Het waarborgen van een onafhankelijk, gevarieerd en kwalitatief hoogwaardig media-aanbod, dat toegankelijk blijft voor alle lagen van de bevolking.
Media hebben een prominente rol in onze democratie en cultuur. Wat we zien, horen en lezen, beïnvloedt ons beeld van de wereld en onze opvattingen. Daarom borgt de Minister vier publieke belangen in het mediabeleid waar hij verantwoordelijk voor is: onafhankelijkheid, verscheidenheid, kwaliteit en toegankelijkheid. De Minister heeft specifieke zorg voor het stelsel van landelijke, regionale en lokale publieke omroepen en de daarvoor relevante wet- en regelgeving. De Minister heeft naast een financierende rol vooral ook een regisserende rol.
Financieren
De Minister financiert de landelijke en regionale publieke omroep en enkele andere aan de omroep verbonden instellingen. De taakopdracht is wettelijk bepaald en het budget van de publieke omroep is vastgesteld met behoud van afstand tot de uitvoering en inhoud. Op basis van het concessiebeleidsplan (Kamerstukken II 2014/15, 32827, nr. 74) sluit de Minister elke vijf jaar een prestatieovereenkomst met de publieke omroep.
Stimuleren
Verder is de Minister verantwoordelijk voor instrumenten ter bevordering van culturele producties, documentaires, drama, kunst- en kinderprogramma's, het steunen en stimuleren van een onafhankelijke en kwalitatief goede journalistieke infrastructuur (Stichting Stimuleringsfonds voor de Journalistiek) en voor het bevorderen van mediawijsheid (NICAM en Mediawijzer.net).
Regisseren
De Minister is verantwoordelijk voor de wetgeving ten aanzien van de taak en organisatie van de publieke omroep en voor wetgeving voor commerciële media. De regels voor commerciële omroepen vloeien voornamelijk voort uit Europese richtlijnen voor audiovisuele mediadiensten. Verder is de Minister als regisseur verantwoordelijk voor wetgeving met betrekking tot omroepdistributie. Het doel daarvan is de toegang tot een gevarieerd media-aanbod te bevorderen en te verzekeren.
Kengetallen
Kengetal | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
---|---|---|---|---|---|
1 | Integraal bereik NPO1 | 87% | 86% | 85% | 84% |
De belangrijkste conclusies op het terrein van media worden beschreven in het onderdeel beleidsprioriteiten.
Realisatie | Vastgestelde begroting | Verschil | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2019 | 2019 | |||
Verplichtingen | 1.020.726 | 990.792 | 996.678 | 915.524 | 1.126.387 | 1.000.829 | 125.558 | ||
Uitgaven | 864.629 | 1.019.469 | 977.791 | 973.392 | 1.038.789 | 1.000.829 | 37.960 | ||
Bekostiging | 859.804 | 1.012.881 | 971.732 | 966.516 | 1.019.890 | 994.836 | 25.054 | ||
Publieke omroep (omroepinstellingen) | 776.518 | 923.624 | 893.656 | 940.139 | 881.620 | 876.476 | 5.144 | ||
Landelijke publieke omroep | 648.767 | 765.473 | 752.149 | 795.844 | 731.822 | 731.821 | 1 | ||
Regionale omroep | 127.751 | 158.151 | 141.507 | 144.295 | 149.798 | 144.655 | 5.143 | ||
Beheertaken landelijke publieke omroep | 49.924 | 64.844 | 64.782 | 39.251 | 40.312 | 39.298 | 1.014 | ||
Stichting Omroep Muziek | 12.358 | 15.952 | 16.143 | 16.366 | 16.766 | 16.348 | 418 | ||
Uitzenden en uitzendgereedmaken | 20.725 | 25.577 | 25.730 | 0 | |||||
Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (NIBG) | 16.841 | 23.315 | 22.909 | 22.885 | 23.546 | 22.950 | 596 | ||
Dotaties, bijdragen publieke omroep | 28.614 | 32.866 | 13.267 | 16.796 | 13.781 | 13.568 | 213 | ||
Stimuleringsfonds Nederlandse Culturele Mediaproducties | 17.202 | 19.613 | 0 | ||||||
Stimuleringsfonds voor de Journalistiek | 2.185 | 2.156 | 2.119 | 5.434 | 2.272 | 2.139 | 133 | ||
Filmfonds van de omroep en Telefilm (CoBO) | 6.534 | 8.064 | 8.106 | 8.274 | 8.335 | 8.335 | 0 | ||
Mediawijsheid Expertisecentrum (Bewust mediagebruik) | 1.446 | 1.498 | 1.498 | 1.519 | 1.561 | 1.522 | 39 | ||
Organisatie van Lokale Omroepen in Nederland (OLON) | 1.247 | 1.535 | 1.544 | 1.569 | 1.613 | 1.572 | 41 | ||
Dotatie/onttrekking Algemene Mediareserve (AMr) | 4.258 | ‒ 8.917 | ‒ 463 | ‒ 30.040 | 83.808 | 65.174 | 18.634 | ||
