Door het ondersteunen van duurzame handel en inclusieve groei is ook in 2017 gewerkt aan het uitbannen van (extreme) armoede. In 2017 is het Trade Facilitation Agreement van de Wereldhandelsorganisatie in werking getreden. Nederland droeg in dat kader EUR 30 miljoen bij aan de Umbrella Facility for Trade van de Wereldbankgroep. Door handel te bevorderen, wordt via dit fonds bijgedragen aan werkgelegenheid en economische groei.
Inclusieve groei betekent ook extra aandacht voor gender. Daar was in 2017 in toegenomen mate aandacht voor. Zo heeft Nederland bijgedragen aan het in 2017 nieuw opgerichte Women Entrepreneurs Finance Initiative van de Wereldbankgroep. Via dit initiatief worden kredieten verstrekt aan vrouwelijke ondernemers in ontwikkelingslanden. In samenwerking met de Europese Commissie en USAID werd een nieuw handelsfacilitatieprogramma in West-Afrika opgezet. Nederland richt zich daarbij op vrouwelijke ondernemers en kleine handelaren.
Het kabinet heeft in 2017 besloten Invest-NL op te richten. Daarmee zullen ondernemers worden ondersteund en extra investeringen aangetrokken die bijdragen aan het behalen van de mondiale klimaat- en ontwikkelingsdoelstellingen. Expertise, instrumenten en eigen investeringskapitaal worden daarvoor bij Invest-NL op één plek samengebracht. Voor de ontwikkelkosten voor de internationale tak van Invest-NL is voor 2017 EUR 3 miljoen beschikbaar gesteld.
G20
In de G20 heeft Nederland het Duitse voorzitterschap actief ondersteund bij het opzetten van het Compact With Africa -initiatief, dat particuliere investeringen moet bevorderen in Sub-Sahara Afrika.
Mede op aandringen van Nederland zijn in de G20 richtlijnen overeengekomen voor een optimale coördinatie tussen het IMF en de multilaterale ontwikkelingsbanken, vooral voor het verstrekken van steun aan landen met macro-economische kwetsbaarheden. Ten slotte hebben de Nederlandse inspanningen geleid tot een verklaring waarin de G20 expliciet het belang van duurzame waardeketens voor ontwikkeling bevestigt.
Convenanten en verduurzaming handelsketens
In 2017 is verder gewerkt aan de totstandkoming en uitvoering van IMVO-convenanten. Binnen de IMVO-convenanten werken bedrijfssectoren samen met de overheid, maatschappelijke organisaties en vakbonden om risico’s voor mens en milieu in hun ketens aan te aanpakken en te voorkomen, conform de OESO-richtlijnen voor multinationale ondernemingen. In 2017 zijn de convenanten voor plantaardige eiwitten, hout en goud getekend. Er is onder begeleiding van de Sociaal Economische Raad gewerkt aan nieuwe convenanten in de voedingsmiddelen-, de verzekerings-, de natuursteen- en de sierteeltsector. Binnen de metaal-, de elektronica-, de pensioen- en de land- en tuinbouwsector zijn eerste stappen gezet om te komen tot convenanten. De Nederlandse Vereniging Duurzame Energie heeft een interne verkenning uitgevoerd als voorbereiding op een IMVO-convenant.
Met steun van Nederland, Duitsland en de Europese Commissie is in 2017 het Europees Partnerschap voor Verantwoorde Mineralen volledig van start gegaan. In dit partnerschap werken overheden, bedrijven en het maatschappelijk middenveld gezamenlijk aan verduurzaming van grondstoffenketens. Het Partnerschap draagt bij aan het tegengaan van mensenrechtenschendingen in conflict en hoog-risicogebieden in grondstofrijke ontwikkelingslanden. Hiermee wordt invulling gegeven aan de Motie Van Ojik 33 750 V nr 34 over het waarborgen van duurzaamheid en mensenrechten in toekomstige partnerschappen voor grondstoffen.
Beleidscoherentie
Het Nederlandse actieplan voor beleidscoherentie voor ontwikkeling oogstte lof in de OESO-DAC Peer Review van het Nederlandse ontwikkelingsbeleid. Mede dankzij Nederland wordt het fundamentele belang van beleidscoherentie voor ontwikkeling erkend in de EU Consensus on Development, die op 19 mei 2017 werd aangenomen.
Er zijn grote vorderingen geboekt met Bangladesh en Kirgizië voor opname van antimisbruikbepalingen in de bilaterale belastingverdragen. Naar verwachting kunnen de ratificatieprocessen in 2018 in gang worden gezet. Nederland steunde ook in 2017 het OESO-programma Tax Inspectors Without Borders. Dat programma heeft ontwikkelingslanden al ongeveer USD 278 miljoen aan extra belastinginkomsten opgeleverd.