| (1) Stand vastgestelde begroting 2017 | (2) Mutaties 1e suppletoire begroting 2017 | (3) Mutaties 2e suppletoire begroting 2017 | (4)=(1)+(2)+(3) Totaal geraamd | (5) Realisatie | (6)=(5)–(4) Slotverschillen (+ of –) | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| VERPLICHTINGEN | 94.489 | 178.471 | 9.694 | 282.654 | 198.306 | – 84.348 |
| UITGAVEN | 145.118 | 75.415 | 9.134 | 229.667 | 130.373 | – 99.294 |
| Leningen | 138.530 | 69.331 | 8.665 | 216.526 | 122.593 | – 93.933 |
| I Startups/MKB-FINANCIERING | ||||||
| Volledig revolverend | ||||||
| Dutch Venture Initiative/Fund of Funds | 32.600 | 3.401 | 36.001 | 13.500 | – 22.501 | |
| Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen | 17.322 | 2.000 | 19.322 | 15.001 | – 4.321 | |
| Co-investment venture capital instrument/EIF | 10.000 | 10.000 | 10.000 | |||
| Smart Industry | 337 | 337 | ||||
| Gedeeltelijk revolverend | ||||||
| Innovatiekrediet | 51.358 | 3.161 | 336 | 54.855 | 44.802 | – 10.053 |
| Risicokapitaal (seed capital) | 20.263 | 28.073 | 3.407 | 51.743 | 18.461 | – 33.282 |
| Vroege fasefinanciering | 11.309 | 1.174 | – 95 | 12.388 | 11.676 | – 712 |
| Start ups/MKB | 23.000 | – 23.000 | 177 | 177 | – 177 | |
| NL-Californië Duurzaam E-mobility fund | 1.000 | 1.000 | – 1.000 | |||
| II INVESTERINGEN IN FUNDAMENTEEL EN TOEGEPAST ONDERZOEK Met vermogensbehoud | ||||||
| Fundamenteel en toegepast onderzoek | 25.700 | 2.840 | 28.540 | 8.816 | – 19.724 | |
| Onco Research | 2.500 | 2.500 | – 2.500 | |||
| III Staatsobligaties Toekomstfonds | ||||||
| Subsidies | 5.700 | – 45 | 5.655 | 224 | – 5.431 | |
| IV Reëel rendement voor onderzoek | ||||||
| V Overige subsidies | ||||||
| Smart Industry | 4.900 | – 45 | 4.855 | 168 | – 4.687 | |
| Haalbaarheidsstudies TO2 innovatieve starters | 800 | 800 | 56 | – 744 | ||
| Bijdragen aan agentschappen | 6.588 | 384 | 514 | 7.486 | 7.554 | 68 |
| Bijdrage Rijksdienst voor Ondernemend Nederland | 6.588 | 384 | 514 | 7.486 | 7.554 | 68 |
| ONTVANGSTEN | 36.388 | 2.001 | 8.340 | 46.729 | 52.632 | 5.903 |
| MKB-FINANCIERING BESTAAND INSTRUMENTARIUM | ||||||
| Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen | 3.000 | 2.000 | 5.500 | 10.500 | 10.500 | |
| Fund of Funds (DVI I/Business Angels) | 100 | 1 | 101 | – 101 | ||
| Innovatiekredieten | 25.288 | 25.288 | 26.812 | 1.524 | ||
| Seed capital | 8.000 | 8.000 | 12.413 | 4.413 | ||
| Vroege fase financiering | 67 | 67 | ||||
| MKB-FINANCIERING INCIDENTELE MIDDELEN | ||||||
| Ontvangsten DVI II | ||||||
| Ontvangsten fundamenteel en toegepast onderzoek | ||||||
| Fundamenteel en toegepast onderzoek | 2.840 | 2.840 | 2.840 | |||
| Renteontvangsten Toekomstfonds |
Toelichting op de verplichtingen
Er is een onderuitputting op de verplichtingen van artikel 3 van € 84,3 mln. De belangrijkste oorzaken hiervoor zijn:
-
– Smart Industry (– 11,3 mln): Vanwege onderuitputting bij de regeling Smart Industry Fieldlabs is circa € 11,3 mln niet benut. Voor het leningendeel betreft dit circa € 7,6 mln en voor het subsidiedeel circa € 3,7 mln. De reden voor de tegenvallende belangstelling lag vermoedelijk in de voorwaarde dat de leningen uit het Toekomstfonds moeten worden terugbetaald en om die reden veelal de voorkeur werd gegeven aan regionale regelingen waarbij dit niet het geval is.