Overige bekostiging media (uit rente AMr) | 165 | 134 | 490 | 370 | 369 | 320 | 49 | ||
Basisinfrastructuur Cultuur 2013-2016 | 325 | 330 | 0 | 0 | 0 | ||||
Vierjaarlijkse instellingen | 325 | 330 | 0 | ||||||
Subsidies | 463 | 358 | 311 | 1.820 | 13.935 | 894 | 13.041 | ||
Subsidies | 463 | 358 | 311 | 1.820 | 13.935 | 894 | 13.041 | ||
Opdrachten | 552 | 899 | 650 | 170 | 167 | 430 | ‒ 263 | ||
Opdrachten | 552 | 899 | 650 | 170 | 167 | 430 | ‒ 263 | ||
Bijdragen aan ZBO's en RWT's | 3.750 | 5.271 | 5.038 | 4.826 | 4.736 | 4.609 | 127 | ||
Commissariaat voor de Media | 3.750 | 5.271 | 5.038 | 4.826 | 4.736 | 4.609 | 127 | ||
Bijdragen aan (inter)nationale organisaties | 60 | 60 | 60 | 60 | 61 | 60 | 1 | ||
Uitvoering internationale verdragen en contributies | 60 | 60 | 60 | 60 | 61 | 60 | 1 | ||
Ontvangsten | 191.501 | 206.979 | 199.517 | 164.157 | 172.003 | 163.000 | 9.003 |
De realisatie van de uitgaven 2019 ligt hoger dan oorspronkelijk begroot, als gevolg van een meevaller op de ontvangsten (€ 9,0 miljoen), toevoeging van de prijsindexeringen (€ 19,0 miljoen), toevoeging van de Regeerakkoordmiddelen onderzoeksjournalistiek € 4,9 miljoen), toevoeging eindejaarsmarge 2018 (€ 2,0 miljoen), toevoeging middelen motie Sneller (3,0 miljoen) en overige kleine mutaties. Per saldo is dit € 38,0 miljoen.
De realisatie van de verplichtingen 2019 ligt € 125,6 miljoen hoger dan oorspronkelijk begroot. Naast de hierboven genoemde hogere uitgaven, gaat het om in december 2019 aangegane verplichtingen voor 2020 op basis van de mediabegrotingsbrief voor 2020. Het budget in 2020 ligt hoger, het verplichtingenbudget 2019 wordt dus aangepast aan het uitgavenbudget 2020. Daarnaast zijn de verplichtingen verhoogd om aan te sluiten bij de Mediawet 2008 en/of de Aanwijzing voor subsidieverstrekking waarbij binnen 13 weken na aanvraag de beschikking tot subsidieverlening moet worden gegeven. Voorheen werd voor een aantal instellingen de verplichting vastgelegd in het jaar waarin de uitgaven werden gedaan. Om dit te corrigeren is voor een aantal instellingen in 2019 twee keer een verplichting aangegaan.
De raming van de ontvangsten is met € 9,0 miljoen bijgesteld, met name als gevolg van hogere reclame-inkomsten dan verwacht.
Bekostiging
Landelijke en regionale publieke omroep
De publieke omroep waarborgt een hoogwaardig en pluriform media-aanbod, dat toegankelijk en betaalbaar is voor alle lagen van de bevolking. Daarom bekostigt de Minister van OCW de landelijke publieke omroep. Mede vanwege Europese regels op het gebied van staatssteun, houdt de overheid greep op de aard en omvang van het takenpakket van de landelijke publieke omroep en bepaalt de overheid het budget van de publieke omroep.
De hogere uitgaven van de regionale omroepen zijn het gevolg van de prijsindexering 2019 van € 3,4 miljoen en een toevoeging van € 1,5 miljoen aan het budget voor Regionale Samenwerking.
Stichting Omroep Muziek (SOM)
De Stichting Omroep Muziek (SOM) is door de Minister aangewezen als instelling voor het in stand houden en exploiteren van omroeporkesten en omroepkoren. De hogere uitgaven van de SOM zijn het gevolg van de prijsindexering 2019 van € 0,4 miljoen. Naast de reguliere activiteiten heeft de SOM in 2019 verder ingezet op het waarborgen van de kwaliteit, het versterken van zijn omroeptaak en het creëren van ruimte voor innovatie en talentontwikkeling om zo ook nieuwe doelgroepen te bereiken.
Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (NIBG)
Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (NIBG) is door de Minister aangewezen als instelling voor het in stand houden en exploiteren van een media-archief. Daarnaast voert het NIBG activiteiten uit op onder andere het terrein van digitaal erfgoed en onderwijs, worden via het museum van het NIBG collecties van onder meer het voormalig Persmuseum tentoongesteld aan het bredere publiek en neemt het NIBG zitting in meerdere samenwerkingsverbanden, zoals het Netwerk Mediawijsheid. De hogere uitgaven van het NIBG zijn het gevolg van de prijsindexering 2019 van € 0,6 miljoen.
