De Minister van BZK is verantwoordelijk voor het bevorderen van een adequate digitale overheidsdienstverlening, waarbij het belangrijkste doel is dat de dienstverlening toegankelijk is voor iedereen.

In de portefeuilleverdeling zijn onderstaande rollen en verantwoordelijkheden belegd bij de Staatssecretaris van BZK.

Stimuleren

De Minister van BZK stimuleert het gebruik van nieuwe digitale technologieën voor het oplossen van maatschappelijke vraagstukken, waarbij de markt ook nadrukkelijk uitgedaagd wordt om mee te denken over antwoorden op maatschappelijke vragen.

Regisseren

De Minister van BZK zorgt voor maatregelen die burgers rechten geven en beschermen tegen ongewenste aspecten van digitalisering. De Minister van BZK pakt de rol om voortdurend de beleidsagenda op het terrein van de informatiesamenleving en overheid te herijken aan de eisen van de tijd.

De Minister van BZK is stelselverantwoordelijk voor de inrichting en governance van de digitale overheid, waaronder de digitale basisinfrastructuur die deze mogelijk maakt.

De Minister van BZK heeft een kaderstellende rol op het gebied van de digitale overheid. Kaderstellen gebeurt in de vorm van wetgeving, standaarden, architectuurkaders en richtlijnen rekening houdend met Europese ontwikkelingen en verplichtingen.

De Minister van BZK heeft een coördinerende rol met betrekking tot alle officiële publicaties van de overheid.

Uitvoeren

De Minister van BZK is verantwoordelijk voor de inrichting, beschikbaarstelling, instandhouding, werking, beveiliging en betrouwbaarheid van generieke voorzieningen voor elektronisch berichtenverkeer en informatieverschaffing, alsmede voor de voorzieningen voor het inloggen bij overheidsdienstverleners(authenticatie) en registratie van machtigingen in het burgerservicenummer (BSN)-domein.

De Minister van BZK is verantwoordelijk voor het beleid rondom het vaststellen van de identiteit alsmede de verstrekking van reisdocumenten op basis daarvan. Ook is de Minister van BZK verantwoordelijk voor de vastlegging van persoons- en adresgegevens in de Basisregistratie Personen (BRP). In dat kader houdt de Minister van BZK toezicht op de uitvoering van de Paspoortwet, monitort de uitvoering van de wet BRP en ondersteunt de gemeenten die primair verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van deze wetten. De Minister van BZK faciliteert hiermee het juiste gebruik van persoons- en adresgegevens door andere overheidsinstanties. Het tegengaan van fraude met, en het corrigeren van fouten van, persoons- en adresgegevens en reisdocumenten vormt hiervan een integraal onderdeel.

Regie op Gegevens

De beleidsinzet voor het programma Regie op Gegevens is in 2020 gericht op implementatie en uitwerking van de mogelijkheden voor inzage, correctie en vooral het verantwoord delen van gegevens door burgers, zoals geformuleerd in de Beleidsbrief Regie op Gegevens van 11 juli 2019 (Kamerstukken 2018/19, 32761, nr. 147).

De voorbereiding is gestart voor de borging van spelregels in aanvullende regelgeving rond het delen van gegevens. Daarvoor is ook een referentie ICT- architectuur opgesteld. Er is gebouwd aan een proof of concept voor het tonen van geautomatiseerde verstrekking van persoonsgegevens binnen de overheid. Een pilot met woningcorporaties rond delen van gegevens voor de inkomenstoets is opgezet, naast enkele andere gebruikersonderzoeken bij pilots. De programmatische invoering is bovendien onder een interdepartementale stuurgroep gebracht.

Basisregistratie Personen (BRP)

Het reisdocumentenstelsel en de BRP zijn belangrijke onderdelen van het Nederlandse Identiteitsstelsel, die worden gemoderniseerd. Er wordt daarnaast gewerkt aan de ontwikkeling van een digitale identiteit. Het wetsvoorstel Digitale Overheid (WDO) is in dit kader afgelopen jaar in de Tweede Kamer vastgesteld. Sinds 4 januari 2021 is het voor burgers mogelijk een identiteitskaart met e-functionaliteit aan te vragen, waarmee ingelogd kan worden bij de Nederlandse overheid (via de DigiD app).

Voor verbetering en vernieuwing van de BRP is in 2020 een Ontwikkelagenda opgesteld met daarin twaalf onderwerpen, waaronder uitbreiding van de bijhouding van gegevens van niet-ingezetenen en het gaan registreren van meerdere adressen (Kamerstukken 2020/21, 27859, nr. 146). De uitvoering van die agenda start in 2021, vooruitlopend daarop zijn enkele wijzigingen in de centrale systemen aangebracht waaronder voorbereiding voor toekomstige wijzigingen in registratie van gezag. Er is een wetsvoorstel aan de Tweede Kamer aangeboden met daarin het voorstel voor het opnemen van een Experimenteerartikel in de wet BRP, ten behoeve van het kunnen experimenteren voor doorontwikkeling van de BRP (Kamerstukken 2020/21, 35648, nr. 2).

