Het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) zorgt voor:
-
– een veilige, gebruiksvriendelijke en inclusieve (digitale) overheidsdienstverlening;
-
– een veilig en betrouwbaar identiteitsstelsel waarbij veilig en efficiënt gebruik wordt gemaakt van (persoons)gegevens;
-
– bijdragen aan het vertrouwen in de overheid door het verbeteren van de informatiepositie van burgers en bedrijven;
-
– zorgdragen voor toegankelijke en transparante overheidsinformatie;
-
– het bewaken van rechten en publieke waarden, zoals privacybescherming en zelfbeschikking, in de informatiesamenleving en daarmee bijdragen aan de bewaking van de kernwaarden van de democratie.
De Minister van BZK is verantwoordelijk voor het bevorderen van een adequate digitale overheidsdienstverlening, waarbij het belangrijkste doel is dat de dienstverlening toegankelijk is voor iedereen.
In de portefeuilleverdeling zijn onderstaande rollen en verantwoordelijkheden belegd bij de Staatssecretaris van BZK.
Stimuleren
De Minister van BZK stimuleert het gebruik van nieuwe digitale technologieën voor het oplossen van maatschappelijke vraagstukken, waarbij de markt ook nadrukkelijk uitgedaagd wordt om mee te denken over antwoorden op maatschappelijke vragen.
Regisseren
De Minister van BZK zorgt voor maatregelen die burgers rechten geven en beschermen tegen ongewenste aspecten van digitalisering. De Minister van BZK pakt de rol om voortdurend de beleidsagenda op het terrein van de informatiesamenleving en overheid te herijken aan de eisen van de tijd.
De Minister van BZK is stelselverantwoordelijk voor de inrichting en governance van de digitale overheid, waaronder de digitale basisinfrastructuur die deze mogelijk maakt.
De Minister van BZK heeft een kaderstellende rol op het gebied van de digitale overheid. Kaderstellen gebeurt in de vorm van wetgeving, standaarden, architectuurkaders en richtlijnen rekening houdend met Europese ontwikkelingen en verplichtingen.
De Minister van BZK heeft een coördinerende rol met betrekking tot alle officiële publicaties van de overheid.
Uitvoeren
De Minister van BZK is verantwoordelijk voor de inrichting, beschikbaarstelling, instandhouding, werking, beveiliging en betrouwbaarheid van generieke voorzieningen voor elektronisch berichtenverkeer en informatieverschaffing, alsmede voor de voorzieningen voor het inloggen bij overheidsdienstverleners(authenticatie) en registratie van machtigingen in het burgerservicenummer (BSN)-domein.
De Minister van BZK is verantwoordelijk voor het beleid rondom het vaststellen van de identiteit alsmede de verstrekking van reisdocumenten op basis daarvan. Ook is de Minister van BZK verantwoordelijk voor de vastlegging van persoons- en adresgegevens in de Basisregistratie Personen (BRP). In dat kader houdt de Minister van BZK toezicht op de uitvoering van de Paspoortwet, monitort de uitvoering van de wet BRP en ondersteunt de gemeenten die primair verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van deze wetten. De Minister van BZK faciliteert hiermee het juiste gebruik van persoons- en adresgegevens door andere overheidsinstanties. Het tegengaan van fraude met, en het corrigeren van fouten van, persoons- en adresgegevens en reisdocumenten vormt hiervan een integraal onderdeel.
Digitale Inclusie en vermindering regeldruk voor burgers
Ook als je voldoende vaardig bent, schiet overheidsdienstverlening soms tekort. Bijvoorbeeld als het gaat om persoonlijk contact. Het kabinet heeft daarom maatregelen aangekondigd om de dienstverlening te verbeteren en de overheid toegankelijker en begrijpelijker te maken. Vanuit Digitale inclusie en Vermindering regeldruk voor burgers hebben we daar op verschillende manieren aan bijgedragen. Het aantal fysieke Informatiepunten Digitale Overheid is bijvoorbeeld verhoogd naar 351. Ook werkt het Rijk aan een betere digitale toegankelijkheid van diensten en het gebruik van duidelijke taal. Onderzoek wordt gedaan om het digitaal bewustzijn te vergroten, knelpunten worden aangekaart om dienstverlening te verbeteren en er wordt gewerkt aan een digitaal inclusieve samenleving. In de voortgangsbrief Digitale inclusie 2021 gaan we in op de resultaten ten aanzien van digitale inclusie (Kamerstukken II 2020/21, 26643, nr. 809).
NL DIGIbeter, Agenda digitale overheid
Als onderdeel van de bredere Nederlandse digitaliseringsstrategie van het kabinet is er de afgelopen jaren gewerkt aan een ambitieuze, brede agenda om overheidsbreed kansen en uitdagingen te pakken die de informatiesamenleving is biedt. Deze Agenda digitale overheid heet NL Digibeter. Om maatschappelijke vraagstukken op te pakken en de digitale dienstverlening goed te organiseren is een digitale transformatie nodig. Daarbij werken wij als één overheid samen. Om deze transformatie te realiseren is er de afgelopen jaren in projecten geïnvesteerd via de investeringspost. In 2021 is de de investeringspost geëvalueerd en voor het bijbehorende beleidsartikel een beleidsdoorlichting uitgevoerd. Beiden zijn in 2021 aan uw Kamer aangeboden. Het kabinet komt in 2022 met een reactie op deze beleidsdoorlichting.
Stelsel van basisregistraties
Het Meldpunt Fouten in Overheidsregistraties is in januari 2021 gestart. Het meldpunt helpt mensen, bedrijven en organisaties die vermoeden dat de overheid verkeerde gegevens van hen heeft geregistreerd. In 2021 zijn bij het meldpunt in totaal 504 meldingen binnengekomen. Het meldpunt corrigeert zelf geen gegevens en herstelt geen gevolgen, maar werkt bij afhandeling van de meldingen intensief samen met verantwoordelijke overheidsorganisaties.
