Gewelddadige vermogenscriminaliteit heeft een grote impact op slachtoffers en hun omgeving en brengt potentieel grote (psychische en fysieke) schade toe. In de landelijke prioriteiten zijn specifieke doelstellingen opgenomen ten aanzien van het aanpakken van overvalcriminaliteit, het verminderen van het aantal straatroven, reductie van het aantal geweldsincidenten en de aanpak van inbraken. Op elk van deze fenomenen wordt hieronder ingegaan.

In nauwe samenwerking met de Taskforce Overvallen, waaraan private partners uit het bedrijfsleven, politie en OM deelnemen, wordt het offensief tegen gewelddadige vermogenscriminaliteit doorgezet. Basis voor dit offensief vormt het Actieprogramma Ketenaanpak Overvalcriminaliteit. Samen met de betrokken partners is als doel gesteld om het aantal overvallen in 2014 terug te dringen tot onder de 1 900 per jaar. Om dat niveau te bereiken moet het aantal overvallen in 2013 omlaag naar ten hoogste 2 000 overvallen. Daarnaast moet eind 2013 de pakkans gestegen zijn naar 36%, de veroordelingkans naar 29% en 40% van de overvallen worden opgehelderd.

Straatroven worden aangepakt. Dit gebeurt door de pakkans eind 2014 landelijk met 25% te vergroten en het aantal straatroven terug te brengen tot ruim 6000. Het aantal geweldsincidenten zal nog verder gereduceerd worden.

Daders worden opgespoord, vervolgd en veroordeeld. De pakkans zal in 2014 landelijk met 25% gestegen zijn, hiertoe dient deze in 2013 reeds met 15% vergroot te worden. Voor de aanpak van expressief geweld in het (semi-)publieke domein bestaat het vierjarige landelijke politieprogramma «Antwoord op geweld».

Het aantal woninginbraken wordt in 2013 gereduceerd met 15%. Hiertoe wordt verder gebruik gemaakt van het Keurmerk Veilig Wonen en het plaatsen van elektronische deurspionnen.

De aanpak van criminele jeugdgroepen is een van de prioriteiten van het Ministerie van Veiligheid en Justitie, de politie, het OM en gemeenten. De daarbij behorende doelstellingen zijn het binnen twee jaar aanpakken van de eind 2010 geregistreerde 89 criminele jeugdgroepen en het geïntensiveerd aanpakken van overlastgevende en hinderlijke jeugdgroepen. Het OM en de politie steunen gemeenten via het strafrecht bij de aanpak van de sleutelfiguren van overlastgevende jeugdgroepen. Er is een dalende lijn van het aantal problematische jeugdgroepen in Nederland – van 1 760 in 2009, naar 1 527 in 2010 en 1 165 in 2011. De daling is over de volle breedte: zowel het aantal criminele als ook het aantal overlastgevende en hinderlijke jeugdgroepen daalt. Dit is conform de gemaakte afspraken over de aanpak van criminele jeugdgroepen met politie en OM en over hinderlijke en overlastgevende jeugdgroepen met gemeenten.

De ingezette lijn wordt in 2013 gecontinueerd: dit geldt zowel voor het aanpakken van bestaande criminele jeugdgroepen als ook voor het signaleren van en het direct ingrijpen bij het ontstaan van nieuwe criminele jeugdgroepen. De 89 geïdentificeerde criminele jeugdgroepen zijn in mei 2013 aangepakt.

Aangiften zijn cruciaal voor het functioneren van de strafrechtketen; zij vormen vaak het startpunt. Burgers en bedrijven moeten snel en eenvoudig aangifte kunnen doen. Internet geeft burgers en bedrijven de mogelijkheid om op een door hen zelf gekozen tijdstip aangifte te doen. De mogelijkheden van internetaangifte worden in 2013 uitgebreid door juridische en technische barrières weg te nemen. Daarnaast is de uitbreiding van internetaangifte onderdeel van de gefaseerde uitrol van het dienstverleningsconcept (aangifte doen via diverse kanalen: telefoon, aan de balie van het politiebureau, op locatie, internet en sociale media). In 2013 wordt verder ingezet op deze aanpak, zodat het voor burgers mogelijk is om op eenduidige wijze via deze kanalen aangifte of melding te doen. Ook is van belang dat de aangever tijdig geïnformeerd wordt over wat er met zijn of haar aangifte gebeurt. De landelijke uitrol van het aangiftevolgsysteem voorziet hierin.

De verbetering van het aangifteproces past in de samenwerking van politie en Openbaar Ministerie (OM) om op basis van het rapport «Prestaties in de Strafrechtketen» van de Algemene Rekenkamer (TK 2011–2012, 33 173, nr. 1) de geconstateerde knelpunten en mogelijke verbeteringen in het aangifteproces op te pakken en te kijken hoe de politie kan komen tot een efficiënt en effectief aangifteproces en welke rol het OM daarbij kan spelen. Aangezien de verbetering van het aangifteproces moet aansluiten bij het nieuwe dienstverleningsconcept van de politie, heeft het een plaats in het inrichtingsplan van de nationale politie.