Uitgaven

6.2 Overheidsdienstverlening, informatiebeleid en informatiesamenleving

Subsidies (regelingen)

Overheidsdienstverlening

Digitale Inclusie

Adequate dienstverlening door de overheid sluit aan bij de behoeften van burgers en bedrijven en gaat mee met ontwikkelingen in de samenleving. Het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) werkt aan de verbetering van een begrijpelijke en toegankelijke overheid. Concreet betekent dit dat door de inzet van de Direct Duidelijk Brigade overheidsorganisaties zich committeren aan heldere overheidscommunicatie door het ondertekenen van de direct duidelijk verklaringen. Helder en in duidelijke taal communiceren. Iedereen moet mee kunnen doen daarom is het van belang dat overheidsorganisaties de digitale toegankelijkheid van hun websites verbeteren. Mijlpaal bij deze opgave is dat alle websites van overheidsinstanties 23 september 2020 voldoen aan de Europese webtoegankelijkheidsrichtlijn WCAG 2.1 en mobiele apps per 23 juni 2021. Het aanjaagteam van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) wordt ingezet ter bevordering van de toegankelijkheid en apps bij gemeenten. Het gebruikersperspectief staat centraal en de dienstverlening wordt georganiseerd rond behoeften en gedifferentieerd naar omstandigheden.

Hierbij worden de kansen die digitalisering biedt benut door experimenten en pilots uit te voeren om de overheidsdienstverlening te innoveren. Door de toenemende mate van digitalisering is er ook extra aandacht voor een aanzienlijke groep mensen die moeite heeft digitaal mee te komen. Het Rijksbrede programma Digitale Inclusie zorgt via de Alliantie Digitaal Samenleven in de vorm van de actie #Allemaaldigitaal en de inzet van de DigiHulplijn extra ondersteuning te bieden aan mensen die niet digitaal meekomen. De Alliantie Digitaal Samenleven richt zich op het ontwikkelen van programma's met activiteiten voor opvoeders en kinderen, jongeren en jong(werkenden) met technostress, om mee te blijven doen in de digitale samenleving. Tevens zet het Rijksbrede programma Digitale Inclusie zich in op extra ondersteuning van mensen om zelfredzaam te zijn en te blijven, door het bevorderen van digitale vaardigheden en digitaal bewustzijn. Leermodules zijn ontwikkeld in samenwerking met Oefenen.nl, Informatiepunten Digitale Overheid zijn ingericht in tal van bibliotheken om mensen te helpen bij hun digitale vragen.

Voor de verdere bevordering van digitaal bewustzijn wordt door de Universiteit van Amsterdam (UvA) onderzoek gedaan naar digitaal bewustzijn om meer inzicht te krijgen in de status van het digitaal bewustzijn in Nederland.

Er is onderzoek gedaan naar de mogelijkheden om de administratieve lasten voor ondernemers te verminderen door het samenhangend toepassen van e-facturatie en het Referentie Grootboek Schema. Het onderzoek is in januari 2021 gepubliceerd.

Wet Digitale Overheid

De VNG heeft in 2020 een subsidie ontvangen voor het doen van zes uitvoeringstoetsen op uitvoeringsregelgeving onder de Wet digitale overheid. Deze uitvoeringstoetsen worden in 2021 afgerond.

Data Week 2020

De gemeente ’s-Hertogenbosch heeft subsidie ontvangen voor de organisatie van de Den Bosch Data Week 2020, met als thema «De Doorbraak van data!». het Ministerie van BZK is betrokken als partner, naast de gemeente ’s-Hertogenbosch, Provincie Noord-Brabant en de Jheronimus Academy of Data Science, van dit jaarlijks terugkerende evenement.

Dutch Blockchain Coalition

Het Ministerie van BZK ondersteunt de ontwikkeling van vijf bestaande en vier nieuwe use cases door de Dutch Blockchain Coalition (DBC) en haar partners. Daarbij ging het om use cases waarvan verwacht wordt dat Nederland goede resultaten kan bereiken, met impact op de private en publieke sector. Dat waren onder meer om toepassingen op het gebied van inkoop, logistiek, diploma’s en Self Sovereign Identity.

Opdrachten

Informatiebeleid

De Minister van BZK heeft de wettelijke taak om enkele elektronische publicaties kosteloos uit te geven. Het gaat hier om de Staatscourant en de Wettenbank (www.wetten.nl). De productie hiervan is uitbesteed aan Sdu Uitgevers.

Daarnaast heeft het Ministerie van BZK een bijdrage geleverd voor onderzoek en ontwikkeling van de Generatietoets.

Ten slotte werkt het Ministerie van BZK samen met andere departementen en overheden aan een datastrategie voor de Nederlandse overheid. Hierbij wordt ze ondersteund door andere partijen.

Informatiesamenleving

Er is een opdracht verstrekt om de kansen, bedreigingen en aanbevelingen voor de inzet van specifieke datagedreven toepassingen in kaart te brengen en hierover is een rapport ontvangen. Deze opdracht is uitgevoerd in samenwerking met «Tech tegen Corona», een publiek-private samenwerking voor nieuwe innovatieve post-corona-inzichten en -toepassingen voor de publieke sector in de aanpak van corona.

Het Ministerie van BZK heeft een opdracht gegeven om onderzoek te doen naar de faal- en slaagfactoren van "open source"-groepen in Nederland. Dit onderzoekt loopt door tot begin 2021.

