Het scheppen van voorwaarden voor een goed functionerende economie en goed functionerende markten, waaronder de markt voor elektronische communicatie en de markt voor overheidsopdrachten.

Goed functionerende markten dragen bij aan de economische groei en innovatie. Digitale ontwikkelingen leiden tot ingrijpende veranderingen in sectoren en domeinen. Er is sprake van een digitale transitie die onze manier van werken en leven ingrijpend verandert, met alle alle kansen en bedreigingen van dien. Om het economisch verdienvermogen te versterken en maatschappelijke uitdagingen aan te pakken, zet het kabinet er op in dat Nederland digitaal koploper is en blijft in Europa, onder meer door het slim benutten van en zorgdragen voor hoogwaardige, betrouwbare en veilige digitale infrastructuren en door het stimuleren van onderzoek en innovatie op digitaal terrein.

De Staatssecretaris van EZK is op grond van de Telecommunicatiewet verantwoordelijk voor het stellen van regels voor vaste en mobiele communicatienetwerken. De Staatssecretaris van EZK ziet het als een taak eventuele belemmeringen voor het goed functioneren van markten te verminderen of weg te nemen en innovatie te stimuleren. De Minister van EZK heeft een systeemverantwoordelijkheid voor de statistische informatievoorziening van rijkswege.

De Staatssecretaris van EZK is samen met de bewindspersonen van J&V en BZK verantwoordelijk voor de coördinatie van de Nederlandse Digitaliseringsstrategie (2018; update 2019, update 2020). Dat is een kabinetsbrede agenda om de maatschappelijke en economische kansen van digitalisering te benutten en het fundament van de digitale transitie te versterken, waaronder digitale vaardigheden, cybersecurity, privacy, concurentie en innovatie.

Hieruit vloeien de volgende verantwoordelijkheden voort:

Stimuleren

• – Het stimuleren van een goede balans tussen de belangen van bedrijven en consumenten met generiek consumentenbeleid, waarbij de Wet handhaving consumentenbescherming centraal staat.

• – Stimuleren van innovatie in het bedrijfsleven.

Financieren

• – Het bijdragen aan het goed functioneren van markten door het financieren van een deel van de exploitatie van de Autoriteit Consument en Markt (ACM), van TenderNed (het elektronisch aanbestedingssysteem) en diverse organisaties op het gebied van metrologie, normalisatie, accreditatie en markttoezicht.

• – Het financieren van een deel van de exploitatie van het Agentschap Telecom en het verrichten van uitgaven voor opdrachten inzake beleidsvoorbereiding en evaluaties voor frequentiebeleid en veiligheid.

• – Het financieren van het CBS om het van overheidswege verrichten van statistisch onderzoek ten behoeve van praktijk, beleid en wetenschap en het openbaar maken van de op grond van zodanig onderzoek samengestelde statistieken mogelijk te maken.

• – Het bijdragen aan een vrij, veilig en open internet door het financieren van een aantal (internationale) organisaties op het terrein van Internet Governance, waaronder het Internet Governance Forum (IGF).

(Doen) uitvoeren

• – Het tegengaan van mededingingsbeperkende gedragingen met generiek mededingsbeleid, zoals opgenomen in de Mededingingswet.

• – Het reguleren van de postmarkt met de Postwet 2009, waardoor een toegankelijke en betaalbare basisvoorziening voor de post is gewaarborgd (universele postdienst).

• – Het opstellen van regels voor het gebruik van de ether, door afspraken te maken in internationaal verband voor harmonisatie en door – in geval van schaarste – te bepalen op welke wijze het spectrum wordt verdeeld.

• – Het inzetten op het realiseren van hoogwaardige en innovatieve breedbandige mobiele communicatie en omroeptoepassingen door verruiming van gebruiksmogelijkheden van het spectrum en door de uitgifte van beschikbare frequentieruimte.

Regisseren

• – Het bevorderen van goed functionerende markten door het scheppen van randvoorwaarden via wet- en regelgeving.

• – Het bevorderen van innovatie en digitalisering in economische sectoren en maatschappelijke domeinen, door coördinatie van de Nederlandse Digitaliseringsstrategie.

