1. Algemene beleidsdoelstelling
Zorg dragen voor een tegemoetkoming in de kosten van de premie van de zorgverzekering en inkomensondersteuning voor mensen die geconfronteerd worden met meerkosten als gevolg van een handicap of chronische ziekte.
2. Rol en verantwoordelijkheid Minister
De Minister is verantwoordelijk voor:
Financieren:
-
– Financieren van de zorgtoeslag. Vaststellen van de hoogte van de zorgtoeslag en de vormgeving van het stelsel van wet- en regelgeving.
-
– Tot en met uitvoeringsjaar 2013 (uitbetaling in ultimo 2014 en uitloop in 2015) voor de financiering van de tegemoetkoming voor chronisch zieken en gehandicapten die geconfronteerd worden met meerkosten als gevolg van hun aandoening. Tot dat jaar is de Minister verantwoordelijk voor het vaststellen van het niveau van de forfaitaire tegemoetkoming en de vormgeving van het stelsel van wet- en regelgeving.
-
– Financieren van de tegemoetkoming voor personen die in de inkomstenbelasting hun uitgaven voor specifieke zorgkosten als gevolg van heffingskortingen niet of niet geheel kunnen verzilveren.
3. Beleidswijzigingen 2015
Zorgtoeslag
De zorgtoeslag wordt aangepast als gevolg van het pakket maatregelen dat de beoogde opbrengst van de huishoudentoeslag vervangt. Daarbij worden zowel het normpercentage als het afbouwpercentage verhoogd. Deze aanpassingen leiden tot een neerwaardse bijstelling van de uitgaven aan zorgtoeslag met € 375 miljoen in 2015 en ruim € 150 miljoen structureel.
Na 2017 is de uitgavenraming van de zorgtoeslag technisch constant verondersteld.
Wtcg
Het wetsvoorstel dat leidt tot afschaffing van de tegemoetkoming Wtcg is door de Eerste Kamer aangenomen op 3 juni 2014. De Wtcg is daarmee met terugwerkende kracht per 1 januari 2014 afgeschaft. Doordat de tegemoetkoming een jaar later wordt uitbetaald dan dat de rechten zijn opgebouwd, worden eind 2014 de tegemoetkomingen over 2013 uitbetaald. In 2015 vinden nog betalingen plaats, bijvoorbeeld aan personen van wie het rekeningnummer dan bekend wordt.
Tegemoetkoming specifieke zorgkosten
Conform het begrotingsakkoord 2014 blijft de fiscale aftrek mogelijk van uitgaven voor specifieke zorgkosten.
4. Budgettaire gevolgen van beleid
| 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Verplichtingen | 5.588.214 | 4.271.922 | 4.068.504 | 4.540.776 | 4.917.661 | 4.917.662 | 4.916.920 |
| Uitgaven | 5.992.369 | 4.271.922 | 4.068.504 | 4.540.776 | 4.917.661 | 4.917.662 | 4.916.920 |
| Waarvan juridisch verplicht | 100% | ||||||
| Inkomensoverdrachten | 5.992.369 | 4.271.922 | 4.068.504 | 4.540.776 | 4.917.661 | 4.917.662 | 4.916.920 |
| 1. Zorgtoeslag | 5.618.160 | 3.808.965 | 3.990.423 | 4.498.789 | 4.878.620 | 4.878.621 | 4.878.621 |
| 2. Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg) | 326.065 | 420.658 | 25.782 | 688 | 742 | 742 | 0 |
| 3. Tegemoetkoming specifieke zorgkosten | 48.143 | 42.299 | 52.299 | 41.299 | 38.299 | 38.299 | 38.299 |
| Ontvangsten | 607.111 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Bovenstaande informatie is bedoeld voor de Staten-Generaal. Aan dit overzicht kunnen geen rechten worden ontleend.
Budgetflexibiliteit
Inkomensoverdrachten
Van het beschikbare budget 2015 ad circa € 4,1 miljard is 100% juridisch verplicht. Het betreft de wettelijke regelingen zorgtoeslag, Wtcg en TSZ.