Met het interbestuurlijke programma Regie op gegevens is er in 2021 als uitvoering van de beleidsbrief van 11 juli 2019 gewerkt aan het fundament voor het versterken van de regie op gegevens voor burgers (Kamerstukken II 2018/19, 32761, nr. 147) . De afspraken en spelregels betreffende het delen van gegevens door burgers met partijen buiten de overheid zijn verder uitgewerkt als basis voor wetgeving. Ook zijn diverse (burger)onderzoeken voor het delen van gegevens uitgevoerd.
De Basisregistratie Personen (BRP) wordt op basis van een meerjarige ontwikkelagenda verbeterd. In 2021 is gewerkt aan beter zicht op verblijf van arbeidsmigranten in Nederland. Hierover is gerapporteerd in het hoofdstuk Registratie van de voortgangsrapportage Arbeidsmigranten (Kamerstukken II 2020/21, 29861, nr. 77). Een voorstel tot wijziging van de wet BRP werd aangenomen, waardoor op 1 januari 2022 een experimentartikel in werking kon treden ten behoeve van doorontwikkeling van de BRP.
Informatieveiligheid
Vanwege de toename van ransomware-aanvallen wereldwijd, stond het inhoudelijk programma van de Overheidsbrede Cyberoefening in 2021 in het teken van dit thema1. In webinars, van en voor de overheid, is er kennis en informatie gedeeld over ransomware, wat organisaties kunnen doen aan zowel de preventieve kant als in de respons en herstel. Ook ging de gesimuleerde hackaanval van het programma, die alle overheden live konden volgen en ook terug kunnen kijken, in op een ransomware-aanval. Dit oefenscenario is ook online (gratis) te downloaden voor alle overheden, zodat zij met dit scenario in de eigen organisatie kunnen oefenen.
Tevens is er een handreiking over redteaming gepubliceerd in dezelfde periode 2. De handreiking beschrijft wat er komt kijken bij een redteam oefening: welke vormen, elementen en spelers er zijn bij zo’n oefening en waar rekening mee gehouden moet houden bij het zelf organiseren van een redteam oefening.
Met bovenstaande inzet vervult het Ministerie van BZK haar faciliterende, ondersteunende en aanjagende rol richting alle overheden. Informatieveiligheid is en blijft namelijk de verantwoordelijkheid van iedere overheidsorganisatie. Elke vorm van interbestuurlijke samenwerking, kennisdeling en oefening zorgt voor een verhoogde alertheid en inzet op het thema informatieveiligheid.
Realisatie | Vastgestelde begroting | Verschil | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2021 | 2021 | |
Verplichtingen | 147.334 | 188.839 | 159.454 | 211.807 | 222.162 | 170.330 | 51.832 |
Uitgaven | 198.313 | 188.841 | 170.827 | 190.203 | 213.854 | 170.330 | 43.524 |
6.2 Overheidsdienstverlening, informatiebeleid en informatiesamenleving | 47.165 | 67.266 | 76.764 | 84.025 | 97.433 | 77.798 | 19.635 |
Subsidies (regelingen) | |||||||
(Door)ontwikkeling e-overheidsvoorzieningen | 287 | 413 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Communicatie, kennisdeling en onderzoek | 321 | 1.024 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Digitale dienstverlening | 80 | 20 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Overheidsdienstverlening | 0 | 0 | 2.976 | 4.110 | 3.778 | 2.149 | 1.629 |
Opdrachten | |||||||
(Door)ontwikkeling e-overheidsvoorzieningen | 1.991 | 1.205 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Aanpak fraudebestrijding | 10.849 | 11.100 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Informatiebeleid | 1.794 | 1.467 | 1.961 | 2.472 | 1.646 | 7.937 | ‒ 6.291 |
Overheidsdienstverlening | 0 | 0 | 1.383 | 1.230 | 2.189 | 10.707 | ‒ 8.518 |
Digitale dienstverlening | 1.114 | 1.423 | 72 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Informatiesamenleving | 0 | 0 | 704 | 660 | 517 | 2.216 | ‒ 1.699 |
Bijdrage aan ZBO's/RWT's | |||||||
CBS | 0 | 154 | 575 | 1.440 | 40 | 35 | 5 |
RDW | 1.600 | 1.458 | 966 | 2.515 | 3.297 | 0 | 3.297 |
KvK | 0 | 2.651 | 6.167 | 6.343 | 3.782 | 5.279 | ‒ 1.497 |
ICTU | 0 | 4.477 | 8.964 | 8.877 | 8.693 | 8.268 | 425 |
Kadaster | 0 | 130 | 120 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Diverse bijdragen | 0 | 390 | 886 | 1.087 | 978 | 900 | 78 |
Bijdrage aan medeoverheden | |||||||
Provincies | 0 | 12 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Waterschappen | 0 | 104 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Gemeenten | 502 | 1.481 | 579 | 147 | 422 | 650 | ‒ 228 |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | |||||||
Digitale dienstverlening | 0 | 191 | 150 | 792 | 565 | 180 | 385 |
Bijdrage aan agentschappen | |||||||
RVO.nl | 35 | 2.613 | 6.647 | 8.195 | 9.832 | 6.527 | 3.305 |
Diverse bijdragen | 0 | 444 | 111 | 1.520 | 139 | 0 | 139 |
UBR | 708 | 1.617 | 11.075 | 12.394 | 19.275 | 9.743 | 9.532 |
Telecom | 0 | 0 | 1.679 | 1.577 | 1.796 | 1.600 | 196 |
Logius | 24.496 | 30.991 | 26.056 | 23.498 | 34.205 | 21.407 | 12.798 |
RvIG | 2.731 | 2.150 | 5.362 | 6.102 | 6.266 | 150 | 6.116 |