• – Het scheppen van de juiste voorwaarden voor concurrentie met de Waarborgwet, de Winkeltijdenwet, de Aanbestedingswet 2012, de Wet aanwijzing nationale accreditatie-instantie en de Metrologiewet.

• – Het moderniseren van de telecommunicatieregelgeving om deze te kunnen laten meegroeien met de ontwikkelingen in de markt en de behoeftes in de samenleving.

Om - aanvullend op het jaarverslag – de Kamer te informeren over voortgang en effecten van beleid treft u op de website www.cbs.nl/nl-nl/publicatieplanning de planning aan van de CBS-publicaties. Actuele en gedetailleerde informatie over de specifiekebeleidsgebieden treft u aan op de websites van PIANOo, de ACM (o.a. over de telecommunicatiemarkt), Agentschap Telecom (Staat van de Ether, jaarberichten), TNO (Monitor Draadloze Technologie) het CBS (Cybersecuritymonitor en DAB+ ontvangers) en NCSC (cybersecurity dreigingen, incidenten en maatregelen) en tenslotte het Digital Trust Center (DTC).

Voor de hierna benoemde beleidswijzigingen zijn data en kengetallen te vinden in de Monitor bedrijvenbeleid. De Monitor van de Nederlandse Digitaliseringsstrategie biedt een uitgebreid overzicht van data en kengetallen betreffende een veelheid van aspecten van de digitalisering in Nederland.

Bovenstaande prestatie-indicatoren geven het streven van EZK aan voor genoemde activiteiten.

Op de Index Digitale Economie en Samenleving 2020 staat Nederland op de 4e plaats.

Figuur 3 Index Digitale Economie en Samenleving

Bron: Europese commissie, Digitaal Scorebord

Mededinging en consumentenrechten voor platforms

Digitale platforms spelen een steeds grotere rol in onze samenleving. EZK zet zich in voor het competitief houden van platformmarkten en voor het beschermen van ondernemers en consumenten die gebruik maken van digitale platforms. Om het mededingingsbeleid aan te laten sluiten bij de ontwikkelingen in de digitale economie, heeft EZK zich in 2020 met succes in Europa sterk gemaakt voor aanvullende regelgeving voor platforms waar consumenten of ondernemers nauwelijks omheen kunnen (Kamerstuk 35 134, nr. 13). De Europese Commissie heeft in december 2020 een voorstel voor dergelijke regelgeving gepubliceerd waarin veel van de Nederlandse ideeën terugkomen. Nederland is positief in het BNC-fiche over het voorstel en dit voorstel zorgt voor meer concurrentie op platformmarkten en beschermt ondernemers die op platforms actief zijn.

Het is belangrijk dat consumenten met vertrouwen hun aankopen online (via een platform) kunnen doen en EZK heeft daarover in 2019 en 2020 gesprekken gevoerd met Nederlandse platforms. Dit heeft geresulteerd in het document ‘bouwen aan vertrouwen’, gepubliceerd in juli 2020 waarin goede voorbeelden zijn verzameld en dat ter inspiratie kan dienen voor nieuwkomers op deze markt. EZK pleit verder voor meer verantwoordelijkheden voor online platforms richting de consument (Kamerstuk 27 879, nr. 76), geregeld op Europees niveau. Het in december door de Europese Commissie gepubliceerde voorstel voor een Digital Services Act bevat (onder andere) hiervoor een aantal nieuwe regels.

Evaluatie Gids Proportionaliteit (Gids-P)

Eind 2020 heeft EZK de opdracht voor de evaluatie van het stelsel tot wijziging van de Gids Proportionaliteit (waar de adviescommissie onderdeel van uitmaakt) gegund aan een extern onderzoeksbureau. Het doel van dit onderzoek is om het stelsel van wijziging van de Gids-P te evalueren inclusief de werkwijze van de adviescommissie binnen de procedure. De schrijfgroep die de adviescommissie voorging valt buiten de scope van deze evaluatie. De evaluatie richt zich op de periode 23 februari 2017 tot 31 december 2020. De evaluatie is eind 2020 opgestart en zal voor de (her)benoeming van de leden in juni 2021 afgerond zijn.