-
– Regionale ontwikkelingsmaatschappijen (– € 2 mln): In 2017 is € 2 mln aan beleidsartikel 3 van de EZ-begroting toegevoegd voor het Investeringsprogramma Zeeland in Stroomversnelling. De uitwerking van het Zeeuwse Innovatiefonds, waarin EZK zal participeren, wordt in 2018 afgerond. De € 2 mln bleef daarom in 2017 onbenut en zal via de eindejaarsmarge van het Toekomstfonds opnieuw in 2018 beschikbaar worden gesteld.
-
– Seed-regeling (– € 17,3 mln): De middelen die beschikbaar zijn gesteld voor de reguliere Seed-regeling zijn geheel gecommiteerd (€ 24 mln). Ook de middelen die voor de E-health tender (€ 12,77 mln) beschikbaar zijn gesteld in 2017 zijn helemaal gerealiseerd. De lagere realisatie in het jaar 2017 is grotendeels te verklaren met een lagere benutting van de middelen, die in 2017 toegevoegd zijn aan het Seed-budget voor de Seed business angels. Hiervoor zijn de eerste twee fondsen gecommitteerd voor in totaal € 0,8 mln. Een bedrag van € 9,2 mln bleef onbenut omdat de regeling halverwege het jaar is gestart. Daarnaast is bij Najaarsnota 2017 vanuit beleidsartikel 6 (Concurrerende, duurzame, veilige agro-, visserij- en voedselketens) een bedrag van € 3 mln toegevoegd aan het Seed-budget behoeve van het AgriFoodfonds binnen de Seed-regeling.
-
– Vroege fase financiering (– € 1,9 mln): Voor een aantal ingediende aanvragen in 2017 werd de beschikking verstrekt in 2018. Deze beschikkingen komen daardoor ten laste van het budget 2018.
-
– NL Californië Duurzaam E-mobility fund (– € 10 mln): Het aantrekken van private financiering voor dit NL-California E-mobility fund en in het bijzonder voor deze technostarters neemt meer tijd in beslag. Het animo en de initiatieven binnen het internationale bedrijfsleven nemen wel toe en de verwachting is dat in 2018 een fonds zal starten.
-
– Start ups/MKB (– € 12,2 mln): Een deel van deze middelen voor Start ups is bij Voorjaarsnota ingezet in het kader van de uitwerking van diverse initiatieven binnen het Toekomstfonds waaronder de regeling Seed Business angels. De resterende middelen zullen de komende jaren binnen het Toekomstfonds worden ingezet.
-
– Fundamenteel en toegepast onderzoek (– € 16,8 mln): Bij de tweede tender voldeden drie projecten niet aan de criteria van de regeling. Deze projecten werden derhalve afgewezen. Eén project is door de aanvragers zelf teruggetrokken. Dat heeft ertoe bijgedragen dat er minder projecten zijn gehonoreerd dan verwacht. Aangezien sprake is van een fondsconstructie blijven deze middelen beschikbaar binnen het Toekomstfonds. Daarnaast werkt het Ministerie van EZK met het Ministerie van OCW aan een bestedingsplan voor Thematische Technology Transfer (TTT). Het streven is om dit in 2018 af te ronden. De hiervoor beschikbare middelen (€ 10,5 mln) blijven binnen het fonds beschikbaar.
-
– Oncode (– € 12,5 mln): Voor Onco Research is een bedrag van € 12,5 mln in het Toekomstfonds gereserveerd voor verschillende valorisatieactiviteiten. Definitieve besluitvorming over de inzet van deze middelen volgt in 2018.
Voor alle onderschrijdingen geldt dat de niet in 2017 benutte middelen beschikbaar blijven binnen het fonds vanwege de fondsconstructie van dit begrotingsartikel.