Bijdrage aan (andere) begrotingshoofdstukken | |||||||
Buitenlandse Zaken (H5) | 0 | 20 | 35 | 25 | 13 | 50 | ‒ 37 |
Diverse bijdragen | 0 | 241 | 296 | 1.041 | 0 | 0 | 0 |
Aanpak fraudebestrijding | 657 | 1.490 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
6.3 Betrouwbare levering van e-overheidsvoorzieningen | 101.511 | 74.146 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Opdrachten | |||||||
Beheer e-overheidvoorzieningen | 415 | 423 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Officiële publicaties en wettenbank | 1.791 | 1.765 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Bijdrage aan zbo’s/rwt’s | |||||||
KvK | 0 | 4.700 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
CBS | 0 | 1.141 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
ICTU | 0 | 245 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Bijdrage aan agentschappen | |||||||
RVO | 0 | 6.959 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Telecom | 0 | 1.683 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Logius | 88.522 | 45.946 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
RvIG | 3.434 | 3.767 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
UBR | 7.349 | 7.517 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
6.4 Burgerschap | 7.365 | 10.072 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Subsidies (regelingen) | |||||||
Democratie | 0 | 1.108 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Comité 4/5 mei | 106 | 216 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
ProDemos | 4.312 | 4.403 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Programma burgerschap | 594 | 1.977 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Opdrachten | |||||||
Democratie | 1.057 | 1.750 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Programma burgerschap | 1.296 | 618 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
6.5 Identiteitsstelsel | 42.272 | 37.357 | 46.184 | 42.566 | 51.928 | 35.432 | 16.496 |
Opdrachten | |||||||
Beleid BRP en reisdocumenten | 146 | 1.230 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Operatie BRP | 9.141 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Identiteitsstelsel | 0 | 0 | 818 | 248 | 421 | 5.476 | ‒ 5.055 |
Bijdrage aan ZBO's/RWT's | |||||||
ICTU | 0 | 0 | 8.451 | 323 | 267 | 0 | 267 |
Diverse bijdragen | 0 | 0 | 0 | 912 | 0 | 0 | 0 |
Bijdrage aan medeoverheden | |||||||
Gemeenten | 326 | 767 | 313 | 192 | 287 | 0 | 287 |
Bijdrage aan agentschappen | |||||||
RvIG | 32.659 | 35.360 | 36.602 | 40.891 | 50.953 | 29.956 | 20.997 |
6.6 Investeringspost digitale overheid | 0 | 0 | 47.879 | 63.612 | 50.286 | 57.100 | ‒ 6.814 |
Subsidies (regelingen) | |||||||
Doorontwikkeling en innovatie digitale overheid | 0 | 0 | 5.379 | 10.013 | 3.507 | 5.188 | ‒ 1.681 |
Opdrachten | |||||||
Doorontwikkeling en innovatie digitale overheid | 0 | 0 | 259 | 851 | 377 | 14.385 | ‒ 14.008 |
Bijdrage aan ZBO's/RWT's | |||||||
KvK | 0 | 0 | 175 | 827 | 393 | 166 | 227 |
ICTU | 0 | 0 | 984 | 2.429 | 1.168 | 1.130 | 38 |
Diverse bijdragen | 0 | 0 | 3.468 | 1.702 | 2.235 | 175 | 2.060 |
RDW | 0 | 0 | 0 | 5.319 | 1.505 | 3.740 | ‒ 2.235 |
Bijdrage aan medeoverheden | |||||||
Gemeenten | 0 | 0 | 0 | 2.256 | 0 | 0 | 0 |
Provincies | 0 | 0 | 0 | 401 | 0 | 0 | 0 |
Waterschappen | 0 | 0 | 150 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | |||||||
Diverse bijdragen | 0 | 0 | 0 | 95 | 197 | 0 | 197 |
Bijdrage aan agentschappen | |||||||
RVO.nl | 0 | 0 | 2.300 | 2.825 | 3.987 | 972 | 3.015 |
UBR | 0 | 0 | 1.478 | 1.192 | 397 | 398 | ‒ 1 |
Diverse bijdragen | 0 | 0 | 1.954 | 1.247 | 696 | 386 | 310 |
Logius | 0 | 0 | 26.332 | 27.237 | 33.791 | 26.272 | 7.519 |
RvIG | 0 | 0 | 3.500 | 5.505 | 1.162 | 2.504 | ‒ 1.342 |
DPC | 0 | 0 | 0 | 1.356 | 827 | 1.784 | ‒ 957 |
Bijdrage aan (andere) begrotingshoofdstukken | |||||||
Diverse bijdragen | 0 | 0 | 1.900 | 357 | 44 | 0 | 44 |
6.7 Hoogwaardige dienstverlening één overheid | 0 | 0 | 0 | 0 | 14.207 | 0 | 14.207 |
Subsidies (regelingen) | |||||||
Hoogwaardige dienstverlening één overheid | 0 | 0 | 0 | 0 | 214 | 0 | 214 |
VNG | 0 | 0 | 0 | 0 | 257 | 0 | 257 |
Bijdrage aan ZBO's/RWT's | |||||||
ICTU | 0 | 0 | 0 | 0 | 1.409 | 0 | 1.409 |
RDW | 0 | 0 | 0 | 0 | 11.400 | 0 | 11.400 |
CBS | 0 | 0 | 0 | 0 | 23 | 0 | 23 |
Bijdrage aan agentschappen | |||||||
Logius | 0 | 0 | 0 | 0 | 288 | 0 | 288 |
AZ-DPC | 0 | 0 | 0 | 0 | 320 | 0 | 320 |
Overige bijdragen | 0 | 0 | 0 | 0 | 296 | 0 | 296 |
Ontvangsten | 25.255 | 18.911 | 18.419 | 10.826 | 12.349 | 959 | 11.390 |
Uitgaven
6.2 Overheidsdienstverlening, informatiebeleid en informatiesamenleving
Subsidies (regelingen)
Overheidsdienstverlening
De Nederlandse Vereniging voor Burgerzaken (NVVB) ontvangt een meerjarige subsidie voor diverse activiteiten ter verbetering van het opleidingsaanbod en diplomastelsel voor ambtenaren van de afdelingen burgerzaken bij gemeenten.
