A. Algemene doelstelling

De kwaliteit van het onderwijs wordt gewaarborgd door de beschikbaarheid van voldoende personeel van voldoende kwaliteit voor alle onderwijsdeelnemers.

B. Rol en verantwoordelijkheid

De Minister is verantwoordelijk voor een onderwijsstelsel dat zodanig functioneert dat het onderwijs aansluit bij de talenten en ambities van individuele leerlingen/studenten en bij de behoefte van de maatschappij. De leraar en de schoolleider zijn daarbij cruciaal.

Financieren:

De Minister draagt bij aan het lerarenbeleid op scholen door het (mee)financieren van (mogelijkheden tot) professionalisering. Dit via aanvullende bekostiging en subsidies.

Stimuleren:

De Minister is verantwoordelijk voor de uitvoering van directe stimuleringsmaatregelen ten behoeve van de ontwikkeling van de kwaliteit en professionaliteit van docenten en het bijdragen aan een aantrekkelijk beroep. Dit door middel van het in 2007 uitgebrachte actieplan «LeerKracht van Nederland», het in mei 2011 uitgebrachte actieplan «Leraar 2020, een krachtig beroep!» en de in oktober 2013 opgestelde «Lerarenagenda 2013–2020: de leraar maakt het verschil» en de op basis daarvan met belanghebbenden afgesloten convenanten en bestuursakkoorden.

Regisseren:

De Minister draagt verantwoordelijkheid voor het borgen van de onderwijskwaliteit van scholen. Om deze verantwoordelijkheid waar te maken levert zij een bijdrage aan het zorgen voor voldoende docenten van voldoende kwaliteit. Zij doet dat door wetten en regels uit te vaardigen voor goed bestuur, door een dialoog te voeren met en toezicht te houden op belanghebbenden, en zo nodig actief regie te voeren.

Indicatoren/kengetallen:

De indicatoren voor het arbeidsmarkt- en personeelsbeleid worden beschreven in het onderdeel beleidsprioriteiten en in OCW in cijfers. Het Dashboard Lerarenagenda geeft een beeld van de kwantitatieve voortgang voor alle zeven lijnen van de Lerarenagenda.

C. Beleidsconclusies

Onderwijscoöperatie

In mei 2018 heeft de Onderwijscoöperatie (OC) besloten zichzelf op te heffen. Dit betekent dat de subsidierelatie tussen OCW en de OC per 1 januari 2019 is beëindigd. Inmiddels zijn de meeste taken van de OC stopgezet. De OC heeft in 2018 al geen Leraar van het Jaar-verkiezing meer georganiseerd en ook het Lerarencongres is geannuleerd. De publiekrechtelijke taken van de OC, met als voornaamste de uitvoering van het Lerarenontwikkelfonds (LOF), zijn overgedragen naar het CAOP. Voor de medewerkers die nog geen andere aanstelling hebben kunnen vinden, heeft de OC een sociaal plan opgesteld. Leraren zijn nu weer aan zet om te komen tot een nieuwe, stevige, breed gedragen beroepsorganisatie van leraren die de beroepsgroep vertegenwoordigt.

De belangrijkste andere wijzigingen op het gebied van leraren worden beschreven in het onderdeel beleidsprioriteiten.

D. Budgettaire gevolgen van beleid

E. Toelichting op de financiële instrumenten

De realisatie van de uitgaven 2018 is € 40,8 miljoen lager dan de oorspronkelijk vastgestelde begroting. De realisatie van de ontvangsten is € 3,8 miljoen hoger dan de oorspronkelijk vastgestelde begroting.

Bekostiging

Aanvullende bekostiging

Tegemoetkoming kosten opleidingsscholen:

Opleidingsscholen ontvangen aanvullende bekostiging om gezamenlijk leraren op de werkplek op te leiden. De realisatie is € 5,7 miljoen lager dan oorspronkelijk begroot. Het aantal studenten dat bepalend is voor het niveau van de bekostiging op de opleidingsscholen heeft niet het maximum bereikt.

Subsidies

Om de realisatie van verschillende beleidsdoelstellingen te bewerkstelligen worden subsidies verstrekt. De belangrijkste subsidies zijn de lerarenbeurs (t.b.v. bachelor- en masteropleiding voor leraren in het primair onderwijs, voortgezet onderwijs, middelbaar beroepsonderwijs en hoger beroepsonderwijs), zij-instroom (t.b.v. instroom uit andere beroepssectoren), impuls tekortvakken vo en wetenschap en techniek pabo. De realisatie op de subsidies is € 26,6 miljoen lager dan de oorspronkelijk vastgestelde begroting. Dit wordt voor een groot deel veroorzaakt door de taakstelling van € 25,0 miljoen op de lerarenbeurs. Daarnaast is door de afbouw van activiteiten door de Onderwijscoöperatie € 2,1 miljoen niet besteed. Verder is de realisatie op de regeling tegemoetkoming onderwijsmasters € 1,1 miljoen lager dan de oorspronkelijk vastgestelde begroting en is de realisatie van een subsidie voor een onderzoek naar innovatieve concepten € 0,5 miljoen lager dan de oorspronkelijk vastgestelde begroting.

Opdrachten

Door middel van opdrachten worden beleidsgerichte activiteiten en onderzoeken uitgevoerd. De realisatie op de opdrachten is € 5,9 miljoen lager dan de oorspronkelijk vastgestelde begroting. Dit komt voornamelijk door de taakstellende onderuitputting op het lerarenregister door de afbouw van activiteiten door de Onderwijscoöperatie.

Bijdrage aan agentschappen

Dienst Uitvoering Onderwijs:

Ontvangsten

De ontvangsten zijn € 3,8 miljoen hoger doordat meer leraren, die hun opleiding niet of niet voldoende hebben afgerond in voorgaande jaren, de toegekende beurs hebben terugbetaald.