Uitgaven

Meevallers

Op de beleidsbegroting van IenW zijn netto (meevallers minus tegenvallers) circa 21 miljoen euro minder uitgaven in 2024 dan voorzien. Dit bedrag wordt ingeboekt als onderuitputting bij deze Najaarsnota. De lagere uitgaven worden met name veroorzaakt door vertragingen bij projecten vanuit het Nationaal Groeifonds (NGF). In totaal gaat dit om circa 19 miljoen euro. De 19 miljoen bestaat onder meer uit de subsidie Zero Emissie Services die bijgesteld is waardoor in 2024 circa 11 miljoen minder wordt uitgegeven dan voorzien. Daarnaast is er een vertraging bij de subsidie Groeiplan Water Technologie van circa 7,5 miljoen euro. De verplichtingen voor de onderliggende pilotprojecten en de regeling demonstratieprojecten zullen vanwege vertraging bij de openstelling en bij de beoordeling van aanvragen volgend jaar worden aangegaan. Daarnaast wordt 3 miljoen verklaard door onderuitputting op projecten gefinancierd vanuit het Klimaatfonds.  De overige circa 10 miljoen euro aan meevallers op het IenW brede beeld is opgebouwd uit 2 miljoen euro door vertraging bij het project Geluidsisolatie Schiphol (GIS-4), circa 1 miljoen euro door vertraging bij de vernieuwing en vervanging van AV-installaties bij het Departementaal Coordinatiecentrum Crisisbeheersing van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (DCC-IenW) en nog een aantal andere kleine onderdelen.

Tegenvallers

De tegenvallers op de reguliere middelen van circa 11 miljoen euro worden gedekt uit meevallers elders op de begroting van IenW. De tegenvallers betreffen onder andere een naheffing van de Werkkostenregeling van circa 5 miljoen euro en de kosten voor het Masterplan de Bilt die hoger uitvallen dan geraamd (circa 4 miljoen euro).

Overboekingen met andere begrotingen

Dit zijn overboekingen naar de begroting van andere ministeries. Het betreft hier onder andere een overboeking van circa 3 miljoen euro naar het Gemeentefonds ten behoeve van een eenmalige compensatie voor aanvullende werkzaamheden voor het Register Externe Veiligheidsrisico's. Voor het Programma Bescherming Noordzee Infrastructuur is 10 miljoen euro overgeboekt naar Defensie voor een patrouilleschip en satellietdetectie. IenW heeft hier een coördinerende rol en zorgt voor het overboeken van budgetten naar andere ministeries en het vastleggen van de opdrachten. Daarnaast zijn er een aantal kleine overboekingen van andere ministeries naar de beleidsbegroting van IenW gedaan waaronder overboekingen van Defensie voor de NAVO-top en van het ministerie van KGG voor onderzoek naar klimaatbeleid.

Technisch

Mutaties met Mobiliteitsfonds

De onderliggende mutaties worden verder toegelicht in de Verticale Toelichting van het Mobiliteitsfonds.

Mutaties met Deltafonds

De onderliggende mutaties worden verder toegelicht in de Verticale Toelichting van het Deltafonds.

Overig technisch

Hieronder vallen onder andere overboekingen van het Mobiliteitsfonds naar de beleidsbegroting. Een voorbeeld hiervan is een overboeking ten behoeve van een bijdrage aan het RDW voor het Mobiliteit en Infrastructuur Testcentrum van 5 miljoen euro. Een andere belangrijke mutatie is de jaarlijkse overboeking van het Mobiliteitsfonds naar de beleidsbegroting ten behoeve van de beschikkingen voor Decentraal Spoor 2024 van 29 miljoen euro. IenW levert via deze beschikking een bijdrage ter dekking van het exploitatie- of beheertekort van de betreffende spoor- en tramdiensten in vier provincies (Overijssel, Drenthe, Limburg en Utrecht). De vastlegging van de beschikkingen vindt plaats op de beleidsbegroting.

