17 | Megaprojecten Verkeer en Vervoer | Ontwerp-begroting 2025 (1) | Mutaties via NvW en amendementen (2) | Vastgestelde begroting 2025 (3)=(1+2) | Mutaties 1e suppletoire begroting (4) | Stand 1e suppletoire begroting (5)=(3+4) | Mutatie 2026 | Mutatie 2027 | Mutatie 2028 | Mutatie 2029 | Mutatie 2030 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Verplichtingen | 438.892 | 0 | 438.892 | 1.011.964 | 1.450.856 | ‒ 254.448 | 203.570 | ‒ 46.520 | 166.601 | ‒ 133.982 | |
Uitgaven | 516.879 | 0 | 516.879 | ‒ 53.080 | 463.799 | ‒ 74.599 | ‒ 10.295 | ‒ 69.961 | 114.326 | ‒ 443.844 | |
waarvan juridisch verplicht | |||||||||||
17.07 | ERTMS | 130.877 | 0 | 130.877 | ‒ 2.633 | 128.244 | 41.157 | 63.234 | 50.993 | 194.492 | ‒ 79.459 |
17.07.01 | Aanleg ERTMS | 129.683 | 0 | 129.683 | ‒ 1.441 | 128.242 | 41.157 | 63.234 | 50.993 | 194.492 | ‒ 79.459 |
17.07.02 | Planning en studies ERTMS | 1.194 | 0 | 1.194 | ‒ 1.192 | 2 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
17.08 | Zuidasdok | 277.782 | 0 | 277.782 | ‒ 29.433 | 248.349 | ‒ 27.009 | ‒ 27.637 | ‒ 66.319 | ‒ 37.127 | ‒ 295.065 |
17.10 | Programma Hoogfrequent Spoorvervoer | 108.220 | 0 | 108.220 | ‒ 21.014 | 87.206 | ‒ 88.747 | ‒ 45.892 | ‒ 54.635 | ‒ 43.039 | ‒ 69.320 |
17.10.01 | Aanleg PHS | 102.895 | 0 | 102.895 | ‒ 20.835 | 82.060 | ‒ 73.078 | ‒ 36.710 | ‒ 25.976 | 16.527 | ‒ 111.652 |
17.10.02 | Planning en studies PHS | 5.325 | 0 | 5.325 | ‒ 179 | 5.146 | ‒ 15.669 | ‒ 9.182 | ‒ 28.659 | ‒ 59.566 | 42.332 |
Ontvangsten | 70.735 | 0 | 70.735 | 11.793 | 82.528 | 4.168 | 2.026 | 2.016 | 2.630 | 2.082 | |
17.09 | Ontvangsten | 70.735 | 0 | 70.735 | 11.793 | 82.528 | 4.168 | 2.026 | 2.016 | 2.630 | 2.082 |
Toelichting
Verplichtingen
De verplichtingenophoging van € 1.012 miljoen in 2025 wordt voornamelijk veroorzaakt door:
– De technische verwerking van het saldo over 2024 (€ 208,8 miljoen). Dit betekent dat per saldo verplichtingenbudget van 2024 naar 2025 is geschoven. Dit komt met name door een verplichtingenophoging op artikelonderdeel 17.07 ERTMS, een verplichtingenverlaging op artikelonderdeel 17.08 Zuidasdok en op artikelonderdeel 17.10 Programma Hoogfrequent Spoor in 2024. De saldomutaties zijn nader toegelicht onder de uitgaven.
– Verder zijn diverse verplichtingenschuiven doorgevoerd waardoor in 2025 het verplichtingenkader per saldo wordt verhoogd (€ 914,1 miljoen). De aard van de verplichtingenschuiven hangen vaak samen met de actualisatie van de programma's. Deze zijn nader toegelicht onder de uitgaven.
– Daarnaast hebben er overboekingen plaatsgevonden die verder zullen worden toeglicht bij de uitgaven op dit artikel (- € 110,9 miljoen).