De Universiteit van Amsterdam, de Universiteit van Tilburg en de Universiteit van Groningen hebben ieder in de vorm van een proeftuin een subsidie ontvangen om onderzoek te doen naar digitale bewustwording onder mensen.
Beeld en Geluid heeft een subsidie ontvangen ter bevordering van digitale kansen voor iedereen. De Alliantie Digitaal Samenleven is een samenwerking van meer dan dertig partijen die zich inzetten voor een digitale samenleving.
Het aanjaagteam van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft een subsidie ontvangen ter bevordering van de toegankelijkheid van websites en apps bij gemeenten en de verbetering van een begrijpelijke overheid.
Bij de tweede suppletoire begroting zijn middelen overgeheveld van het instrument Opdrachten naar het instrument Subsidies (regelingen) om subsidies voor onder andere het Aanjaagteam Digitale Inclusie, het Europese project Digital Compentence (DIGCOM) en Eenduidige Normatiek Single Information Audit (ENSIA) op het juiste instrument te verantwoorden.
Opdrachten
Informatiebeleid
De overheid gaat onverminderd door met het bevorderen van de informatieveiligheid bij de overheid (Kamerstukken II 2020/2021, 26643, nr. 749). Zo ook met de verdere ondersteuning van alle overheden met diverse kennisproducten over de Baseline Informatiebeveiliging Overheid (BIO), met als doel de BIO geimplementeerd te krijgen. Ook wordt de Overheidsbrede Cyberoefening voortgezet, omdat naast preventie en detectie ook respons en herstel van belang zijn. Om informatieveilig inkopen te bevorderen is het instrument Inkoopeisen Cybersecurity Overheid (ICO) doorontwikkeld. Ook heeft het gemeentelijke verantwoordingsstelsel Eenduidige Normatiek Single Information Audit (ENSIA) enkele belangrijke aanpassingen ondergaan. Zo is de governance herijkt, een nieuw ondersteuningsinstrument ontwikkeld en geïmplementeerd en het stelsel Waardering Onroerende Zaken (WOZ) als achtste stelsel toegevoegd.
De Minister van BZK heeft de wettelijke taak om de Staatscourant uit te geven en een wettenbank ter beschikking te stellen. Deze elektronische publicaties zijn voor iedereen kosteloos raadpleegbaar. De productie is uitbesteed.
Bij de tweede suppletoire begroting zijn middelen overgeheveld naar het instrument Agentschappen om de werkzaamheden aan het informatiebeleid op het juiste instrument te verantwoorden
Overheidsdienstverlening
Om de digitale dienstverlening op een goed en efficiënte wijze te organiseren is gewerkt aan een digitale transformatie. Het uitgangspunt hierbij was één overheid door een heldere en eenduidige overheidscommunicatie. Daarnaast zijn initiatieven ontplooid die een inclusieve en veilige overheidsdienstverlening moeten waarborgen.
Bij de tweede suppletoire begroting hebben diverse reallocaties plaatsgevonden. Vanuit het instrument Opdrachten zijn middelen overgeheveld naar het instrument Subsidies om subsidies voor het Aanjaagteam Digitale Inclusie, het Europese project Digital Compentence (DIGCOM) en ENSIA op het juiste instrument te verantwoorden. Ook zijn er middelen overgeheveld naar het instrument Bijdrage aan ZBO's/RWT's voor een bijdrage aan ICTU voor het Leer- en Expertisepunt Datagedreven werken.
Informatiesamenleving
In het kader van digitale toegankelijkheid heeft 200OK in opdracht van BZK een verkenning uitgevoerd om de cijfers uit het toegankelijkheidsregister te kunnen duiden.
Raccoon/De Brouwerij heeft via het Startup in Residence programma een bijdrage ontvangen voor het ontwikkelen van leer en oefenmodules voor de Digikwis app. Deze app is ter bevordering van de digitale zelfredzaamheid van mensen.
Initiative heeft een bijdrage ontvangen om samen met DPG een speciale editie van de Libelle/Margriet te ontwikkelen: de Digibelle. Hiermee maken we mensen digitaal bewuster en bevorderen we het gebruik van digitale middelen.
Voor de uitgaven voor het Project Gebruiker Centraal zijn er bij de tweede suppletoire begroting middelen overgeheveld van instrument Opdrachten naar Bijdrage aan ZBO's/RWT's.
Bijdrage aan ZBO's/ RWT's
CBS
Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) ontving een bijdrage om in het kader van het Digitaal Ondernemersplein statistische informatie te delen die voor ondernemers relevant is.
RDW
De RDW heeft een bijdrage ontvangen voor de meerkosten voor het realiseren van rijbewijzen met een eID-applicatie. Vanwege het uitstel van de wet Digitale Overheid, waarin het tarief wordt verwerkt, draagt BZK deze meerkosten.
Bij de tweede suppletoire begroting zijn middelen overgeheveld binnen het instrument Bijdrage aan ZBO's/RWT's om de kosten aan de RDW op de juiste regeling te verantwoorden. Een deel hiervan is afkomstig van de regeling KVK.
KvK
De Kamer van Koophandel (KvK) ontving een bijdrage voor het beheer en de exploitatie van het Digitaal Ondernemersplein. Er is samengewerkt met overheidsorganisaties om actuele informatie voor ondernemers te maken voor alle dienstverlening van de overheid. Voor Ondernemersplein en Business.gov tezamen was het bereik in 2021 9,7 miljoen bezoeken. Dat is een stijging ten opzichte van de 9,1 miljoen in 2020.
ICTU
ICTU heeft een bijdrage ontvangen voor de overheidsbrede cyberoefening in de Europese maand van de cybersecurity (oktober). De programmering bestond uit webinars, een online magazine en een gesimuleerde hackaanval.
Ook ontving ICTU een bijdrage voor het formuleren van een interbestuurlijke visie en actieplan op het thema Digitale ontwrichting.