Daarnaast heeft de overheid een belangrijke taak om bewustwording en begrip onder burgers van de impact van technologieën op grondrechten te stimuleren. In dit kader ontwikkelt het Ministerie van BZK het kaartspel ‘TechTwijfels’ voor een brede doelgroep (8-88 jaar) en een lespakket, speciaal bedoeld voor het voortgezet onderwijs. Het kaartspel wordt in fysieke vorm en digitale vorm aangeboden. Het spel en het bijbehorende lespakket hebben tot doel om op een laagdrempelige wijze een evenwichtige en informatieve discussie te laten ontstaan over kansen en risico’s van (recente) technologieën.

Overheidsdienstverlening

Het verminderen van de regeldruk onder jongeren behoort tot een van de beleidspioriteiten. Het Ministerie van BZK heeft hiervoor een opdracht gegeven om het Voorvechterlespakket landelijk uit te rollen.

Bijdrage aan zbo's/rwt's

Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS)

In samenwerking met de Nederlandse Artificial Intelligence (AI) Coalitie, VNG, uitvoeringsorganisaties en gemeenten is voorkomen armoede/preventie schulden gekozen als use case waarin Artificial Intelligence op een mensgerichte manier kan worden ingezet. Als eerste stap is ervoor gekozen om het CBS een model te laten ontwikkelen waarmee voorspeld kan worden welke huishoudens meer kans hebben om in armoede te komen. Uit het haalbaarheidsonderzoek is gebleken dat het mogelijk is om met data van het CBS een dergelijk model te ontwikkelen. In het model zijn ook data opgenomen, die frequent gemeten worden en gerelateerd zijn aan de corona situatie. Dit model zal ook ingezet worden in een vervolgtraject, waarin verschillende partijen onder leiding van de Brightlandcampus werken aan een voorstel voor een ELSA lab preventie armoede/voorkomen schulden.

Ook is in 2020 een bijdrage aan het CBS verstrekt voor de ontwikkeling van een vooringevulde vragenlijst voor Nederlandse ondernemers. Deze vooringevulde vragenlijst maakt gebruik van het Referentie Grootboek Schema en vermindert de regeldruk bij ondernemers. In 2021 wordt de vooringevulde vragenlijst geïmplementeerd.

En voor de inzet van meer datagedreven werken voor maatschappelijke opgaven met het bestrijden van armoede en schuldenproblematiek, heeft het CBS een bijdrage ontvangen voor onderzoek naar nieuwe kwetsbare groepen/personen, die door de coronacrisis en ten gevolge daarvan de impact op de economie het risico lopen terug te moeten vallen op de sociale voorzieningen van gemeenten. Dit project loopt door in 2021.

ICTU

ICTU heeft een bijdrage ontvangen voor het programma Burgers en Bedrijven in Regie op hun Gegevens, dat mogelijk maakt dat burgers hun gegevens digitaal kunnen delen met private organisaties. ICTU heeft de maatschappelijke kosten-batenanalyse (MKBA) op regie op gegevens afgerond en er is een eerste versie van een referentie-architectuur voor het delen van gegevens met private organisaties opgesteld. Ook is eind 2020 een testversie afgerond, waarin getoetst is hoe burgers nuttig en begrijpelijk inzage kunnen krijgen in het hergebruik van hun persoonsgegevens door overheidsorganen.

In 2020 heeft ICTU het Ministerie van BZK ondersteund in het voeren van regie op de verbetering van de kwaliteit en de werking van het stelsel van Basisregistraties. ICTU heeft onderzoek gedaan en beleid helpen ontwikkelen ter uitvoering van het overheidsbrede programmaplan basisregistraties waarover de Staatssecretaris van BZK de Tweede Kamer heeft geïnformeerd (Kamerstukken II 2020/21, 27859, nr. 149).

Ter ondersteuning van de implementatie van de Single Digital Gateway verordening is bepaald dat elke Lidstaat een Nationaal Coördinator aanstelt. ICTU heeft in 2020 een bijdrage ontvangen, voor een tijdelijk projectbureau, ter uitvoering van deze taak.

ICTU heeft het onderhoud en doorontwikkeling van de Nederlandse Overheid Referentie Architectuur (NORA, www.noraonline.nl) uitgevoerd. De NORA bevat de beleidskaders, afspraken, standaarden en bouwstenen voor het inrichten van de informatiehuishouding van de Nederlandse overheid. Het bezoek van de NORA-wiki is in 2020 verder toegenomen naar meer dan 8500 unieke bezoekers per maand (>10.000 bezoeken/maand).

ICTU heeft een bijdrage ontvangen voor GebuikerCentraal. Dit betreft reguliere werkzaamheden van GebruikerCentraal en de ontwikkeling van NL DesignSystem en het normenkader inclusieve dienstverlening. Daarnaast heeft ICTU een bijdrage ontvangen voor het organiseren van een reeks webinars ter bevordering van de overheidscommunicatie en een bijdrage is ontvangen voor werkzaamheden op de implementatie van digitale toegankelijkheid.

Tenslotte heeft ICTU ook in 2020 een bijdrage ontvangen voor het Leer en Expertisepunt Datagedreven werken (LED). Het LED ondersteunt gemeenten, provincies, waterschappen en het Rijk bij vraagstukken en barrières bij het datagedreven werken. Het verbinden en delen van kennis tussen de vele datagedreven initiatieven bij het Rijk en decentrale overheden staat daarbij centraal

Dienst Wegverkeer (RDW)

De RDW heeft een bijdrage ontvangen voor de meerkosten voor het realiseren van rijbewijzen met een eID-applicatie. Deze worden sinds juni 2018 uitgegeven.