Niet-belastingontvangsten

Technisch

Dit betreft (lagere of hogere) ontvangsten die worden gecompenseerd aan de uitgavenkant. Deze mutaties hebben netto dus geen effect op de begroting. De 2 miljoen euro bestaat uit een desaldering voor de bijdrage van Buitenlandse Zaken aan de vernieuwing van SAP, het begrotingsboekhoud systeem van IenW. Dit gaat om een bedrag van circa 1 miljoen euro. Daarnaast zijn er onvoorziene inkomsten uit nog op te starten EU-projecten, die later in het jaar zijn bevestigd. Dit betreft hoofdzakelijk onderzoeksprojecten . Hierbij gaat het om circa 1 miljoen euro.

Uitgaven

Meevallers

Op het Mobiliteitsfonds is sprake van een overprogrammering van 555 miljoen euro. Dat betekent dat er 555 miljoen meer programma gepland staat dan er middelen beschikbaar zijn. Bij de Najaarsnota 2024 zijn de totale vertraagde programma-uitgaven 718 miljoen euro. De lagere realisatie wordt onder meer veroorzaakt door vertragingen op het programma Exploitatie, Onderhoud en Vernieuwing Spoor (circa 92 miljoen euro), vertragingen bij het programma vervanging en renovatie Rijkswaterstaat (circa 79 miljoen euro), vertragingen bij verkenningen en reserveringen (circa 48 miljoen euro), minder aanvragen dan voorzien bij de tijdelijke stimuleringsregeling duurzaam gebruik van mobiliteitsinfrastructuur (circa 36 miljoen euro), minder uitgaven dan voorzien bij de regeling Schoon -en Emissieloos bouwen (circa 41 miljoen euro), minder uitgaven dan voorzien bij de regionale regeling Strategisch Plan Verkeersveiligheid (circa 75 miljoen euro), minder uitgaven dan voorzien in 2024 voor de verruiming van het Julianakanaal (circa 59 miljoen euro), ERTMS (circa 35 miljoen euro) en een aantal projecten van PPS die dit jaar niet meer worden gefinancierd (ca. 41 miljoen euro). Tegenover deze vertraagde programma-uitgaven staat 555 miljoen euro overprogrammering. Hierdoor komt de netto meevaller aan de uitgavenkant neer op circa 163 miljoen. Deze 163 miljoen euro aan op de uitgavenkant is gelijk aan minder ontvangsten. Hierdoor is het saldo op het fonds netto 0. Dit betekent geen onderuitputting of overschrijding.

Overboekingen met andere begrotingen

Op het Mobiliteitsfonds wordt 168 miljoen euro overgeboekt naar andere begrotingen. De grootste overboeking in dit geheel is de overboeking naar het btw-compensatiefonds ten aanzien van de woningbouwmiddelen op korte termijn door bovenplanse infrastructuur. Het gaat om een bedrag van circa 65 miljoen euro. Ook vindt een BTW-afdracht van 53 miljoen euro voor de mobiliteitspakketten plaats. Daarnaast wordt er 29 miljoen euro overgedragen naar beleidsbegroting van IenW ten behoeve van de beschikkingen Decentraal Spoor 2024.

Desalderingen

Dit betreft (lagere of hogere) uitgaven die worden gecompenseerd aan de ontvangstenkant. Deze mutaties hebben netto dus geen effect op de begroting. Netto betreft dit circa 27 miljoen euro. Hierbij gaat het onder andere om een terugbetaling van het project Infraspeed waarvoor 41,5 miljoen euro is terugbetaald omdat er onvoldoende rekening is gehouden met het betaalritme, waardoor de betalingen vaak later in de tijd liggen. Daarnaast is er een nabetaling gedaan van naheffingsaanslagen BTW van de afgelopen jaren van 17 miljoen euro. Onder desalderingen valt ook de voorlopige verrekening tussen de ontvangsten en uitgaven met betrekking tot de verrekening met de NS van het Netto Financieel Effect ten behoeve van de ombouw van treinen voor European Rail Traffic Management System (ERTMS). Dit gaat om 35 miljoen euro.

