);
• Verrichten van strategisch en toegepast onderzoek en het geven van beleidsadviezen op het gebied van de meteorologie;
• Internationale vertegenwoordigingen op het gebied van de meteorologie (met name WMO, EUMETSAT en ECMWF);
• Beantwoorden van vragen vanuit de maatschappij over weer en klimaat.
• KNMI Seismologie
• Continue monitoring van natuurlijke en geïnduceerde seismiciteit in Nederland;
• Verrichten van strategisch en toegepast onderzoek en het geven van beleidsadviezen op het gebied van de seismologie;
• Beantwoorden van vragen vanuit de maatschappij op het gebied van aardbevingen en tsunami’s;
• Verrichten van waarnemingen en onderzoek ten behoeve van het Nationaal Data Centre (NDC) voor de CBTBO.
• KNMI Caribisch Nederland
• Reguliere uitgifte van een algemeen weerbericht en van waarschuwingen voor gevaarlijk weer
• Dienstverlening voor de luchtvaart voor luchthaven Flamingo Airport (Bonaire International Airport)
• Ter beschikkingstelling van de meteorologische basisdata van het nationale meteorologische meetnet en de nationale meteorologische modelinfrastructuur, op basis van een open databeleid;
• Ter beschikkingstelling van data, informatie en kennis over het huidige klimaat;
• Het leveren van projecties over het toekomstige klimaat (klimaatscenario’s);
• Verrichten van strategisch en toegepast onderzoek op het gebied van de meteorologie;
• Internationale vertegenwoordigingen op het gebied van de meteorologie (met name WMO, EUMETSAT en ECMWF);
• Beantwoorden van vragen vanuit de maatschappij over weer en klimaat;
• Continue monitoring van natuurlijke en geïnduceerde seismiciteit in Nederland;
• Verrichten van strategisch en toegepast onderzoek en het geven van beleidsadviezen op het gebied van de seismologie;
• Beantwoorden van vragen vanuit de maatschappij op het gebied van aardbevingen en tsunami’s;
• Verrichten van waarnemingen en onderzoek ten behoeve van het Nationaal Data Centre (NDC) voor de CBTBO.
27. Bijdragen aan (inter)nationale organisaties (€ 4,1 miljoen). De beschikbare middelen worden gebruikt om de Nederlandse contributies aan de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) en het European Centre for Medium-Range Weather Forecasts (ECMWF) te voldoen. Deelname aan de activiteiten van de WMO en het ECMWF wordt gefinancierd uit HGIS.
• WMO (€ 0,9 miljoen). De WMO is de overkoepelende gespecialiseerde organisatie van de Verenigde Naties op het gebied van weer, klimaat en water. De WMO is van groot belang voor internationale samenwerking op meteorologisch gebied, de uitwisseling van meteorologische gegevens en producten en het bevorderen van wetenschappelijk onderzoek op het gebied van weer en klimaat. Ook de ontwikkeling van Early Warning for all vindt plaats in WMO-kader.
• ECMWF (€ 3,1 miljoen). Het Europees Centrum voor Weersverwachtingen op de Middellange Termijn (ECMWF), gevestigd in Reading, UK, is een intergouvernementele organisatie van 22 Europese lidstaten, waaronder Nederland. Het ECMWF ontwikkelt en onderhoudt numerieke globale weermodellen voor middellange en lange termijn weersverwachtingen. De operationele numerieke weersverwachtingen van het ECMWF worden 24/7 verspreid aan afnemers binnen de lidstaten. Ook stelt het ECMWF computer rekencapaciteit beschikbaar aan de lidstaten.
2. Aardobservatie (€ 14,9 miljoen)
Het volgende financiële instrument wordt ingezet:
1. Bijdragen aan agentschappen (€ 14,9 miljoen). Het verzorgen van de waarnemingen vanuit polaire en geostationaire weersatellieten wordt in Europees verband uitgevoerd door EUMETSAT, een intergouvernementele organisatie van 30 lidstaten. Deze operationele satellieten leveren informatie die onontbeerlijk is voor het monitoren van weer en klimaat. Het KNMI vertegenwoordigt Nederland bij EUMETSAT. Het budget van EUMETSAT en daarmee ook de contributie aan EUMETSAT wordt jaarlijks in de EUMETSAT-Council vastgesteld.
De begroting volgt in grote lijnen de begroting van EUMETSAT. De contributies van lidstaten aan EUMETSAT zijn mede afhankelijk van de kosten voor de ontwikkeling van de nieuwe generatie satellieten. Dergelijke programma’s kunnen soms vertraagd worden, zoals door een technisch probleem bij de ontwikkeling. Dit leidt tot een verschuiving van kosten naar latere jaren en soms ook een reductie van de contributie in het daaropvolgende jaar.
In onderstaande tabel is van het totaal van de geraamde programma uitgaven inzicht gegeven in het geschatte aandeel juridisch verplicht, bestuurlijk gebonden, beleidsmatig gereserveerd en nog niet ingevuld/vrij te besteden. In lijn met de Regeling rijksbegrotingsvoorschriften is voor de juridisch verplichte uitgaven op het niveau van een Financieel Instrument als geheel van het totale artikel een kwalitatieve toelichting opgenomen.
2024 | |
|---|---|
juridisch verplicht | 100% |
bestuurlijk gebonden | 0% |
beleidsmatig gereserveerd | 0% |
nog niet ingevuld/vrij te besteden | 0% |
Toelichting
Van de totale in 2024 beschikbare programma uitgaven van € 66,0 miljoen is 100% juridisch verplicht. Per financieel instrument wordt dit onderstaand toegelicht.
1. Bijdrage aan agentschappen: de uitgaven hebben betrekking op het agentschap KNMI. Deze zijn volledig (100%) juridisch verplicht en hebben een structureel karakter. De bijdrage aan het KNMI wordt verstrekt voor het uitvoeren van wettelijke taken op het gebied van Meteorologie, Seismologie en Aardobservatie.
2. Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties: de bijdragen aan de internationale organisaties zijn 100% juridisch verplicht. De bijdragen zijn bestemd voor structurele jaarlijkse contributies aan de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) en het European Centre for Medium-Range Weather Forecasts (ECMWF). Het WMO is belangrijk voor de uitwisseling van meteorologische gegevens, producten en het bevorderen van wetenschappelijk onderzoek op het gebied van weer en klimaat. Ook de ontwikkeling van Early Warning for all vindt plaats in WMO-kader. Het ECMWF ontwikkelt en onderhoudt numerieke globale weermodellen voor middellange en lange termijn weersverwachtingen. De operationele numerieke weersverwachtingen van het ECMWF worden 24/7 verspreid aan afnemers binnen de lidstaten. Ook stelt het ECMWF computer rekencapaciteit beschikbaar aan de lidstaten.