Evaluatie Autoriteit Consument en Markt (ACM)

De Autoriteit Consument en Markt moet volgens artikel 39 van de kaderwet ZBO elke vijf jaar worden geëvalueerd. In 2020 heeft dit evaluatieonderzoek plaatsgevonden, met als doel de doelmatigheid en doeltreffendheid van het functioneren van de ACM over de afgelopen vijf jaar vast te stellen. De Tweede Kamer wordt in het eerste kwartaal van 2021 over de uitkomsten van de evaluatie geïnformeerd.

Het beeld dat uit de evaluatie naar voren komt over het functioneren van de ACM is overwegend positief. Onderzoeksbureau Andersson Elffers Felix (AEF) komt tot de conclusie dat de ACM een significante bijdrage heeft geleverd aan goed functionerende markten, ordentelijke marktprocessen en het beschermen van consumenten. De ACM is een goed functionerende, kundige toezichthouder waar consumenten, bedrijven, overheden en andere samenwerkingspartners over het algemeen tevreden over zijn. In de evaluatie wordt tot slot een aantal suggesties gedaan voor een verdere professionalisering van het functioneren van de ACM, zoals het beter communiceren over de gemaakte keuzes van de ACM, het oog houden voor publieke belangen en met bedrijven te kijken hoe de doelmatigheid van toezicht verder kan worden versterkt.

Postmarkt

Het postvolume in Nederland is sinds 2005 met meer dan 60% afgenomen. De voortdurende volumekrimp zet de houdbaarheid van de postvoorziening in toenemende mate onder druk. Tegelijkertijd vervult fysieke post nog altijd een belangrijke maatschappelijke functie. Ongeveer 2,5 miljoen Nederlanders vinden het moeilijk met digitale apparaten om te gaan en ongeveer 1,2 miljoen mensen hebben nog nooit internet gebruikt. In maart 2020 is een voorstel tot herziening van de Postwet ingediend bij de Tweede Kamer, zodat de wet beter aansluit bij de huidige marktomstandigheden (Kamerstuk 35 423, nr. 2). Daarnaast is in juni 2020 de vergunning van EZK voor de concentratie tussen Sandd en PostNL door de rechtbank Rotterdam vernietigd. EZK is in hoger beroep gegaan tegen deze uitspraak en bereidt parallel een nieuw vergunningsbesluit voor.

Telemarketing

Voor telemarketing geldt op dit moment een zogenaamd opt-out-systeem. In maart 2020 is een wetsvoorstel aan de Tweede Kamer aangeboden dat het opt-out-systeem vervangt door een opt-in-systeem (Kamerstuk 35 421, nr. 2). En dus zijn natuurlijke personen beter beschermd tegen ongevraagde telemarketinggesprekken. De houding van consumenten tegenover telemarketing is in 2020 twee keer gemeten door middel van flitspeilingen die uitgevoerd worden door onderzoeksbureau Kantar Public (Kamerstuk 35 421, nr. 10). Deze vorm van monitoring zal in 2021 worden voortgezet. Daarbij wordt er meer inzicht gecreëerd hoe effectief de zelfregulering binnen de sector is volgens consumenten.

De Nederlandse Digitaliseringsstrategie 2018-2021

Met de Nederlandse Digitaliseringsstrategie (NDS) heeft Nederland op initiatief van EZK in 2018 een integrale, kabinetsbrede strategie op digitalisering gepresenteerd, om de kansen van digitalisering op verantwoorde wijze te benutten en (nieuwe) vraagstukken voortvarend op te pakken. In 2020 verscheen de 2e update en voortgangsrapportage van die strategie. EZK heeft in 2020 verdere resultaten geboekt met samenwerkingsverbanden zoals de Nederlandse AI-coalitie en de Datadeelcoalitie, zie hieronder. De smart industry fieldlabs voor de digitalisering van de Nederlandse industrie groeiden uit tot een landelijk dekkend netwerk van 46 fieldlabs en vijf regionale hubs die € 314 mln aan investeringen wisten te mobiliseren. Op het gebied van digitale vaardigheden is in 2020 de SLIM-regeling (SZW subsidie) in werking getreden, voor de subsidiëring van leren en ontwikkelen op de werkvloer. In de periode 2020-2022 is daarvoor € 48 mln per jaar beschikbaar. Op het domein van de digitale overheid zijn flinke stappen gezet, door niet langer de overheid centraal te stellen, maar maatschappelijke vraagstukken. De overheid investeerde middels het Innovatiebudget € 6 mln in projecten ter verbetering van haar eigen dienstverlening met digitale technologie. Met verantwoorde toepassingen van digitale technologie en in een nieuwe ronde van Startups in Residence gingen jonge bedrijven aan de slag met maatschappelijke opgaven.