Niet-belastingontvangsten

Tegenvallers

Er valt voor circa 172 miljoen aan ontvangsten lager uit dan oorspronkelijk geraamd. Dit komt onder andere door lagere ontvangsten op Spoor van circa 76 miljoen euro. Dit komt door het doorschuiven van de HSL heffingen naar volgend jaar. Daarnaast zijn de tolontvangsten geactualiseerd van de A24 Blankenburg. Deze weg opent in december 2024 en dat is later dan gepland. Hierdoor zijn er minder ontvangsten dan eerder geraamd. Dit is een tegenvaller op de ontvangstenkant van circa 40 miljoen euro.

Er zijn hogere ontvangsten van circa 9 miljoen euro. Dit komt met name voor op het hoofdvaarwegennet door ontvangen CEF-subsidies.CEF is een subsidieregeling van de Europese Unie (EU) voor meer groei, banen en concurrentievermogen. De EU stimuleert met CEF Transport gerichte investeringen in het Trans-Europese Transportnetwerk (TEN-T). Netto vallen de ontvangsten daarmee 163 miljoen euro lager uit dan eerder wacht.

Desalderingen

Mutaties met Infrastructuur en Waterstaat

Deze mutaties zijn technisch nodig om het fonds in evenwicht te houden. De inhoudelijke mutaties zijn toegelicht bij de uitgaven (zie overboekingen met andere begrotingen).

Uitgaven Deltafonds

Meevallers

Op het Deltafonds is sprake van 123 miljoen euro overprogrammering. Dit betekent dat er 123 miljoen euro meer programma gepland staat dan er middelen beschikbaar zijn. Bij de Najaarsnota wordt voorzien dat in 2024 73 miljoen euro minder programma wordt gerealiseerd. De overprogrammering komt daarmee uit op 50 miljoen euro. De lagere realisatie van de programmering betreft met name investeren in waterkwaliteit 25 miljoen euro, studiekosten waterveiligheid 12 miljoen euro en de projecten integraal rivierenmanagement 10 miljoen euro, Ruimte voor de rivier 7 miljoen euro en Maaswerken 5 miljoen euro. Per saldo levert deze lagere programmarealisatie op het Deltafonds geen onderuitputting op, doordat deze wordt gebruikt als verlaging van de overprogrammering op het Deltafonds. De lagere realisaties van de programmering worden veelal veroorzaakt door langere benodigde voorbereidingstijden en capaciteitsgebrek.

Hierdoor komt de netto meevaller aan de uitgavenkant neer op circa 1 miljoen. Deze 1 miljoen euro aan op de uitgavenkant is gelijk aan de ontvangsten. Hierdoor is het saldo op het fonds netto 0. Dit betekent geen onderuitputting of overschrijding.

Overboekingen met andere begrotingen

Het Deltafonds heeft een aantal overboekingen met andere ministeries. De grootste overboeking is van LVVN naar IenW. Hierbij gaat het om een teruggave van 1,2 miljoen euro van een bijdrage voor duurzame visserij. Partijen hebben zich bij dit project teruggetrokken. Daarnaast is er een overboeking gedaan naar OCW van 1,5 miljoen euro. Dit is voor de financiering van de Nationale Wetenschaps Agenda (NWA) van NWO. Het betreft een onderzoek naar systeemkennis van rivieren voor de lange termijn. Netto komt dit uit op circa 1 miljoen euro.

Desalderingen

Dit betreft (lagere of hogere) uitgaven die worden gecompenseerd aan de ontvangstenkant. Deze mutaties hebben netto dus geen effect op de begroting. Hieronder valt de EU-subsidieontvangst voor het programma LIFE-IP Klimaatadaptatie voor 2021 t/m 2023 van circa 0,5 miljoen euro. Daarnaast is IenW verantwoordelijk voor de primaire waterkeringen (waaronder voor het bijhouden van overstromingsinformatie) en wordt er daarom een bijdrage van 0,1 miljoen euro aan RWS gedaan.

Niet-belastingontvangsten Deltafonds

Tegenvallers

De ontvangsten op het gebied van waterveiligheid vallen met circa 1 miljoen euro lager uit dan verwacht. Dit wordt gebruikt om hogere uitgaven op de uitgavenkant te compenseren.

Desalderingen

Mutaties met IenW

Deze mutaties zijn technisch nodig om het fonds in evenwicht te houden. De inhoudelijke mutaties zijn toegelicht bij de uitgaven (zie overboekingen met andere begrotingen).