Toelichting op de uitgaven
Leningen
I Startups/MKB-Financiering
Volledig revolverend
-
– DVI (– € 22,5 mln): De omvang en het moment van de uitgaven in het kader van het Dutch Venture Initiative worden bepaald door de investeringen en terugontvangsten van de fondsen bij hun portfolio-bedrijven. Deze investeringen en ontvangsten fluctueren in aantal en omvang. Vooraf zijn deze fluctuaties niet precies te ramen, waardoor er in 2017 een onderuitputting is ontstaan. Zoals gebruikelijk is er een constante toename van de investeringen (qua aantal ondernemingen waarin wordt geïnvesteerd en de totale omvang van de investeringen).
-
– Regionale ontwikkelingsmaatschappijen (– € 4,3 mln): In 2017 is € 30 mln van de opbrengst aandelen verkoop LIOF aan de begroting toegevoegd vanuit 2016. Van deze middelen is € 15 mln geherinvesteerd in Innovation Quarter, € 6,2 mln is ingezet voor de ophoging van het Innovatiekrediet en € 6,5 mln is ingezet voor de financiering van het Co-investeringsvehicle met het EIF. De resterende nog niet benutte middelen (€ 2,3 mln) worden via de fondsconstructie meegenomen naar 2018. Daarnaast was € 2 mln beschikbaar ten behoeve van het Investeringsprogramma Zeeland in Stroomversnelling, dit budget wordt via de fondsconstructie meegenomen naar 2018 (zie ook toelichting onder de verplichtingen)
Gedeeltelijk revolverend
-
– Innovatiekrediet (– € 10,1 mln) De kasuitgaven op het Innovatiekrediet fluctueren jaarlijks door individuele uitbetalingsafspraken van RVO.nl met bedrijven op basis van mijlpalen. Bij het niet-realiseren van een mijlpaal wordt een betaling opgeschort. Ook is een aantal verwachte voorschotbetalingen voor toekenningen in het vierde kwartaal van 2017 doorgeschoven naar 2018, omdat nog niet aan de voorwaarden was voldaan.
-
– Seed-regeling (– € 33,3 mln): De in 2017 niet benutte kas is grotendeels te verklaren uit het feit dat bij de eerste suppletoire begroting 2017 de niet benutte ruimte in het Toekomstfonds in 2016 en de ontvangstenmeevaller in het kader van de Seed-regeling in 2016 is toegevoegd aan de begroting van 2017. Verder hebben de startersfondsen minder participaties gedaan dan was ingeschat. Dat leidt ook tot lagere kasuitgaven.
II Investeringen in Fundamenteel en toegepast onderzoek (met vermogensbehoud)
-
– Fundamenteel en toegepast onderzoek (– € 19,7 mln): De kasbetalingen zijn lager uitgevallen door vertraging in de bevoorschotting bij projecten van zowel de eerste als tweede tender. Aangezien sprake is van een fondsconstructie blijven deze middelen beschikbaar binnen het Toekomstfonds. Daarnaast werkt het Ministerie van EZK met het Ministerie van OCW aan een bestedingsplan voor Thematische Technology Transfer (TTT). Het streven is om dit in 2018 af te ronden. De hiervoor beschikbare middelen (€ 10,5 mln) blijven binnen het fonds beschikbaar.
-
– Oncode (– € 2,5 mln) Voor Onco Research is een bedrag van € 12,5 mln uit het Toekomstfonds gereserveerd voor verschillende valorisatieactiviteiten. Hierover volgt in 2018 nog besluitvorming door de Staatssecretaris van EZK.
Subsidies
Smart Industry (– € 4,7): Door de onderuitputting bij de regeling Smart Industry Fieldlabs waren de uitgaven voor deze regeling beperkt (zie toelichting onder de verplichtingen). Ten behoeve van de uitfinanciering van de aangegane verplichtingen wordt een deel van het overgebleven budget langjarig gespreid.
Voor alle onderschrijdingen geldt dat de niet in 2017 benutte middelen beschikbaar blijven binnen het fonds vanwege de fondsconstructie van dit begrotingsartikel.
Toelichting op de ontvangsten
Seed capital (€ 4,4 mln): De geraamde terugontvangsten Seed zijn gebaseerd op een inschatting. Het is moeilijk vooraf in te schatten wanneer de terugontvangsten precies plaats zullen vinden. Dit hangt af van het tijdstip dat participaties van het startersfonds worden verkocht. Dit jaar is het bedrag hoger uitgevallen door enkele verkopen.