Een sterke basis voor Artificiële Intelligentie (AI) onderzoek en innovatie Nederland wil internationaal meedoen met de digitale koplopers. Het kader daarvoor vormt het Strategisch Actieplan voor AI van het kabinet o.a. gericht op een sterke kennis- en innovatiebasis en talentontwikkeling door publiek-private samenwerking. De inmiddels 400 deelnemers van de Nederlandse AI-coalitie hebben met elkaar een meerjarige, integrale aanpak ontwikkeld om alle schakels in de innovatieketen te versterken: high end onderzoek, toegepast onderzoek en de marktintroductie van AI toepassingen voor gezondheid en zorg, energie, mobiliteit, de (maak)industrie, voor veiligheid, media, publieke dienstverlening en financiële dienstverlening. Als startimpuls voor deze aanpak heeft EZK medio 2020 € 23,5 mln beschikbaar gesteld. Met dat budget zijn onder meer een zevental regionale AI kennisclusters versterkt en met elkaar verbonden en worden AI onderzoeklabs voor maatschappelijke uitdagingen en verantwoorde AI bevorderd.

Onderwijscurriculum up-to-date

Om te bewerkstelligen dat jongeren mediawijs zijn en beschikken over goede ICT-basisvaardigheden en informatievaardigheden is een curriculum voor primair en voortgezet onderwijs opgesteld met aandacht voor digitale geletterdheid en praktische vaardigheden. Om de implementatie van het curriculum te bevorderen is door EZK en OCW de digitaliseringsagenda po/vo opgesteld. Hieraan is in 2020 verder samengewerkt tussen onderwijs en bedrijfsleven om digitale vaardigheden van leerlingen en leraren te versterken onder andere door ondersteuning van docenten en meer gericht gebruik van digitale leermiddelen. Het achterliggende beleidsdoel is zorgen dat er meer ICT professionals op de markt komen.

Voldoende ICT-professionals

Al enige tijd bestaat in Nederland een tekort aan ICT’ers en digitaal geschoolden. Om ervoor te zorgen dat bedrijven voldoende, goed gekwalificeerd personeel kunnen vinden is landelijk samengewerkt aan de Human Capital Agenda ICT. De focus ligt de komende jaren op het opschalen van succesvolle regionale initiatieven en het betrekken van meer bedrijven bij het opleiden en omscholen van mensen tot ICT-professionals. In 2020 is gestart met de ontwikkeling van trainingsmodules voor AI voor maatschappelijke uitdagingen, zoals Gezondheid & Zorg. Met de Topsectoren is een arbeidsmarktonderzoek ICT uitgevoerd en is met succes een aanpak ontwikkeld voor zogenaamde learning communities, waarin bedrijven, onderwijsinstellingen en onderzoekers samen werken aan het versterken van ICT-kennis en vaardigheden. Ondanks de door corona oplopende werkloosheid nam in 2020 het aantal IT-banen toe van 477.000 tot 522.000 en zal de werkgelegenheid in het digitale domein naar verwachting groeien met 6% in 2021.