Voor het beheren en stimuleren van het gebruik van de Nederlandse Overheid Referentie Architectuur ontving ICTU in 2021 eveneens een bijdrage. Activiteiten zijn onder meer het verwerken van veranderend beleid in de NORA, het verdiepen op thema’s zoals data, artificial intelligence (AI), digitale identiteit en regie op gegevens en tenslotte het beter vindbaar en bruikbaar maken van ICT-architectuurkaders voor overheidsorganisaties. Uit deelname en gesprekken in de gebruikersraad NORA en sectorale overleggen blijkt de betrokkenheid van de verschillende overheidsssectoren bij de referentiearchitectuur.
Een bijdrage is verstrekt aan ICTU voor de begeleiding van de implementatie van de Europese verordening Single Digital Gateway. ICTU heeft Nederlandse overheidsorganisaties ondersteund bij het geschikt maken van informatie over overheidsproducten op het YourEurope portaal. Daarnaast heeft ICTU ondersteund bij de afstemming met stakeholders over de technische vereisten van het Once Only Technical System, waarover de Europese Commissie samen met lidstaten in overleg is.
ICTU heeft in 2021 het Ministerie van BZK ondersteund bij de uitvoering van het overheidsbrede programmaplan voor de verbetering van het stelsel van Basisregistraties. Onder meer zijn onderzoeken verricht naar de kwaliteit van de samenhang in het stelsel en naar de kwaliteitsinformatie per basisregistratie.
ICTU heeft een bijdrage ontvangen voor GebruikerCentraal. GebruikerCentraal is een netwerk van deskundigen dat werkt aan de verbetering van online overheidsdienstverlening vanuit het perspectief van mensen. Het netwerk deelt kennis en ontwikkelt instrumenten voor inclusieve dienstverlening.
Tenslotte heeft ICTU een bijdrage ontvangen voor de programmatische invoering van de mogelijkheid voor burgers om meer regie op hun gegevens te kunnen voeren. Een proefopstelling voor inzage in de verstrekkingen van persoonsgegevens is succesvol afgerond.
Diverse bijdragen
Het Centrum Informatiebeveiliging en Privacybescherming (CIP) ontving een bijdrage voor het opstellen van kennisproducten ten behoeve van de implementatie van de Baseline Informatiebeveiliging Overheid (BIO) (Stcrt. 2019, 26526).
Ook ontving het CIP een bijdrage voor de doorontwikkeling van het instrument Inkoopeisen Cybersecurity Overheid ter bevordering van het veilig inkopen van ICT-producten door de overheid.
Het Ministerie van BZK heeft een bijdrage gegeven aan het Ministerie van Buitenlandse Zaken voor de uitgifte van DigiD’s in het buitenland.
Bijdrage aan (inter)nationale organisaties
Digitale dienstverlening
Stichting RINIS heeft een bijdrage ontvangen voor het beheer van eDelivery. eDelivery richt zich op een veilige en grensoverschrijdende digitale dienstverlening tussen Nederland en andere EU-lidstaten, zonder dat een burger of bedrijf daarvoor fysiek informatie moet ophalen of brengen. Verder heeft stichting RINIS kennis en expertise gedeeld over eDelivery in relevante gremia.
TaalUnie
De TaalUnie heeft een bijdrage ontvangen en heeft samen met de Universiteit Utrecht en de Hogeschool Arnhem Nijmegen een monitor opgezet om de begrijpelijkheid van overheidsteksten steekproefsgewijs te meten. De TaalUnie bekeek onder andere met proefpersonen en een expertpanel oude en nieuwe teksten die verbeterd waren met de Direct Duidelijk Checklist en schrijfwijzer. Daarmee kon worden bepaald wat een tekst begrijpelijker maakt en is aangetoond dat de verbetering van brieven leidt tot een beter begrip bij proefpersonen. Ook is onderzoek gedaan naar het effect op het gedrag van de lezer als een tekst begrijpelijker is.
Stichting ABC
De stichting ABC heeft een bijdrage ontvangen voor het inzetten van taalambassadeurs. Zij onderzoeken de meerwaarde van een landelijk gecoördineerd testpanel op inclusieve dienstverlening. Daarnaast hebben de Stichting Lezen en Schrijven en Stichting ABC inspiratiesessies voor ambtenaren georganiseerd met taalambassadeurs om te laten zien waar zij tegenaan lopen bij overheidstaal en hoe taalambassadeurs kunnen helpen overheidstaal begrijpelijker te maken.
Bijdrage aan agentschappen
RVO.nl
De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) ontving een bijdrage voor het beheren en doorontwikkelen van digitale overheidsvoorzieningen voor bedrijven, zoals Ondernemersplein en de berichtenbox voor bedrijven. Deze voorzieningen zijn technisch doorontwikkeld en informatie over alle (aankomende) wet- en regelgeving van de overheid is geactualiseerd.
Bij de tweede suppletoire begroting zijn middelen van het instrument Opdrachten naar het instrument Agentschappen gealloceerd ten behoeve van de uitvoering van eIDAS. eIDAS verzorgt de Nederlandse aansluiting op het Nederlandse eID stelsel. Nederlandse overheden kunnen zo EU burgers in laten loggen op hun dienstverlening met hun eigen nationale eID middel. Nederlanders kunnen in de nabije toekomst ook inloggen met hun DigiD of eHerkenningsmiddel.
UBR
Het Kennis- en Exploitatiecentrum Officiële Overheidspublicaties (KOOP), onderdeel van UBR, heeft een bijdrage ontvangen voor het beheer van de Staatscourant, de databanken met centrale en lokale wet- en regelgeving, het register van overheidsorganisaties, de uitspraken op het gebied van het publiekrechtelijk tuchtrecht en het webportaal www.overheid.nl.
UBR/KOOP ontving een bijdrage voor het traject om te komen tot een overheidsbreed Register Internetdomeinen Overheid (RIO). In 2021 heeft KOOP een bijdrage ontvangen voor de doorontwikkeling en implementatie van het Platform Open Overheidsinformatie (PLOOI). Op dit platform moeten bestuursorganen op termijn verplichte categorieën documenten actief openbaar maken, Deze verplichting komt voort uit de in 2021 aangenomen Wet open overheid (Woo). Met de bijdrage heeft KOOP in 2021 onder andere gewerkt aan de ontwikkeling van een API (koppelvlak) voor de aansluiting van bestuursorganen op PLOOI, aan de verbetering van zoekmogelijkheden in het portal en aan het opstellen van een aansluitstrategie.