Uitgaven
Realistisch Ramen Mobiliteitsfonds
Bij de eerste suppletoire begroting 2025 is er net zoals de vorige begrotingsstukken kritisch gekeken naar de uitgavenramingen op alle artikelen, zo ook op artikel 17. Hierdoor is de programmering bij de verschillende artikelonderdelen op artikel 17 geactualiseerd. Dit wordt toegelicht onder de kopjes 'actualisering programmering'. Vervolgens is op de artikerondelen van ERTMS en PHS een kaderaanpassing doorgevoerd om de uitgavenkaders aan te sluiten op de geactualiseerde programmering.
17.07 ERTMS
Het budget op dit artikelonderdeel is in 2025 met circa € 2,6 miljoen verlaagd. Dit wordt met name veroorzaakt door de technische verwerking van het saldo over 2024 (€ 20 miljoen), een kaderaanpassing Voorjaarsbesluitvorming (€ 47,6 miljoen), de kaderruil (- € 28 miljoen), actualisatie programmering (- € 27,2 miljoen) en een overboeking naar artikel 13 MF in verband met onderhoudskosten die vanuit daar worden gedekt (- € 14,7 miljoen).
Saldo 2024
In 2025 is het voordelig saldo uit 2024 (€ 20 miljoen) technisch verwerkt. Dit is met name veroorzaakt doordat er realisatiebudget van 2024 naar 2025 schuift. Het saldo wordt in 2025 aan dit artikelonderdeel toegevoegd, zodat de omvang van de budgetten meerjarig ongewijzigd blijft.
Actualisering van de programmering
De actualisering van de programmering op artikelonderdeel 17.07 leidt tot een toename van € 27,2 miljoen in 2025. Dit wordt veroorzaakt door budgetneutrale schuiven op dit artikelonderdeel. Hierbij gaat het met name om de volgende schuiven:
– In verband met het maatregelenpakket Zeeland ten behoeve van het proefbaanvak ERTMS worden er middelen vanuit 2025 naar latere jaren geschoven (- € 96,1 miljoen).
– Per saldo vinden er op de jaarlijkse subsidieverstrekking aan ProRail ten behoeve van ERTMS verschillende afrekeningen en voorschotten plaats die met elkaar worden verevend. In het kader van die verevening worden er middelen uit latere jaren naar 2025 geschoven ( € 10,1 miljoen).
– Kleinere diverse mutaties (€ 3,3 miljoen).
Kaderaanpassing Voorjaarsbesluitvorming
Dit betreft een kaderaanpassing om de uitgavenkaders op het gehele MF in een beheersbaar ritme te zetten. Voor dit artikelonderdeel gaat het om een kaderaanpassing van € 47,6 miljoen in 2025 en - € 71,4 miljoen in 2026. Dit is met name het gevolg van de actualisering van de project- en programmaramingen. Er gaat vanuit de periode 2025-2030, circa € 43,4 miljoen naar de periode 2032-2035 toe. Daarmee is deze kaderaanpassing meerjarig budgettair neutraal.
Kaderruil
Er zijn kaderruilen (- € 28 miljoen in 2025) doorgevoerd om de overprogrammering in een beheersbaar ritme te krijgen en om de programmering en budgetten te verdelen tussen de modaliteiten om ontstane negatieve kaderstanden op artikelonderdelen op te lossen. Over alle jaren is dit per saldo budgettair neutraal voor de modaliteiten.
17.08 Zuidasdok
Het budget op dit artikelonderdeel is in 2025 met € 29,4 miljoen verlaagd. Dit wordt met name veroorzaakt door de technische verwerking van het saldo over 2024 (€ 20,4 miljoen), overboekingen binnen artikel 17 (€ 3,1 miljoen) en de actualisering van de programmering (- € 53 miljoen).
Saldo 2024
In 2025 is het saldo uit 2024 (€ 20,4 miljoen) technisch verwerkt. Dit betekent dat er in 2024 € 20,4 miljoen minder is uitgegeven dan oorspronkelijk begroot. De lagere uitgaven worden vooral veroorzaakt op de OV-Terminal 1 waarbij de werkzaamheden aan de perrons zouden worden uitgevoerd in Q3-2024 maar zijn opgeschoven naar Q1-2025. Het saldo wordt in 2025 bij dit artikelonderdeel toegevoegd, zodat de omvang van de budgetten meerjarig ongewijzigd blijft.