Een florerende data-economie

Om de kansen van digitalisering te benutten, is het essentieel dat data gedeeld wordt. Daarmee kunnen bijvoorbeeld startups nieuwe innovatieve toepassingen ontwikkelen, zoals beschreven in de Nederlandse visie op datadeling tussen bedrijven. In 2020 heeft EZK vrijwillige datadeling gefaciliteerd door de oprichting van de Data Sharing Coalition, een coalitie van brancheverenigingen, kennisinstellingen, bedrijven en experts die met (financiële) steun van EZK werken aan een afsprakenstelsel voor cross-sectoraal datadelen. Data hergebruiken in andere sectoren kan tot verrassende nieuwe verbindingen en innovaties leiden, maar data kan niet vanzelf worden uitgewisseld tussen sectoren en bedrijven, hiervoor zijn technische standaarden, juridische afspraken en operationele afspraken nodig, zoals service levels en governance. Deze coalitie is het afgelopen jaar gegroeid tot 33 deelnemers. Op Europees niveau zijn er belangrijke ontwikkelingen op het gebied van de data-economie. Zo heeft de Europese Commissie haar data-strategie gepubliceerd met daarin de initiatieven die ze de komende jaren wil ontplooien. Zo is de Data Governance Act in november 2020 gepubliceerd en is de Joint Declaration on Cloud Federation tot stand gekomen om cloud-initiatieven te ontplooien en financieren. Hieraan gerelateerd is GAIA-X, een publiek-privaat initiatief dat Europese cloud- en datadiensten wil verbinden en beter toegankelijk wil maken, om zo een alternatief te bieden voor de huidige grote niet-Europese spelers. Het kabinet zet zich in om de Nederlandse belangen rond het initiatief te borgen en TNO werkt aan het opzetten van de eerste Nederlandse GAIA-X hub, waarin verder uitgewerkt gaat worden hoe de GAIA-X standaarden in de praktijk innovaties mogelijk maken.

Digitale infrastructuur van wereldklasse (connectiviteit)

De inspanningen van EZK zijn gericht op een sterke internationale positie voor Nederland op het gebied van hoogwaardige vaste en mobiele communicatienetwerken. Met de uitvoering van de acties uit het in 2018 gelanceerde Actieplan Digitale Connectiviteit werkt EZK continu aan het behoud en verder versterken van de Nederlandse positie.

Om de weg vrij te maken voor de geleidelijke introductie van de vijfde generatie (5G) mobiele telecommunicatietechnologie, heeft afgelopen jaar de multibandveiling plaatsgevonden. De winnaars zijn verplicht om in 2022 in elke gemeente een geografische dekking van ten minste 98% te hebben, een aantal uitzonderingen daargelaten. Die dekking moet een minimale snelheid van 8 Mbps mogelijk maken voor elke gebruiker en vanaf 2026 10 Mbps. Daarnaast zijn de voorbereidingen gestart voor de geplande verdeling van de 3,5 GHz banden begin 2022. Ook zijn de 3 mobiele operators vorig jaar gestart met de geleidelijke activatie van 5G en is dit inmiddels in grote delen van Nederland beschikbaar.

De beschikbaarheid van snelle vaste verbindingen is afgelopen jaar verder toegenomen en heeft erin geresulteerd dat in 2020 bijna 99% van alle huishoudens kan beschikken over een vaste internetverbinding van ten minste 100 Mbit/s (t.o.v. 96% in 2017) en circa de helft over een verbinding van 1 Gbit/s. Daarmee komt het connectiviteitsdoel voor 2023 steeds dichterbij: iedereen op ten minste 100 Mbit/s en een grote meerderheid op 1 Gbit/s.

Verder heeft EZK haar netwerk met lokale overheden versterkt door de oprichting van een taskforce digitale connectiviteit. Hierin wordt samengewerkt aan producten ter stimulering van de harmonisatie van lokaal beleid en ter bevordering van de soepele uitrol van telecomnetwerken op lokaal niveau. Ook is de informatievoorziening vanuit EZK naar gemeenten en burgers over onderwerpen als 5G en straling en gezondheid geïntensiveerd, onder meer via websites, nieuwsbrieven en sociale media. In het komende jaar zal de ingezette lijn met lokale overheden worden doorgetrokken en wordt waar relevant ook de markt betrokken. Verder zal EZK met provincies bezien welke mogelijkheden er zijn om de moeilijk te ontsluiten huishoudens ook van snel internet te voorzien.

Implementatie nieuw Europees telecomkader

Eind december 2018 is de herziening van het Europese telecomkader gepubliceerd, de Telecomcode (richtlijn EU/2018/1972). Deze richtlijn zou uiterlijk eind 2020 moeten zijn geïmplementeerd. Op 21 december 2020 is een wijziging van de Telecommunicatiewet in werking getreden waarmee drie onderdelen van de Telecomcode zijn geïmplementeerd: een aanvullende mogelijkheid voor de Autoriteit Consument en Markt (ACM) om toegangsregulering op te leggen, regels inzake overstappen en het geografisch onderzoek elektronische communicatienetwerken (Stb. 2020, 199). De rest van de Telecomcode wordt geïmplementeerd met een tweede wetsvoorstel dat meer tijd vergt vanwege onder meer het grote aantal reacties van burgers en gemeenten op de internetconsultatie. In 2020 is naar aanleiding van de internetconsultatie extra onderzoek uitgevoerd naar de impact van de Telecomcode op gemeenten. Het tweede wetsvoorstel is in december 2020 naar de Raad van State verzonden en kan naar verwachting in het tweede kwartaal van 2021 bij de Tweede Kamer worden ingediend.

