(1) Stand vastgestelde begroting 2017 | (2) Mutaties 1e suppletoire begroting 2017 | (3) Mutaties 2e suppletoire begroting 2017 | (4)=(1)+(2)+(3) Totaal geraamd | (5) Realisatie | (6)=(5)-(4) Slotverschillen (+ of -) | |
---|---|---|---|---|---|---|
VERPLICHTINGEN | 13.472.436 | 56.676 | – 888.683 | 12.640.429 | 8.618.677 | – 4.021.752 |
Waarvan garantieverplichtingen | 66.600 | – 20.700 | 45.900 | 11.050 | – 34.850 | |
UITGAVEN | 1.902.455 | 22.754 | – 15.395 | 1.909.814 | 1.887.248 | – 22.566 |
Subsidies | 1.663.412 | 7.774 | – 16.374 | 1.654.812 | 1.635.472 | – 19.340 |
Topsectoren Energie | ||||||
– tenderregeling Energie-innovatie | 33.088 | 10.587 | 43.675 | 38.791 | – 4.884 | |
– SDE+projecten | 48.600 | 25 | 48.625 | 30.934 | – 17.691 | |
Energie-innovatie (IA) | 2.368 | 5.202 | 7.570 | 7.098 | – 472 | |
Green Deal | 3.000 | – 424 | 3.010 | 5.586 | 4.997 | – 589 |
Energieakkoord | ||||||
– Demonstratie-regeling Energie Innovatie (DEI) | – 15.044 | 25.956 | 21.931 | – 4.025 | ||
– Projecten Energieakkoord SER | 41.000 | – 1.069 | 2.520 | 733 | – 1.787 | |
– Overig | 4.089 | – 500 | 250 | 250 | 250 | |
MEP | 187.847 | – 4.000 | 183.847 | 149.960 | – 33.887 | |
SDE | 613.605 | 3.780 | 3.000 | 620.385 | 552.127 | – 68.258 |
SDE+ | 653.197 | – 85.809 | – 16.528 | 550.860 | 321.514 | – 229.346 |
Storting in begrotingsreserve duurzame energie | 377.819 | 377.819 | ||||
ISDE-regeling | 77.800 | 77.800 | 50.927 | – 26.873 | ||
Compensatie Energie-intensieve bedrijven (ETS) | 61.045 | 6.227 | – 5.000 | 62.272 | 53.477 | – 8.795 |
CCS | 4.362 | – 3.504 | 858 | 865 | 7 | |
Subsidieregeling Energiebesparing en duurzame energie sport-accommodaties (EDS) | 6.200 | – 94 | 6.106 | 6.170 | 64 | |
Hoge Flux Reactor | 8.111 | 6.389 | 14.500 | 14.500 | ||
Elektrisch rijden | 500 | – 85 | 415 | 538 | 123 | |
Caribisch Nederland | 3.100 | – 2.030 | 1.070 | 574 | – 496 | |
Overige subsidies | 2.517 | 2.517 | 2.517 | |||
Leningen | 4.011 | 4.989 | 9.000 | 9.000 | ||
Pallas | 4.011 | 4.989 | 9.000 | 9.000 | ||
Garanties | 2.500 | 2.525 | – 1.000 | 4.025 | 833 | – 3.192 |
Storting in begrotingsreserve Aardwarmte | 2.500 | – 1.000 | 1.500 | 833 | – 667 | |
Verliesdeclaraties Aardwarmte | 2.525 | 2.525 | 0 | – 2.525 | ||
Opdrachten | 10.526 | 7.619 | – 8.284 | 9.861 | 9.188 | – 673 |
O&O bodembeheer | 7.806 | 4.500 | – 10.790 | 1.516 | 1.168 | – 348 |
SodM O&O bodembeheer | 1.000 | 1.000 | 955 | – 45 | ||
Joint implementation | 410 | 210 | 620 | 434 | – 186 | |
Straling | 46 | – 46 | ||||
Onderzoek en opdrachten | 2.264 | 2.955 | 1.506 | 6.725 | 6.631 | – 94 |
Bijdragen aan agentschappen | 44.819 | 5.515 | 2.404 | 52.738 | 52.877 | 139 |
Rijksdienst Voor Ondernemend Nederland | 43.099 | 5.515 | 2.396 | 51.010 | 51.050 | 40 |
Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit | 690 | 23 | 713 | 713 | ||
KNMI | 1.030 | – 15 | 1.015 | 1.114 | 99 | |
