1. Algemene doelstelling
Taak van de Tweede Kamer
Als volksvertegenwoordiging heeft de Tweede Kamer twee hoofdtaken: het controleren van de regering en (mede)wetgeving. Deze taken vloeien voort uit de grondwetsartikelen 50 (vertegenwoordiging van het gehele Nederlandse volk), 65 tot en met 72 (werkwijze), 81 tot en met 87 (wetgeving), 105 (begrotingen), 137 en 138 (Grondwetgeving) en enkele andere grondwets- en wetsartikelen.
De ambtelijke diensten
De ambtelijke organisatie van de Tweede Kamer heeft als missie het ondersteunen van het constitutioneel proces. De ambtelijke organisatie wil dit verder versterken door middel van het bieden van een politiek neutrale, adequate en innovatieve ondersteuning van de Kamerleden en de fractie organisatie in alle facetten van het werk als volksvertegenwoordiger. De politieke prioriteit, zoals door de Kamer bepaald, is daarbij leidend voor de ambtelijke organisatie.
Het constitutioneel proces in de Tweede Kamer kenmerkt zich door een van jaar tot jaar toenemende complexiteit. Het aantal te behandelen onderwerpen neemt toe, de diepgang en omvang van de te beoordelen informatie wordt groter en de belangstelling vanuit de media en van de kant van belanghebbenden zorgen voor een toegenomen tijdsklem. Daarmee stijgt eveneens de druk op de Kamerleden en de ondersteunende functies. Zowel het aantal plenaire vergaderingen als het aantal commissievergaderingen vertoont de laatste jaren een stijgende lijn. Het aantal Kamervragen is in de periode 1987 tot en met 2008 zelfs ruim verdrievoudigd, van 963 in 1987 tot 3136 in 2008. Het aantal moties is in dezelfde periode ruim verzesvoudigd. In 1987 werden er 387 moties ingediend en in 2008 2543 (zie het rapport Vertrouwen en Zelfvertrouwen).
2. Speerpunten
Op basis van de in de geleidende brief (Kamerstukken II, 32 370 nr. 1) genoemde doelen, de Raming 2009, de behandeling daarvan en recente ontwikkelingen zag het Presidium de volgende clusters van doelstellingen voor de Raming 2010:
• De ambtelijke organisatie biedt (de leden van) de Tweede Kamer een adequate ondersteuning bij haar wetgevende en controlerende taken;
• De ambtelijke organisatie biedt (de leden van) de Tweede Kamer politiek neutrale, adequate en innovatieve informatie(voorziening) én stelt de met het politieke proces verbonden informatie ook beschikbaar aan de Nederlandse samenleving;
• De ambtelijke organisatie ondersteunt (de leden van) de Tweede Kamer met een coherente, duurzame, efficiënte en effectieve bedrijfsvoering.
Bovenstaande speerpunten worden in de paragraaf operationele doelstellingen nader toegelicht.
3. Budgettaire gevolgen van beleid
Overzicht budgettaire gevolgen van beleid (in € 1 000) | Realisatie 2006 | Realisatie 2007 | Realisatie 2008 | Realisatie 2009 | Realisatie 2010 | Vastgestelde begroting 2010 | Verschil |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Verplichtingen | 74 598 | 84 760 | 87 963 | 90 100 | 101 236 | 91 892 | 9 344 |
Uitgaven | 76 031 | 85 523 | 87 058 | 91 237 | 99 306 | 91 892 | 7 414 |
1. apparaat | 58 662 | 57 417 | 61 553 | 64 918 | 67 408 | 64 925 | 2 483 |
2. onderzoeksbudget | 530 | 1 020 | 469 | 755 | 814 | 2 126 | – 1 312 |
3. drukwerk | 2 793 | 3 030 | 2 821 | 3 075 | 3 814 | 2 852 | 962 |
4. fractiekosten | 18 933 | 23 057 | 21 747 | 22 186 | 27 040 | 21 559 | 5 481 |
5. uitzending leden | 315 | 244 | 468 | 303 | 230 | 430 | – 200 |
Ontvangsten | 3 070 | 3 577 | 3 673 | 8 051 | 3 336 | 2 066 | 1 270 |
Financiële toelichting
Op het artikel wetgeving en controle Tweede Kamer is meer uitgegeven dan begroot. In 2010 zijn er Tweede Kamerverkiezingen gehouden. De verkiezingen hebben een grote invloed op de aard van de uitgaven van de Tweede Kamer. Doordat de verkiezingen in 2010 geheel onverwacht kwamen, kon de Kamer hierbij geen rekening houden bij het opstellen van de begroting voor het jaar 2010.