Een veilige digitale samenleving

In 2020 heeft de implementatie van de Roadmap Digitaal Veilige Hard- en Software verder vorm gekregen om de digitale veiligheid van ICT-producten en diensten en het Internet of Things te bevorderen. Het wetsvoorstel Uitvoeringswet cyberbeveiligingsverordening is naar de Raad van State gestuurd voor advies. Dit wetsvoorstel creëert het nationale stelsel van cybersecurity certificering onder de Europese Cyber Security Act. In de EU worden de eerste cybersecurity certificeringschema’s ontwikkeld, waaronder voor clouddiensten. In samenwerking met J&V is de voorlichtingscampagne ‘Doe je Updates’ uitgevoerd om consumenten voor te lichten over de noodzaak om regelmatig slimme apparaten te updaten. De derde flight van onze campagne Doejeupdates (met ‘Hobbyhacker Hans’) is 23 november 2020 gestart en loopt door tot het eind januari 2021. Een tussentijdse peiling toont aan dat de campagne via de branded content (ingekochte artikelen bij bv nu.nl) en social media als Facebook het bijzonder goed doet. Van 23 november 2020 tot en met 17 januari 2021 heeft de campagnepagina van Doejeupdates 177.000 unieke weergaven. Dit is zeer hoog. Er is deze flight ook specifiek aandacht voor de router als ‘voordeur naar het internet’ gevraagd. De specifieke router pagina heeft 33.000 unieke weergaven. Ter vergelijking: veiliginternetten.nl heeft per jaar gemiddeld 1 miljoen unieke bezoekers. Dus dat betekent dat Doejeupdates in een kleine 2 maanden tijd 10% van het bezoek aan veilig internetten (waar de campagnepagina draait) genereert.

Het Digital Trust Center (DTC) is erop gericht om (niet vitale) bedrijven beter in staat te stellen hun eigen cyberweerbaarheid te organiseren. In 2020 is sterk ingezet op informatievoorziening via website en social media, en er is een online platform opgezet waarmee bedrijven onderling kennis, informatie en advies kunnen delen. Verder is gestart met de inrichting van een nieuwe informatiedienst om concrete dreigingsinformatie die bekend is binnen de overheid te delen met cybervolwassen bedrijven. Het aantal op het DTC aangesloten samenwerkingsverbanden van bedrijven op cybersecuritygebied is in 2020 gegroeid van 17 naar 31.

Voor de (niet-vitale) digitale dienstverleners is het Computer Security Incident Response Team (CSIRT-DSP) met ingang 1 januari 2019 als programma van start gegaan. Het CSIRT heeft in 2020 gerealiseerd dat de doelgroep wordt voorzien van wekelijkse informatie over cyberdreigingen.

Bescherming van en regie op Persoonsgegevens

De acties van EZK zijn erop gericht dat mensen erop kunnen vertrouwen dat hun privacy online goed beschermd is en grip hebben op hun persoonsgegevens. EZK zet zich in voor de totstandkoming en implementatie van een ambitieuze Europese e-privacy verordening. De onderhandelingen op het ePrivacy dossier om tot een Algemene Oriëntatie te komen in de Raad zijn nog gaande. Naar verwachting zullen de triloog onderhandelingen met het Europees Parlement in de eerste helft van 2021 starten.