Overboekingen binnen artikel 17
In totaal is in 2025 € 3,1 miljoen overgeboekt vanuit artikelonderdeel 12.02 naar dit artikelonderdeel. Hiervan heeft € 1,9 miljoen betrekking op de toevoeging van stalen vallen aan het contract van Zuidasdok De Nieuwe Meer.
Actualisering van de programmering
De actualisering van de programmering op artikelonderdeel 17.08 leidt tot een afname van € 53 miljoen in 2025. Dit wordt veroorzaakt door budgetneutrale schuiven op dit artikelonderdeel. Hierbij gaat het met name om de volgende schuiven:
– OV-Terminal (- € 21,6 miljoen): de planning van de OV-Terminal is deels afhankelijk van de andere deelprojecten. Dit resulteert in kasschuiven van 2025 en 2027/2028 naar vooral 2029 t/m 2032.
– Tunnel en A10 (- € 33,4 miljoen): de raming van het programma Zuidasdok is herijkt voor diverse deelprojecten tunnels, met als gevolg kasschuiven van 2025-2030 naar 2031 en verder.
– Kleinere diverse mutaties (€ 2 miljoen).
17.10 Programma Hoogfrequent Spoor
Het budget op dit artikelonderdeel is in 2025 met € 21 miljoen verlaagd. Dit wordt met name veroorzaakt door de technische verwerking van het saldo over 2024 (- € 88,6 miljoen), een kaderaanpassing Voorjaarsbesluitvorming (€ 1,1 miljoen), de kaderruil (€ 97,1 miljoen) en actualisatie programmering (- € 29,9 miljoen).
Saldo 2024
In 2025 is het nadelig saldo uit 2024 (- € 88,6 miljoen) technisch verwerkt. Dit betekent dat er in 2024 € 88,6 miljoen meer is uitgegeven dan oorspronkelijk begroot. Dit is met name veroorzaakt door het opheffen van de overpgrammering. Het saldo wordt in 2025 van dit artikelonderdeel afgehaald, zodat de omvang van de budgetten meerjarig ongewijzigd blijft.
Actualisering van de programmering
De actualisering van de programmering op artikelonderdeel 17.10 leidt tot een afname van € 29,9 miljoen in 2025. Dit wordt veroorzaakt door budgetneutrale schuiven op dit artikelonderdeel. Hierbij gaat het met name om een schuif vanuit 2025 naar latere jaren vanwege de geactualiseerde financiële meerjarenplanningen van ProRail.
Kaderaanpassing Voorjaarsbesluitvorming
Dit betreft een kaderaanpassing om de uitgavenkaders op het gehele MF in een beheersbaar ritme te zetten. Voor dit artikelonderdeel gaat het om een kaderaanpassing van € 1,1 miljoen in 2025 en - € 101,6 miljoen in 2026. Dit is met name het gevolg van de actualisering van de project- en programmaramingen. Er gaat vanuit de periode 2025-2030, circa € 221,4 miljoen naar de periode 2032-2035 toe. Daarmee is deze kaderaanpassing meerjarig budgettair neutraal.
Kaderruil
Er zijn kaderruilen (€ 97,1 miljoen in 2025) doorgevoerd om de overprogrammering in een beheersbaar ritme te krijgen en om de programmering en budgetten te verdelen tussen de modaliteiten om ontstane negatieve kaderstanden op artikelonderdelen op te lossen. Over alle jaren is dit per saldo budgettair neutraal voor de modaliteiten.
17.09 Ontvangsten
De hogere ontvangst van € 11,8 miljoen wordt voornamelijk veroorzaakt doordat bepaalde EU ontvangsten voor ERTMS die in 2024 verwacht werden pas in 2025 zullen worden ontvangen (€ 7,6 miljoen) en doordat diverse ontvangsten van de gemeente Amsterdam met betrekking tot het programma Zuidasdok pas in 2025 binnenkomen (€ 2,7 miljoen).