Telecom
Agentschap Telecom ontving een bijdrage voor het uitvoeren van toezicht op het stelsel van elektronische toegangsdiensten (eTD) in het bedrijvendomein.
Logius
Logius heeft in 2021 een bijdrage gekregen voor de ondersteuning van de overheidsbrede implementatie van e-facturatie en e-procurement. Logius draagt hier aan bij met het in publiekprivaat verband beheren en doorontwikkelen van de e-facturatie standaarden, het ontwikkelen van nieuwe procurement berichtenstandaarden (zoals e-orders), het bieden van expertise en implementatieondersteuning aan de rijksoverheidsorganisaties en het faciliteren van een onafhankelijk publiekprivaat nationaal forum, waarin onderwerpen inzake de implementatie van e- facturatie en e-procurement worden besproken.
Bij de tweede suppletoire begroting zijn middelen van het instrument Opdrachten naar het instrument Agentschappen gealloceerd ten behoeve van de werkzaamheden aan MijnOverheid. Logius ontving een bijdrage voor de doorontwikkeling van het domein Persoonlijke Gegevens in MijnOverheid. Het doel van deze ontwikkeling is dat gebruikers inzicht krijgen in meer gegevensbronnen dan die nu worden ontsloten via MijnOverheid, dat zij kunnen zien aan wie deze gegevens worden verstrekt en dat zij doorgeleid worden naar de mogelijkheid om deze gegevens te laten corrigeren. In 2021 zijn verschillende verbeteringen gerealiseerd: gebruikers van MijnOverheid kunnen officiële bekendmakingen over hun buurt inzien op MijnOverheid en in een pilot zijn met toestemming van betrokkenen inkomensgegevens gedeeld met woningbouwcorporaties ten behoeve van de inkomenstoets bij de aanvraag van een huurwoning.
Tot slot zijn bij Slotwet middelen ontvangen voor de naheffing op de BRP(-bevragingen). Deze hangt samen met de DigiD-bevragingen naar aanleiding van Covid19.
RvIG
De RvIG heeft een bijdrage ontvangen voor de beheervoorziening Burgerservicenummer (BSN). Kosten worden grotendeels doorbelast aan gebruikers.
RvIG ontving ook een bijdrage voor beheer van een Autorisatielijst BSN om inloggen met een inlogmiddel van een ander EU-land mogelijk te maken.
Bij de tweede suppletoire begroting zijn er middelen ontvangen van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, voor de doorbelasting van de BRP voorzieningen.
6.5 Identiteitsstelsel
Opdrachten
Identiteitsstelsel
Het reisdocumentenstelsel en de Basisregistratie Personen (BRP) zijn belangrijke onderdelen van het Nederlandse Identiteitsstelsel, die worden gemoderniseerd. Sinds 4 januari 2021 is het voor burgers mogelijk een identiteitskaart met e-functionaliteit aan te vragen, waarmee ingelogd kan worden bij de Nederlandse overheid (via de DigiD app). Op 2 augustus 2021 is de Paspoorwet gewijzigd in verband met invoering van Verordening (EU)2019/1157 ten behoeve van aanbrengen vingerafdrukken op de Nederlandse Identiteitskaart.
De Europese Commissie kwam met een voorstel voor de revisie van de eIDAS verordening tot een Europees digitaal identiteit raamwerk (Kamerstukken II 2020/21, 22112, nr. 3161). Hiervoor zijn middelen aangewend om met de juiste expertise de Nederlandse input vorm te geven.
Op het domein digitale identiteit is tevens een uitgebreid onderzoek uitgevoerd naar het Nederlandse Self Sovereign Identity ecosysteem (Kamerstukken II 2021/22, 26643, nr. 791).
Bij de tweede suppletoire begroting zijn middelen gerealloceerd van het instrument Opdrachten naar het instrument Bijdrage aan agentschappen om de bijdrage aan RvIG voor onder andere de Basisregistratie Personen (BRP) op het juiste instrument te verantwoorden.
Bijdrage aan ZBO's/ RWT's
ICTU ontving een bijdrage voor de Landelijke Aanpak Adreskwaliteit (LAA). Dit programma is in de loop van 2019 grotendeels overgenomen door RvIG. ICTU voerde in 2021 nog taken uit voor LAA,met name voor het InformatieKnoopPunt (IKP), in afwachting van structurele verankering van de aanpak van LAA in de wet BRP. Daarvoor is een wetsvoorstel ingediend bij de Tweede Kamer.
Het CBS ontving een bijdrage voor het tweejaarlijkse onderzoek naar de adreskwaliteit in de BRP. Het onderzoek is uitgevoerd en de resultaten worden in 2022 verwacht.
Bijdrage aan medeoverheden
Gemeenten
De gemeente Haarlemmermeer heeft een bijdrage ontvangen voor de exploitatie van een balie op Schiphol voor dienstverlening aan Nederlanders die in het buitenland wonen. Zij kunnen er terecht voor reisdocumenten en DigiD’s. Deze bijdrage is voor de helft afkomstig van het ministerie van Buitenlandse Zaken.
Bijdrage aan agentschappen
RvIG
Om het identiteitsstelsel veilig en betrouwbaar te houden is het belangrijk dat burgers het kunnen melden als hun identiteitsgegevens onjuist zijn of onjuist gebruikt worden. RvIG ontvangt een bijdrage voor activiteiten rondom ondersteuning van burgers bij identiteitsfraude en -fouten. Burgers, bedrijven en overheidsorganisaties kunnen sinds begin 2021 bij het Meldpunt Fouten in Overheidsregistraties (MFO) terecht als zij hulp nodig hebben om gegevens in overheidsregistraties te corrigeren.