Diverse bijdragen

De bijdrage aan het versnellingsprogramma Baseline Informatiebeveiliging Overheid (BIO) is versterkt en heeft geresulteerd in een groot aantal hulpmiddelen. Een van die hulpmiddelen is het BIO-portal www.bio-overheid.nl. Op het portal zijn diverse ondersteuningsproducten bijeengebracht; het is de vindplaats geworden voor BIO-gerelateerde producten. Hiermee worden de overheidsorganisaties praktisch geholpen en ook geïnspireerd op het gebied van informatieveiligheid. Door corona is het ondersteuningsprogramma in hoog tempo overgeschakeld naar digitale werkvormen. Met de inzet van bijvoorbeeld webinars is het bereik van het programma vergroot.

De Unie van Waterschappen (UvW) heeft in 2020 een bijdrage ontvangen voor de uitvoeringstoets Wet Digitale Overheid.

In 2020 heeft het Ministerie van BZK een bijdrage verstrekt voor de aansluiting van een routeringsdienst voor de zorgsector.

De Sociale Verzekeringsbank heeft een bijdrage ontvangen voor datagedreven werken, waarbij kennis vanuit beleid en uitvoering en vanuit de verschillende overheidslagen wordt gebundeld ten behoeve van de doorontwikkeling van het databeleid van de overheid.

De VNG, het Interprovinciaal Overleg (IPO) en de UvW ontvingen een bijdrage voor het organiseren van pilots met betrekking tot het wetsvoorstel Modernisering elektronisch bestuurlijk verkeer. De pilots hebben tot doel om na te gaan hoe de verplichtingen uit de wet het beste kunnen worden geïmplementeerd en deze inzichten te delen met andere bestuursorganen.

KvK

Op het Digitaal Ondernemersplein staat alle informatie voor ondernemers van de (semi-)overheid. De Kamer van Koophandel (KvK) is de uitvoerder van het Digitaal Ondernemersplein en ontving daarvoor een bijdrage van het Ministerie van BZK. Het Digitaal Ondernemersplein heeft als doel om alle overheidsinformatie voor ondernemers te bundelen: inzichtelijk, toegankelijk en bruikbaar. Het bereik van het Digitaal Ondernemersplein is gestegen naar 9,1 miljoen bezoeken per jaar. Dat is aanzienlijk meer dan vorig jaar. 76% van de ondernemers geeft aan geholpen te zijn met hun vraag.

Bijdrage aan medeoverheden

Gemeenten

Het Ministerie van BZK heeft een bijdrage gegeven aan gemeenten die DigiD’s aan niet-ingezetenen verstrekken.

Bijdrage aan (inter)nationale organisaties

Het Routeringsinstituut (inter-) Nationale InformatieStromen (RINIS) en de stichting Nederlandse Normalisatie hebben een lidmaatschapsbijdrage ontvangen.

De Taalunie heeft een bijdrage ontvangen voor het organiseren van landelijke aandacht voor begrijpelijke overheidstaal en de start van de nieuw ingerichte Direct Duidelijk Brigade. De Direct Duidelijk Brigade heeft als doel om organisaties te stimuleren om begrijpelijke overheidstaal op de agenda te plaatsen zodat duidelijk is dat er een kennisnetwerk, hulp en ondersteuning beschikbaar is (Kamerstukken II 2019/20, 26643, nr. 644).

Stichting ABC heeft een bijdrage ontvangen om een online toolkit voor ambtenaren te ontwikkelen voor begrijpelijke overheidscommunicatie waarbij gebruik wordt gemaakt van de hulp van laaggeletterden.

Bijdrage aan agentschappen

Agentschap Telecom

Agentschap Telecom voert het toezicht uit op het stelsel van elektronische toegangsdiensten (eTD) in het bedrijvendomein. Ook heeft Agentschap Telecom een bijdrage ontvangen voor het uitvoeren van toezicht op het Peppol afsprakenstelsel voor het uitwisselen van elektronische facturen, elektronische orders en andere procurement berichten.

Logius

Logius heeft een bijdrage ontvangen voor DigiToegankelijk.nl. Dit betreft de ondersteuning aan overheidsorganisaties bij het implementeren van de toegankelijkheidsrichtlijn WCAG2.1.

Logius heeft een bijdrage ontvangen voor de ontwikkeling van een globaal ontwerp van een portaal voor digitale berichten voor ondernemers. Ook ontvangt Logius bijdragen voor het beheer van het stelsel van eTD. In het voorjaar zal de Tweede Kamer met de jaarlijkse monitor Digitale Overheid geïnformeerd worden over de groei van eHerkenning.

Logius ontving ook een bijdrage voor de uitvoering van het Standard Business Reporting programma (SBR). In 2020 hebben publieke en private partijen betrokken bij SBR een nieuwe roadmap voor de periode 2020 tot en met 2025 opgesteld. Logius heeft een bijdrage ontvangen ter ondersteuning van dit afsprakenstelsel.