De verhouding tussen begroting en uitgaven is hierdoor ingrijpend gewijzigd. Politieke activiteiten zijn afgenomen (uitzending leden, parlementaire onderzoeken), politieke kosten zijn toegenomen (fractiekosten, pensioenen en wachtgelden oud-leden) evenals de apparaatkosten. Per saldo is de begroting hierdoor overschreden.
De belangrijkste oorzaak van de overschrijding betreft de tegemoetkoming in de kosten van de fracties. Fracties die groter worden krijgen per direct de hogere fractiebijdrage. Fracties die kleiner worden ontvangen nog een jaar lang een tegemoetkoming in de kosten gebaseerd op de oude omvang.
Een andere toename van de uitgaven heeft plaatsgevonden op de apparaatskosten. Na verkiezingen vinden veel interne verhuizingen plaats waarbij naast verhuiskosten (inhuur en uitbesteding) ook kosten worden gemaakt voor verbouwingen en ICT aanpassingen (onder andere verplaatsing werkplekken en aanleggen bekabeling). Daarnaast zijn er uitgaven geweest in verband met extra beveiligingsmaatregelen bij één van de fracties.
De meerontvangsten in 2010 worden voor een deel veroorzaakt door een hogere omzet van het Restaurantbedrijf en personele ontvangsten (doorberekeningen van detacheringen, inhouding op salaris e.d.). In het verleden werden deze ontvangsten «in mindering van bezwaar» geboekt. De bestaande meerjarencijfers voor de ontvangsten zijn niet aangepast aan de gewijzigde boekingsmethodiek.
4. Operationaliseerde doelstellingen
1. Taakstelling en uitbestedingen
Na een Kamerbreed onderzoek in 2008 naar de doelmatigheid van de werkorganisatie is duidelijk geworden dat de Tweede Kamer een efficiënte organisatie is. Desondanks zijn gerichte acties in gang gezet om doelmatige en efficiënte inzet van medewerkers te bevorderen met een daarop afgestemd beloningsbeleid, zonder de aandacht voor de motivatie, het werkplezier en het welzijn van de medewerkers te veronachtzamen. De ambtelijke organisatie werkt aan de realisatie van een personele taakstelling en is in 2010 geheel gerealiseerd. De vastgestelde formatie is verlaagd van 590 (1-1-2010) naar 549 (1-1-2011).
Tegelijkertijd is duidelijk dat de overheid financieel zware tijden in het vooruitzicht heeft. De Tweede Kamer heeft hier een voorschot op genomen langs twee lijnen. Ten eerste heeft de Tweede Kamer in 2010 geen additionele financiële claims voorgesteld (met uitzondering van de gevolgen van de onverwachte Tweede Kamerverkiezingen). Ten tweede wordt bij iedere vacature getoetst of en onder welke voorwaarden deze vervuld wordt. In een aantal gevallen zijn uitgaven aan niet-formatief personeel omgezet in een (goedkoper) contract of vast dienstverband.
2. Parlementaire Zelfreflectie
Onder de vlag van de Parlementaire Zelfreflectie is er structureel geld beschikbaar voor de versterking van de ondersteuning van de fracties, met name gericht op de afhandeling van e-mails. De tegemoetkoming in de kosten per fractie is per zetel verhoogd met € 22 000. Daarnaast is er aandacht voor het versterken van de onderzoeks- en controlefunctie van de Tweede Kamer. De Kamer heeft hierdoor de beschikking gekregen over een verruimd onderzoeksbudget waardoor het mogelijk is geworden om zeer specialistische kennis die niet direct in de Kamer voorhanden is, eveneens voor dit doel in te zetten, De uitvoering van de toekomst- en onderzoeksagenda, is voorbereid in 2010 en zal worden uitgevoerd in 2011. De Raming voor het jaar 2012 zal worden voorzien van een nieuwe bijlage, namelijk «de staat van het Parlement».
