A Algemene doelstelling

B Rol en verantwoordelijkheid

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is verantwoordelijk voor het stellen van randvoorwaarden die de rechtmatigheid en doelmatigheid van de inzet van middelen van de Rijksbegroting garanderen. Aruba, Curaçao en Sint Maarten zijn volledig zelf verantwoordelijk voor de beleidvorming en -uitvoering in de landen. De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties kan op basis van (individuele) verzoeken beleidsmatige assistentie bieden om de landen te ondersteunen, bijvoorbeeld door middel van kennis en expertise.

De openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba maken elk deel uit van het staatsbestel van Nederland. In het Statuut is bepaald dat voor deze eilanden regels kunnen worden gesteld en andere specifieke maatregelen kunnen worden getroffen met het oog op de economische en sociale omstandigheden, de grote afstand tot het Europese deel van Nederland, hun insulaire karakter, kleine oppervlakte en bevolkingsomvang, geografische omstandigheden, het klimaat en andere factoren waardoor deze eilanden zich wezenlijk onderscheiden van het Europese deel van Nederland.

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is verantwoordelijk voor de Rijkscoördinatie van beleid met betrekking tot Caribisch Nederland. Dit krijgt vorm door het opstellen en monitoren van het meerjarenprogramma, het beheer van het BES-fonds, afstemming van rijksbeleid door middel van de zogenoemde Caribisch Nederland tafel, het beheer van de Rijksdienst Caribisch Nederland en het inzetten van de Rijksvertegenwoordiger in de nieuwe rol.

C Beleidswijzigingen

De staatkundige structuur van het Koninkrijk en de samenwerking met het Caribische deel van het Koninkrijk zijn sinds 10-10-10 ingrijpend veranderd. Veranderingen die ook het beleid van Koninkrijksrelaties raken, en daardoor ook het begrotingshoofdstuk IV. Verschuivingen in het beleid hebben geleid tot een vernieuwing van de begrotingsartikelen. Het beleid ten aanzien van de landen, maar ook het beleid ten aanzien van Caribisch Nederland, zorgt voor een andere aanpak in de werkwijze naar de landen en de Openbaar lichamen toe. Veranderingen die het Ministerie van BZK hebben doen besluiten om de begrotingsartikelen grondig aan te pakken en te actualiseren.

De financiële relatie met Caribisch Nederland en de landen is de afgelopen jaren geëvolueerd. De samenwerkingsprogramma’s in het Caribisch deel van het Koninkrijk zijn afgerond of worden binnenkort afgerond. Deze ontwikkelingen zijn van invloed op de inzet en verdeling van de binnen het begrotingshoofdstuk IV beschikbare middelen. Op 20 april 2011 is de aanpassing van de presentatie onder de naam «Verantwoord Begroten» in de Tweede Kamer behandeld (Kamerstukken II, 2012–2013, 31 865, nr. 26). De nieuwe presentatie geeft meer inzicht in de financiële informatie, de rol en verantwoordelijkheid van de Minister en laat een duidelijke splitsing tussen apparaat en programma zien.

D1 Tabel Budgettaire gevolgen van beleid

Beleidsartikel 4 Bevorderen sociaaleconomische structuur

D2 Budgetflexibiliteit

E Toelichting op de instrumenten

4.1. Aruba, Curaçao en Sint Maarten

Opdrachten

Onderzoek, Kennisoverdracht en Communicatie

Op verzoek van Aruba, Curaçao en Sint Maarten kan Nederland projecten ondersteunen die bijdragen aan het verbeteren van de sociale en economische ontwikkeling en de overheidsfinanciën. Onder dit instrument worden de projecten verantwoord die in opdracht van Nederland worden uitgevoerd.

Ook terugkerende reguliere projecten, zoals het Koninkrijksconcert en de Koninkrijksconferentie als die in Nederland wordt georganiseerd, vallen onder dit instrument.

Inkomensoverdracht

Pensioenen

Conform de regeling vaste verrekenkoers pensioeninkomen voormalig Nederlands-Antilliaanse en Arubaanse pensioengerechtigden worden nadelige koersverschillen als gevolg van wisselkoersfluctuatie tussen de Antilliaanse gulden (NAf) en de Arubaanse florin (Afl) en de euro gecompenseerd uit begrotingshoofdstuk IV.

Bijdragen aan (inter)nationale organisaties

Onderzoek, Kennisoverdracht en Communicatie

Op verzoek van Aruba, Curaçao en Sint Maarten kan Nederland projecten ondersteunen die bijdragen aan het verbeteren van de sociale en economische ontwikkeling en de overheidsfinanciën. Onder dit instrument worden de projecten verantwoord die door de landen zelf worden uitgevoerd.

4.2. Caribisch Nederland

Subsidies

Subsidie Caribisch Nederland

Project uitzending managers (PUM) Netherlands senior experts is een non-profit organisatie die bedrijven uit ontwikkelingslanden en opkomende markten adviseert die geen commerciële consultancy kunnen betalen. De subsidie die wordt verleend aan PUM Nederland ten behoeve van het bijdragen aan de economische ontwikkeling van bedrijven in Caribisch Nederland. Dit gebeurt door de inzet van experts die hun kennis overdragen. De subsidie van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties ondersteunt en faciliteert daarbij in Caribisch Nederland positieve ontwikkelingen op het gebied van ondernemerschap, zelfredzaamheid en duurzame ontwikkeling van midden -en klein bedrijf in dat deel van de MKB sector, waar commerciële dienstverlening vanwege de prijsstelling niet opereert en kan opereren. Het programma voor Caribisch Nederland is op 1 september 2014 van start gegaan loopt door tot 31 december 2017.

Opdrachten

Onderzoek, Kennisoverdracht en Communicatie

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties stelt meerjarig middelen beschikbaar voor de versterking van het eilandelijk bestuur. De besteding van deze middelen krijgt zijn beslag in het programma «Goed bestuur». Bij het onderdeel Caribisch Nederland zijn ook de Openbare Lichamen en de Rijksvertegenwoordiger betrokken. In het programma «Goed bestuur» worden de verschillende activiteiten ter versterking van de eilandelijke overheden, vaak in de vorm van projecten, gebundeld. Hiermee wordt ook invulling gegeven aan het streven het integraal werken door de rijksoverheid in Caribisch Nederland te faciliteren en stimuleren. De invulling van dit programma wordt gevormd door de behoefte van de Openbare Lichamen.

Bijdragen aan andere overheden

Bijzondere uitkering sociaaleconomische initiatieven

Ten einde de sociaaleconomische ontwikkeling van de eilanden te bevorderen op het terrein van economie, armoedebestrijding en kinderrechten stelt de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties over de periode 2014 tot en met 2016 budget beschikbaar voor de bijzondere uitkering integrale projecten op sociaal economisch terrein.

Kinderrechten

In 2016 wordt voor kinderrechten ingezet op duurzame verbetering van de situatie van kinderen in Caribisch Nederland. In nauw overleg met de eilanden wordt uitvoering gegeven aan het actieplan Kinderrechten. Op basis van de prioritering in het actieplan wordt onder andere ingezet op de zinvolle vrijetijdsbesteding, opvoedingsondersteuning en professionalisering van betrokken organisaties (amendement van de leden Van Laar en Segers dat beoogd voor de periode van 2015–2017 € 3 mln. vrij te maken voor de verbetering van de positie van kinderen in Caribisch Nederland).

Ontvangsten

De ontvangsten hebben onder andere betrekking op rente- en interestbedragen op het gebied van het beheer van deelnemingen, wisselkoersverschillen en overige ontvangsten.