Samen met het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) heeft het Ministerie van BZK het bureau Forum Standaardisatie gefinancierd om het gebruik van open standaarden overheidsbreed te vergroten. Daarnaast wordt halfjaarlijks de adoptie van informatieveiligheidstandaarden gemeten, die onder meer phishing vanuit overheidswebsite- en e-mail domeinnamen tegengaan. Het Forum Standaardisatie helpt overheden ook om te voldoen aan de digitale toegankelijkheidswetgeving met ondersteuning in de vorm van bijvoorbeeld webinars en toegankelijkheidscheckers. Ook zijn sinds 2020 de consultaties van open standaarden op internetconsultatie.nl beschikbaar gesteld.

Tenslotte ontving Logius een bijdrage voor het beheer van het eID stelsel en de niet-transactiegerichte voorzieningen zoals Diginetwerk en Samenwerkende Catalogi.

Rijksdienst voor Identiteitsgegevens (RvIG)

De RvIG heeft een bijdrage ontvangen voor de beheervoorziening Burgerservicenummer (BSN). Het grootste deel van de kosten worden doorbelast aan gebruikers. Met het BSN is een efficiënte koppeling tussen burgers en instanties mogelijk. Er is onderzoek gedaan naar de mogelijkheden BSN in te gaan voeren in Caribisch Nederland, waar een eigen ID-nummer in gebruik is (Kamerstuknummer 27859, nr. 150). RvIG ontvangt ook een bijdrage voor beheer van een Autorisatielijst BSN om inloggen met een inlogmiddel van een ander EU-land mogelijk te maken.

Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl)

RVO.nl heeft een bijdrage van BZK ontvangen voor het beheer van digitale overheidsvoorzieningen voor bedrijven, zoals Antwoord voor bedrijven, Higherlevel en de berichtenbox voor bedrijven. Met Antwoordvoorbedrijven wordt alle wet en regelgeving van de overheid begrijpelijk en overzichtelijk gemaakt. PIANOo, het Expertisecentrum Aanbesteden van RVO.nl, ontving een bijdrage om innovatieve aanbestedingen te bevorderen.

RVO.nl ontving een bijdrage om via de helpdesk e-factureren voorlichting te verzorgen aan leveranciers van de rijksoverheid en ambtenaren over digitaal zakendoen met de rijksoverheid. Daarnaast ontving RVO.nl een bijdrage voor het uitvoeren van de operationele taken die voortkomen uit de rol van het Ministerie van BZK als Nederlandse Peppolautoriteit (afsprakenstelsel voor o.a. elektronische facturen). RVO.nl voert deze taken samen met Logius uit.

Uitvoeringsorganisatie Bedrijfsvoering Rijk (UBR)

Het Kennis- en Exploitatiecentrum Officiële Overheidspublicaties (KOOP), onderdeel van UBR, heeft een bijdrage ontvangen voor het beheer van de Staatscourant, de databanken met centrale en lokale wet- en regelgeving, het register van overheidsorganisaties, het Open Dataregister van de Nederlandse overheid, de uitspraken op het gebied van het publiekrechtelijk tuchtrecht, en het webportaal overheid.nl.

Datagedreven werken blijft ook in 2020 hoge eisen stellen aan het beheer van informatie (data governance). Met de bijdrage voor het Dataregister van de Nederlandse Overheid worden meer verbeteringen doorgevoerd in het dataregister met het creëren van inzicht in de impact op data (her)gebruik, de oplevering van een raamwerk met condities voor datadeling en het invullen van het beheer van de groepsfunctie. Dit project loopt door in 2021.

Diverse bijdragen

De Dienst Publiek en Communicatie (DPC) van het Ministerie van Algemene Zaken (AZ) ontving een bijdrage voor de DigiHulplijn 0800-1508. De DigiHulplijn biedt extra ondersteuning aan mensen die niet digitaal mee kunnen komen.

Bijdrage aan (andere) begrotingshoofdstukken

Ministerie van Buitenlandse Zaken (H5)

Het Ministerie van BZK heeft een bijdrage gegeven aan het Ministerie van Buitenlandse Zaken voor de uitgifte van DigiD’s in het buitenland.

Diverse bijdragen

Het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) heeft een bijdrage ontvangen van het Ministerie van BZK voor de uitvoering van het project FLINT/Legal Engineering. Dit project loopt door in 2021.

6.5 Identiteitsstelsel

Opdrachten

Identiteitsstelsel

Het reisdocumentenstelsel en de Basisregistratie Personen (BRP) zijn belangrijke onderdelen van het Nederlandse Identiteitsstelsel, die worden gemoderniseerd. Er wordt daarnaast gewerkt aan de ontwikkeling van een digitale identiteit. Het wetsvoorstel Digitale Overheid (WDO) is in dit kader afgelopen jaar in de Tweede Kamer vastgesteld. Sinds 4 januari 2021 is het voor burgers mogelijk een identiteitskaart met e-functionaliteit aan te vragen, waarmee ingelogd kan worden bij de Nederlandse overheid (via de DigiD app).

In 2020 is onderzoek uitgevoerd naar mogelijke innovaties in dienstverlening rond reisdocumenten, waaronder naar live enrolment bij de aanvraag. Bij live enrolment maakt onder andere het maken van de foto integraal onderdeel uit van het aanvraagproces aan de balie. (Kamerstuknummer 25764, nr 129).