Kindermishandeling is een omvangrijk probleem; in 2010 waren in Nederland 119 000 kinderen slachtoffer van mishandeling. Seksueel misbruik is een ernstige vorm van kindermishandeling. De Taskforce kindermishandeling en seksueel misbruik ziet toe op de uitvoering van het Actieplan aanpak kindermishandeling «Kinderen Veilig». De kern van deze aanpak betreft intensieve samenwerking van zowel de medische sector, de jeugdzorg en de justitiële sector na melding van kindermishandeling. Aan de hand van een aantal regionale initiatieven wordt in beeld gebracht of en op welke manier deze nieuwe aanpak van kindermishandeling kans van slagen heeft in Nederland.

Daarnaast zijn de uitkomsten van het onderzoek van de Commissie Samson in het najaar 2012 medebepalend voor de te nemen maatregelen. Ook verricht dit kabinet multidisciplinair onderzoek naar dieperliggende oorzaken van seksueel misbruik en andere vormen van geweld in afhankelijkheidsrelaties om meer aangrijpingspunten te krijgen voor bestrijding van deze problematiek. De Nationaal Rapporteur Mensenhandel onderzoekt vanuit een onafhankelijke positie (ontwikkelingen in de) omvang en kenmerken van seksueel geweld tegen minderjarigen, alsmede de effecten van genomen beleidsmaatregelen in de aanpak.

Criminele activiteiten die schadelijk zijn voor ondernemers – en daarmee ondermijnend zijn voor de Nederlandse economie – dienen te worden teruggedrongen. Voor onze welvaart en het onderhouden en versterken van een leefbare omgeving is veilig ondernemen van essentieel belang. De Taskforce aanpak criminaliteit tegen bedrijven voert het actieplan criminaliteit tegen bedrijven uit. Partijen die zich aan het actieplan hebben gecommitteerd zijn: Het Verbond Nederlandse Ondernemingen – Nederlands Christelijk Werkgeversverbond (VNO-NCW), Koninklijke vereniging Midden en Klein Bedrijf (MKB-Nederland), Detailhandel Nederland (DHN), Nederlands Vereniging van Banken (NVB), Verbond van Verzekeraars (VvV), Koninklijke Horeca Nederland (KHN), Openbaar Ministerie (OM), politie, Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), Ministerie van Veiligheid en Justitie en het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie. Het actieplan bestaat onder meer uit de volgende acties die in 2014 allen in gang gezet moeten zijn:

• • Versterkte bestrijding van rondtrekkende criminele samenwerkingsverbanden door publieke en private partijen op basis van informatiegestuurde maatregelen.

• • Stimuleren en uitbreiden Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO).

• • Invoering van gemeentelijke BOA’s (Buitengewoon Opsporingsambtenaar) in het domein van de openbare ruimte met bevoegdheid op te treden bij winkeldiefstal (BOA winkelgebieden).

• • Stimuleren van de samenwerking tussen politie en bedrijfsleven.

• • Bestrijding van mass-marketing fraude en acquisitiefraude, weerbaarder maken van ondernemers tegen fraude, het opwerpen van barrières, hulp aan slachtoffers en het stimuleren van publiekprivate samenwerking op deze gebieden.

• • Live View. Wanneer beelden van overvallen rechtstreeks via particuliere alarmcentrales naar de politiemeldkamers kunnen worden gestuurd wordt de kans op heterdaad vergroot.

De evaluatie van de Wet Veiligheidsregio’s wordt door het WODC in het voorjaar van 2013 opgeleverd, evenals het rapport De Staat van de Rampenbestrijding door de Inspectie V&J. Een onafhankelijke commissie zal mede op basis van deze rapporten advies uitbrengen over het brede stelsel van de rampenbestrijding en crisisbeheersing, conform de toezegging in de kabinetsreactie op het rapport van de Onderzoeksraad voor veiligheid over Moerdijk.

In 2013 wordt verder gewerkt aan het versterken van de veiligheidsregio’s en het vergroten van de slagkracht bij crisisbeheersing en rampenbestrijding. De aansluiting tussen regio’s en Rijk wordt verder tot stand gebracht. Daartoe zal het advies van de bestuurlijke werkgroep Bovenregionale Samenwerking met betrekking tot de elementen leiding en coördinatie, opschalingstructuur, informatie-uitwisseling en crisiscommunicatie opvolging krijgen. De implementatie van het wetsvoorstel betreffende de regionalisering van de brandweer en de oprichting van het Instituut Fysieke Veiligheid zal in 2013 zijn beslag krijgen. Daarnaast wordt in samenwerking met de veiligheidspartners gewerkt aan verdere ontwikkeling van de spreiding van brandweerspecialismen in expertregio’s en visieontwikkeling brandweervrijwilligers.