Het CPB voorziet een oplopende schuldquote naar ruim 70% in het jaar 2038. Het CPB maakt een langetermijnprojectie van de overheidsschuld. Dit wordt gedaan aan de hand van een schuldhoudbaarheidsanalyse (Debt Sustainability Analysis, DSA). De DSA is een instrument om de (lange termijn) schuldhoudbaarheid van een land te beoordelen en risico’s in kaart te brengen. Dit gebeurt met een zogenoemd stochastisch model dat uitkomsten van het schuldniveau simuleert op basis van verschillende variabelen en aannamen, zoals economische groei en rente. Met de uitkomsten kan een indicatie worden gegeven van de kans op een bepaald schuldniveau in de toekomst. Door de uitkomsten in een waaier te presenteren wordt inzichtelijk in hoeveel van deze scenario's de staatsschuld zich binnen een bepaalde bandbreedte beweegt. Vooruitkijkend naar 2038 is een oplopend pad van de schuld te zien door de begrotingstekorten (figuur 20).
Figuur 20 Schuldprojectie Nederland tot en met 2038 CPB (% bbp)
Bron: CPB
Het kabinet wil de stijgende uitgaventrend een halt toeroepen en voorkomen dat toekomstige generaties de rekening gaan betalen. Een belangrijke oorzaak van de geraamde oploop van de uitgaven is de toekomstige vergrijzing, zoals getoond in figuur 21. Ook zullen de benodigde investeringen in energie-infrastructuur en defensie een uitdaging vormen (zie paragraaf 3.3). De maatregelen uit het hoofdlijnenakkoord beperken structureel de stijgende collectieve uitgaven.
Figuur 21 Sterke toename vergrijzing verwacht45
Bron: CPB, bewerking ministerie van Financiën