Conferentie Nederland Digitaal

De Conferentie Nederland Digitaal is een jaarlijkse bijeenkomst waarin de programmering is gebaseerd op de prioriteiten van de Nederlandse Digitaliseringsstrategie. De programmering komt tot stand in overleg met bedrijven, overheden, kennisinstituten, onderwijs en maatschappelijke organisaties. De editie van 2020 die in Groningen zou zijn, kon helaas geen doorgang vinden: het was gepland in de tweede week van de Intelligente Lockdown. Besloten is om de voorbereiding van de conferentie te gebruiken voor de editie van 2021, waarin een groot deel van de sprekers alsnog optreedt en interactie heeft met de community. De opzet van deze editie was daarom meerdaags en uitgebreider, en heeft van 8-10 februari 2021 volledig digitaal plaatsgevonden.

Verplichtingen

Agentschap Telecom

De bijdrage aan het Agentschap Telecom was € 7,2 mln hoger dan begroot, onder meer vanwege een verhoging van de jaarlijkse opdracht aan het Agentschap van € 2,9 mln voor o.a. de kosten voor de te houden veilingen en een bijdrage van € 2,0 mln aan het Agentschap vanwege wettelijke rente die het Agentschap moest betalen in verband met een rechtszaak over een eerdere veiling. Deze verhogingen zijn opgenomen in de 1e suppletoire begroting 2020. In de 2e suppletoire begroting 2020 is de bijdrage met € 2,3 mln verhoogd in verband met verhuiskosten, omzetderving door de coronacrisis, kosten voor de Wet openbaarheid van Bestuur (Wob) en een opdracht voor telekwetsbaarbaarheid en loon- en prijsbijstelling.

Uitgaven

Subsidies

Telecom Caribisch Nederland (Corona)

In 2020 zijn de tarieven van Internet aansluitingen in Caribisch Nederland tijdelijk verlaagd. Dit omdat internet aansluitingen essentieel zijn voor het thuiswerken en het krijgen van thuisonderwijs. Aan 5 aanbieders van vaste internetverbindingen is een bedrag van € 1,8 mln uitgekeerd.

Opdrachten

Kennis en Innovatie Cyber

In 2020 zijn o.a. door TNO, NWO en Cyberveilig Nederland verkenningen verricht en is advies uitgebracht door een vijftal kwartiermakers uit het veld over de vormgeving van het platform. Aangezien de inderdepartementale besluitvorming pas eind 2020 is afgerond is een aanzienlijk deel van de middelen niet benut.

Bijdragen aan Agentschappen

Agentschap Telecom

Zie toelichting onder verplichtingen.

Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl)

De bijdrage aan RVO.nl is met € 2,0 mln verhoogd voor de jaarlijkse opdracht en toekenning van loon- en prijsbijstelling.

Bijdragen aan ZBO’s/RWT’s

CBS

Het verschil tussen de ontwerpbegroting en realisatie van het CBS betreft loon- en prijsbijstelling.

Metrologie

Er is een extra subsidie van € 1,2 mln toegekend voor o.a. voor incidentele werkzaamheden gekoppeld aan de wettelijke taak, waaronder het laten uitvoeren van onderzoeken ten behoeve van het weer operationeel krijgen van het temperatuur laboratorium.

Ontvangsten

High Trust

Dit betreft de ontvangsten uit boetes van de ACM. De ACM is onafhankelijk in de keuze al dan niet een boete op te leggen. Het bedrag aan boetes dat feitelijk wordt ontvangen kan daarom fors fluctueren en is moeilijk te ramen. Omdat het aanspannen van een gerechtelijke procedure de betalingsverplichting niet opschort is het - afhankelijk van de gerchtelijke uitspraak bij beroep of hoger beroep - mogelijk dat de ACM een deel van de in 2020 ontvangen bedragen in een komend jaar moeten terugbetalen.

De ACM kan in verband met vertrouwelijkheid geen uitspraken doen over een betaling door een partij in individuele zaken. De opgelegde boetes worden ook niet altijd openbaar gemaakt, bijvoorbeeld als een uitspraak van de rechter dit verhindert.

Overige ontvangsten

De hogere realisatie van € 825,2 mln bij de diverse ontvangsten komt onder andere door de eerste betaling van de opbrengst van de Multiband veiling ad. € 823,8 mln. In totaal is de opbrengst van de Multiband veiling € 1,2 mld. In 2021 volgt een tweede betaling van € 407,9 mln. De hogere realisatie in 2020 is verder veroorzaakt door de betaling van de veiling opbrengst (€ 0,5 mln) van FM-kavels gekoppeld aan een vergunning voor digitale radio omroep.