Doordat het steeds gebruikelijker wordt om een kopie van een identiteitsdocument digitaal te versturen is het belangrijk om de kopie voor misbruik te beschermen. RvIG biedt daarom de KopieID-app aan waarmee een veilige kopie gemaakt kan worden .
De RvIG heeft ook bijdragen ontvangen voor het beheer en onderhoud van de centrale voorzieningen van de Basisregistratie Personen (BRP) en voor de persoonsinformatievoorziening van Caribisch Nederland (PIVA-V, Persoonsinformatievoorziening Nederlandse Antillen en Aruba Verstrekkingen). Ook zijn er bijdragen verstrekt in het kader van voorbereiding voor aanpassingen in de centrale systemen van de BRP. Onder andere om bij de registratie van niet-ingezetenen in de BRP het inschrijvingsproces uit te breiden. Voor verbeterd zicht op verblijf van arbeidsmigranten is in januari 2021 gestart met het registreren van contactgegevens van arbeidsmigranten die zich in kwamen schrijven in de BRP als niet-ingezetene bij de RNI-loketgemeenten. De verzamelde e-mailadressen zijn gebruikt om hen te informeren over COVID-vaccinaties. Dertien mailings zijn aan tienduizenden niet-ingezetenen gestuurd.
RvIG heeft een bijdrage voor de ontwikkeling van de nieuwe Nederlandse Identiteitskaart ontvangen. Dit was onder andere om vingerafdrukken te kunnen opnemen.
RvIG heeft een bijdrage ontvangen voor de Landelijke Aanpak Adreskwaliteit (LAA). De uitvoering van LAA draagt bij aan de verbetering van de adreskwaliteit in de BRP. RvIG begeleidde gemeenten in een goede uitvoering van LAA. Door de coronamaatregelen waren er beperkingen voor het uitvoeren van huisbezoeken waardoor het streefgetal van 15.000 huisbezoeken per jaar niet is gehaald. In maart 2021 heeft de kamer de toegezegde rapportage over de periode 2017 tot 2020 ontvangen.
Bij de eerste suppletoire begroting zijn middelen gerealloceerd naar de RvIG voor het programma Health Check Basisregistratie Personen in het kader van de Ontwikkelagenda BRP. Bij de tweede suppletoire begroting zijn middelen gerealloceerd van het instrument Opdrachten naar het instrument Bijdrage aan agentschappen om de bijdrage aan RvIG voor onder andere de BRP op het juiste instrument te verantwoorden.
6.6 Investeringspost digitale overheid
Subsidies (regelingen)
Doorontwikkeling en innovatie digitale overheid
De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft een aantal subsidies ontvangen vanuit de Investeringspost digitale overheid:
Een subsidie voor het traject Common Ground. Met deze bijdrage is een aantal innovatieve projecten ter verbetering van dienstverlening en informatiehuishouding van gemeenten opgeleverd.
Een subsidie voor het programma Haal Centraal, waarin software wordt ontwikkeld waarmee gebruikers gegevens van hoge kwaliteit uit de basisregistraties rechtstreeks ‘bij de bron’ kunnen halen.
Een subsidie voor het programma Totaal Driedimensionaal. Dit programma heeft tot doel om het gebruik en de mogelijkheden van driedimensionale geografische gegevens te verkennen.
En tenslotte een subsidie waarmee verkend is op welke wijze gemeenten de vereisten uit de Verordening Single Digital Gateway kunnen implementeren. VNG heeft een generieke invoervoorziening ontwikkeld en werkt samen met de koepels van provincies en waterschappen.
Opdrachten
Doorontwikkeling en innovatie digitale overheid
De investeringspost Digitale overheid is bestemd voor gezamenlijke doorontwikkeling en innovatie van de digitale overheid, waaronder de generieke digitale (basis)infrastructuur (GDI). De bestemming van de investeringspost wordt afgestemd in de governance van de digitale overheid (Overheidsbreed Beleidsoverleg Digitale Overheid: OBDO) en wordt opgenomen in de Investeringsagenda Digitale Overheid. Naar aanleiding van de vastgestelde investeringsagenda in het najaar 2021 heeft er een herschikking plaatsgevonden van het beschikbare budget. Het overgrote deel is gerealloceerd naar bijdrage aan agentschappen, waar de middelen zijn uitgegeven.
Bijdrage aan ZBO's/ RWT's
KVK
De KvK heeft een bijdrage ontvangen voor het verbeteren van dienstverlening aan ondernemers rond levensgebeurtenissen, zoals duurzaam ondernemen en het starten van een onderneming in Nederland vanuit het buitenland.
ICTU
ICTU heeft een bijdrage ontvangen voor de ondersteuning van overheidspartijen bij de implementatie van de Verordening Single Digital Gateway.
Diverse bijdragen
Agentschap Telecom (AT) heeft een bijdrage ontvangen voor het inrichten van toezicht en toelating van partijen in het eID-stelsel zoals dat vorm krijgt in de Wet Digitale Overheid (WDO).
RDW
De RDW heeft een bijdrage ontvangen voor de uitvoering van het traject Blauwe Knop, waarmee in 2021 is gewerkt aan een uniforme en gebruiksvriendelijke wijze waarop burgers hun eigen data bij overheden kunnen ophalen. Er is een aantal eerste implementaties van de Blauwe Knop en er is gebruikersonderzoek en draagvlakonderzoek gedaan onder overheidsorganisaties. Voor implementatie en vervolgstappen zijn handreikingen en documentatie opgesteld.
Voor verschillende projecten zijn bij tweede suppletoire begroting middelen gerealloceerd om de bijdrage aan RDW voor de ondersteuning van kwetsbare burgers op het juiste instrument te verantwoorden.
Bijdrage aan agentschappen
Bij de tweede suppletoire begroting zijn middelen gerealloceerd van het instrument Opdrachten naar Bijdragen aan agentschappen om de middelenbesteding te verantwoorden.