Voor verbetering en vernieuwing van de BRP is in 2020 een Ontwikkelagenda opgesteld met daarin twaalf onderwerpen, waaronder uitbreiding van de bijhouding van gegevens van niet-ingezetenen en het gaan registreren van meerdere adressen. De uitvoering van die agenda start in 2021, vooruitlopend daarop zijn enkele wijzigingen in de centrale systemen aangebracht waaronder voorbereiding voor toekomstige wijzigingen in registratie van gezag. Er is een wetsvoorstel aan de Tweede Kamer aangeboden met daarin het voorstel voor het opnemen van een Experimenteerartikel in de wet BRP, t.b.v. het kunnen experimenteren voor doorontwikkeling van de BRP. (Kamerstuknr. 27859-146).

Er is onderzoek gedaan naar de mogelijkheden het burgerservicenummer (BSN) in te gaan voeren in Caribisch Nederland, waar een eigen ID-nummer in gebruik is (Kamerstuknummer 27859, nr. 150).

De kwaliteit van het identiteitsstelsel hangt niet alleen af van de systemen, maar ook van de mensen die een rol hebben in het stelsel. Ten behoeve van professionalisering van medewerkers van afdelingen burgerzaken, die een cruciale rol hebben in onder andere het aanvraagproces van reisdocumenten en bij inschrijving van inwoners in de BRP heeft de Nederlandse Vereniging voor Burgerzaken gewerkt aan het verbeteren van het opleidingsaanbod opleidingsaanbod te verbeteren, onder andere door actualisering van toetstermen en examenvragen. Er zijn digitale bijeenkomsten geweest met medewerkers van afdelingen burgerzaken over de voorgenomen wijzigingen in de BRP en over de kwaliteit van identiteitsvaststelling aan de balie.

Bijdrage aan zbo's/rwt's

ICTU

ICTU ontving een bijdrage voor de Landelijke Aanpak Adreskwaliteit (LAA). Dit programma is in de loop van 2019 grotendeels overgenomen door RvIG. ICTU voerde in 2020 nog taken uit voor LAA, in afwachting van structurele verankering van de aanpak in de wet BRP, waarna RvIG alle taken van ICTU kan overnemen.

Diverse bijdragen

Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS)

Het CBS ontving een bijdrage voor het tweejaarlijkse onderzoek naar de adreskwaliteit. De daarvoor benodigde huisbezoeken konden nog niet worden uitgevoerd in verband met de coronamaatregelen.

Centraal Bureau voor Genealogie (CBG)

Het CBG beheert voor de Minister van BZK het archief van persoonskaarten van overledenen (1939-1994). Het CBG heeft een bijdrage ontvangen om het archief te kunnen gaan digitaliseren en daarmee de kaarten digitaal doorzoekbaar te maken. Ze worden onder andere gebruikt voor persoons-historisch, genealogisch of erfgenamenonderzoek door particulieren, private partijen (o.a. notarissen) en wetenschappelijke instellingen.

Bijdrage aan medeoverheden

Gemeenten

Saba heeft een bijdrage ontvangen ten behoeve van ondersteuning van de afdeling Burgerzaken. De gemeente Haarlemmermeer heeft een bijdrage ontvangen voor de exploitatie van een balie op Schiphol voor dienstverlening aan Nederlanders die in het buitenland wonen. Zij kunnen er terecht voor reisdocumenten en DigiD’s.

Bijdrage aan agentschappen

Rijksdienst voor Identiteitsgegevens (RvIG)

De RvIG heeft bijdragen ontvangen voor het beheer en onderhoud van de centrale voorzieningen van de Basisregistratie Personen en voor de persoonsinformatievoorziening van Caribisch Nederland (PIVA-V, Persoonsinformatievoorziening Nederlandse Antillen en Aruba Verstrekkingen). Ook zijn er bijdragen verstrekt in het kader van voorbereiding voor aanpassingen in de centrale systemen van de BRP.

De BRP bevat gegevens van inwoners van Nederland en van andere personen met een band met de Nederlandse overheid (niet-ingezetenen). In 2020 zijn de voorbereiding getroffen om de registratie van niet-ingezetenen te gaan verbeteren. In januari 2021 kon daardoor gestart worden met het registreren van e-mailadressen en telefoonnummers van niet-ingezetenen die zich komen inschrijven in de BRP aan de RNI-loketten (Registratie Niet Ingezetenen). Dit als eerste stap in het realiseren van contactmogelijkheden met niet-ingezetenen en voor het verbeteren van zicht op verblijf van in Nederland werkende EU-arbeidsmigranten. Dit is onder andere opgenomen in de Kabinetsreacties op de adviezen van het Aanjaagteam bescherming arbeidsmigranten (Kamerstuk nummer 29861, nr 51 en 2020Z24871).

Daarnaast heeft RvIG een bijdrage gekregen om bij de registratie van niet-ingezetenen in de BRP het inschrijvingsproces uit te gaan breiden met inzet van gelaatsscanners bij de bestrijding van lookalike-fraude. (Kamerstuknummer 27859-150)

De activiteiten in het kader van de ‘Health Check BRP» (om na het stopzetten van de Operatie BRP de continuïteit van de huidige voorzieningen voor de komende jaren te garanderen) werden in 2020 versneld afgerond, als gevolg van de keuze om de BRP versneld stapsgewijs te gaan doorontwikkelen in plaats van af te koersen op het bouwen van een nieuw systeem. Over de resultaten, waaronder vernieuwing van de berichtendienst, is gerapporteerd in de brief over de stand van zaken BRP van 21 september 2020 (Kamerstuknr. 27859-146).