Bijdragen aan ZBO’s/RWT’s | 115.594 | – 905 | 114.689 | 116.403 | 1.714 | |
Doorsluis COVA heffing | 111.000 | – 2.000 | 109.000 | 110.263 | 1.263 | |
TNO Bodembeheer | 4.594 | 35 | 4.629 | 4.999 | 370 | |
TNO Bodembeheer (SodM) | 1.060 | 1.060 | 1.141 | 81 | ||
Bijdragen aan mede-overheden | 28.000 | – 440 | – 2.507 | 25.053 | 24.380 | – 673 |
Uitkoop regeling | 28.000 | – 440 | – 2.507 | 25.053 | 24.380 | – 673 |
Bijdragen aan (inter)nationale organisaties | 33.593 | – 239 | 6.282 | 39.636 | 39.095 | – 541 |
ECN/NRG | 32.236 | 200 | 6.282 | 38.718 | 38.519 | – 199 |
Diverse instituten | 1.357 | – 439 | 918 | 576 | – 342 | |
ONTVANGSTEN | 3.426.661 | – 244.275 | – 200.766 | 2.981.620 | 3.202.936 | 221.316 |
COVA | 111.000 | – 2.000 | 109.000 | 110.264 | 1.264 | |
Opbrengst heffing ODE (SDE+) | 678.000 | 678.000 | 626.953 | – 51.047 | ||
Onttrekking begrotingsreserve duurzame energie | 77.000 | 77.000 | 77.000 | |||
Aardgasbaten | 2.550.000 | – 250.000 | – 200.000 | 2.100.000 | 2.373.989 | 273.989 |
Ontvangsten zoutwinning | 2.511 | 14 | 2.525 | 2.525 | ||
Diverse ontvangsten | 8.150 | 5.725 | 1.220 | 15.095 | 12.205 | – 2.890 |
Toelichting op de verplichtingen
SDE+
Het lagere bedrag aan verplichtingen is vrijwel geheel terug te voeren op de lagere verplichtingen die zijn aangegaan voor de regeling Stimulering Duurzame Energie (SDE+). De nieuwste tender Wind op Zee waarvan de inschrijftermijn in december 2017 sloot, zal waarschijnlijk zonder subsidie worden toegekend. Daarnaast schuift een deel van de verplichtingen voor de tweede openstelling van de reguliere SDE+ door naar 2018.
Garantieregeling aardwarmte
Voor de garantieregeling aardwarmte is voor slechts één geothermieproject een garantieverplichting afgegeven waardoor er € 35 mln minder is verplicht dan bij najaarsnota is geraamd.
Toelichting op de uitgaven
Topsectoren energie
De lagere uitgaven betreffen met name de SDE+ projecten topsectoren energie, ook wel de Hernieuwbare Energie Regeling (HER) genaamd. De verwachte toename in het aantal aanvragen heeft zich niet voorgedaan, waardoor er minder geld is uitgegeven dan begroot. Het niet-uitgegeven bedrag is in de begrotingsreserve Duurzame Energie gestort.
MEP/SDE/SDE+ en regeling Investerings Subsidie Duurzame Energie
Zowel voor de MEP, de SDE, de SDE+ als de ISDE geldt dat de uitgaven lager zijn uitgevallen. Dit was ten tijde van de Najaarsnota al bekend, maar omdat de onderuitputting op deze regelingen in de begrotingsreserve duurzame energie wordt gestort en deze storting pas bij Slotwet wordt geëffectueerd, is de onderuitputting en de bijbehorende storting nu als mutatie in de Slotwet zichtbaar. De lagere uitgaven op deze regelingen ad circa € 358 mln zijn veroorzaakt door een lagere gerealiseerde subsidiabele elektriciteitsproductie dan waar in de raming eerder rekening mee was gehouden. Het niet-uitgegeven bedrag is in de begrotingsreserve Duurzame Energie gestort.