Stimuleringsfonds voor de Journalistiek
Het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek is binnen het mediabeleid het instrument om de pluriformiteit van het journalistieke media-aanbod te stimuleren, zowel binnen pers en omroep als via het internet. De activiteiten van het fonds dragen bij aan innovatie van de journalistiek en aan stimulering van de journalistieke functie van de media in de samenleving.
Filmfonds van de Omroep en Telefilm (CoBO)
De Stichting Co-productiefonds Binnenlandse Omroep (CoBO) ondersteunt de documentaire-sector en participeert in audiovisuele coproductieprojecten waarin wordt deelgenomen door een of meer van de publieke instellingen die zendtijd hebben verkregen voor landelijke omroep en de Vlaamse publieke omroep (VRT) en/of Duitse publieke omroepen en/of onafhankelijke filmproducenten en/of instellingen werkzaam op het gebied van de podiumkunsten.
Mediawijsheid Expertisecentrum (Bewust mediagebruik)
Het Mediawijsheid Expertisecentrum (Mediawijzer.net) bevordert een bewuste, kritische en actieve houding van burgers en instellingen in de samenleving waar media alom zijn. Bij het huidige programma zijn de Koninklijke Bibliotheek, ECP-EPN, de publieke omroep (NTR), Kennisnet en het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (NIBG) betrokken.
Dotatie Algemene Mediareserve
De AMr dient voor het opvangen van schommelingen bij zowel de uitgaven als de ontvangsten op het mediabudget. Hierdoor wordt in het ene jaar geld gedoteerd en in een ander jaar geld onttrokken aan de AMr. De hogere dotatie aan de AMr van in totaal € 18,6 miljoen is het gevolg van:
• een uitgedeelde prijsindex 2019 van ‒ € 5,1 miljoen;
• gecorrigeerde prijsindex 2018 van ‒ € 0,4 miljoen;
• prijsbijstelling 2019 van € 18,5 miljoen;
• hogere STER-inkomsten van € 9,0 miljoen;
• toevoeging niet bestede omroepmiddelen 2018 van € 2,0 miljoen;
• samenwerkingsverbanden regionale publieke omroepen per saldo ‒ € 6,0 miljoen;
• lagere realisatie op de diverse instrumenten van € 0,9 miljoen;
• diverse kleine hogere en lagere uitgaven van ‒ € 0,2 miljoen;
De liquiditeitsstand van de AMr heeft zich in 2019 als volgt ontwikkeld:
Subsidies
Ten laste van dit budget worden de jaarlijkse subsidies aan de Stichting Arbeidsmarkt-, Werkgelegenheids- en Opleidingsfonds voor de Omroep (AWO-fonds) voor diverse projecten op het gebied van arbeidsmarktontwikkeling, werkgelegenheid en opleiding. Daarnaast is nog geld beschikbaar voor incidentele subsidies op het gebied van de media. De hogere uitgaven van € 13,0 miljoen zijn het gevolg van € 5,1 miljoen uit het Regeerakkoord voor onderzoeksjournalistiek die op het instrument bekostiging zijn ontvangen en zijn gerealiseerd op subsidies. Voor Regionale Samenwerking is € 5,0 miljoen gerealiseerd op het instrument subisidies. Voor de uitvoering van de motie Sneller is € 3,0 miljoen gerealiseerd.
Opdrachten
Te laste van dit budget zijn onder meer de kosten van de landsadvocaat betaald en zijn er uitgaven gedaan voor incidentele opdrachten zoals voor "Samenwerkingsagenda Duurzaam medialandschap", evaluatieonderzoek Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media (NICAM) en een aantal kleine opdrachten.
Bijdrage aan ZBO’s en RWT’s
De kerntaak van het Commissariaat voor de Media (CvdM) bestaat uit het uitoefenen van onafhankelijk toezicht op het handelen van de media-instellingen in Nederland en uit handhavend optreden ingeval de toepasselijke regelgeving niet in acht wordt genomen. De bevoegdheid om toezicht en handhaving uit te oefenen heeft betrekking op alle media-instellingen: publieke media-instellingen op landelijk en niet-landelijk, regionaal en lokaal niveau en commerciële media-instellingen op landelijk en niet-landelijk niveau. Het CvdM is tevens verantwoordelijk voor het metatoezicht op het Nederlands Instituut voor Classificatie van Audiovisuele Media (NICAM). Daarnaast heeft het CvdM de taak erop toe te zien dat kabelexploitanten hun wettelijke verplichtingen nakomen tot doorgifte van de must carry-zenders. De hogere uitgaven zijn het gevolg van de prijsindexering 2019 van € 0,1 miljoen.
Bijdragen aan (inter)nationale organisaties
Dit betreft de jaarlijkse contributie aan het European Audiovisual Observatory.
Ontvangsten
Deze betreffen de reclameopbrengsten van de STER. De werkelijke ontvangsten in 2019 zijn uiteindelijk € 9,0 miljoen hoger dan geraamd.