Om het identiteitsstelsel veilig en betrouwbaar te houden is het belangrijk dat burgers melding kunnen doen als hun identiteitsgegevens onjuist zijn of onjuist gebruikt worden. Om dit mogelijk te maken ontvangt RvIG een bijdrage voor activiteiten rondom ondersteuning van burgers bij identiteitsfraude en -fouten.

In 2019 heeft de RvIG de taken van ICTU voor de LAA overgenomen. Ook hiervoor heeft de RvIG in 2020 een bijdrage ontvangen. LAA is een belangrijk instrument in de verbetering van de adreskwaliteit in de BRP en het bestrijden van adres gerelateerde fraude.

6.6 Investeringspost digitale overheid

De investeringspost is één van de instrumenten om de doelstellingen van de agenda NL DIGIbeter en de doorontwikkeling van de basisinfrastructuur te realiseren. De bestemming van de Investeringspost wordt afgestemd in het Overheidsbreed Beleidsoverleg Digitale Overheid (OBDO) en vastgelegd in de investeringsagenda. Bij de eerste suppletoire begroting 2020 is de Investeringsagenda 2020-2021 zoals vastgesteld door de Staatssecretaris van BZK op advies van het OBDO verwerkt, de middelen zijn van het instrument opdrachten overgeheveld naar de verschillende juiste instrumenten. Bij de tweede suppletoire begroting 2020 is de bijstelling van de Investeringsagenda verwerkt.

Subsidies (regelingen)

Doorontwikkeling en innovatie digitale overheid

De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft een subsidie ontvangen voor het project «Haal Centraal». In 2020 zijn werkende oplossingen in gebruik genomen voor het eenvoudiger bevragen van gegevens uit de Basisregistratie Adressen en Gebouwen en de Basisregistratie Kadaster.

Ook is een subsidie beschikbaar gesteld aan de VNG voor de ontwikkeling van een vernieuwde basisinfrastructuur voor de digitale overheid, waarmee uitwisseling van gegevens binnen en tussen gemeenten vereenvoudigd wordt. De resultaten vallen binnen de overkoepelende gemeentelijke visie en meerjarige ontwikkelkalender van «Common Ground».

De VNG heeft bovendien subsidie ontvangen om in het kader van het datagegedreven beleid een datavoorziening te realiseren voor het datagedreven werken bij gemeenten met de maatschappelijke opgaven energietransitie en ondermijnende criminaliteit. Beide opgaven vormen als casussen tevens een uitgangssituatie voor de ontwikkeling in hetzelfde project van een generieke datavoorziening voor alle maatschappelijke opgaven. Dit project loopt door in 2021.

Opdrachten

Doorontwikkeling en innovatie digitale overheid

Met het Innovatiebudget Digitale Overheid is een meerjarig budget beschikbaar om overheidspartijen te stimuleren om maatschappelijke uitdagingen interbestuurlijk aan te pakken. Er zijn in 2020 134 projectaanvragen gedaan. Hieruit zijn 24 projecten geselecteerd waarin meerdere overheidsorganisaties samen hun dienstverlening verbeteren. De voorstellen zijn beoordeeld op de mate waarin gebruikers centraal worden gesteld en op openheid, herbruikbaarheid, schaalbaarheid en haalbaarheid. De projecten zullen in 2021 eindresultaten opleveren.

Bijdrage aan zbo's/rwt's

Kamer van Koophandel (KvK)

De KvK heeft een bijdrage ontvangen voor het verbeteren van dienstverlening aan ondernemers rond levensgebeurtenissen, zoals het starten en stoppen van een bedrijf. Voor het starten van een bedrijf is door de KvK en de Benelux Organisatie voor Intellectueel Eigendom (BOIP) een naamchecker uitgewerkt, zodat bedrijven eenvoudig kunnen nagaan of een bedrijfsnaam al bestaat.

ICTU

ICTU heeft in 2020 een bijdrage ontvangen voor een onderzoek naar het gecombineerd kunnen bevragen en gebruiken van gegevens uit verschillende basisregistraties.

Diverse bijdragen

Kadaster

Het Kadaster en de stichting Geonovum hebben een bijdrage ontvangen voor een onderzoek naar het ontwikkelen van een systeem van «Unique Object Identifiers» (UOI), waarmee gebouwen uniek geïdentificeerd kunnen worden.

Raad voor de Rechtspraak

Er is een bijdrage verstrekt aan de Raad voor de Rechtspraak en CJIB voor het werken aan Machtigen (onderdeel overige machtigingsvormen).

Dienst Wegverkeer (RDW)

Beoogd was om DUO een bijdrage te verstrekken voor het project Blauwe Knop, een pilot waarmee burgers gewaarmerkte bestanden met hun persoonlijke gegevens kunnen downloaden. Het trekkerschap op deze pilot is in 2020 overgedragen aan de RDW. Het project heeft eerste implementaties van een Blauwe Knop basis opgeleverd, bij het Centraal Administratie Kantoor (CAK), de RDW en enkele gemeenten. Ook is een proefversie opgeleverd waarin burgers bij verschillende overheden eigen gegevens (uitstaande schulden) in combinatie kunnen inzien en downloaden. De resultaten worden bij de uitwerking van het beleid voor regie op gegevens benut.

