Een op maatschappelijk verantwoorde wijze en in overeenstemming met internationale verplichtingen gereglementeerde en beheerste toelating tot, verblijf in en vertrek uit Nederland van vreemdelingen, alsmede verkrijging van het Nederlanderschap of de intrekking daarvan.

In 2020 worden de beleidsvoornemens uit de in het najaar van 2018 gepresenteerde Integrale migratieagenda voortgezet.

JenV investeert met het programma Grenzen en Veiligheid (pGenV) in de implementatie van zes verordeningen. Het pGenV zal de implementerende ketenpartners blijvend faciliteren en ondersteunen door het bieden van inzicht en overzicht en hulp bij het organiseren van antwoorden op complexe, ketenpartneroverstijgende vraagstukken.

Behoud van draagvlak voor asielmigratie vraagt om daadkrachtig optreden tegen asielzoekers die voor overlast zorgen of crimineel gedrag vertonen. In verband met de disproportionele overlast die sinds 2016 in de asielketen wordt veroorzaakt door een beperkte groep vreemdelingen is sindsdien een stevig aantal maatregelen ingezet om hiertegen op te treden. De inzet, die op gecoördineerde wijze door de vreemdelingenketen en de strafrechtsketen wordt gepleegd, zal in 2020 onverkort doorgang vinden, waarbij steeds wordt gekeken of aanvullende maatregelen noodzakelijk en mogelijk zijn.

De IND krijgt, zoals aangekondigd in de voorjaarsnota, een stabielere financiering. De verwachting is dat zij daarmee in staat is om de productie structureel beter te organiseren en zo op termijn de instroom aan zaken beter bij te kunnen houden, uiterlijk in 2021 in staat is om tenminste 90% van de zaken binnen de wettelijke termijn af te doen en de opgelopen achterstanden kan ingelopen. De benodigde middelen voor de andere organisaties in de keten, passend bij de financiering van de IND, zijn ook bij voorjaarsnota toegevoegd. Met de stabielere financiering moet het voor de keten als geheel kunnen leiden tot een efficiënter proces. Daar wordt daadkrachtig op ingezet.

Budgetflexibiliteit

Ten aanzien van de budgetflexibiliteit voor 2019 is 99% van de begrote bedragen juridisch verplicht. De bijdragen aan de IND, het COA, Nidos en Vluchtelingenwerk Nederland zijn juridisch verplicht evenals een groot gedeelte van de opdrachten die voortvloeien uit het programma van de keteninformatisering en de uitgaven voor de vervoersbewegingen van de vreemdelingen. Dit laatste als gevolg van een meerjarig convenant met het agentschap DJI.

37.2 Toegang, toelating en opvang vreemdelingen

Kengetallen vreemdelingenketen

Onderstaande tabel geeft een overzicht van de belangrijkste kengetallen voor de vreemdelingenketen. De hoogte van de instroom (asiel, regulier en naturalisatie) is een belangrijke bepalende factor voor de werkhoeveelheid en daarmee voor de bijdragen aan de organisaties in de vreemdelingenketen. De Brexit heeft gevolgen voor het aantal af te handelen VVR of TEV aanvragen.

Begrotingsreserve Asiel en ODA-toerekening

De begrotingsreserve Asiel is in 2010 gecreëerd toen het asieldossier in plaats van generaal specifiek werd en is aan de Tweede Kamer gemeld via de begroting 201140. De asielreserve is bedoeld om fluctuaties in de lastig voorspelbare uitgaven voor (de instroom van) asielzoekers op te vangen.

De verwachte stand van de asielreserve op 1 januari 2020 is € 0 mln. In 2019 wordt € 102,8 mln. ingezet voor de dekking van de meerkosten van de asielinstroom in 2019. Er zijn geen stortingen of onttrekkingen voorzien in 2020. De onttrekkingen uit de asielreserve in 2019 zijn juridisch verplicht.

In de onderstaande tabel zijn de bedragen opgenomen die vanuit de verschillende JenV onderdelen worden toegerekend aan de ODA in het kader van de eerstejaarsopvang asielzoekers uit DAC-landen. Onderstaande tabel is opgenomen naar aanleiding van een toezegging van de Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking41.

Bijdragen aan agentschappen

Immigratie- en Naturalisatiedienst

De IND is verantwoordelijk voor de uitvoering van het vreemdelingenbeleid en het beleid ten aanzien van de Rijkswet op het Nederlanderschap. Dat houdt in dat de IND alle aanvragen beoordeelt van vreemdelingen die in Nederland willen verblijven of die Nederlander willen worden.

De bekostiging van de IND vindt plaats door de bijdrage van het moederdepartement en opbrengsten uit leges die vreemdelingen betalen voor het behandelen van aanvragen voor reguliere verblijfsvergunning of verzoeken tot naturalisatie.

In de voorjaarsnota is opgenomen dat de IND op een stabielere wijze gefinancierd wordt om de IND in staat te stellen een stabieler financieel en personeelsbeleid te voeren, waardoor de IND beter kan inspelen op schommelingen in de instroom. Hierdoor zal de IND in 2020, bij gelijkblijvende instroom, de in de afgelopen jaren opgelopen achterstanden bij de behandeling van de asielaanvragen weer inlopen en de doorlooptijden asiel versnellen.

In onderstaande tabel wordt zichtbaar hoe het budget is verdeeld over de verschillende productgroepen van de IND.

In de agentschapsparagraaf van de IND vindt u verdere informatie.

Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI)

Daarnaast werkt DJI steeds vaker samen met het COA, bijvoorbeeld als het gaat om de opvang van asielzoekers in de extra begeleiding en toezichtlocatie (EBTL).

Bijdragen aan ZBO’s en RWT’s

Centraal Orgaan opvang Asielzoekers

Onder de post Materieel zijn in tegenstelling tot eerdere jaren ook de uitgaven opgenomen in het kader van de Regeling Verstrekking Asielzoekers (RVA). De overheadkosten maken onderdeel uit van bovengenoemde kosten

Stichting Nidos

Nidos is belast met de voogdij over alleenstaande minderjarige vreemdelingen, conform het Burgerlijk Wetboek. Daarnaast is Nidos aangewezen voor het uitvoeren van de kinderbeschermingsmaatregel ondertoezichtstelling (OTS) bij kinderen van gezinnen met een vreemdelingenstatus.

De subsidie aan Nidos bestaat uit begeleidingskosten (voogdij, jeugdbescherming en begeleiding) en verzorgingskosten (met name opvang). Deze subsidie wordt op basis van jaarplannen verstrekt en is voor voogdij gerelateerd aan het aantal AMV’s onder begeleiding van Nidos en voor verzorging aan het aantal opgevangen AMV’s. Het aantal AMV’s onder begeleiding en in de opvang is afhankelijk van de in- en uitstroom van AMV’s (uitstroom bijvoorbeeld als gevolg van gezinshereniging) en het bereiken van de leeftijd van 18 jaar van de AMV’s. De meerjarenraming voor Nidos is bijgesteld op basis van de realisatie van de afgelopen twee jaar.

Het hieronder gehanteerde normbedrag voor verzorgingskosten is afhankelijk van de verdeling over de verschillende opvang vormen (pleeggezin, woongroep of wooneenheid). Deze is geraamd op basis van de verwachte opbouw van de AMV populatie. Afrekening vindt jaarlijks plaats op basis van de werkelijk gemaakte kosten voor opvang.

Subsidies

Vluchtelingenwerk Nederland (VWN)

VWN zet zich op basis van de Universele verklaring voor de Rechten van de Mens in voor de bescherming en het behartigen van de belangen van en geven van voorlichting aan vluchtelingen en asielzoekers. De subsidie van DG Migratie aan VWN is bedoeld om voorlichting over de asielprocedure te geven en is deels gerelateerd aan de bezetting op de COA locaties.

Het grootste deel van de kosten is toe te rekenen aan het proces toelating (circa 80%). Een deel van de werkzaamheden draagt bij aan het welbevinden van de mensen die in opvang verblijven en bewaren van de rust in de opvangcentra en kan hierom worden toegerekend aan het proces opvang (circa 10%). Een laatste deel kan worden toegerekend aan het proces terugkeer (circa 10%) vanwege informatieve gesprekken na afwijzing door IND of negatieve uitspraken door de rechtbank.

Opdrachten

Keteninformatisering

Het budget Keteninformatisering is bestemd voor het beheer en de reguliere doorontwikkeling van de centrale ketenvoorzieningen die gebruikt worden voor digitale informatie uitwisseling in de Migratieketen zoals de Basisvoorziening Vreemdelingenketen (BVV), SIGMA en de Terugmeldvoorziening Migratieketen (TMK).

Versterking vreemdelingenketen

In 2020 worden vanuit dit budget diverse kleinere opdrachten gefinancierd met als doel verbeteringen in de vreemdelingenketen te bewerkstellingen.

37.3 Terugkeer

Bijdragen aan agentschappen

Dienst Justitiële Inrichtingen

De Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V) schakelt de Dienst Vervoer en Ondersteuning (DV&O) van DJI in voor het vervoer van vreemdelingen die geen recht op verblijf meer hebben in Nederland. Bijvoorbeeld vervoer naar ambassades.

Subsidies

REAN-regeling

Overige subsidies

Niet-gouvernementele organisaties in Nederland voeren op grond van deze subsidieregeling projecten uit met als doel om onrechtmatig verblijf van vreemdelingen in Nederland te voorkomen of beëindigen door hun zelfstandig vertrek uit Nederland te ondersteunen. De nadruk ligt op activiteiten die erop gericht zijn vertrekplichtige vreemdelingen te bewegen tot zelfstandig vertrek uit Nederland. Daarnaast beoogt de subsidieregeling gemeenschapsonderdanen die de intentie hadden om zich voor langere duur in Nederland te vestigen, die het niet gelukt is om in Nederland voldoende inkomsten te genereren om in hun eigen levensonderhoud te voorzien, die voor overlast (kunnen) zorgen en die sociaal maatschappelijke begeleiding nodig hebben bij hun terugkeer of herintegratie, te ondersteunen bij terugkeer.

Opdrachten

Vertrek Vreemdelingen

Als professionele terugkeerorganisatie voert de Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V) het terugkeerbeleid uit. De DT&V regisseert met behulp van casemanagement het vertrek van vreemdelingen die geen recht hebben op verblijf in Nederland. Uitgangspunt is dat de vreemdeling de kans heeft om zelfstandig te vertrekken, met of zonder hulp van de DT&V en maatschappelijke organisaties zoals IOM. Zo levert de DT&V een bijdrage aan de veiligheid, het maatschappelijk evenwicht en aan het draagvlak voor het Nederlandse toelatingsbeleid.

Ontvangsten

De ontvangstenraming voor het jaar 2020 bedraagt € 0.