RVO.nl
RVO heeft in 2021 een bijdrage ontvangen voor het beheer van de voorziening eIDAS en voor verbetering van de kwaliteit van de informatie over de Verordening Single Digital Gateway die via Antwoord voor Bedrijven ontsloten wordt.
Ook ontving RVO een bijdrage voor uitvoering van het Innovatiebudget Digitale Overheid. Het innovatiebudget stimuleert overheidspartijen om maatschappelijke uitdagingen in de digitale overheid interbestuurlijk aan te pakken. In 2021 zijn er 20 projecten geselecteerd die cofinanciering hebben ontvangen voor hun projectvoorstellen. Tenslotte is er een externe evaluatie uitgevoerd naar Innovatiebudget Digitale Overheid (Kamerstukken 2021, 30985, nr. 51).
De onderschrijding van het budget wordt veroorzaakt doordat de uitgaven aan het innovatiebudget lager uitvallen.
Logius
Logius heeft een bijdrage ontvangen voor de ontwikkeling van een gebruikersvriendelijke app waarmee burgers inzage kunnen krijgen in de eigen gegevens en deze gegevens kunnen gebruiken. In 2021 is gewerkt aan de pilot ‘aantonen 18+’ waarmee de gebruiker met zijn mobiel dit identificerend kenmerk kan tonen, zonder overige identiteitsgegevens te hoeven prijsgeven zoals het geval is met het tonen van een fysiek paspoort. Vooralsnog heeft de pilot aangetoond dat dit nog niet vanzelfsprekend te realiseren is.
RvIG
De Rijksdienst voor Identiteitsgegevens (RvIG) verkent mogelijkheden om nieuwe technieken en kennis in te zetten voor vernieuwing van het identiteitsstelsel. RvIG ontving een bijdrage voor een project samen met de pensioensector om nieuwe mogelijkheden te onderzoeken om informatie uit de Basisregistratie Personen te distribueren. Daarnaast is een bijdrage ontvangen voor het project SSI (Self-Sovereign Identity), een online toepassing waarmee publiek-private organisaties en burgers versleuteld digitaal ondertekende verklaringen/gegevens kunnen uitgeven.
DPC
De Dienst Publiek & Communicatie (DPC) van het Ministerie van Algemene Zaken (AZ) heeft het project Aanpak Levensgebeurtenissen uitgevoerd, waarbij wordt gekeken wat mensen nodig hebben van de overheid bij een bepaalde levensgebeurtenis. De overheidscommunicatie met burgers en bedrijven rondom een overlijden is verbeterd en vereenvoudigd. Verder is er gewerkt aan de levensgebeurtenissen 'Ik wil gaan studeren', 'Ik bereid me voor op het ouder worden', 'Ik ga scheiden', «Ik word werkloos» en 'Ik word 18 (18-/18+)'. Daarnaast is er een eerste begin gemaakt met het uitwerken van de levensgebeurtenis ‘ik krijg een kind’.
6.7 Hoogwaardige dienstverlening één overheid
Subsidies
VNG
De VNG heeft een subsidie gekregen voor het project 'Omnichannel met ProductDienstStatus (PDS) functie'. Met behulp van deze subsidie wordt een instrument ontwikkeld voor de overheidsdienstverlening dat burgers en ondernemers op een transparante en eenvoudige manier inzicht geeft in de status van een aanvraag, product of dienst.
Opdrachten
Hoogwaardige dienstverlening één overheid
In het kader van de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag (POK) zijn eind 2021 middelen beschikbaar gesteld. De POK middelen voor hoogwaardige dienstverlening één overheid stonden gereserveerd op het instrument Opdrachten. De uitgaven hebben echter plaatsgevonden op andere instrumenten binnen hetzelfde artikelonderdeel. Een groot deel van de middelen zijn gerealloceerd aan Bijdragen aan ZBO's/RWT's.
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
ICTU
ICTU heeft een bijdrage ontvangen voor het project GebruikerCentraal, de persoonlijke regelingen assistent en Toekomstbestendige Dienstverlening. Deze middelen zijn eind 2021 beschikbaar gesteld.
RDW
RDW heeft een bijdrage ontvangen voor het Informatiepunt Digitale Overheid ter ondersteuning van kwetsbare burgers. Bij de Informatiepunten krijgen mensen hulp van getrainde bibliotheekmedewerkers voor overheidsdiensten. Hiermee wordt de zelfredzaamheid onder mensen bevorderd. Deze middelen zijn eind 2021 beschikbaar gesteld.
Bijdrage aan agentschappen
Logius
Logius heeft ook een bijdrage ontvangen voor het expertisecentrum DigiToegankelijk. DigiToegankelijk helpt en ondersteunt overheidsorganisaties bij het implementeren van de digitale toegankelijkheid.
AZ-DPC
AZ-DPC ontving een bijdrage voor de aanpak Levensgebeurtenissen. Voor dit project wordt gewerkt aan de informatievoorziening en dienstverlening van de overheid voor de volgende twee levensgebeurtenissen: «een kind krijgen» en ' ik heb schulden'.
Overige bijdragen
Het CJIB heeft voor het project De Blauwe Knop een bijdrage ontvangen. Met dit project wordt beoogd om op een betrouwbare en eenvoudige wijze de burger één integraal overzicht van zijn of haar schulden bij de overheid te geven.
Ontvangsten
De activiteiten in het kader van de ‘Health Check BRP» (om na het stopzetten van de Operatie BRP de continuïteit van de huidige voorzieningen voor de komende jaren te garanderen) werden in 2020 versneld afgerond, als gevolg van de keuze om de BRP versneld stapsgewijs te gaan doorontwikkelen in plaats van af te koersen op het bouwen van een nieuw systeem. Over de resultaten, waaronder vernieuwing van de berichtendienst, is gerapporteerd in de brief over de stand van zaken BRP van 21 september 2020 (Kamerstukken 2020/21, 27859, nr.146). Door versneld afronden waren de werkelijke kosten lager dan het vertrekte voorschot. De afrekening heeft geleid tot ontvangsten die niet waren begroot.