5. Instrumenten
Inkomensoverdrachten
Zorgtoeslag
De Belastingdienst betaalt als tegemoetkoming in de kosten van de nominale premie Zvw en het gemiddeld eigen risico de zorgtoeslag uit aan alle burgers die daar recht op hebben en toeslag aanvragen (zie onderstaand figuur). Hierdoor betaalt idealiter niemand een groter dan aanvaardbaar deel aan Zvw-premie. De raming voor 2015 is circa € 4 miljard. De gemiddelde zorgtoeslag per huishouden was in 2013 € 1.012.
Kengetal: Ontwikkeling aantal ontvangers zorgtoeslag
Bron: Belastingdienst
Dit is de stand van het aantal beschikkingen voor de zorgtoeslag voor het betreffende toeslagjaar.
De cijfers betreffen de stand op 15 augustus 2014. In de stand van het aantal beschikkingen zijn zowel definitieve als voorlopige beschikkingen meegenomen. Het aantal ontvangers zorgtoeslag in een jaar kan hoger of lager uitvallen, omdat de zorgtoeslag met terugwerkende kracht kan worden aangevraagd. Als alle aanvragen definitief beschikt zijn, is pas duidelijk hoeveel rechthebbenden er zijn. Een huishouden heeft recht op zorgtoeslag als de nominale premie plus het gemiddelde eigen risico een bepaald deel van het huishoudinkomen te boven gaat. Het aantal rechthebbenden op zorgtoeslag is de afgelopen jaren gestegen, omdat de premies Zvw harder zijn gestegen dan de inkomens.
Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg)
Chronisch zieken en gehandicapten ontvangen een algemene tegemoetkoming in de meerkosten die zij hebben als gevolg van hun chronische ziekte of handicap. De raming voor 2015 is circa € 25,8 miljoen. Dit bedrag bestaat uit nabetalingen over tegemoetkomingjaar 2013.
Kengetal Wtcg:
Over het tegemoetkomingsjaar 2009 (uitbetaald vanaf 2010) hebben ruim 2,1 miljoen personen recht op een tegemoetkoming. Daarmee is een bedrag van ruim € 590 miljoen mee gemoeid. Over tegemoetkomingsjaar 2010 (uitbetaald vanaf 2011) hebben circa 2,2 miljoen personen recht op een tegemoetkoming. Daarmee is naar verwachting een bedrag van € 625 miljoen gemoeid. Deze stijging wordt grotendeels veroorzaakt door de maatregelen die zijn doorgevoerd naar aanleiding van het advies van de Taskforce Linschoten (Verbetering van de criteria geneesmiddelen- en ziekenhuiszorggebruik voor afbakening van de doelgroep voor de Wtcg, (TK 31 706, nr. 55).
Over tegemoetkomingsjaar 2011 (uitbetaald vanaf 2012) hebben circa 2,3 miljoen personen recht op een tegemoetkoming. Daarmee is naar verwachting een bedrag van € 670 miljoen gemoeid.
Het aantal rechthebbenden daalt voor tegemoetkomingsjaar 2012 (uitbetaald vanaf 2013) door de inkomenstoets. Circa 1,3 miljoen personen zullen een tegemoetkoming 2012 ontvangen, wat een bedrag van circa € 350 miljoen met zich mee brengt.
Het laatste tegemoetkomingsjaar is het jaar 2013. De tegemoetkoming 2013 zal naar verwachting aan circa 1,4 miljoen personen worden uitbetaald, wat circa € 355 miljoen aan budget vergt. In 2015 leidt dit naar verwachting nog tot € 25,8 miljoen aan nabetalingen.
Tegemoetkoming specifieke zorgkosten/TBU
De TSZ-regeling is een tegemoetkomingsregeling voor personen die in de inkomstenbelasting hun uitgaven voor specifieke zorgkosten als gevolg van heffingskortingen niet of niet geheel kunnen verzilveren. De raming voor 2015 is € 52,3 miljoen.
De TBU-regeling is met ingang van 1 januari 2009 vervallen. De verwachting is dat er tot in 2015 kasuitgaven plaatsvinden als gevolg van afgehandelde beschikkingen door de Belastingdienst. De totale uitgaven voor de TBU-regeling nemen jaarlijks af.