3. Samenhangende informatievoorziening
De Kamer wil digitaal inzicht geven in het parlementaire proces vanuit haar rol als controleur en medewetgever, zowel voor Kamerleden als burgers. De informatie uit en over het proces moet objectief, betrouwbaar, volledig, actueel en toegankelijk zijn. Met de ingebruikname van Parlis (zie kopje «ICT basis infrastructuur») is hiermede een goede start gemaakt.
4. Het Huis voor Democratie en Rechtsstaat
De Tweede Kamer participeert in de oprichting van het Huis, waarbij de Kamer zowel inhoudelijk als met concrete producten betrokken is. Bij de Raming 2009 heeft de Kamer besloten tot een structurele bijdrage van de kant van de Tweede Kamer. De opening van de nieuwe locatie van het Huis is voorzien voor 2015.
In 2010 is een aanvang gemaakt met de bouwkundige aanpassingen. Het project «Vierstromenbeleid» gericht op het fysieke toegangsbeleid van de Tweede Kamer (scheiden van bezoekersstromen en Kamerleden, -medewerkers, -ambtenaren en bezoekers voor Kamerbewoners)
is een voorbereidende voorwaarde voor het Huis voor de Democratie en Rechtsstaat. Het «Vierstromenbeleid» is in 2010 afgerond. Hiertoe zijn de diverse ingangen van de Tweede Kamer aangepast aan de nieuwe functie en is er een nieuwe scanstraat geplaatst.
5. Energiebesparing
De Tweede Kamer heeft zich verbonden aan de rijksbrede doelstelling om in 2010 duurzaam in te kopen. Het Restaurantbedrijf biedt de bewoners en gasten van de Tweede Kamer de gelegenheid om iedere dag zo verantwoord mogelijk te eten. Hiertoe wordt zoveel als mogelijk duurzame producten ingekocht. Op het gebied van energiebesparing worden nieuwe energiezuinige technieken toegepast (onder andere gebruik maken van bewegingssensoren in werkkamers). In 2011 wordt deze lijn gecontinueerd. Duurzaamheid blijft een belangrijk thema.
6. ICT basis infrastructuur
In 2010 is verder gebouwd aan de ICT basis infrastructuur, met name aan de twee grote projecten Parlis en Vlos. Parlis is in productie genomen en heeft in korte tijd zijn toegevoegde waarde meer dan aangetoond. In de tweede helft van 2010 hebben de gebruikerservaringen geleid tot het uitbrengen van een verbeterde versie. De in productiename van VLOS wordt in verband met enkele technische onvolkomenheden uitgesteld tot 2011. In 2010 is geconstateerd dat de beheerslasten van ICT projecten uit eerdere jaren een steeds grotere belasting worden op de begroting van de Tweede Kamer. In 2011 zal onderzoek worden gedaan naar het reduceren van de deze beheerslasten.
7. Audiovisuele voorzieningen en Videoconferentie (VC)
De audiovisuele voorzieningen in de Tweede Kamer dateren uit de tijd van de oplevering van de nieuwbouw in 1992. Indien de Tweede Kamer in de toekomst het instrument «beeld en geluid» volledig wil blijven benutten, is een inhaalslag noodzakelijk, zo is gebleken uit een technische scan van de huidige audiovisuele infrastructuur en faciliteiten. De audiovisuele faciliteiten moeten bijdragen aan het toegankelijk maken van het parlement voor burgers en andere geïnteresseerde gebruikers en moeten de faciliteiten die ten dienste staan aan leden en fracties versterken. Het Presidium is voornemens in 2011 te investeren in het ontsluiten van alle openbare vergaderzalen en daarbij uitzending via internet voor al deze zalen mogelijk maken. In 2010 is de uitvoering van de integrale notitie Audiovisuele faciliteiten ter hand genomen. Begin 2011 en 2012 zal het project in de uitvoeringsfase komen. Eveneens zal worden geïnvesteerd in het installeren van videoconferencing. In 2010 is de voorbereiding afgerond en zal het project in 2011 worden opgestart.