RDW heeft een bijdrage ontvangen voor het Informatiepunt Digitale Overheid ter ondersteuning van kwetsbare burgers

Bijdrage aan medeoverheden

Gemeenten

In 2020 hebben 14 gemeenten een bijdrage ontvangen uit het Innovatiebudget Digitale Overheid voor activiteiten om maatschappelijke uitdagingen aan te pakken en dienstverlening te verbeteren. De projecten zullen in 2021 eindresultaten opleveren.

Provincies

De provincie Friesland heeft in 2020 een bijdrage ontvangen uit het Innovatiebudget Digitale Overheid voor twee innovatieprojecten. De projecten zullen in 2021 eindresultaten opleveren.

Bijdrage aan (inter)nationale organisaties

Diverse bijdragen

Stichting Routerings Instituut heeft een bijdrage ontvangen om te onderzoeken of overheidsorganisaties behoefte hebben aan ondersteuning bij het omgaan met Europese regelgeving op het terrein van de digitale overheid. In 2020 is gestart met de voorbereidingsfase en het onderzoek wordt in 2021 afgerond.

Bijdrage aan agentschappen

Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl)

Ook RVO.nl ontving een bijdrage voor ontwikkeling van het eIDAS-koppelpunt (Electronic Identities And Trust Services) en de ketencoördinatie voor gebruik van Europees erkende inlogmiddelen.

Rijksdienst voor Identiteitsgegevens (RvIG)

RvIG heeft een bijdrage ontvangen voor het inrichten van het Meldpunt Fouten in Overheidsregistraties, waar burgers en bedrijven terechtkunnen als zij geconfronteerd worden met (de gevolgen van) onjuiste gegevens in basisregistraties.

Daarnaast ontving RvIG een bijdrage voor het beheer van voorzieningen voor het eIDAS-netwerk waarmee erkende inlogmiddelen uit het ene land gebruikt kunnen worden bij grensoverschrijdende digitale dienstverlening in het andere Europese land.

RvIG ontving een bijdrage voor een project samen met de pensioensector om nieuwe mogelijkheden te onderzoeken om informatie uit de Basisregistratie Personen te distribueren. Doel is onder andere om gebruik van kopieën te gaan verminderen. In 2020 is een prototype gebouwd, om in 2021 uit te testen of de bedachte oplossing technisch, juridisch en qua uitvoering haalbaar is. Daarnaast is een bijdrage ontvangen voor het project SSI (Self-Sovereign Identity), een online toepassing waarmee publiek-private organisaties en burgers versleuteld digitaal ondertekende verklaringen/gegevens kunnen uitgeven.

Logius

Logius heeft een bijdrage ontvangen voor de doorontwikkeling van de generieke ICT-voorzieningen voor het doorgeven van wijzigingen in gegevens in basisregistraties en het leveren van gegevens uit basisregistraties.

Ook heeft Logius een bijdrage ontvangen voor het doen van onderzoek naar obstakels bij het gebruik van Standard Business Reporting (SBR).

Uitvoeringsorganisatie Bedrijfsvoering Rijk (UBR)

UBR heeft een bijdrage ontvangen voor de ontwikkeling van een Platform voor Open OverheidsInformatie (PLOOI). Er is gewerkt aan de realisatie van een eerste versie van de PLOOI website.

Diverse bijdragen

Rijkswaterstaat

Rijkswaterstaat ontving een bijdrage voor het project «Bouwstofwijzer», waarbij lokaal de luchtkwaliteit werd gemeten en werd onderzocht welke maatregelen tegen verspreiding van fijnstof het beste werkten.

Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)

Het RIVM ontving een bijdrage voor het project «Koppeling kennisinstrumenten». Binnen dit project is gewerkt aan twee casussen voor een koppeling tussen rekeninstrumenten van het RIVM en 3D-omgevingen van marktpartijen.

Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO)

De beoogde bijdrage aan DUO voor het project Blauwe Knop, is in 2020 verstrekt aan de Dienst Wegverkeer.

Dienst Publiek en Communicatie (DPC)

De Dienst Publiek & Communicatie (DPC) van het Ministerie van Algemene Zaken (AZ) ontving een bijdrage voor het project «Aanpak Levensgebeurtenissen», waarbij wordt gekeken wat mensen nodig hebben van de overheid bij een bepaalde levensgebeurtenis. Daarnaast is een bijdrage verstrekt voor het project «Aan de slag met de Interactiestrategie», voor het verbeteren van de interactie tussen overheidsorganisaties met burgers en ondernemers.

Bijdrage aan (andere) begrotingshoofdstukken

Diverse bijdragen

Het Ministerie van Justitie en Veiligheid ontving een bijdrage voor Machtigen Bewindspersonen en voor het verbeteren van samenwerking op het gebied van familie bewindvoering door overheden.

Ontvangsten

Met een ontvangst in 2020 heeft de Unie van Waterschappen bijgedragen aan de InvesteringsPost Digitale Overheid.

Verder zijn er door opdrachtnemers bedragen teruggestort naar aanleiding van onderuitputting op opdrachten. Er is met RvIG en andere departementen verrekend op de bijdrage voor de financiering van het beheer van de BRP, en er zijn enkele EU-ontvangsten uit subsidies ontvangen.