Storting in begrotingsreserve Duurzame Energie
De in 2013 gevormde begrotingsreserve duurzame energie is bestemd voor middelen die in enig jaar onbesteed zijn gebleven als gevolg van vertraging of niet doorgaan van projecten. Deze middelen moeten later alsnog worden uitbetaald voor dezelfde projecten, of kunnen worden ingezet voor andere vervangende projecten met het oog op het bereiken van de doelstelling. Via de begrotingsreserve blijven de middelen beschikbaar tot het moment dat ze alsnog zullen worden uitbetaald. In 2017 is € 377,8 mln in de reserve gestort.
Compensatie Energie-intensieve bedrijven (ETS)
Bij de compensatieregeling indirecte kosten ETS is vooral sprake van lagere uitgaven omdat van één grote aanvrager de productiecapaciteit veel lager dan verwacht was, waardoor aan deze aanvrager circa € 3 mln minder is uitgekeerd dan begroot. Daarnaast was ook ruimte in het budget gereserveerd voor nieuwe aanvragers die gebruik willen maken van de regeling, maar deze nieuwe aanvragen bleken geen grote bedragen te betreffen, waardoor ook deze ruimte niet is benut.
Toelichting op de ontvangsten
Opbrengst heffing ODE (SDE+)
De geprognosticeerde inkomsten uit de Opslag Duurzame Energie bleven € 51 mln achter bij de in de begroting geraamde inkomsten. Dit is gelegen in een combinatie van factoren. Zo waren de ODE-tarieven tot en met 2016 berekend met gebruikmaking van de waarde van de relevante parameters zoals deze in 2012 (het jaar van vormgeving van de ODE) golden. Met ingang van de berekening van de tarieven 2017 worden actuelere waarden gebruikt, waardoor de afwijkingen zullen afnemen.
Aardgasbaten
De aardgasbaten zijn € 274 mln hoger uitgevallen dan geraamd. De toename vloeit voort uit een 0,5 ct/m3 hogere gasprijs.
Toelichting op de begrotingsreserves
Begrotingsreserve Aardwarmte
Stand 1/1/2017 | 21.741 |
+ Stortingen | 833 |
– Onttrekkingen | |
Stand per 31/12/2017 | 22.574 |
De begrotingsreserve voor de garantieregeling Geothermie is bedoeld om het budget voor deze regeling meerjarig in te kunnen zetten en een eventuele mismatch in de tijd tussen inkomsten en uitgaven op te vangen. Om gebruik te kunnen maken van de garantieregeling Geothermie betalen marktpartijen een premie aan de uitvoerder van de regeling (RVO.nl) die wordt gestort in de begrotingsreserve. In 2017 is een bedrag van € 0,833 mln aan provisies in de reserve gestort. Omdat er geen verliesdeclaraties zijn uitbetaald is er geen bedrag aan de reserve onttrokken.
Begrotingsreserve Duurzame energie
Stand 1/1/2017 | 1.473.847 |
+ Stortingen | 377.819 |
– Onttrekkingen | – 77.000 |
Stand per 31/12/2017 | 1.774.666 |
De begrotingsreserve Duurzame energie is bestemd voor onbesteed gebleven middelen als gevolg van vertraging bij projecten waaraan reeds subsidie is toegekend en reeds verplichte projecten die niet tot uitvoering komen en door andere projecten moeten worden vervangen met het oog op het bereiken van de doelstelling. Via de begrotingsreserve blijven de middelen beschikbaar tot het moment dat ze alsnog zullen worden uitbetaald. In 2017 is € 377,8 mln aan onbestede middelen in de reserve gestort en € 77 mln aan de reserve onttrokken (Kamerstuk, 34 210 XIII, nr. 4, antwoord op vraag 5).
Begrotingsreserve risicopremie lening ECN/NRG
Stand 1/1/2017 | 6.600 |
+ Stortingen | |
– Onttrekkingen | |
Stand per 31/12/2017 | 6.600 |
De middelen op de begrotingsreserve risicopremie ECN/NRG zullen worden aangesproken als ECN, al dan niet tijdelijk, (gedeeltelijk) niet kan voldoen aan de terugbetalingsverplichtingen volgens de afgesloten leningsovereenkomst. In 2017 is de reserve ongewijzigd gebleven.