Kengetallen
Wetgeving en controle Tweede Kamer | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Apparaatskosten | 49 294 | 53 972 | 53 606 | 58 662 | 61 554 | 64 918 | 67 408 |
Onderzoeksbudget | 843 | 222 | 384 | 529 | 470 | 755 | 709 |
Drukwerk | 3 517 | 2 847 | 2 793 | 3 030 | 2 821 | 3 075 | 3 814 |
fractiekosten | 18 521 | 17 347 | 18 933 | 23 057 | 21 746 | 22 186 | 27 040 |
uitzending leden | 170 | 140 | 315 | 244 | 468 | 303 | 230 |
enquêtes | |||||||
totaal artikel 3 | 72 345 | 74 528 | 76 031 | 85 522 | 87 059 | 91 237 | 99 201 |
gemiddeld per zetel | 482 | 497 | 507 | 570 | 580 | 608 | 661 |
| 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 |
---|---|---|---|---|---|---|
Vergaderingen | ||||||
Plenaire vergaderingen | 106 | 100 | 106 | 111 | 109 | 98 |
Commissievergaderingen | ||||||
– openbaar | 873 | 714 | 829 | 1310 | 1341 | 955 |
– besloten | 711 | 609 | 592 | 431 | 379 | 225 |
Spoeddebatten | 38 | 29 | 43 | 65 | 62 | 46 |
Overige vergaderingen | 6678 | 5321 | 7569 | 8568 | 8668 | 9990 |
Werkbezoeken commissies | ||||||
Binnenland | 66 | 32 | 45 | 36 | 54 | 29 |
Buitenland | 23 | 23 | 15 | 35 | 17 | 9 |
Wetsvoorstellen, moties en vragen | ||||||
Ingediende wetsvoorstellen | 291 | 269 | 214 | 285 | 184 | 256 |
– initiatief wetsvoorstellen | 9 | 23 | 9 | 14 | 6 | 8 |
– rijksbegrotingen | 18 | 18 | 20 | 20 | 20 | 20 |
– fondsen | 7 | 8 | 7 | 8 | 8 | 8 |
– suppletoire begrotingen | 54 | 45 | 46 | 76 | 52 | 80 |
In stemming gebrachte wetsvoorstellen | 183 | 290 | 262 | 236 | 204 | 257 |
Ingediende moties | 1434 | 1170 | 1968 | 2543 | 2616 | 1734 |
– aangenomen | 513 | 488 | 601 | 686 | 889 | 620 |
– verworpen | 513 | 432 | 993 | 1 334 | 1 213 | 735 |
– ingetrokken | 85 | 84 | 89 | 105 | 91 | 66 |
– aangehouden | 85 | 38 | 137 | 104 | 92 | 104 |
– gewijzigd | 109 | 74 | 111 | 212 | 212 | 157 |
– in behandeling | 8 | – | 3 | 0 | 0 | 2 |
– vervallen | 121 | 54 | 34 | 102 | 119 | 50 |
Schriftelijke vragen | 2045 | 1772 | 2671 | 3002 | 3029 | 2552 |
– beantwoord | 2225 | 2014 | 2677 | 2972 | 2952 | 2546 |
Mondelinge vragen | 96 | 92 | 113 | 134 | 135 | 101 |
Interpellaties | 5 | 5 | 4 | 8 | 12 | 0 |
fractie | Aangenomen amendementen | Verworpen amendementen | Ingetrokken amendementen | Overgenomen amendementen |
---|---|---|---|---|
VVD | 17 | 9 | 7 | 0 |
PvdA | 15 | 19 | 9 | 0 |
PVV | 0 | 10 | 5 | 0 |
CDA | 28 | 7 | 6 | 0 |
SP | 12 | 40 | 9 | 0 |
D66 | 4 | 21 | 2 | 0 |
GroenLinks | 4 | 13 | 2 | 0 |
ChristenUnie | 15 | 22 | 6 | 0 |
SGP | 2 | 6 | 2 | 0 |
PvdD | 2 | 7 | 1 | 0 |
Verdonk | 0 | 0 | 0 | 0 |
Bijzondere gedelegeerde | 2 | 7 | 0 | 0 |
totaal | 101 | 161 | 49 | 0 |
Ingediende moties per fractie | Aantal | Schriftelijke vragen per fractie | Aantal |
---|---|---|---|
SP | 341 | SP | 624 |
PvdA | 273 | PvdA | 357 |
PVV | 178 | CDA | 308 |
GroenLinks | 171 | PVV | 282 |
ChristenUnie | 159 | VVD | 235 |
CDA | 156 | D66 | 225 |
D66 | 149 | GroenLinks | 183 |
VVD | 133 | PvdD | 153 |
PvdD | 105 | ChristenUnie | 111 |
SGP | 57 | SGP | 52 |
Verdonk | 7 | Verdonk | 22 |